تعزیه و شبیه خوانی
[سؤال 12568] 7276
بسمه تعالی
لطفا وظیفۀ ما را راجع به شبیه خوانی و روضه خوانی و عزاداری بیان فرمایید.
بسمه تعالی، شبیه خوانی اگر مشتمل بر محرّمات و موجب وهن مذهب نباشد مانع ندارد، اگر چه روضه خوانی بهتر است و عزاداری برای سید مظلومان از افضل قربات است.
[سؤال 12569] 7277
بسمه تعالی
حضور محترم آیت الله خمینی، رهبر کبیر انقلاب اسلامی، پس از تقدیم عرض سلام، از درگاه خدای باری تعالی سلامتی کامل آن وجود شریف را خواستارم و امید است که با رهبری های خردمندانۀ آن پدر بزرگوار، پرچم اسلام در سراسر کشورهای دنیا برافراشته و مستضعفین بر مستکبرین پیروز گردند.
باری پدر بزرگوار، یک آبادی حدوداً 6 هزار نفر جمعیت دارد که از زمان های بسیار قدیم علاقۀ خاصی به شبیه خوانی داشته و دارند. از زمانی که انقلاب به پیروزی رسیده عده ای گفته اند که شبیه خوانی حرام است و حتی شبیه خوان ها را کافر محسوب کرده اند، لذا به مرور زمان، اتحاد مردم از میان رفته و مردم نسبت به عزاداری
استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 640 و گردهمایی بی علاقه شده اند. با توجه به فرمایشات سال 1360 که عزاداری باید هرچه بهتر و به سنّت قدیم برگزار شود، خواهشمند است نسبت به چند سؤال زیر ما را راهنمایی فرمایید.
1. شبیه خوانی از نظر شعائر اسلامی:
الف ـ حرام است؟؛ ب ـ مکروه است؟؛ ج ـ اشکال ندارد؟
بسمه تعالی، شبیه خوانی اگر مشتمل بر حرام نباشد و موجب وهن مذهب نشود اشکال ندارد ولی بهتر است به جای آن، مجالس روضه خوانی برپا کنند.
2. برای شهید گریه کردن با توجه به این که برای بازمانده عقده نشود:
الف ـ حرام است و اجر شهید از بین می رود؟؛ ب ـ مکروه است؟؛ ج ـ اشکال ندارد؟
بسمه تعالی، اشکال ندارد.
3. محل ادارات دولتی که در رژیم قبل بابت طلب سازمان های وابسته مصادره شده، با توجه به غصبی بودن مکان نماز، وظیفه ما با توجه به بخش نامه برادر شهید رجایی که اول وقت، نماز برگزار شود چیست؟ «وقت نماز 30 دقیقه در بخش نامه، یاد شده و نمی توان به مسجد محل برویم».
بسمه تعالی، تا غصب بودن مکان محرز نباشد تصرفات و نماز اشکال ندارد.
4. انجام کاری برای اسلام در صورتی که پدر و مادر جلوگیری کنند، بدون اجازۀ آن ها مجاز است یا خیر؟ «البته پدر و مادر نه این که با اسلام و انقلاب بد باشند، بلکه به خاطر این که یکی از فرزندان در جبهه است، می گویند او بیاید و بعد، شما برو».
بسمه تعالی، در غیر واجبات باید از کاری که موجب اذیت والدین می شود خودداری نمایند.
5. شخصی زن و بچه دارد، علاقه دارد یک خانوادۀ بی سرپرست را اداره کند به خاطر این که به فساد کشیده نشوند؛ در صورتی که بتواند آن دو خانه را اداره کند و عدالت را تا سرحد امکان رعایت کند، اگر زن اول از این کار ناراضی باشد، از نظر شعائر اسلام:
الف ـ گناه است؟؛ ب ـ مکروه است؟؛ ج ـ اشکال ندارد؟
توضیح این که آن خانواده دو فرزند پسر کوچک دارند و یک دختر بزرگ که شوهر کرده است.
بسمه تعالی، لازم است مقررات دولت اسلامی در این باره مراعات شود.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 641 [سؤال 12570] 7278
بسمه تعالی
دفتر حضرت آیت الله العظمی امام خمینی، دام ظله العالی
در قریه سید برخوار، عزاداری اهل بیت علیهم السلام را به صورت شبیه به توسط مردها اجرا می نمایند. طبل، سنج و دهل به صورت عزا و جنگ می زنند. گاهی اشعار مخالفی با مدارک اصیل تشیع دیده می شود. آیا با تصحیح اشعار آن توسط روحانی مسلّط و آگاه به تاریخ اهل بیت و منظم بودن برگزار کنندگان آن ـ اعم از خدام و تعزیه خوان ـ و پایبند بودن آن ها به احکام اسلام، این نحو عزاداری جایز است یا نه؟
بسمه تعالی، تعزیه و شبیه خوانی اگر مشتمل بر حرام نباشد و موجب وهن مذهب نشود، اشکال ندارد، ولی بهتر است به جای آن، مجالس روضه خوانی بر پا کنند.
[سؤال 12571] 7279
بسمه تعالی 1 / 5 / 1361
مسئول دفتر امام در قم دامت برکاته، پس از عرض سلام و درخواست سلامتی وجود مقدس امام امت از درگاه باری تعالی، مستحضر می دارد:
چون سال ها است که مراسم تعزیه خوانی (شبیه خوانی) در ماه محرم به وسیلۀ عده ای بی سواد و مادی پرست با پوشیدن لباس زنانه و شبیه شدن به امام حسین علیه السلام و زینب کبرا علیهاالسلام با اجتماع زن و مرد تعزیه برپا می دارند. مستدعی است این انجمن را از برپاداشتن این نوع عزاداری از اشتباه درآورید و آیا چنین نوع عزاداری جایز است؟ دستور فرمایید. ومن الله التوفیق، والسلام
بسمه تعالی، شبیه خوانی اگر مشتمل بر حرام نباشد و موجب وهن مذهب نشود مانع ندارد، ولی بهتر است به جای آن مجالس روضه خوانی برپا کنند.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 642 [سؤال 12572] 7280
بسمه تعالی
در عزاداری حضرت ابا عبدالله الحسین ـ ارواحنا فداه ـ در شهر ما شوشتر از زمان قدیم الی زماننا هذا همیشه رسم بوده که همه ساله روز عاشورا عموم مردم عزادار با دسته های سینه زن و زنجیرزن و ازدحام عجیبی، به امامزاده عبدالله که در جنوب شهر واقع است رفته و در آن جا به عزاداری مشغول شده و شبیه درآورده اند و صدای گریه و ضجه و ناله ها به فلک سرکشیده است. اکنون همان افراد که مزاحم سینه زنان می شوند، باز مزاحم عزاداران و شبیه درآورندگان می شوند، آیا این افراد حق مزاحمت و جلوگیری ایشان را دارند یا ندارند؟
بسمه تعالی، شبیه خوانی اگر مشتمل بر محرمات شرعیه نباشد و موجب وهن مذهب نشود مانع ندارد، اگرچه بهتر است به جای آن روضه بخوانند.
[سؤال 12573] 7281
بسمه تعالی 23 / 4 / 1361
پس از حمد و ثنای خداوند تبارک و تعالی و درود بر پیامبر عالی قدر اسلام و ائمه طاهرین و درود بر امت شهیدپرور ایران. محضر مبارک مرجع عالی قدر و رهبر کبیر انقلاب، حضرت امام خمینی، پس از عرض سلام، سلامتی شما را از درگاه خداوند متعال خواستارم. محترماً به اطلاع آن حضرت می رسانم که:
در روستای اسلام آباد برخوار اصفهان تعزیه می خوانند. بدین صورت که مرد یا زنی به نقش زینب و دیگری به نقش امام حسین و غیره... انتخاب شده و شروع به خواندن می کنند. ابتدا این سؤال را دارم: آیا تعزیه بدین نحو درست است یا کلاً اصل آن چطور است؟ آیا باید در لابه لای آن هم دروغ بگنجانند، از قبیل: عروسی قاسم در کربلا و بودن لیلا در کربلا و غیره...؟ بنده که هجده ساله هستم و کتاب هایی از قبیل: منتهی الآمال و فریاد شهید مطهری بر تحریف های عاشورا را مطالعه کردم، در آن ها یافتم، عروسی قاسم و بودن لیلا در کربلا دروغ محض است. اما هرچه به
استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 643 کارگردان های تعزیه می گوییم قبول ندارند. این موضوع باعث ناراحتی اهل محل شده؛ لذا از شما می خواهیم مطالب بالا را اگر صحیح است یا نیست به صورت کتبی و امضای خودتان برای ما بفرستید.
بسمه تعالی، شبیه خوانی اگر مشتمل بر حرام نباشد و موجب وهن مذهب نشود اشکال ندارد، ولی بهتر است به جای آن روضه خوانی نمایند.
[سؤال 12574] 7282
بسمه تعالی 21 / 5 / 1361
به خدمت دفتر حضرت آیت الله العظمی نایب الامام، الامام خمینی، امام امت، دامت برکاته، با کمال ادب و احترام
این جانب پلیس شهربانی دامغان، بر خود لازم دانستم که چند لحظه ای از وقت گران بهای شخص جناب عالی را گرفته باشم و آن این است: تقاضا دارم شخص جناب عالی نظرات خود را که مطابقت دارد با موازین اسلام و قانون اسلامی قرآن، در مورد مجالس عزاداری ماه محرم (تعزیه خوانی) و شرکت در آن بیان بفرمایید تا این حقیر اهالی این روستای مذکور ـ قریه وامرزان ـ که یکی از روستاهای شهرستان دامغان می باشد را روشن و آگاه نمایم. در پایان پیروزی اسلام بر کفر جهانی را از خداوند متعال خواهانم. والسلام علی من اتبع الهدی
بسمه تعالی، شبیه خوانی اگر موجب وهن مذهب نشود و مشتمل بر حرام نباشد اشکال ندارد، ولی بهتر است به جای آن مجالس روضه خوانی برپا کنند.
[سؤال 12575] 7283
بسمه تعالی 19 / 7 / 1360
ریاست محترم دفتر امام خمینی، محترماً به عرض می رسد:
نظر به نزدیکی ماه محرم و ایام سوگواری خامس آل عبا، سرور شهیدان، حسین
استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 644 مظلوم علیه السلام؛ چون در بعضی از شهرستان ها و روستاهای ایران عزاداری محرم را با مراسم سنتی و خاصی برگزار می کنند؛ لذا مستدعی است نظر مبارک مرجع عظیم الشأن و رهبر عالی قدر، امام خمینی را به سؤالات زیر از نظر شرعی جویا شده و مراتب را کتباً ارسال نمایید.
1. آیا مراسم تعزیه خوانی (شبیه خوانی) جایز است؟
2. آیا مراسم قمه زنی جایز است؟
3. آیا مراسم حرکت دادن نخل، بستن محمل و عماری و سنج زدن و طبل زدن جایز است؟
موفقیت شما و سلامتی امام عزیز را از درگاه خدای بزرگ مسئلت می نمایم.
بسمه تعالی، شبیه خوانی و مراسم دیگر که در سؤال ذکر شده، اگر همراه با حرامی نباشد و موجب وهن مذهب نشود، مانع ندارد و بهتر است به جای شبیه خوانی، روضه بخوانند و از قمه زنی اجتناب نمایند.
[سؤال 12576] 7284
بسمه تعالی 29 / 12 / 1360
محضر مقدس مرجع و رهبر عالی قدر، نایب الامام، حضرت آیت الله العظمی امام خمینی، مدّ ظله العالی، احتراماً به عرض می رسد که:
آیا مداحی ائمه علیهم السلام و تعزیه خوانی به طریقی که معمول است با اخلاص و بدون ریا و غنا و با لباس فرم معمول تعزیه خوانی و طبل و شیپور که مناسب عزاداری با احترام تمام در مجالس می زنند از نظر حضرت عالی صحیح است یا اشکال دارد؟ موارد صحیح و مورد اشکال آن چیست؟ لطفاً در صدر ورقه مرقوم فرمایید که مورد احتیاج است. خداوند بر عزت و سلامت و طول عمر آن حضرت بیفزاید.
بسمه تعالی، شبیه خوانی اگر مشتمل بر محرمات نباشد و یا موجب وهن مذهب نشود مانع ندارد و بهتر است به جای آن روضه بخوانند.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 645 [سؤال 12577] 7285
بسمه تعالی
به حضور مبارک حضرت آیت الله العظمی امام خمینی، مرجع تقلید شیعیان جهان، می خواستم به عرض مبارک برسانم:
از سال های قدیم یعنی صد سال است که در قریه قره چال ـ از توابع ملکان که یکی از بخش های شهرستان مراغه می باشد ـ در ماه محرم به عزاداری حضرت سیدالشهدا علیه السلام مشغول می باشیم، یعنی شبیه می خوانند. سال گذشته مثل این که از طرف بعضی روحانیون محترم می گفتند: «خوب نیست» اگر چنانچه شبیه خوانی ایرادی یا ضرری دارد، دو کلمه در زیر این ورقه مرقوم فرمایید تا این سنت قدیمی که در این قریه اجرا می شود نشود و اگر مانع ندارد لطفاً مرقوم فرمایید.
بسمه تعالی، تعزیه و شبیه خوانی اگر موجب وهن مذهب نشود و مشتمل بر حرام نباشد اشکال ندارد، ولی بهتر است به جای آن مجالس روضه خوانی برپا کنند.
[سؤال 12578] 7286
بسمه تعالی 20 / 4 / 1361
حضور محترم مکرم زعیم عالی قدر و بنیان گذار جمهوری اسلامی ایران، حضرت آیت الله العظمی امام خمینی، دامت برکاته، ضمن تقدیم سلام و ارادت و قلبی مملو از عشق آن رهبر کبیر انقلاب و طول عمر و سلامتی وجود آن زعیم عالی قدر را از درگاه حضرت احدیت (جلّ جلاله) خواهانم و امیدوارم که خداوند عزّ و جلّ وجود ذی جود حضرت عالی را از بلیّات محفوظ بدارد، ان شاء الله تعالی. چون این آرزوی من و همه ملت ایران و مستضعفان جهان است.
بعد از عرض سلام به حضور آن بزرگوار، عرضم بر این است که از زمان جدمان تا حدود دو سال قبل از انقلاب برای روزهای تاسوعا و عاشورا تا سیزدهم محرم،
استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 646 خودمان عده ای می شدیم که قربةً الی الله و بدون دریافت وجهی دستگاه تعزیه خوانی راه می انداختیم به این صورت که عمر سعد و شمر و اسرا و حضرت زینب و حضرت سکینه خاتون و رقیه و امام سجاد (سلام الله علیهم) به صورت عادی تشکیل می دادیم مطابق شهر نجف آباد اصفهان و ابرقو مشغول تعزیه خوانی می شدیم. و روز عاشورا از محل خارج و به یک کیلومتری که زیارتگاه می باشد می رفتیم؛ و شش روستا در آن زیارتگاه گرد می آمدند. به طوری عزاداری می شد که عده ای از گریه غش می نمودند و دو معجزه هم همه رؤیت نمودند.
دو سال قبل از انقلاب دو نفر روحانی آمدند و فتوایی دادند که حرام است و چند نفر از اهالی خشک مقدس هم بعداً مخالفت کردند و دنبالۀ تعزیه خوانی برچیده شد. از آن زمان تا به حال دیگر به صورت قبل عزاداری نمی شود. حال از مقام محترم رهبری تقاضا داریم اگر چنانچه تعزیه خوانی ـ به این صورت که فقط برای رضای خدا و حضرت اباعبدالله الحسین علیه السلام ـ اشکالی ندارد، مرقوم فرمایید که مجدداً مشغول شویم و اگر چنانچه اشکال دارد باز هم مرقوم بفرمایید.
بسمه تعالی، شبیه خوانی اگر مشتمل بر محرمات شرعیه نباشد و موجب وهن مذهب نشود مانع ندارد و بهتر است به جای آن روضه بخوانند.
[سؤال 12579] 7287
بسمه تعالی 4 / 7 / 1361
محضر مبارک زعیم عالی قدر جهان تشیع و رهبر کبیر انقلاب و بنیان گذار جمهوری اسلامی ایران، حضرت آیت الله العظمی امام خمینی، دامت برکاته
محترماً نظر به این که در شوشتر شهر حماسه و قیام، عزاداری جهت حضرت سیدالشهدا از قدیم الایام به صورت شبیه خوانی مرسوم و سنت بوده، افرادی مؤمن و شایسته خود را به صورت جوانان بنی هاشم درآورده و فردی صالح و مؤمن خود را شبیه وجود نازنین ابا عبدالله الحسین علیه السلام آراسته کرده و در مقابل سپاهی شبیه سپاه
استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 647 کوفه و شام بیرون آمده و دستۀ اول یک یک به میدان شهادت رفته و جان نثاری می نمایند.
اکنون چند سال است که بحمدالله انقلاب اسلامی ایران به پیروزی رسیده و این عزاداری سنتی ـ که خود حضرت عالی هم روی آن مرتباً تأکید می فرمایید ـ کم و بیش به صورت تعطیل درآمده. اکنون از محضر جناب شما و از فتوای حضرت عالی می خواستیم مطلع باشیم که آیا مأذون هستیم کما فی السابق مراسم عزاداری را انجام داده و یا اکتفا به سینه زدن و زنجیرزنی نماییم؟ لطفاً نظریۀ حضرت عالی را ذیلاً مرقوم فرمایید. توضیح این که سوای مراسم شبیه خوانی، مطابق بعضی روایات که شیر آمده در قتلگاه، فردی را به صورت شیر هم بیرون آورده و فردی دیگر به صورت جبرئیل بالای نعشی که شبیه نعش سیدالشهدا باشد بیرون می آید. در این دو مورد هم نظریۀ حضرت عالی را روشن فرمایید. در خاتمه ضمن دعاگویی برای سلامت امام امت احترامات فائقه را تقدیم می داریم.
بسمه تعالی، تعزیه و شبیه خوانی اگر مشتمل بر حرام نباشد و موجب وهن مذهب نشود اشکال ندارد، ولی بهتر است به جای آن مجالس روضه خوانی برپا کنند.
[سؤال 12580] 7288
بسمه تعالی
محضر رهبر عالی قدر شیعیان جهان اسلام، آیت الله العظمی امام خمینی، دام ظله
ضمن ابراز سپاس گزاری و حق شناسی از زحمات شبانه روزی آن مرجع عالی قدر در امور توسعه عالم اسلام و مملکت ایران، از درگاه خداوند متعال طول عمر و خدمت بیشتر حضرت عالی را به دین مبین اسلام خواهانم.
در توابع شهرستان بم مخصوصاً در روستاها رسم است در ماه محرم عده ای که من هم جزء آن ها هستم، شبیه یا تعزیه خوانی برای امام حسین علیه السلام می کنند و هر کس در
استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 648 این تعزیه نقشی را به عهده دارد. مثلاً بعضی ها در نقش علی اکبر امام حسین علیه السلام، یکی در نقش شمر و دیگری در نقش ابوالفضل علیه السلام. به هر حال هر یکی نقشی دارند و نسخه هایی است که وقایع کربلا را به صورت شعر درآورده و روی کاغذ نوشته اند و هر کسی از روی آن ها در نقش خودش می خواند و به طور کلی شبیه یا تعزیه بر پا می شود. ناگفته نماند که یک مرد مثلاً در نقش زینب علیهاالسلام شبیه خوانی می کند.
خواستم از آن رهبر عالی قدر در موضوع این کار سؤالی کرده باشم که آیا این کار خوب است یا خیر؟ البته این رسم از زمان های خیلی دور برقرار بوده و مردم روستا در ماه محرم از این برنامه برای عزاداری امام حسین علیه السلام استقبال زیادی می کنند. منتظر جواب آن رهبر عالی مقام هستم.
خداوند متعال وجود شریف شما امام محترم را برای همه مسلمانان جهان و به ویژه مردم ایران، در پناه امام زمان از گزند حوادث مصون و محفوظ بدارد. ان شاء الله
بسمه تعالی، شبیه درآوردن و تعزیه خوانی اگر مشتمل بر محرمات شرعیه نباشد مانع ندارد، ولی بهتر است به جای آن روضه بخوانند بلکه اگر وهن بر مذهب باشد باید ترک شود.
[سؤال 12581] 7289
بسمه تعالی 29 / 7 / 1358
پیشگاه معظم رهبر عالی قدر انقلاب اسلامی ایران و قائد عظیم الشأن حضرت آیت الله العظمی امام خمینی، ارواحنا فداه، با کسب اجازه و عرض ارادت قلبی، با ادب معروض می دارد:
عزاداری حضرت خامس آل عبا ارواحنا له الفداء، به طرز شبیه سازی که در قدیم متداول بوده و طریقه اش این است که مرد لباس زن نمی پوشد، ولی پالتوی سیاه یا پیراهن عربی پوشیده و از پارچه ای سیاه تا روی دماغ را پوشیده و اطفال هم پیراهن عربی سیاه پوشیده و چارقد عربی سبز می اندازند. و غنا خواندن و ساز و دهل هم
استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 649 نیست، مگر طبلی که جهت اعلان به مستمعین عزاداری، می زنند. و زن و مرد نیز علی حده در جای جداگانه می نشینند. مستدعی است: پاسخ عرض حال را با فتوای مبارک و خط و مهر شریف، اظهار بفرمایید که مزید احسان و تشکر است. در پایان، از پیشگاه حضرت ولی عصر (عج) امید است که سایۀ شریف از سر تمام ملت ایران کم و کوتاه نگردد. ان شاء الله
بسمه تعالی، شبیه خوانی، اگر مشتمل بر محرمات شرعیه نباشد و موجب وهن مذهب نشود مانع ندارد، ولی بهتر است به جای آن روضه بخوانند.
[سؤال 12582] 7290
بسمه تعالی 28 / 7 / 1358
ریاست محترم دفتر امام خمینی، پس از عرض سلام، تقاضامندم به سؤال زیر پاسخ بفرمایید:
مدت چند سال در محل ما تعزیه بر پا می داشتند. به این ترتیب که صحنۀ کربلا را با لباس تقریباً همان زمان، به نمایش می گذاشتند. یکی در نقش شمر و مثلاً یکی در نقش امام، با توجه به این که من نذر کرده ام تعزیه بخوانم، آیا این اشکال دارد یا خیر؟
بسمه تعالی، شبیه خوانی اگر مشتمل بر محرمات شرعیه نباشد و موجب وهن مذهب نشود مانع ندارد، ولی بهتر است به جای آن روضه بخوانند.
[سؤال 12583] 7291
بسمه تعالی 3 محرم الحرام 1400 ق
حضور محترم حضرت مستطاب حجت الاسلام والمسلمین وسید العلماء والمجتهدین، حاج آقا روح الله الموسوی الخمینی، مدّ ظله العالی، محترماً؛ مصدع اوقات آن زعیم عالی قدر می گردد:
در زمان های گذشته در دهات مرسوم و متداول بود در این ایام محرم به عناوین مختلفه اقامه عزاداری و سوگواری نموده و می نمایند و حتی تعزیه خوانی بر پا نموده،
استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 650 به طور زبان حال یک مجلس به عنوان مثال، شرح حال حضرت عباس و امام حسین و گفت وگوهای ما بین آن ها آنچه را طبق اخبار واقع شده مورد نمایش قرار می دهند. آیا صحیح است و از نظر مقدس آن رهبر عالی قدر تجویز می شود یا خیر؟
بسمه تعالی، تعزیه خوانی، اگر مشتمل بر محرمات شرعیه و موجب اهانت به مقدسات و شعائر مذهبی نباشد مانعی ندارد، ولی بهتر است مجالس عزا بر پا نموده و روضه خوانی نمایند.
[سؤال 12584] 7292
بسمه تعالی
زدن طبل و شیپور در تعزیۀ حضرت سیدالشهدا علیه السلام جایز است یا نه؟
بسمه تعالی، اگر از آلات لهو و لعب نباشد و وهن بر مذهب هم نشود، مانع ندارد.
[سؤال 12585] 7293
بسمه تعالی 29 / 10 / 1358
از محضر مقدس حضرت آیت الله العظمی امام خمینی، مدّ ظله العالی تقاضا می شود مرقوم فرمایید تعزیه ای که با شرایط ذیل خوانده می شود و مرسوم محل بوده، شرعاً چگونه است؟ تا عمل شود.
1. از طبل و شیپور و سایر ادوات طرب انگیز هیچ گونه استفاده نمی شود.
2. با صدای ساده که غنا به آن گفته نمی شود، تعزیه را می خوانند.
3. اجتماع مرد و زن به صورتی است که زن ها جدا و مردها جدا، به فاصله پنجاه متر از هم می نشینند.
4. کسی که نسخۀ زنانه را می خواند، فقط عبا به دوش دارد و یک دستمال سیاه به سر می پیچد.
5. اشعار معمولی به زبان محلی که در اغلب مجالس مرسوم است، خوانده می شود.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 651 6. مزاحم وقت نماز و روضه خوانی و مانع وعظ نیست، و خواننده هم اهل محل است.
بسمه تعالی، با خصوصیات مذکوره، اشکالی ندارد.
[سؤال 12586] 7294
بسمه تعالی 17 / 7 / 1361
ضمن تقدیم عرض سلام به رهبر کبیر انقلاب اسلامی، حضرت آیت الله العظمی امام خمینی و نایب بر حق امام زمان (عج)
مدت ها است در خانۀ حضرت سیدالشهدا علیه السلام به ذکر مصیبت مشغول هستیم، البته بیشتر اوقات در جلسات هیأت به شبیه خوانی با تمام وسایل از قبیل طبل کوچک، شیپور به آهنگ شعارهای اسلامی و به منظور گریه گرفتن از مردم مشغول می باشیم و لباس شمر و ابن سعد سرخ و مرتب از هر جهت و لباس امام سبز و لباس حضرت ابوالفضل سبز، علی اکبر سبز، حضرت قاسم سبز، فقط یک مشکی ساده کسی که زینب می خواند می پوشد و یک الگار مشکی بر سر دارد و بدون غنا می خوانیم و سایر شبیه خوان ها در هر شبیه لباسشان مرتب و از روی حساب می باشد، و در مجلس زن و مرد از هم جدا می باشد، و هر کس هم نذری برای امام حسین علیه السلام بدهد آن هایی که بدهکارند و دسترسی به جایی ندارند آن پول را اگر جمع شود خرج معاش می کنند و قدری هم اگر بشود برای زینت عزای امام حسین علیه السلام لباس می خرند. هدف ما این است که اسلام را با مردم آشنا کنیم و مردم را دلبسته به انقلاب و روحانیت کنیم و یاد صحرای کربلا بیندازیم تا رزمندگان اسلام را دعا کنند و امام عزیز را دعا کنند و همبستگی به وجود بیاید به یاد مسجدها بیفتند. و سر نماز معلولین را، مریض ها را، اسلام را، دعا کنند. ما هم ثوابی برده باشیم و در بعضی مواقع از کمیته ها مانع عزاداری ما می شوند و یا اشخاص دیگر مزاحم این جانبان می شوند. تمنّا داریم که حضرت امام شرح شبیه خوانی را لطف بفرمایند با دست خط مبارک ما آن را فتوکپی کرده به
استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 652 صورت کارت در جیب داشته باشیم برای مدرک و همیشه دعاگوی رهبر عزیز و روحانیت و رزمندگانمان باشیم تا کسی جلوی عزاداری حضرت سیدالشهدا را نتوانسته بگیرد و مانع عزاداری بشوند، زیادتر عرضی ندارم سلامتی رهبر و پیروزی رزمندگان را از خداوند متعال خواستارم. منتظر دست خط مبارک می باشم.
بسمه تعالی، شبیه خوانی اگر مشتمل بر محرمات شرعیه نباشد و موجب وهن مذهب نشود مانع ندارد و بهتر است به جای آن روضه بخوانند.
[سؤال 12587] ----> 1138
2. در ماه محرم الحرام ـ روز تاسوعا و عاشورای حسینی ـ در شوش و چند جای دیگر ـ به قول اصطلاح محلی ـ شبیه در می آوردند، یعنی واقعۀ کربلا را در این دو روز به صورت نمایش اجرا می کنند. افرادی که مثلاً در نقش امام حسین علیه السلام و فرزندان و یارانش ظاهر می شوند، در حالی که صد در صد معصوم نیستند، آیا شرعاً اشکال ندارد؟
این افراد ممکن است که حتی در حد یاران امام حسین علیه السلام هم نباشند. البته زنده نگهداشتن واقعۀ عاشورا امری واجب است و شکی در این نیست و لیکن چه بسا افرادی که در این نقش ها ظاهر می شوند، پاک و منزه نباشند. ما شاهدیم که حتی در فیلم ها و نمایشنامه هایی که در صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران اجرا می شوند، اصلاً کسی در نقش پیامبر صلی الله علیه و آله و یا امامان ما ظاهر نمی شود و حتی سخن نمی گوید.
بسمه تعالی، شبیه خوانی اگر مشتمل بر محرّمات نباشد و موجب وهن مذهب نشود اشکال ندارد و بهتر است به جای آن، روضه بخوانند.
[سؤال 12588] ----> 4265
3. شبیه خوانی یا تعزیه خوانی در نقش معصوم و مؤنث چه صورتی دارد؟
بسمه تعالی، شبیه خوانی اگر مشتمل بر محرمات نباشد و موجب وهن مذهب نشود مانع ندارد ولی بهتر است به جای آن، روضه بخوانند.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 653