تشییع جنازه
فضیلت تشییع جنازه فراوان و ثوابش بسیار قابل توجه است، تا آن جا که در حدیث آمده است: «کسی که جنازه ای را تشییع کند، با هر قدمی که بر می دارد، تا زمانی که برگردد صدهزار هزار حسنه خواهد داشت و صد هزار هزار گناه از او محو می شود و صد هزار هزار درجه اش بالا برده می شود و اگر بر میّت نماز هم بگزارد صد هزار هزار ملائکه او را مشایعت می کنند که همه شان برای او استغفار می کنند. و اگر در دفن حاضر شود خداوند صد هزار هزار ملائکه را مأمور خواهد کرد تا روز قیامت برای او طلب مغفرت کنند. و هر کس بر جنازه ای نماز بگزارد جبرئیل و هفتاد هزار هزار ملائکه بر او نماز می گزارند و گناهان گذشته اش بخشیده می شود و چنانچه بماند تا او را دفن کند و خاک بر او بریزد، در مقابل هر قدمی که از هنگام شرکت در تشییع جنازه تا بازگشت به منزل خود بر می دارد یک قیراط پاداش خواهد داشت و قیراط هم وزن کوه احد است که در کفۀ ترازوی اعمال او گذاشته می شود».
آداب تشییع جنازه بسیار است که از آن جمله است: کسی که جنازه را حمل می کند، هنگام حمل جنازه بگوید: «بسم الله وبالله وصلی الله علی محمّد وآل محمّد، اللهم اغفر للمؤمنین والمؤمنات».
ترجمه تحریر الوسیله امام خمینی(س)ج. 1صفحه 89 و از آن جمله این که: جنازه را بر دوش بگذارند و ببرند و روی چهارپا و مانند آن برده نشود، تا از ثواب آن محروم نشوند، مگر آن که عذری باشد مثل دوری راه، البته حمل جنازه با چهارپا و مانند آن، معلوم نیست که مکروه باشد.
و از آن جمله این که: تشییع کننده در حال خشوع و تفکر باشد و چنین تصور کند که خود او را برداشته و می برند و او بازگشت به دنیا را خواهش کرده و اجابت شده است.
و از آن جمله این که: در حال تشییع پیاده باشد و سوار شدن در آن حال مکروه است، مگر آن که معذور باشد، البته در وقت بازگشتن مکروه نیست.
و از آن جمله این که: پشت سر جنازه یا در یکی از دو طرف آن راه برود و اولی (پشت سر) افضل است.
و از آن جمله این که: هر تشییع کننده هر چهار طرف تابوت را بردارد و بهتر است اول جلوی تابوت طرف راست میّت را بر دوش راست بگذارد سپس طرف راست آخر تابوت را روی دوش راست بگذارد بعد از آن طرف چپ آخر تابوت را روی دوش چپ بگذارد، آنگاه به قسمت چپ جلوی تابوت رفته آن را روی دوش چپ بگذارد.
و از آن جمله این که: صاحب عزا پابرهنه باشد و عبای خود را از دوش بردارد یا به طوری که مناسب شخص عزادار است وضع ظاهری خود را تغییر دهد تا این که معلوم شود او صاحب عزا است. و خندیدن و لهو و لعب و برداشتن عبا برای غیر صاحب عزا و تند راه رفتن به طوری که منافی مدارای با میّت باشد خصوصاً دویدن، در تشییع جنازه مکروه است، بلکه سزاوار است که تشییع کنندگان در راه رفتن میانه روی نمایند. و آتش بردن پشت سر جنازه در حال تشییع مکروه است، مگر در شب که چراغ یا هر روشنایی دیگر مکروه نیست. و در موقع عبور جنازه، برخاستن شخص نشسته مکروه است، مگر آن که میّت کافر باشد که در این صورت بر می خیزد. و بهتر آن است که زن ها در تشییع جنازه شرکت نکنند؛ اگرچه میّت زن باشد. و بعید نیست شرکت زن های جوان، در تشییع جنازه مکروه باشد.
ترجمه تحریر الوسیله امام خمینی(س)ج. 1صفحه 90