کنترل تک تک ضربان قلب حضرت امام خمینی عزیز به مدت 3 سال و سه ماه
حضرت امام در ساعت چهار بعدازظهر 6 / 1 / 65 در حالی که برای ریختن چای به آشپزخانه تشریف برده بودند احساس ضعف کرده و بعد با از بین رفتن کلیه علایم حیاتی مثل تنفس، ضربان قلب و هوشیاری فوت کردند و به لطف خداوند منّان و تمهیداتی که قبلاً پیش بینی شده بود توسط جناب آقای دکتر پور مقدس پزشک کشیک آن روز و پرستاران و خانواده محترم حیات دوباره یافتند.
حضرت امام بعد از استراحت 6 - 5 روزه در سی سی یو بیمارستان بقیة الله اعظم شماره 2، بتدریج شروع به راه پیمایی و فعالیتهای روزمره کردند.
چون ثابت شده است که علت اکثر مرگ و میرها به دنبال سکتههای قلبی ثانویه به نامنظمیهای قلب و وقفههای قلبی است و فوت ناگهانی حضرت امام باحتمال زیاد ناشی از وقفۀ ناگهانی قلب بوده است، تصمیم گرفتیم بهر وسیله ای شده، هر لحظه از هر ضربۀ قلب امام عزیز اطلاع داشته باشیم. این عمل در داخل سی سی یو، با اتصال سیمهای دستگاه مانیتورینگ به بیماران امکان پذیر است و در موارد تشخیص با متصل کردن دستگاهی به نام هولتر مانیتورینگ نیز میتوان
24 ساعت یا حداکثر 3 - 2 روز ضربان قلب مریض را ثبت و بعداً توسط دستگاه کامپیوتری دیگری تک تک ضربان قلب را بررسی کرد. ولی با هولتر مانیتورینگ نمی توان در هر حال به طرر پیگیر از تک تک ضربانها مطلع بود.
برای رسیدن به هدف خود مطلع بودیم دستگاه جدیدی ساخته شده که بدون اتصال سیم به بدن مریض از فاصله چند متری (تله متری) میتوان تک تک ضربان قلب بیمار را در صفحة تلویزیونی رویت و نیز در موارد احتیاج ثبت کرد. سریعاً دستگاه را تهیه کردیم.
دستگاه بدین ترتیب کار میکرد که توسط سیم بسیار ظریفی در سه نقطه بر روی قفسه صدری حضرت امام متصل میشد و انتهای سیم از طریق بیمار بیک قوطی فرستنده بسیار کوچک و سبکی باندازه قوطی سیگار وصل بود. این قوطی کوچک را در داخل جیب کوچکی که در روی زیر پیراهن یا پیراهن حضرت امام دوخته شده بود میگذاشتیم. قوطی کوچک فرستنده توسط باطری کار می کرد و هر چند روز حضور حضرت امام میرسیدیم و باطری فرستنده را عوض میکردیم. دستگاه گیرنده شامل یک دستگاه مجهز به صفحه تلویزیونی و ثبت بود که در فاصله چند متری محل سکونت حضرت امام قرار داشت و سه نفر از پرستاران فوق لیسانس و ورزیده بصورت کشیک هر 3 - 2 ساعت دائماً چشم به صفحه تلویزیونی دوخته و تک تک ضربان قلب را رؤیت میکردند. در اتاق مجاور محل دستگاه گیرنده هر لحظه دو نفر از متخصصین قلب و داخلی تیم پزشکی ساکن بودند. و در صورتیکه نامنظمی یا مشکلی در نظم قلب پیش میآمد و یا حضرت امام مشکل طبی پیدا میکردند با هم مشورت و در موارد لزوم در فاصله 10 ثانیه خدمت حضرت امام میرسیدند. فقط در روزهای جمعه صبح رأس ساعت 8 اتصالات تله متری توسط اینجانب از قفسه صدری حضرت امام جدا و آن حضرت به حمام
تشریف میبردند و با برنامه ایکه قبلاً تنطیم کرده بودیم استاد حمامی برای کشیدن کیسه و صابون در داخل حمام و اینجانب بهمراه یک پزشک دیگر و برادر ارجمند جناب حجت الاسلام و المسلمین آقای انصاری در پشت درب حمام حضور داشتیم تا حضرت امام بعد از استحمام خارج شوند. و اتصالات دستگاه فرستنده را به قفسه صدری ایشان متصل میکردیم.
ضربان قلب حضرت امام از تاریخ 13 / 1 / 65 تا 13 / 3 / 68 بدون انقطاع (به استثنای ساعت 9 - 8 صبح جمعهها) توسط فرستنده و گیرنده بی سیم، تحت کنترل تیم پزشکی بود.
جالب اینکه در حالیکه حضرت امام در اتاق خود مشغول عبادت یا استراحت یا فعالیتهای اجتماعی و سیاسی و یا رؤیت تلویزیون و یا در حال قدم زدن در محوطه باز و یا در ملاقاتهای خصوصی و در حسینیه جماران تشریف داشتند تک تک ضربان معظم له توسط ما کنترل میشد. چنانکه در جای دیگر نگاشتم در بعضی موارد قبل از آنکه حضرت امام احساس ناراحتی کنند تیم مجهز و ورزیده پزشکی با دیدن نامنظمی در صفحه گیرنده تلویزیون خطر را حس میکرد و سریعاً در حالیکه حضرت امام در حال راه پیمایی یا در اتاق شخصی خود به فعالیت مشغول یا حتی در خواب بودند خدمت ایشان میرسید و حضرت امام را از نامنظمی یا ناراحتی قلب مطلع میساخت و اقدامات درمانی پزشکی را شروع میکرد.
از نظر علمی و طبی در بعضی موارد قلب مبتلا به نامنظمی یا اختلال انتقال الکتریکی میشود و بیمار ممکن است آنها را حس نکند و یا به آنها توجه ننمایند که در بعضی موارد بدون اقدامات ضروری و لازم منجر به حوادث ناگوار و حتی مرگ شود.
در طی 39 ماه که قلب حضرت امام عزیز هر لحظه بواسطه دستگاه
مانیتورینگ فوق توسط پرستاران عزیز و پزشکان کنترل میشد کاری در خور تحسین به شمار میآید، زیرا.
1 - با زدن یک ضربه غیر طبیعی تارو پود وجود پرستاران عزیز و پزشکان همیشه هوشیار به لرزه در میآمد. تصمیم گیری سریع و بموقع و صحیح کاری بس طاقت فرسا و پرهیجان بود.
برادرانی که کشیک را شروع میکردند انتظار بزرگترین و شدیدترین فشارهای عصبی را داشتند و هر ضربه نامنظم و یا اختلال در نظم قلب حضرت امام چون تیری زهرآگین قلب و مغز و سلسله عصبی و تار و پود وجود پرستاران و پزشکان را به هدف میگرفت و خدشه دار میکرد
جبههایی بود بصورت ظاهر آرام و بی صدا ولی پرهیجان و مضطرب کننده تر از خط اول جبهه، زیرا تیم پزشکی میدانستند که ثبات خطوط مقدم جبههها نیز به سلامتی حضرت امام عزیز ارتباط صد در صد دارد.
ثبت ضربان قلب هر لحظه حضرت امام عزیز در مجموعهای بیش از 1000 صفحه چنان دقیق و ذی قیمت است که با مطالعه آن هر خوانندهای را به تحسین وامی دارد. زیرا مطابق چند نمونه از گزارشهای مدون فوق که در ذیل خواهد آمد پزشکان و پرستاران عزیز مشخص کردهاند که در هر دقیقه چه نوع و چند عدد نامنظمی وجود داشته و بمدت 39 ماه در هر لحظه شبانه روز هوشیار و بیدار تشخیص دقیق داده و درمان بجا کردهاند. با جرأت میتوان گفت که در تاریخ طب و جهان چنین رسیدگی و پذیرائی از هیچ بیماری نشده و در آینده هم امکان آن بعید بنظر میرسد.
2 - دیدن نامنظمیها و اختلال در قابلیت هدایتی قلب حضرت امام عزیز احتیاج به تصمیم گیری سریع و بجا و درمان بموقع بود و در بعضی موارد بسیار مسئله ساز و رنج آور بود. زیرا اگر حضرت امام عزیز به راه پیمایی مشغول بودند
باید وخامت را تشخیص میداد. و حضور حضرت امام میرسید و آن حضرت از راهپیمایی باز میایستاد.
برای نمونه در یک شب، ضربان قلب حضرت امام در نیمههای شب، ناگهان نامنظم شد و برادران شب زنده دار پرستار به پزشکان کشیک که در اطاق مجاور آنها ساکن بودند اطلاع دادند و در مدت 4 ثانیه تیم پزشکی بر بالین حضرت امام حاضر شدند.
اعضای تیم امام را از خواب بیدار میکنند و به ایشان عرض میشود که ضربان قلب حضرتعالی نامنظم است حضرت امام در جواب پزشکان کشیک می فرمایند من چیزی حس نمیکنم و حالم خوب است. پزشکان که وخامت را حس کرده و روی صفحه تلویزیونی دیدهاند اصرار به درمان میکنند و در معاینه، خطر را حتمی تشخیص میدهند. حضرت امام چون همیشه دستورات پزشک را مو به مو اجرا میکردند، با شروع اقدامات پزشکی به تیم پزشکی می فرمایند: بلی شما درست میگویید احساس ناراحتی میکنم و حالم خوب نیست.
خوشبختانه با برقراری سریع سرم وریدی و تجویز داروهای مناسب قبل از آنکه احتیاج به تخلیه الکترو شوک بر روی قفسه صدری باشد ضربان قلب منظم می شود. نوارهای قلبی آن شب در صفحات دیگر آمده است و چندین مورد دیگر نیز مشابه آن بوقوع پیوسته است.
هوشیاری و آگاهی و تبحر و عالم بودن به رشته پرستاری برادران پرستار و تیم پزشکی قابل تقدیر است و اینجانب قلباً از طرف میلیونها عاشق حضرت امام از زحمات فرد فرد این برادران که در زمانی که پشت دستگاه گیرنده مینشستند و مژک نمیزدند و هر ضربان قلب امام عزیز را بررسی میکردند و در صورت غیرطبیعی در یادداشتهای چند صد صفحهای خود به رشته تحریر میآوردند تشکر
می کنم.
مدت 39 ماه بدون وقفه هر ضربه قلب امام عزیز را میدیدند و بررسی و تفسیر میکردند، و در صورت غیر طبیعی بودن در یادداشتهای جلوی خود می نوشتند. چند نمونه از صفحات یادداشت شده بقرار زیر است و همانگونه که ملاحظه میشود هر نامنظمی بصورت خلاصه اصطلاح علمی دانه به دانه نوشته است.
با جرأت میتوان گفت که در تاریخ طب چنین دقت و چنین مواظبت طبی از هیچ فردی نشده و نخواهد شد و این افتخاریست که برای اولین بار و آخرین بار نصیب ما شده است.
بررسی یادداشتهای پرستاری و پزشکی و ثبت الکتروکاردیوگرامها نشان می دهد که حضرت امام در طول سه سال و سه ماه آخر عمریکه قلب مبارکشان می تپید در هر دقیقه و گاه چند دقیقه یک یا چند نوع نامنظمی داشتهاند.
در زمانهایی که مسائل سیاسی اجتماعی اوج میگرفت و مسلماً بر قلب رئوف و سلیم حضرت امام تأثیر میگذاشت و نوار قلبی بصورت تغییرات قطعه ST و بصورت درد قلبی و یا بدون وجود درد بصورت کم خونی عضله قلب ولی بدون تظاهر درد SILENT ISCHEMIAو یا به شکل انواع نامنظمیهای موقتی و حتی طولانی یا تغییرات T منفی که منجر به بستری شدن و تجویز سرم و اکسیژن و داروهای اضافی شد.
انواع نامنظمیهائی که در یادداشتهای هزار صفحهای پرستاران و پزشکان تیم پزشکی ثبت شده است عبارتند ار:
1 - ENTRICULAR PARASYSTOL که گاهی بصورت VENTRICULAR TACHYCARDIA
PARASYSTOLظاهر میشد.
2 PREMATURE VENTRICULAR BIGEMINY -
3 PREMATURE VENTRICULAR TRIGEMINY -
PREMATURE VENTRICULAR QUADRIGENINY - 4
5 - FUSION BEAT
6 - PREMATURE ATRIAL CONTRACTION (PAC)
7 - PREMATURE VENTRICULAR CONTRACTION P.V.C
8 - تغییر تعداد ضربان قلب بین 40 در دقیقه تا 75 در دقیقه
9 - تعداد زیاد PAC پشت سر هم.
10 - فیبریلاسیون دهلیزی
11 - بلوک درجه یک
12 - بلوک درجه دو (ونک باخ)
13 - PAC c ABRATION
14 - IDIOVENTRICNLAR RYTHEM
15 - INTERPOLATED PV.C
16 - ریتم JUNCTIONAL (کوتاه مدت و طولانی)، گاهی ریتم جانکشنال چند دقیقه و حتی چند ساعت طول میکشید که منجر به ایجاد ضعف و ستی و در موارد نادر سبب بستری شدن و درمان با سرم و دارو میشدیم.
17 - SINUS ARRYTHMIA
18 - VENTRICULAR PARASYSTOL BIGEMINY
19 - WANDERING PACEMAKER
20 - MULTIFOCAL P.V.C
21 - P.A.C.c BLOCk