السابع خیار العیب
الرابع أن لایکون مخالفاً للکتاب والسنّة
هل تعتبر موافقة الشرط للکتاب؟
نسخه چاپی | ارسال به دوستان
برو به صفحه: برو

پدیدآورنده : خمینی، روح الله، رهبر انقلاب و بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران، 1279-1368

محل نشر : تهران

ناشر: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س)

زمان (شمسی) : 1388

زبان اثر : فارسی

هل تعتبر موافقة الشرط للکتاب؟

هل تعتبر موافقة الشرط للکتاب؟

‏ثمّ إنّ مقتضیٰ بعض ا لروایات ، اعتبار موافقـة ا لشرط للکتاب ، کصحیحـة‏‎ ‎‏عبدالله بن سنان ، عن أبی عبدالله  ‏‏علیه السلام‏‏ قا ل سمعتـه یقول :‏

«من اشترط شرطاً مخا لفاً لکتاب الله ، فلایجوز لـه ، ولایجوز علی ا لذی‎ ‎اشترط علیـه ، وا لمسلمون عند شروطهم فیما وافق کتاب الله عزّ وجلّ»‎[1]‎‏ .‏

‏وصحیحـة ا لحلبی ، عن أبی عبدالله  ‏‏علیه السلام‏‏ : أ نّـه سئل عن رجل قا ل لامرأتـه :‏‎ ‎‏إن تزوّجت علیک ، أو بتّ عنک ، فأنت طا لق .‏

‏فقا ل : ‏«إنّ رسول الله  ‏صلی الله علیه و آله وسلم‏‏ قا ل : من شرط لامرأتـه شرطاً سویٰ کتاب الله ‏‎ ‎‏تعا لیٰ ، لم یجز ذلک علیـه ، ولا لـه»‏‎[2]‎‏ .‏

‏ویتفرّع علیٰ هذا ، أ نّـه لو شرط شرطاً لیس فی کتاب الله ، کان باطلاً من‏‎ ‎‏أجل فقد ا لموافقـة ، ویؤیّد ذلک مرسلـة «دعائم ا لإسلام» عن علی ‏‏علیه السلام‏‏ قا ل :‏

«أرادت عائشـة أن تشتری بریرة ، فاشترط موا لیها علیها ولاءها ، فاشترتها منهم‎ ‎علیٰ ذلک ا لشرط ، فبلغ ذلک رسول الله  ‏صلی الله علیه و آله وسلم‏‏ ، فصعد ا لمنبر ، فحمد الله ، وأثنیٰ‏‎ ‎‏علیـه ، ثمّ قا ل : ما با ل قوم یشترطون شروطاً لیست فی کتاب الله ، یبیع أحدکم‏‎ ‎‏ا لرقبـة ، ویشترط ا لولاء ، وا لولاء لمن أعتق وشرط الله آکد ، وکلّ شرط خا لف‏‎ ‎‏کتاب الله فهو ردّ ؟ ! . . . »‏‎[3]‎‏ إ لیٰ أخرها ، وقریب منها ما عن طرق ا لعامّـة فی‏‎ ‎‏ا لقضیّـة‏‎[4]‎‏ .‏

‏ومقتضیٰ بعض ا لروایات ، أنّ مخا لفـة ا لکتاب هی ا لموجبـة للبطلان ،‏‎ ‎‏کصحیحـة عبدالله بن سنان ، عن أبی عبدالله  ‏‏علیه السلام‏‏ قا ل : ‏«ا لمسلمون عند شروطهم‎ ‎إ لاّ کلّ شرط خا لف کتاب الله عزّ وجلّ ، فلایجوز»‎[5]‎‏ .‏

‎ ‎

  • )) ا لکافی 5 : 169 / 1 ، تهذیب ا لأحکام 7 : 22 / 94 ، وسائل ا لشیعـة 18 : 16 ، کتاب ا لتجارة ، أبواب ا لخیار ، ا لباب 6 ، ا لحدیث 1 .
  • )) ا لفقیـه 3 : 321 / 1558 ، وسائل ا لشیعـة 22 : 35 ، کتاب ا لطلاق ، أبواب مقدّماتـه وشرائطـه ، ا لباب13 ، ا لحدیث 1 .
  • )) دعائم ا لإسلام 2 : 247 / 935 .
  • )) صحیح مسلم 3 : 321 / 6 ، ا لسنن ا لکبریٰ ، ا لبیهقی 5 : 338 ، و10 : 295 .
  • )) ا لفقیـه 3 : 127 / 553 ، تهذیب ا لأحکام 7 : 22 / 93 ، وسائل ا لشیعـة 18 : 16 ، کتاب ا لتجارة ، أبواب ا لخیار ، ا لباب 6 ، ا لحدیث 2 .