احکام اعتکاف

‏‏احکام اعتکاف‏‏ ‏

‏‏بر کسی که اعتکاف می کند، چند چیز حرام است: از جملۀ آن ها است: مباشرت زن ها با‏‎ ‎‏جماع و لمس کردن و بوسیدن از روی شهوت، بلکه این کارها اعتکاف را باطل می کند.‏‎ ‎‏و بین مردان و زنان فرقی نیست، بنا بر این بر زنی که اعتکاف کرده، نیز این کارها‏‎ ‎‏حرام است.‏

‏‏و از جملۀ آن ها است: استمناء بنابر احتیاط (واجب).‏

‏‏و از جملۀ آن ها است: بوییدن عطر و گیاهان خوش بو برای لذّت بردن، پس اگر کسی‏‎ ‎‏فاقد حسّ بویایی باشد از این حکم خارج است.‏

‏‏و از جملۀ آن ها است: خرید و فروش. و بنابر احتیاط (واجب) سایر انواع کسب و‏‎ ‎‏تجارت را نیز باید ترک کند، مثل صلح، اجاره و غیر آن ها. ولی اگر معامله ای انجام دهد،‏‎ ‎‏بنابر اقوی صحیح است و اثر بر آن مترتب می شود. و اشتغال به امور دنیوی که برای‏‎ ‎‏گذراندن زندگی است، حتی خیّاطی و بافندگی و مانند این ها اشکال ندارد، اگرچه احتیاط‏‎ ‎‏(مستحب) ترک آن است. البته در صورتی که ناچار باشد مانعی ندارد، بلکه اگر برای‏‎ ‎‏خوردن و نوشیدن نیاز به خرید وفروش باشد و نتواند وکیل بگیرد، بلکه اگر نقل و انتقال‏‎ ‎‏بدون خرید و فروش ممکن نباشد در این صورت نیز خرید و فروش مانعی ندارد.‏

‏‏و از جملۀ آن ها است: مجادله در امر دنیوی یا دینی اگر به خاطر غلبه کردن برطرف‏‎ ‎‏مقابل و اظهار فضیلت باشد، بنا بر این اگر به خاطر روشن شدن حق و برگرداندن طرف از‏‎ ‎‏اشتباه باشد اشکالی ندارد. وبنابر احتیاط (مستحب) کسی که اعتکاف می کند، باید از‏‎ ‎‏چیزهایی که مُحرِم اجتناب می کند اجتناب نماید، لیکن بنابر اقوی اجتناب لازم نیست،‏‎ ‎‏مخصوصاً پوشیدن لباس دوخته و برطرف کردن موی بدن وخوردن گوشت شکار و عقد‏‎ ‎‏نکاح، که تمام این ها برای او جایز است.‏

‏
‏‎

‎‏مسأله 1 ـ ‏‏در حرام بودن تمام آنچه شنیدی بر معتکف، بین شب و روز فرقی نیست،‏‎ ‎‏مگر افطار کردن.‏

‏‏مسأله 2 ـ ‏‏هر چیزی که روزه را باطل می کند، اعتکاف را هم باطل می کند، چون شرط‏‎ ‎‏صحت آن روزه است، پس باطل شدن روزه سبب باطل شدن اعتکاف می شود. و همچنین‏‎ ‎‏جماع آن را باطل می کند، هر چند در شب انجام گیرد و همچنین است لمس کردن و‏‎ ‎‏بوسیدن از روی شهوت. و جماع کردن اگرچه از روی سهو باشد، اعتکاف را باطل می کند‏‎ ‎‏و اما در سایر کارهای حرامی که گفته شد بنابر احتیاط (واجب) اگر عمداً یا سهواً‏‎ ‎‏مرتکب شود و نیز در مورد لمس کردن و بوسیدن با شهوت که از روی سهو باشند، اگر‏‎ ‎‏اعتکاف واجب معیّن باشد باید آن را تمام کند و سپس قضا نماید و اگر واجب معیّن‏‎ ‎‏نباشد در صورتی که این محرّمات را روز اول یا دوم انجام دهد باید اعتکاف را از‏‎ ‎‏نو شروع کند و اگر در روز سوم انجام دهد آن را تمام کند و بعد از سر بگیرد. و‏‎ ‎‏هر وقت اعتکاف را باطل کند، چنانچه واجب معیّن باشد قضای آن واجب است و لازم‏‎ ‎‏نیست فوراً قضا کند، اگرچه احوط (استحبابی) است و اگر واجب غیر معیّن باشد، از‏‎ ‎‏سرگرفتن آن واجب است. وهمچنین اگر اعتکاف مستحب را بعد از روز دوم باطل کند،‏‎ ‎‏قضای آن واجب است و اما قبل از آن، چیزی بر او نیست، بلکه مشروع بودن قضای آن‏‎ ‎‏محل اشکال است. البته در صورتی باید اعتکاف واجب را قضا کند یا از سربگیرد که‏‎ ‎‏دست برداشتن از آن را ـ به نحوی که گذشت ـ شرط نکرده باشد وگرنه قضا و از سرگرفتن‏‎ ‎‏لازم نیست.‏

‏‏مسأله 3 ـ ‏‏اگر اعتکاف واجب را به واسطۀ جماع باطل کند، هرچند در شب باشد، باید‏‎ ‎‏کفّاره بدهد و همچنین است در مورد اعتکاف مستحب بنابر احتیاط (واجب) اگر بدون‏‎ ‎‏دست برداشتن از اعتکاف جماع کند و اما اگر با دست برداشتن از اعتکاف جماع کند، بنابر‏‎ ‎‏اقوی کفّاره ندارد ـ چنان که در سایر محرّمات کفّاره واجب نیست ـ اگرچه احوط‏‎ ‎‏(استحبابی) است. وکفّارۀ اعتکاف مانند کفّارۀ ماه رمضان است اگرچه احتیاط (مستحب)‏‎ ‎‏آن است که مانند کفّارۀ ظهار ترتیبی باشد.‏

‏
‏‎

‎‏مسأله 4 ـ ‏‏اگر اعتکاف واجب را با جماع کردن در روز ماه رمضان باطل کند، به گردن‏‎ ‎‏او دو کفّاره است و همچنین است در قضای ماه رمضان وقتی بعد از ظهر باشد و اگر همسر‏‎ ‎‏روزه دارش را در ماه رمضان بر جماع اکراه کند، پس اگر همسرش اعتکاف نکرده باشد، به‏‎ ‎‏گردن مرد دو کفّاره برای خودش هست: برای اعتکافش و روزه اش، و یک کفّاره هم از‏‎ ‎‏طرف همسرش برای روزۀ همسرش و همچنین است بنابر اقوی اگر همسرش نیز‏‎ ‎‏اعتکاف کرده باشد، اگرچه احتیاط (مستحب) ثبوت کفّارۀ چهارم است، از طرف‏‎ ‎‏همسرش برای اعتکاف او. و اما اگر زن راضی باشد به گردن هر یک از آنان، یک کفّاره‏‎ ‎‏است، اگر جماع در شب باشد و دو کفّاره است، اگر در روز باشد.‏

‏‎ ‎

‏‎

‎