شرطیت اجتهاد در قاضی

‏‏شرطیت اجتهاد در قاضی‏

‏‏[سؤال 11269]‏‏ ‏ ‏ 6471‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏‏خدمت حضرت آیت الله‌ العظمی امام خمینی، دام ظله‏

‏‏1. آیا فقیهی که حکم ولایتی دارد، می تواند به کسی که به درجۀ اجتهاد نرسیده‏‎ ‎‏است ولکن فاضل است و طبق تحریر به خوبی می تواند قضاوت کند وکالت بدهد و‏‎ ‎‏در صورت جواز، آیا می تواند مثل قاضی جامع الشرایط به علم خود عمل کند؟‏

‏‏بسمه تعالی، قاضی باید مجتهد جامع الشرایط باشد و نیابت غیر مجتهد‏‎ ‎‏در اجرای احکام و حدود معینه مانع ندارد.‏

‏‏2. کسی که مقلد مجتهدی است که می تواند امام نماز جماعت شود ولیکن اکثر مأمومین مقلد کسی‏‎ ‎‏هستند که جایز نمی دانند چنین شخصی امام جماعت شود، آیا می تواند پیشنماز شود؟‏

‏‏بسمه تعالی، کسی می تواند اقتدا کند که او را عادل بداند.‏

‏‏3. در صورتی که زناکار و غیره، قبل از قیام بیّنه و اقرار، توبه کرده باشد؛ حد بر او جاری می شود. توبۀ‏‎ ‎‏او به چه چیز ثابت می شود؟‏

‏‏بسمه تعالی، اگر بعد از گرفتاری، مدعی توبه است، تا توبه خود را ثابت نکند، رها نمی شود.‏

‏‏4. کسی که جنون ادواری دارد و در حال عقل زنا کرده، اگر حد بخورد خوف آن است که برای همیشه‏‎ ‎‏دیوانه شود؛ آیا می شود حد را بر او جاری کرد؟‏

‏‏بسمه تعالی، به نحوی که در تحریر مذکور است، حد زده می شود.‏

‏‏[سؤال 11270]‏‏ ‏ ‏ 6472‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏‏محضر حضرت آیت الله‌ العظمی امام خمینی، السلام علیکم ورحمة الله‌ وبرکاته‏

‏‏آیا قضاوت کردن برای کسی که شرایط قاضی بودن در او موجود نیست بلکه از‏‎ ‎‏مقدمات قضاوت هم محروم است مجاز می باشد؟ شیخ موصوف، قضاوت در بین‏
‏‎

‎‏مردم جاری و ساری می نماید و دعوا را فیصله می دهد، چنان فیصله ای که مطابق‏‎ ‎‏فتوای حضرت عالی نیست، بلکه مطابق باقی مجتهدین موجود یا گذشته هم نیست، به‏‎ ‎‏نام شرع مبین فیصله می نماید و در شهود آن چه معتبر است آن را شرط می داند، با این‏‎ ‎‏اوصاف فیصله ما بین مردم می نماید با وجود علمایی که در قضاوت آنچه معتبر است‏‎ ‎‏و در شهود آنچه شرط است معتبر می دانند. اگر شیخ مذکور با آن اوصافی که بالا ذکر‏‎ ‎‏نمودیم فیصله ای به نام شرع بنماید صحیح است یا نه؟ ‏

‏‏خداوند طول عمر به امام امت تا ظهور حضرت مهدی مرحمت بفرماید.‏

‏‏بسمه تعالی، شرایط قضا در رساله مذکور است و چنانچه غیر واجد‏‎ ‎‏شرایط با ارشاد و نصیحت و صلح، نزاع را فیصله دهد مانع ندارد.‏

‏‏[سؤال 11271]‏‏ ‏ ‏ 6473‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏‏محضر مبارک سماحة آیت الله‌ العظمی الامام الخمینی، دام ظله العالی ‏

‏‏کسی که از طرف حضرت عالی وکیل تام در امور حسبیه باشد، قاضی تحکیم برای‏‎ ‎‏این شخص جایز است یا نه؟ و برفرض عدم جواز، استجازه می نمایم از‏‎ ‎‏حضرت عالی؛ چون که در بلاد بعیده اگر قاضی تحکیم نباشد، مقلدین حضرت عالی به‏‎ ‎‏عسر و حرج مبتلا می شوند. ایام عزت مستدام‏

‏‏بسمه تعالی، اجازۀ تصدی در امور حسبیه کفایت نمی کند. ‏

‏‏[سؤال 11272]‏‏ ‏ ‏  ‏‏---->‏‏ ‏‏ 6540‏

‏‏4. در شرایط فعلی قضات اگر اجتهاد و اعلمیت من فی البلد را نداشته باشند، ولی‏‎ ‎‏از طرف شورای عالی قضایی یا هر مقام دیگر که برای گزینش قضات نصب شده‏‎ ‎‏است، مجاز باشند، قضاوت آن ها شرعاً صحیح است یا نه؟ و گرفتن حقوق ماهانه، به‏‎ ‎‏نحو معمول چگونه است؟‏

‏‏بسمه تعالی، مطابق مقررات جمهوری اسلامی اشکال ندارد. ‏

‏
‏‎

‎‏[سؤال 11273]‏‏ ‏ ‏ 6474‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏‏حضرت آیت الله‌ العظمی امام خمینی ـ دام ظله العالی ـ چون بعض دوستان، با‏‎ ‎‏توجه به کتاب تحریر الوسیله از پذیرفتن پست قضاوت شرعی خودداری می کنند، از‏‎ ‎‏این جهت جواب سؤال زیر مورد نیاز است: آیا در قاضی شرع دادگاه های انقلاب‏‎ ‎‏اسلامی، اجتهاد شرط است و یا هر کس که صلاحیت علمی و عملیش احراز شود‏‎ ‎‏ـ  ولو این که مجتهد نباشد ـ می تواند متصدّی قضاوت گردد؟‏

‏‏بسمه تعالی، در این موقع، می تواند از طرف مجتهد منصوب شود.‏

‏‏[سؤال 11274]‏‏ ‏ ‏  ‏‏---->‏‏ ‏‏ 1486‏

‏‏5. هل یشترط فی حاکم الشرع (القاضی) أن یکون مجتهداً؟‏

‏‏بسم الله‌ تعالی، یعتبر الاجتهاد، ویجوز فی مثل الوقت الحاضر، تصدّی‏‎ ‎‏القضاء لغیر المجتهد إذا کان عارفاً بالمسائل ـ ولو تقلیداً ـ بإذن ولیّ الأمر.‏

‏‎ ‎

‏‎

‎