علمای بسیار برجسته و نامدار در حوزههای کاظمین و سامرا حضور نداشتند و تنها اساتید سطح به تعلیم اشتغال داشتند. آقای سید اسماعیل صدر (برادر آیتالله سید محمدباقر صدر) در کاظمین شاخصتر از دیگران بود. ایشان استقبال شایستهای از امام کرد. در آن روزگار مرحوم شیخ نصرالله خلخالی نماینده حقوقی مرحوم آیتالله بروجردی در عراق بوده و سرپرستی طلاب را بر عهده داشتند. ایشان فردی ثروتمند و تاجر بودند و حسینیه آیتالله بروجردی را در کربلا و کاظمین و سامرا سرپرستی مینمودند و پس از فوت آیتالله بروجردی، کارگزار مرحوم آیتالله سید عبدالهادی
خاطرات سال های نجـفج. 2صفحه 172 شیرازی گردیدند. ایشان در زمانی که امام وارد عراق شدند، در کاظمین و سامرا و کربلا برای آن بزرگوار خانهای اجاره کردند. حضرت امام در سامرا و کربلا نماز جماعت برگزار کردند که عدهای از طلاب و زائران در آن شرکت مینمودند. آن بزرگوار در آغاز ورود به کربلا در پشت بام حسینیه آیتالله بروجردی، اقامه نماز جماعت فرمودند. سپس با اصرار زیاد آقای ]سید محمد[ شیرازی ـ که از طلاب و وارث مرحوم آقای سید مهدی شیرازی بود ـ به مدت یک هفته به جای ایشان در صحن بزرگ حضرت سیدالشهداء اقامه جماعت فرمودند. اما بعد از چند روز معلوم شد که آقای شیرازی قصد بهرهبرداری سیاسی دارد. این بود که آن حضرت نماز جماعت صحن بزرگ را تعطیل کرده و به جای او امامت نکردند. در مدت اقامت امام در کاظمین و سامرا و کربلا، علما و مردم کوچه و بازار به دیدار ایشان میآمدند و امام نیز به بازدید همه آنها میرفتند.
به هنگام عزیمت امام به نجف، آیتالله حکیم دستور دادند که حدود 30 دستگاه اتوبوس و مینیبوس و سواری تهیه شود و طلاب تا خان نص به استقبال ایشان بروند.
آقایان دیگر از جمله آیتالله شاهرودی، شیخ علی کاشف الغطاء، سید محمد حمامی، صدر، خویی و همچنین شیخی که اهل هند و نوه صاحب جواهر بود و الان اسمشان را به خاطر ندارم هیاتهایی را جهت استقبال از امام فرستادند. این بود که
خاطرات سال های نجـفج. 2صفحه 173 مجموعا استقبال با شکوهی از آن حضرت شد که تا آن روزگار سابقه نداشته است.
حضرت امام وقتی که به خان نص وارد شدند نماز ظهر را در آنجا اقامه کردند. سپس یکی از طلاب به عنوان خیر مقدم سخنرانی کرده و اشعاری را در تجلیل از آن بزرگوار خواند. سپس آن بزرگوار از همه استقبالکنندگان تشکر فرمودند.
آقای شیخ نصرالله خلخالی خانهای را در حوالی شارع الرسول جهت اقامت امام اجاره کرده بودند. آن حضرت در بدو ورودشان به نجف به زیارت حرم مطهر حضرت امیر(ع) شتافته و سپس در آن خانهاقامت کردند. آن بزرگوار تا آخر مدت اقامتشان در نجف در همان منزل زندگی نمودند.
پس از استقرار امام، همه علما چه عرب و چه غیر عرب به دیدار ایشان آمدند و در روز اول و دوم آقایان حکیم، شاهرودی، خویی و صدر جهت خیر مقدم تشریف آوردند. پس از آن علما و فضلا و حتی طلبهها با شور و شوق وصفناپذیری به دیدار امام شتافتند. چنان که به مدت یک هفته حوزه تعطیل بود و مردم نیز به صورت گروهی برای عرض خیر مقدم به منزل آن بزرگوار میآمدند.
پس از اتمام دیدارها، بنا به رسم نجف امام بازدید آقایان را شروع کردند و یک شبی را جهت دیدار با طلاب مدرسه آیتالله بروجردی اختصاص دادند. این دیدار شروع نماز جماعت ایشان در آنجا بود. آن حضرت سپس هر شب به یکی از مدارس نجف برای بازدید طلاب میرفتند و در بازدیدشان بین هیچ کس تفاوتی قایل نمیشدند.
خاطرات سال های نجـفج. 2صفحه 174