راهنمایی و رانندگی
[سؤال 12399] 7172
بسمه تعالی 22 / 3 / 1361
محضر مبارک حضرت آیت الله امام خمینی، دامت افاضاته؛ سلام علیکم ورحمة الله، حضرت امام در صورت امکان، جواب سؤال شرعی زیر را مرقوم فرمایید که موجب کمال تشکر است:
این جانب یکی از افسران ادارۀ راهنمایی و رانندگی هستم. با توجه به این که میزان جرایم رانندگی با تصویب مجلس محترم شورای اسلامی اخیراً زیاد گشته است و میزان جریمۀ بعضی از تخلفات تا مبلغ پانصد تومان می باشد، آیا افسر جریمه کننده اولاً می تواند تخلفات را ندیده گرفته و جریمه ننماید؟ و ثانیاً اگر افسر متوجه شد رانندۀ متخلف از نظر مالی کم بضاعت می باشد، مقدار جریمه را بر خلاف میزان قانونی آن کم کند یا متخلف را ببخشد؟
بسمه تعالی، رعایت مقررات دولت اسلامی بر ملت و مسئولین واجب است.
[سؤال 12400] 7173
بسمه تعالی
محضر مقدس حضرت آیت الله العظمی امام خمینی، رهبر کبیر انقلاب اسلامی ایران، دام مجده العالی، با عرض سلام
احتراماً؛ فرزند این جانب از چراغ قرمز (عبور ممنوع) عبور کرده و ماشین دیگری که از چراغ سبز عبور می کرده، که برحسب نظامات دولتی مجاز بوده است، با وی تصادف نموده و منجر به فوت فرزندم گردیده است. آیا فرزند من که از نظامات دولتی تخلف نموده، خونش هدر است یا این که قاتل ضامن دیۀ ایشان می باشد؟ و اصولاً آیا
استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 562 تخلف از نظامات دولتی، در صورتی که منجر به تصادف گردد، باعث هدر شدن دیۀ «نفس» و «اطراف» متخلف می گردد یا نه؟ و در فرض مذکور، خسارت وارده به وسیلۀ نقلیه فرزندم چه حکمی خواهد داشت؟
بسمه تعالی، اگر با قطع نظر از تخلف مقررات، ایجاد تصادف از ناحیۀ خود متخلف [بوده] و منجر به فوت او و خسارات دیگر شده، کسی ضامن نیست، ولی چنانچه طرف مقابل به متخلف زده و منجر به فوت متخلف و خسارات دیگر شده، جبران خسارات وارده بر خود طرف است و حکم قتل هم داخل در احکام قتل عمد یا شبه عمد یا خطا است، به حسب اختلاف موارد.
[سؤال 12401] 7174
بسمه تعالی 24 / 9 / 1358
دفتر محترم حضرت آیت الله العظمی امام خمینی، زید عزّه العالی، گروه استفتا محترماً به عرض می رساند:
1. قوانینی که دولت تصویب می نماید، آیا خلاف او عمل کردن حرام است؟ یعنی عمل به قوانین الزام شرعی دارد؟
بسمه تعالی، قوانین دولت اسلامی، لازم المراعات است.
2. در صورتی که الزام شرعی داشته باشد، اگر جریمه ای بنمایند (مثلاً در مورد تخلف از قوانین رانندگی) انسان شرعاً مدیون می شود یا نه؟ و آیا حرمت دارد یا نه؟ و اگر دارد، آیا از قبیل گناهان کبیره به حساب می آید یا نه؟
بسمه تعالی، واجب است جرایم را بپردازد.
3. حدود یک ماه قبل، شورای انقلاب قانونی تصویب کرد مبنی بر این که کلیه اجاره بهاها را (تا روز تصویب این مادۀ واحده) صدی بیست تخفیف داده و در صورتی که صاحب منزل تخفیف نداد، مستأجر باید خودش کم کند؛ اگر کم کرد و صاحب منزل گفت راضی نیستم، وظیفه چیست؟ آیا در این
استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 563 صورت باید رضایت او درنظر گرفته شود یا نه؟ و اگر این امر باعث شد که در آخر وقت مدت اجاره، دیگر منزل را اجاره ندهد، وظیفه چیست؟
بسمه تعالی، مراعات مقررات دولت اسلامی و رضایت مالک و مستأجر لازم است.
[سؤال 12402] 7175
بسمه تعالی
گاهی مشاهده می شود علی رغم تأکید فراوان مسئولین، برخی از رانندگان مربوط به نهادها و ادارات، با سهل انگاری از حدود و مقررات راهنمایی و رانندگی تخلف می کنند و با سرعت زیاد، سبقت بیجا، حرکت در مسیر ممنوعه و... موجب تصادف و قتل و جرح خود و دیگران و تضییع بیت المال (در شهرها، بین شهرها و به ویژه جبهه ها) می شوند و از طرف دیگر، موجب بدبینی و ناراحتی مردم می شوند. نظر مبارک را در این باره بیان فرمایید.
بسمه تعالی، تخلف از مقررات، در هر صورت جایز نیست و چنانچه تخلف به نحوی باشد که نوعاً در معرض وقوع تصادف باشد و موجب به وجود آمدن آن شود، خسارت های ناشی از تصادف را در این صورت، متخلف ضامن است.
[سؤال 12403] 7176
بسمه تعالی 21 / 12 / 1361
دفتر محترم امام، با عرض سلام و با آرزوی موفقیت
محترماً؛ به عرض می رساند بنده کارمند بنیاد شهید می باشم و از ناحیۀ چشم مجروح جنگی هستم، در بعضی اوقات که رانندۀ بنیاد به مرخصی می رود، برای پیشرفت کار بنده باید با ماشین رانندگی نمایم، منتها گواهینامه ندارم، و طبق فتوای آن امام بزرگوار رانندگی بی گواهینامه حرام است. تکلیف بنده در رابطه با این مسأله چیست؟ خواهشمند است نتیجه را اعلام نمایید.
بسمه تعالی، اگر خلاف مقررات دولت اسلامی باشد، جایز نیست.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 564 [سؤال 12404] ----> 7184
2. امام عزیز! آیا بدون داشتن تصدیق و گواهینامۀ رانندگی، می توانیم موتور سیکلت سوار شویم یا خیر؟ اگر جواب منفی است، آیا زمانی که جاهل به مسأله بودیم و سوار شدیم، معصیت کرده ایم؟
بسمه تعالی، اگر منعی از طرف دولت اسلامی نباشد، اشکال ندارد، وگرنه تخلف از مقررات دولت اسلامی جایز نیست.
[سؤال 12405] ----> 363
4. آیا تخلفات کوچک راهنمایی و رانندگی برای موتورسواران و دوچرخه داران حرام است؟
بسمه تعالی، مراعات مقررات دولت اسلامی لازم است.
[سؤال 12406] ----> 1316
3. آیا جریمه کردن ماشین های متخلف چه صورت دارد؟ بنابر آنچه گفته می شود، این قانون جریمه هنوز از مجلس و شورای نگهبان نگذشته است؟
بسمه تعالی، باید طبق مقررات دولت اسلامی عمل شود.
[سؤال 12407] ----> 3242
2. سیّدی الإمام إنّکم أفتیتم بوجوب إجراء مقرّرات الدولة الإسلامیة و کان تعلمون أنّ الدولة الإسلامیة قد وضعت قوانین المرور وغیرها منه القوانین الجزئیة والکلیة، فإلی أین تتّسع دائرة وجوب إجراء مقرّراتها؟ وهل تشمل الکلّیات والجزئیات کما لو خالف فرد و سار فی وسط الشارع وترک الرصیف المعدّ للمشاة فهل یعتبر عاصیاً؟
بسمه تعالی، لا فرق فی وجوب متابعة مقرّرات الدولة الإسلامیة بین الاُمور الهامّة الکلّیة و بین الاُمور الجزئیة.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 565