احکام خلل

‏‏احکام خلل‏

‏‏مسأله 1 ـ ‏‏اگر یقین به حدث دارد و شک در تحصیل طهارت نماید و یا ظن پیدا کند‏‎ ‎‏که آن را تحصیل کرده است هر چند شک او در بین عمل باشد، باید تحصیل طهارت نماید،‏‎ ‎‏بنا بر این اگر وارد نماز شود و در بین نماز شک کند باید نماز را قطع کرده و تحصیل‏‎ ‎‏طهارت نماید. و احتیاط (مستحب) آن است که نماز را تمام کرده و با طهارت جدید، نماز‏‎ ‎‏را دوباره بخواند. البته اگر شک او بعد از فراغ از عمل (مثل نماز) باشد، بنا را بر صحت‏‎ ‎‏عمل می گذارد و برای عمل بعدی تحصیل طهارت می کند. و اگر یقین به طهارت دارد و‏‎ ‎‏شک در حصول حدث نماید، به شک خود توجه نمی کند. و اگر یقین به طهارت و حدث‏‎ ‎‏دارد و نمی داند کدام یک متأخر است، حتی اگر زمان طهارت را بداند بنابر اقوی باید‏‎ ‎‏تحصیل طهارت کند و این در صورتی است که حالت قبل از یقین به طهارت و حدث را‏‎ ‎‏نداند، ولی اگر حالت قبل از طهارت و حدث را بداند بنابر اقوی باید بنا را بر ضد حالت‏‎ ‎‏قبلی بگذارد، پس اگر بداند قبل از یقین به حدث و طهارت، محدث بوده است باید بنا را‏‎ ‎‏بر طهارت بگذارد و اگر بداند که قبل از یقین به آن دو، طهارت داشته است، باید بنا را بر‏‎ ‎‏حدث بگذارد و این در موردی است که تاریخ هر دو مجهول باشد. و همچنین است‏‎ ‎‏جایی که تاریخ ضد حالت سابقه را بداند (بنا بر این اگر حالت سابق بر آن دو طهارت باشد‏‎ ‎‏و تاریخ حدث را بداند باید بنا را بر حدث بگذارد و اگر حالت سابق بر آن دو حدث باشد‏‎ ‎‏و تاریخ طهارت را بداند بنا را بر طهارت می گذارد). و اما اگر زمان وقوع یکی از آن دو را‏‎ ‎‏که مثل حالت سابقه است بداند، باید بنا را بر محدث بودن گذاشته و تحصیل طهارت‏‎ ‎‏نماید، لیکن در تمام این صورت ها، ترک احتیاط سزاوار نیست. و اگر بداند که عضوی را‏‎ ‎‏نشسته یا مسح نکرده، اگر چیزی که وضو را باطل می کند ـ مثل از بین رفتن موالات و مانند‏‎ ‎
‏‎

‎‏آن ـ صورت نگرفته باشد، باید آن عضو را شسته و یا مسح نماید و پس از آن ادامۀ کارهای‏‎ ‎‏وضو را انجام دهد، و در غیر این صورت (کاری که وضو را باطل می کند مانند از بین رفتن‏‎ ‎‏موالات صورت گرفته باشد) باید دوباره وضو بگیرد. و اگر قبل از تمام شدن وضو، در‏‎ ‎‏فعلی از افعال آن شک یا ظن پیدا کند باید با مراعات ترتیب و موالات و سایر شرایط‏‎ ‎‏وضو، آن را به جا بیاورد. و شک کثیرالشک اعتباری ندارد، چنان که شک بعد از فراغ ـ چه‏‎ ‎‏شک در فعلی از افعال وضو یا در شرطی از شروط آن باشد ـ اعتبار ندارد.‏

‏‏مسأله 2 ـ ‏‏اگر شخصی که وضو داشته به عنوان تجدید وضو دوباره وضو بگیرد و نماز‏‎ ‎‏بخواند، سپس به بطلان یکی از آن دو وضو یقین کند، این علم اجمالی نه نسبت به نمازی‏‎ ‎‏که خوانده ونه نسبت به نمازهای بعدی ضرر نمی رساند. و اما اگر بعد از هر وضویی‏‎ ‎‏نمازی خوانده باشد، سپس به بطلان یکی از آن دو وضو یقین کند، نماز دوم قطعاً صحیح‏‎ ‎‏است، همان طور که نمازهای بعدی تا زمانی که وضو باطل نشده صحیح است و حکم به‏‎ ‎‏صحت نماز اولی هم بعید نیست؛ اگرچه احتیاط (مستحب) این است که نماز اول را‏‎ ‎‏اعاده نماید.‏

‏‏مسأله 3 ـ ‏‏اگر دو وضو بگیرد و بعد از آن دو، یک یا چند نماز بخواند سپس به وقوع‏‎ ‎‏حدثی بعد از یکی از آن دو وضو یقین کند، باید برای نمازهای بعدی وضو بگیرد و‏‎ ‎‏نمازهایی که خوانده است محکوم به صحت می باشد. و اما اگر بعد از هر وضویی نماز‏‎ ‎‏بخواند، سپس بداند که حدثی بعد از یکی از آن دو وضو یا چند وضو قبل از نماز واقع‏‎ ‎‏شده است، باید نمازها را اعاده کند، ولی اگر دو نماز در عدد رکعات مثل هم باشند مانند‏‎ ‎‏ظهر و عصر، ظاهر این است که اگر یک نماز به قصد ما فی الذمّه به جا آورد، کفایت‏‎ ‎‏می کند؛ اگرچه احتیاط (مستحب) این است که هر دو نماز را اعاده نماید.‏

‏‎

‎