مسائل مستحدثه
مالیات و عوارض
نسخه چاپی | ارسال به دوستان
برو به صفحه: برو

نوع ماده: کتاب فارسی

پدیدآورنده : خمینی، روح الله، رهبر انقلاب و بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران، 1279 - 1369

محل نشر : تهران

ناشر: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س)

زمان (شمسی) : 1392

زبان اثر : فارسی

مالیات و عوارض

مالیات و عوارض

[سؤال 12534]‏ ‏ ‏ 7255‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 29 / 7 / 1361‏

‏محضر مبارک مرجع عالی قدر، رهبر انقلاب و بنیان گذار جمهوری اسلامی ایران،‏‎ ‎‏حضرت آیت الله‌ العظمی امام خمینی، مدّ ظله العالی و ادام الله‌ توفیقاته‏

‏احتراماً؛ به استحضار حضرت عالی می رساند: قبل از انقلاب اسلامی ایران رسم‏‎ ‎‏بود که اسناد معاملات اراضی و ابنیه ـ به قیمت تعیین شده ـ در دفترچ‏‏ۀ‏‏ معاملاتی‏‎ ‎‏دولتی نوشته شود؛ در حالی که ممکن بود ثمن معامله چندین برابر آن باشد و از آن جا‏‎ ‎‏که مالیات معاملات بر اساس همین مبلغ تعیین و از فروشنده دریافت می شد؛ لذا هیچ‏‎ ‎‏کس حاضر نبود قیمتی که ملک را می فروشد در سند بنویسد و مبلغ پرداختی برای‏‎ ‎‏معاملات بر اساس توافق خریدار و فروشنده تعیین و داد و ستد می شد.‏

‏اکنون مستدعی است نظر حضرت عالی را اعلام فرمایند:‏

‏1. آیا معاملاتی که به این ترتیب قبل از انقلاب صورت گرفته و خریدار و فروشنده‏‎ ‎‏با تنظیم سند قطعی یا صلح، حقوق مورد معامله و ثمن آن را رد و بدل نموده اند؛‏‎ ‎‏صحیح است؟‏

‏2. آیا ملاک محاسبه و ارزش معامله واقعیت توافق طرفین و مبلغ پرداختی به‏‎ ‎‏فروشنده است یا مبلغ سند؟‏

بسمه تعالی، معاملاتی که قبلاً واقع شده اشکال ندارد و فعلاً باید بر اساس مقررات جمهوری اسلامی عمل شود.

[سؤال 12535]‏ ‏ ‏ 7256‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏پیشگاه مبارک حضرت مستطاب حجت الاسلام والمسلمین، سید العلماء‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 625

‏والمجتهدین، رئیس الملة و الدین، رهبر انقلاب اسلامی ایران، امام خمینی‏

‏زیدی یک باب مغازه را برای مسجد وقف نموده که اجاره آن صرف مخارج‏‎ ‎‏مسجد شود. به علت تعریض خیابانی، تخریب و کلاً زمین و بنا از بین رفته و مجدداً‏‎ ‎‏همان زید یک باب مغازه در زمین ملکی خویش بنا نمود که بر اثر نداشتن پول کافی‏‎ ‎‏همان مغازه را قبل از اتمام بنا سرقفلی داده و از بابت آن سرقفلی بنای مغازه را به اتمام‏‎ ‎‏رسانیده است. ضمناً اجاره ماهانه نیز وقف مخارج مسجد می گردد. مستدعی است‏‎ ‎‏جواب فرمایید که آیا دارایی حق دریافت مالیات از بابت مغاز‏‏ۀ‏‏ مذکور را دارد یا خیر؟‏

بسمه تعالی، مربوط است به مقررات دولت اسلامی.

[سؤال 12536]‏ ‏ ‏ 7257‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 16 / 11 / 1361‏

‏دفتر محترم استفتای حضرت آیت الله‌ العظمی امام خمینی، دامت برکاته ‏

‏احتراماً؛ با تقدیم سلام و دعا جهت پیروزی رزمندگان اسلام، اشعار می دارد: اخیراً‏‎ ‎‏شهرداری های کشور ـ با توجه به بخشنامه های وزارت کشور جهت خودکفا شدن ـ‏‎ ‎‏اقدام به وضع عوارض هایی نموده اند که به مقتضای شغل و حرفه پیشه وران و کسبه از‏‎ ‎‏آنان اخذ شود. البته مقدار دقیق آن پس از تصویب در حوز‏‏ۀ‏‏ شهرستان و تأیید‏‎ ‎‏استانداری به وزارت کشور ارسال می گردد که پس از تأیید نهایی به مرحله اجرا‏‎ ‎‏درآید. خواهشمند است نظر دفتر محترم را اعلام فرموده تا به مسئولین ـ که از نظر‏‎ ‎‏شرعی مسأله را پی گیری و تعقیب می نمایند ـ پاسخ مقتضی داده شود.‏

بسمه تعالی، چنانچه طبق مقررات دولت اسلامی عمل شود، مانع ندارد. 

[سؤال 12537]‏ ‏ ‏ 7258‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 4 / 10 / 1361‏

‏محضر مبارک امام امت، خمینی بت شکن، امید مستضعفان، رهبر انقلاب و‏‎ ‎‏بنیان گذار جمهوری اسلامی ایران، روحی فداه، با عذرخواهی از تصدیع وقت آن‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 626

‏رهبر عالی قدر و ضمن بوسیدن دست آن رهبر عظیم الشأن از راه دور با توجه به این که‏‎ ‎‏این جانب مقلد آن رهبر عظیم الشأن هستم و بر این تقلید مباهات می نمایم به محضر‏‎ ‎‏مبارک مطالب ذیل را عرضه می دارم و تقاضای راهنمایی دارم:‏

‏آن حضرت امر فرمودند که کلیه قوانین غیر اسلامی گذشته لغو است. معاون‏‎ ‎‏وزارت محترم کشور از وزیر محترم کشور جمهوری اسلامی ایران اخیراً و پس از امر‏‎ ‎‏حضرت امام در مورد دریافت عوارض توسط شهرداری ها سؤال کرده اند. ایشان‏‎ ‎‏جواب ارائه فرموده اند که کماکان عمل شود. خواهشمند است این حقیر را با توجه به‏‎ ‎‏این که حضرت امام اطاعت از مقررات دولت جمهوری اسلامی ایران را تکلیف‏‎ ‎‏دانسته اند راهنمایی فرمایند.‏

بسمه تعالی، مراعات مقررات دولت اسلامی لازم است. 

[سؤال 12538]‏ ‏ ‏ 7259‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏محضر مبارک حضرت امام خمینی، سلام علیکم، با درود به رهبر کبیر انقلاب و به‏‎ ‎‏روان مطهر شهدای کربلای ایران یک مسأله ای پیش آمده که خواهشمندیم جواب‏‎ ‎‏لازم را بفرمایید.‏

‏در این منطقه افرادی که زمینی یا ملکی یا ساختمانی را می خواهند بفروشند یا‏‎ ‎‏بخرند به عنوان مثال ساختمان مورد معامله 000 / 200 تومان است هنگامی که به‏‎ ‎‏محضر می روند تا معامله را رسمی کنند می گویند که 000 / 20 تومان خریده و یا‏‎ ‎‏فروخته ام برای این که مالیات کم بدهد و این پول هم از صندوق دولت کسر می شود.‏

‏آیا این پولی که دروغ حرف زده و دویست هزار تومان را بیست هزار تومان گفته و‏‎ ‎‏به عوض این که ده هزار تومان مالیات بدهد یک هزار تومان می دهد، آن نه هزار تومان‏‎ ‎‏که کم داده حرام نیست و آیا ضرر به بیت المال نیست؟‏

بسمه تعالی، دروغ حرام است.


استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 627

[سؤال 12539]‏ ‏ ‏ 7260‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏حضرت آیت الله‌ العظمی امام خمینی ‏

‏مستحضر می باشند که اکثر شرکت ها و تجار بازار در سراسر ایران در رژیم منفور‏‎ ‎‏سابق به وسیله افرادی مثل بنده حساب سازی می کردند و دفاتر غیرقانونی و غیر‏‎ ‎‏شرعی خود را در لباس قانون و شرع ارائه می دادند تا بتواند مالیات کمتری بپردازند و‏‎ ‎‏یا اصولاً هیچ نوع مالیاتی به دولت ندهند. البته به لحاظ شرعی مدعی بودند که چون‏‎ ‎‏رژیم طاغوتی است؛ نباید تقویت شود. متأسفانه، این روش هنوز هم اجرا می گردد. با‏‎ ‎‏توجه به این که دیگر این عمل، در حال حاضر حرام و خلاف قانون است و باید‏‎ ‎‏واقعیت ثبت شود و حق دولت پرداخت گردد. جمعی از ما بر این عقیده هستیم که باید‏‎ ‎‏این فساد را به اطلاع شما و همگان برسانیم، ولی افرادی هستند که البته بنده هم از‏‎ ‎‏آن ها مستثنا نیستم که از ضرر احتمالی مالی خود می ترسیم که ان شاء الله‌ با ایمان قوی‏‎ ‎‏که در ما به وجود می آید و با اطمینان از حمایت مراجع محترم تقلید و دولت، بتوانیم‏‎ ‎‏ریش‏‏ۀ‏‏ این نادرستی و خیانت به دین و ملت را نیز برکنیم. استدعا دارد، فتوای خود را‏‎ ‎‏در این مورد به عامه مردم مرحمت فرمایید.‏

بسمه تعالی، مراعات قوانین و مقررات دولت اسلامی لازم است و ارائه عمل غیر قانونی و غیر شرعی در لباس قانون و شرع، جایز نیست.

[سؤال 12540]‏ ‏ ‏ 7261‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏محضر مبارک مرجع عالی قدر جهان تشیع و رهبر انقلاب اسلامی ایران، حضرت‏‎ ‎‏آیت الله‌ العظمی الامام خمینی، سلام علیکم، بعد از تقدیم عرض سلام، این جانب‏‎ ‎‏سؤالی راجع به دادن مالیات به دولت اسلامی دارم، خواهشمندم در این باره بنده را‏‎ ‎‏روشن فرمایید.‏


استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 628

‏آیا غیر از زمان جنگ، که دولت نیاز بیشتری به بودجه دارد، در زمان صلح‏‎ ‎‏پرداخت مالیات به دولت اسلامی، شرعی می باشد یا خیر؟ با توجه به این که مقدار‏‎ ‎‏مالیاتی که دولت برای پرداخت کننده تعیین می نماید، پرداخت کننده چه در آن سال‏‎ ‎‏آن درآمد را داشته باشد و یا نداشته باشد، باید بپردازد.‏

بسمه تعالی، مقررات دولت اسلامی باید مراعات شود.

[سؤال 12541]‏ ‏ ‏ 7262‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏محضر مقدس رهبر عظیم الشأن اسلامی ایران، السلام علیکم ورحمة الله‌ وبرکاته‏

‏چندین دستگاه موتور سواری برای شخصی رسیده که تمام گمرک و در موقع‏‎ ‎‏ترخیص از گمرک، مخارج دولتی را وصول نموده اند و طبق تصویب شورای محترم‏‎ ‎‏انقلاب، مبالغی هم در تهران از طرف وارد کننده به بانک ملّی پرداخت شده است، ولی‏‎ ‎‏در مقصد ولایات، فرماندار محل بدون ارائه مجوز شرعی یا قانونی ـ اسلامی، از هر‏‎ ‎‏دستگاه پانصد تا هزار تومان وصول می نماید. آیا وصول چنین وجهی از طرف آقای‏‎ ‎‏فرماندار جایز است؟ و در صورت عدم جواز، پرداخت کنند‏‏ۀ‏‏ وجه اضافی حق دارد به‏‎ ‎‏دادگاه اسلامی مراجعه نماید یا عمل فرماندار نافذ است؟‏

بسمه تعالی، بستگی به مقررات دولت جمهوری اسلامی دارد، و رسیدگی موکول است به مسئولین مربوطه. 

[سؤال 12542]‏ ‏ ‏ 7263‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 8 / 9 / 1361‏

‏دفتر حضرت آیت الله‌ العظمی امام خمینی، دام بقاءه‏

‏احتراماً؛ کاسبی از فروشگاه خود در طول سال، مبلغ 80 هزار تومان درآمد داشته،‏‎ ‎‏از این مبلغ 48 هزار تومان بابت برق، تلفن و مزد شاگرد پرداخت نموده و مبلغ 32‏‎ ‎‏هزار تومان سود خالص ایشان می باشد. آیا پرداخت مالیات به دارایی باید از مبلغ 80‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 629

‏هزار تومان محاسبه و پرداخت شود یا از 32 هزار تومان سود خالص؟ خواهشمند‏‎ ‎‏است حکم شرعی را بیان فرمایید.‏

بسمه تعالی، تابع مقررات ادارۀ مالیات بر درآمد است. 

[سؤال 12543]‏ ‏ ‏ 7264‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏دفتر امام، احتراماً معروض می دارد:‏

‏این جانب حدود شصت متر خان‏‏ۀ‏‏ پدری خود را ـ که برای سه ورثه و یک مادر پیرم‏‎ ‎‏می باشد و بسیار مخروبه بود ـ ساختم. چون مشرف به خیابان است، دکانی از آن را به‏‎ ‎‏مبلغ 000 / 94 تومان فروخته و این پول را خرج ساخت خانه نمودم. اکنون مالیات‏‎ ‎‏وارد بر این پول، حدود هجده هزار تومان می باشد که این جانب توان پرداخت آن را‏‎ ‎‏ندارم یا این که بایستی سوگند دروغ بخورم که من این دکان را به مبلغ کمتری فروخته ام‏‎ ‎‏تا مالیات کمتری بپردازم که از نظر شرعی درست نیست و یا این که بقی‏‏ۀ‏‏ خانه را یا‏‎ ‎‏بفروشم و یا این که خانه را به گرو گذاشته و یا راهی دیگر که شرع مشخص کند. البته‏‎ ‎‏این جانب حتی با پرداخت قسطی آن ماهیانه 300 تا 400 تومان موافقم.‏

بسمه تعالی، مطلب را به مسئولین تذکر دهید و هر نحو مقررات دولت اسلامی اقتضا می کند عمل نمایید. 

[سؤال 12544]‏ ‏ ‏ 7265‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏

‏حضرت آیت الله‌ العظمی امام خمینی، دامت برکاته ‏

‏شخصی دارای حساب سال است و در سر سال حساب دخل و خرج را‏‎ ‎‏نموده‏‎ ‎‏است و مقداری از درآمد زیاد آمده است، خمس آن را می پردازد. حتی در بین سال‏‎ ‎‏صدقات مستحبه را تا حدودی پرداخته است. یا آن که دخل و خرجش مساوی بوده یا‏‎ ‎‏خرجش از دخلش زیادتر بوده، در عین حال ادار‏‏ۀ‏‏ دارایی مطالب‏‏ۀ‏‏ مالیات می نماید. در‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 630

‏صورت عدم توانایی بر پرداخت مالیات یا با قدرت بر پرداخت مالیات، در صورت‏‎ ‎‏فوق چنانچه نپرداخت، آیا واقعاً مدیون است، مانند بقیه دیون یا خیر؟‏

بسمه تعالی، مقررات دولت اسلامی باید مراعات شود. 

[سؤال 12545]‏ ‏ ‏ 7266‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏1. بعضی از مالیات ها و عوارض مورد مطالبه دولت که در موعد معین پرداخت‏‎ ‎‏نشود مشمول جریمه دیرکرد می گردد آیا این مبلغ که اضافه بر اصل مالیات یا عوارض‏‎ ‎‏اخذ می گردد و نسبت به تأخیر در زمان پرداخت میزان آن نیز افزایش می یابد، ربا تلقّی‏‎ ‎‏می شود یا خیر؟‏

بسمه تعالی، ربا محسوب نیست بلکه اضافه مالیات است.

‏2. مطابق قوانین مالیاتی در صورت امتناع از پرداخت مالیات مشکلات و تضییقاتی مانند توقیف اموال‏‎ ‎‏و دارایی و صدور اجراییه و امثال آن عارض بدهکار می شود از طرف دیگر حاکم شرع می تواند شخص‏‎ ‎‏را مجبور به پرداخت وجوه شرعیه بنماید آیا اخذ دو نوع مالیات از یک مال معین مشروع است یا خیر؟‏

بسمه تعالی، دادن مالیات کفایت از خمس نمی کند.

[سؤال 12546]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 4023

‏2. افرادی که از زمان مکلف شدن تا کنون خمس و سهم امام خود را پرداخت‏‎ ‎‏نموده اند، آیا مالیات هم باید بدهند؟ تقاضای جواب دارم. ‏

بسمه تعالی، مراعات مقررات دولت اسلامی لازم است و ربطی به خمس مال ندارد.

[سؤال 12547]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 6871

‏2. خرید و فروش منزل در قم به شکلی است که قیمت حقیقی با قیمتی که دولت‏‎ ‎‏می گذارد اختلاف شدید دارد و دولت، مالیات را بر اساس قیمت خودش می گیرد؛ لذا‏‎ ‎‏در این میان فروشنده به سادگی سود زیادی دریافت می دارد؛ در این مورد تکلیف‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 631

‏چیست؟ آیا اشکالی از نظر خرید و فروش پیش نمی آید؟ مثلاً بنده منزلی را با دو اتاق‏‎ ‎‏خریدم به مبلغ 410000 تومان در حالی که در سند، قیمتی حدود 35000 تومان ثبت‏‎ ‎‏شده و ادار‏‏ۀ‏‏ دارایی از فروشنده مبلغی کمتر از 2000 تومان مالیات گرفته است و همین‏‎ ‎‏مسأله از عوامل مهم گرانی منزل در قم است.‏

بسمه تعالی، بستگی به مقررات دولت اسلامی دارد.

[سؤال 12548]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 6479

‏10. نظر بر استقرار حکومت اسلامی، با توجه به این که حق الوکاله ای که از موکل‏‎ ‎‏وصول می شود ـ حسب توافق ـ با موکل است و تمبر مالیاتی، براساس حق الوکاله‏‎ ‎‏قانونی دریافت می شود، آیا نپرداختن مابه التفاوت مالیات (اختلاف مالیات قانونی و‏‎ ‎‏مالیات وجه دریافتی از موکل)، موجب مسئولیت شرعی است یا خیر؟‏

بسمه تعالی، بستگی به مقررات جمهوری اسلامی دارد.

[سؤال 12549]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 4783

‏3. آیا وجوهی که از متوفی در بانک می باشد و با توجه به وصیت و مخارج دفن و‏‎ ‎‏کفن و دولت، از آن مالیات بر می دارد، از نظر حکم اسلامی با توجه به وصیت های‏‎ ‎‏متوفی چه حالتی دارد؛ در صورتی که ورثه هیچ گونه رضایتی به برداشت مالیات از‏‎ ‎‏طرف دولت ندارند؟‏

بسمه تعالی، مالیات تابع مقررات دولت اسلامی است. 

[سؤال 12550]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 2829

‏2. عده ای را عقیده بر آن است که چون خمس آل محمد صلی الله علیه و آله و سهم مبارک‏‎ ‎‏امام علیه السلام را می پردازند و از خیرات و مبرات نیز دریغ نمی نمایند؛ اگر مالیات حقیقی و‏‎ ‎‏واقعی خود را به دولت جمهوری اسلامی نپردازند و یا این که اصولاً مالیاتی را به‏‎ ‎‏دولت ندهند، آیا مرتکب خطا و لغزش نشده اند، آن بزرگوار چه می فرمایند؟‏

بسمه تعالی، مقررات جمهوری اسلامی، لازم المراعات است. 


استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 632

[سؤال 12551]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 2475

‏2. دولت عوارض شهر را می گیرد، مثلاً ماشین هایی از تهران یا بندرعباس وارد‏‎ ‎‏شهر دیگر می شود دولت عوارض می گیرد. حالا شخص از دولت اجاره می کند، مثلاً‏‎ ‎‏بیست هزار تومان به دولت می پردازد. آن شخص عوارض از مردم می گیرد. در این‏‎ ‎‏صورت گرفتن عوارض از مردم جایز است یا خیر؟ بنابراین اشیا که وارد می شود مثل‏‎ ‎‏گندم و برنج و غیره بلکه از ماشین خالی وارد شده هم عوارض می گیرد. در این‏‎ ‎‏صورت گرفتن عوارض جایز است یا خیر؟ دولت هم غیر مردم می باشد؟‏

بسمه تعالی، اگر بر وفق مقررات دولت اسلامی باشد مانع ندارد.

[سؤال 12552]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 6509

‏3. در رژیم سابق در محضرهای اسناد و املاک قیمت ملک را کم می گفتند که کمتر‏‎ ‎‏مالیات به آن متعلق شود. فعلاً این عمل چه صورت دارد؟‏

بسمه تعالی، مانع ندارد؛ ولی باید از دروغ احتراز کند.

[سؤال 12553]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 1279

‏7. برای کمتر پرداخت کردن مالیات به دولت در معاملات سرقفلی بر حسب‏‎ ‎‏معمول کمتر از واقع امر قیمت آن را بگویند جایز است یا نه؟‏

بسمه تعالی، مخالفت مقررات جایز نیست.

[سؤال 12554]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 794

‏4. آیا پرداختن مالیات در دولت جمهوری اسلامی واجب است و اگر توانایی‏‎ ‎‏پرداخت آن را نداشته باشد تکلیف چیست؟ بعضی اوقات مأمورین دریافت مالیات‏‎ ‎‏تهدید می کنند که درصورت عدم پرداخت مالیات، آب و برق و غیره از آن منزل قطع‏‎ ‎‏می شود.‏

بسمه تعالی، مراعات مقررات دولت اسلامی لازم است.

‎ ‎

استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 633