حیض خونی است که غالباً در هرماه چند روزی ازرحم زنها خارج می شود و در بیشتر اوقات غلیظ و گرم و رنگ آن سرخ و یا سرخ متمایل به سیاهی است، و با فشار و سوزش بیرون می آید.
مساله 1 ـ خونی که دختران پیش از تمام شدن نه سال و زنان بعد از یائسه شدن می بینند حیض نیست، بلکه ظاهراً استحاضه است، گرچه خالی از اشکال نیست.
مساله 2 ـ زنهای سیده بعد از شصت سال، خون حیض نمی بینند؛ یعنی یائسه می شوند و زنهایی که سیده نیستند بعد از تمام شدن پنجاه سال یائسه می شوند.
مساله 3 ـ دختری که نمی داند نه سالش تمام شده یا نه، اگر خونی ببیند که نشانه های حیض را داشته باشد و اطمینان پیدا کند که خون حیض است، معلوم می شود که بالغ شده و احکام حیض بر آن جاری است.
مساله 4 ـ زنی که شیر می دهد ممکن است حیض ببیند، و همچنین زنی که حامله است.
مساله 5 ـ اگر خونی ببیند که نداند خون حیض است یا بکارت، باید خود را وارسی کند؛ یعنی مقداری پنبه داخل فرج نماید و مدتی صبر کند بعد بیرون آورد، پس اگر اطراف آن آلوده باشد خون بکارت است و اگر به همۀ آن رسیده حیض است، و بهتر آن است پنبه را که می گذارد، قدری صبر کند و آن را با ملایمت بیرون آورد.
مساله 6 ـ اگر خونی ببیند که نداند خون قرحه است یا حیض، واجب است وارسی نماید، پس اگر دید خون از طرف چپ بیرون می آید حیض است، و اگر از طرف راست است خون قرحه است، و اگر وارسی کردن ممکن نباشد
کتابرسالۀ نجاة العبادصفحه 34 چنانچه قبل از دیدن این خون پاک بوده، الآن هم محکوم به پاکی است و اگر حائض بوده الآن هم حائض است و اگر نداند که قبلاً پاک بوده یا نه، باید احتیاط نماید؛ یعنی عبادتهای خود را بجا آورد و کارهایی که بر حائض حرام است ترک کند، و احتیاط مستحب آن است که در تمام این حالات احتیاطی که گفته شد ترک ننماید.
مساله 7 ـ مدت حیض کمتر از سه روز و بیشتر از ده روز نمی شود، و اگر مختصری هم از سه روز کمتر باشد حیض نیست.
مساله 8 ـ باید سه روز اول حیض پشت سر هم باشد، پس اگر مثلاً دو روز خون ببیند و یک روز پاک شود و دوباره یک روز خون ببیند حیض نیست و بهتر آن است چنانچه در ضمن ده روز سه روز خون ببیند احتیاط را ترک ننماید.
مساله 9 ـ اگر سه روز پشت سر هم خون ببیند و پاک شود، چنانچه دوباره خون ببیند و از روز اولی که خون دیده تا به حال بیشتر از ده روز نباشد، تمام این مدت، آنچه را که خون دیده و ندیده، حکم حیض دارد.
مساله 10 ـ لازم نیست شب اول و شب چهارم را خون ببیند، ولی باید در شب دوم و سوم خون قطع نشود، پس اگر از اذان صبح روز اول تا غروب روز سوم پشت سرهم خون ببیند یا دروسطهای روز اول شروع شود و درهمان موقع از روز چهارم قطع شود و در شب دوم و سوم هم خون قطع نشود، حیض است.
کتابرسالۀ نجاة العبادصفحه 35