مسائل مستحدثه
رضایت والدین
نسخه چاپی | ارسال به دوستان
برو به صفحه: برو

نوع ماده: کتاب فارسی

پدیدآورنده : خمینی، روح الله، رهبر انقلاب و بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران، 1279 - 1369

محل نشر : تهران

ناشر: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س)

زمان (شمسی) : 1392

زبان اثر : فارسی

مطالب مرتبط

رضایت والدین

رضایت والدین

[سؤال 12594]‏ ‏ ‏ 7299‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏با سلام به برادران دفتر امام ‏

‏با توجه به این که کوتاهی و شرکت نکردن در مجامع دینی و مسئولیت های سیاسی‏‎ ‎‏موجب ضرر رساندن هر فرد به امور انقلاب است و از جهتی کوتاهی و احترام‏‎ ‎‏نگذاشتن به والدین موجب گناه و معصیت می گردد؛ لذا خواهشمندم مرا در این مسأله‏‎ ‎‏راهنمایی فرمایید. والدینم به دلیل دستگیری خواهر و برادرم از سوی دادستانی مرا که‏‎ ‎‏نسبت به انقلاب احساس تعهد می نمایم مورد ملامت قرار می دهند. به دلیل سرپرستی‏‎ ‎‏شورای یکی از مساجد، شرکتم در امور اجتماعی لازم است و مسئولیت های اجتماعی‏‎ ‎‏دیگری نیز به عهده دارم. راهنماییم کنید که آیا از فرمان آن ها سرپیچی نمایم، البته با‏‎ ‎‏حفظ احترام یا مخفیانه به فعالیت بپردازم یا کلاً دست بکشم؟ خواهشمندم به دلیل‏‎ ‎‏اهمیت موضوع از طرف این جانب جواب این مسأله را بدهید. ‏

بسمه تعالی، در غیر واجبات طوری عمل کنید که موجب اذیت آن ها نشوید، ولو به این که مخفیانه عمل نمایید. 

[سؤال 12595]‏ ‏ ‏ 7300‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏ضمن سلام، سؤال هایی دارم پیرامون روابط فرزند و خانواده:‏

‏1. آیا فتواهایی که عموماً برای برادران داده می شود، برای خواهران هم صدق‏‎ ‎‏می کند و اگر صدق نمی کند، بیشتر در چه خطوطی است، و تا چه حد با هم تفاوت‏‎ ‎‏دارند. ‏

‏2. من دختری مقید به پیروی از اسلام و احکام شرعی هستم، اما با کمال تأسف‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 656

‏پدر و مادر من دارای چنین گرایشی (تا به این حد) نیستند. و اصولاً نحو‏‏ۀ‏‏ برداشت‏‎ ‎‏آن ها با نحو‏‏ۀ‏‏ برداشت من متفاوت است. به طوری که حتی ایمان آن ها نسبت به ائمه‏‎ ‎‏خصوصاً نسبت به امام زمان تا حدودی سست گشته است. البته من از واقعیت قلبی‏‎ ‎‏آن ها چندان مطمئن نیستم، به طوری که باید اضافه کنم که نماز می خوانند. اما اعتقاد‏‎ ‎‏مادرم بسیار سست گشته و پدرم به علت عدم آگاهی و اطلاعات، جز یک سری‏‎ ‎‏چیزهای محدود، اطلاع بیشتری ندارند. از آن جا که از ابتدا هم با انقلاب نبودند و دید‏‎ ‎‏خوبی هم نسبت به انقلاب ندارند و من هم با تمام سعی و تلاشی که کرده ام،‏‎ ‎‏نتوانسته ام تغییری بدهم. خصوصاً این که تفاوت سنی بسیار زیاد باعث گشته که آن ها‏‎ ‎‏اصلاً حرفی از من نپذیرند.‏

‏حالا من بیست سال دارم و از نظر شرعی تحت نظر پدرم می باشم. خواهشمند‏‎ ‎‏است حدود رعایت از پدر و مادرم را روشن فرمایید؟ آیا این رعایت، عملی است یا‏‎ ‎‏تنها از جهت ادب است؟ آیا داشتن روابطی از سوی من با سپاه پاسداران و دیگر‏‎ ‎‏مجامع اسلامی، ملزم به اجاز‏‏ۀ‏‏ قلبی اینان است؟ خصوصاً این که ـ با توجه به نکات بالا‏‎ ‎‏ـ والدین من نمی توانند با روابط و دوستان من موافق باشند؛ چنانچه حتی با حجاب‏‎ ‎‏من نیز موافقتی ندارند. از حضور محترمتان تقاضا دارم، فتوای خویش را روشن‏‎ ‎‏فرمایید. خصوصاً این که چندان با حدود اصطلاحات فقهی آشنا نیستم. ‏

بسمه تعالی، رعایت احترام پدر و مادر خود را بکنید و از کاری که موجب اذیت ایشان می شود، اجتناب نمایید و در شرکت در مراسم مذهبی و اسلامی با نبود مفسده برای شما رضایت آنان معتبر نیست و باید حجاب خود را کاملاً مراعات نمایید. 

[سؤال 12596]‏ ‏ ‏ 7301‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏خدمت رهبر کبیر و سازش ناپذیر و پدر مهربان و بیدار دل ملت مسلمان ایران،‏‎ ‎‏حقیرانه سلام عرض می کنم. ‏


استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 657

‏اماما! من دختری نوزده ساله هستم که با در دست داشتن دیپلم در خانه بی کار بسر‏‎ ‎‏می برم. عواملی که باعث بی کاری من در خانه است پدر و مادرم می باشند. اماما! آن ها‏‎ ‎‏به هیچ وجه خواسته های مرا که متناسب با جمهوری اسلامی است (ان شاء الله‌) درک‏‎ ‎‏نمی کنند. بدین دلیل با رفتن من به مدرس‏‏ۀ‏‏ عالی شهید مطهری و معلم شدن و یا پرستار‏‎ ‎‏شدن مخالفت می کنند. خلاصه به هیچ صراطی مستقیم نیستند. هم اکنون که قریب پنج‏‎ ‎‏سال است که از انقلاب گذشته، مادرم به من منتی گذاشته و قبول کرده من در هفته یک‏‎ ‎‏الی دو روز به کلاس نهج البلاغه و اخلاق بروم. اماما! آیا این طرز، برخورد صحیحی‏‎ ‎‏است، با دختری که قصد خدمت (ان شاء الله‌) دارد؟ ‏

‏اماما! پدر بزرگوارم! (از این که شما را جسارتاً پدر خطاب می کنم، به خود می بالم)‏‎ ‎‏در ضمن، من یک روز چون با مادرم جر و بحث کرده بودم ـ برای این که ناراحتی را از‏‎ ‎‏دلش به در کرده باشم ـ قرآن را شاهد گرفتم که جایی که او راضی نباشد نروم. اماما! با‏‎ ‎‏توجه به این قسم و سوء استفاده هایی که مادرم از آن می کند به من بفرمایید که آیا من‏‎ ‎‏باید تابع بی چون و چرای پدر و مادرم باشم و اصلاً فکر رشد کردن را از سرم به در‏‎ ‎‏کنم؟ آیا نمی شود که در مواردی ـ حتی بدون رضایت والدین ـ به خواست های‏‎ ‎‏مشروع فرزند جام‏‏ۀ‏‏ عمل پوشیده شود. ‏

‏اماما! مرا راهنمایی کنید که شدیداً بدان نیازمندم. ‏

بسمه تعالی، در غیر واجبات، رعایت رضایت والدین را بنمایید و سعی کنید با تحصیل رضای آن ها در کارهای خداپسند شرکت نمایید. 

[سؤال 12597]‏ ‏ ‏ 7302‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏خدمت رهبر عزیز و کبیر انقلاب اسلامی حضرت امام خمینی، دام ظله العالی‏‎ ‎‏سلام عرض می کنیم و سلامتی و موفقیت آن رادمرد تاریخ بشریت را از درگاه ایزد‏‎ ‎‏منّان خواستاریم. ‏


استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 658

‏در این برهه از زمان که استان های محروم از فرهنگ اسلامی (سیستان و‏‎ ‎‏بلوچستان، ایلام، کهکیلویه و بویراحمد، کردستان و هرمزگان) بعد از دادن خون های‏‎ ‎‏بسیار، احتیاج به پیام آور دارند و از طرفی پیام حضرت آیت الله‌ مشکینی سلّمه الله‌‏‎ ‎‏تعالی که فرمودند: «جوان ها همراه با رجال سیاسی، برای اشاع‏‏ۀ‏‏ فرهنگ اسلامی به آن‏‎ ‎‏مناطق اعزام گردند». از سوی دیگر در‏‎ ‎‏بخش نام‏‏ۀ‏‏ آموزش و پرورش، در این رابطه‏‎ ‎‏تأکید شده است.‏

‏ما دو تن از خواهران امور تربیتی، بر آن شدیم که راهی آن مناطق شده و نیروی‏‎ ‎‏خود را در جهت خدمت به اسلام و مسلمینِ محروم آن منطقه صرف نموده و به ندای‏‎ ‎‏شهیدان ایثارگرمان لبیک گفته و از این طریق مسئولیت خطیری که برعهد‏‏ۀ‏‏ ما جوانان‏‎ ‎‏گذاشته شده به انجام رسانیم. ولی متأسفانه در این امر مهم، با مخالفت والدین مواجه‏‎ ‎‏شدیم و این مشکل عظیم قدرت حل مسأله را از ما سلب نموده و ما را در تنگنا قرار‏‎ ‎‏داده است.‏

‏لذا بعد از توکل به خدای فریادرسِ بیچارگان، دست یاری به سوی شما ـ پدر‏‎ ‎‏گرامی و مرشد ما جوانان ـ دراز کرده و تقاضای راهنمایی و ارشاد از شما امام عزیز،‏‎ ‎‏داریم.‏

بسمه تعالی، در امور ذکر شده، رضایت ایشان معتبر نیست. ولی از کاری که موجب اذیت ایشان شود، اجتناب نمایید. 

[سؤال 12598]‏ ‏ ‏  ‏ ‏ 7303‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 8 / 10 / 1361 ‏

‏محضر مبارک حضرت آیت الله‌ العظمی امام خمینی، رهبر انقلاب اسلامی و امید‏‎ ‎‏مستضعفان جهان، سلام علیکم ورحمة الله‌ وبرکاته، با آرزوی طول عمر امام امت‏‎ ‎‏خمینی کبیر، معروض می دارد که این جانب از این که وقت شما را می گیرم معذرت‏‎ ‎‏می خواهم. ‏


استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 659

‏1. نظر اسلام در مورد این که اگر پدر و مادر در این زمان، مانع از تحصیل دخترشان‏‎ ‎‏شوند چیست؟ ‏

بسمه تعالی، پدر و مادر حق منع از تحصیل فرزند را ندارند. 

[سؤال 12599]

‏2. کدام یک صلاح است: این که در خانه بمانم و به کارهای خانه بپردازم و کمک‏‎ ‎‏مادرم شوم؛ یا به تحصیل خود ادامه دهم؟ منتظر راهنمایی های شما می باشم تا بهره مند‏‎ ‎‏شوم. ‏

بسمه تعالی، اختیار با خود شما است، ولی از کاری که موجب اذیت پدر و مادرتان باشد، اجتناب کنید. 

[سؤال 12600]‏ ‏ ‏ 7304‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏حضور محترم رهبر کبیر انقلاب اسلامی حضرت امام خمینی، دامت برکاته‏

‏با عرض معذرت از این که وقت جناب عالی را گرفته می خواستم سؤالی از محضر‏‎ ‎‏پربرکت شما بکنم.‏

‏این جانب دوشیزه ای هستم در منزل پدر و تحت تکفل پدر و مادر هستم و با کمال‏‎ ‎‏تأسف پدر من شخصی است مذهبی نما و با مسائل اصیل انقلاب مخالف، برای مثال‏‎ ‎‏نماز جمعه خواندن پشت سر آیت الله‌ طاهری را مخالفت می کند، تشییع جنازه رفتن،‏‎ ‎‏راهپیمایی رفتن و تمام مسائلی که در حال حاضر هر شخصی قلباً می خواهد در آن‏‎ ‎‏شرکت کند، او مخالفت با من و حتی با خانواده می کند. با پیام های آیت الله‌ منتظری‏‎ ‎‏مخالفت می کند و می گوید مگر مرجعی بالاتر از این نیست که پیام بدهد. با سپاه‏‎ ‎‏پاسداران، با بسیج، با تمام ارگان های انقلابی مخالف است. خلاصه من در جایی قرار‏‎ ‎‏گرفتم که خیلی ناراحت و غمگین هستم. لذا از شخص جناب عالی خواستارم که‏‎ ‎‏بفرمایید با این حرف ها آیا من می توانم بی اجاز‏‏ۀ‏‏ او جایی بروم یا چون که پدر است‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 660

‏باید حتماً تحت فرمان او باشم؟‏

بسمه تعالی، اگر موجب اذیّت او نشوید می توانید به نماز جمعه بروید و در راه پیمایی و تشییع شهدا شرکت کنید.

[سؤال 12601]‏ ‏ ‏ 7305‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 29 / 12 / 1360‏

‏من یک محصل هستم که در کلاس سوم راهنمایی تحصیل می کنم. هم اکنون در‏‎ ‎‏بسیج ثبت نام کرده ام. مادر و پدرم جلوگیری می کنند و مرا کتک می زنند، مسجد هم با‏‎ ‎‏زور می گذارند بروم و وقتی که می روم به مسجد مرا دعوا می کنند، تکلیف چیست؟‏

‏همین طور می خواهم به جبهه بروم شدیداً جلوگیری می کنند و می گویند تو زود‏‎ ‎‏است به جبهه بروی و می گویند: آن هایی که به جبهه رفته اند چه کار کرده اند که تو‏‎ ‎‏می خواهی بروی به جبهه. من خیلی با این موضوع در خانه دعوا دارم و مرا از خانه‏‎ ‎‏بیرون می کنند و من را به شدت کتک می زنند. یک برادر دارم که شش ساله است و‏‎ ‎‏خودم چهارده ساله هستم و یک خواهر دارم. تکلیف چیست؟ ‏

بسمه تعالی، مراعات حال والدین خود را بنمایید. 

[سؤال 12602]‏ ‏ ‏ 7306‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 26 / 10 / 1361‏

‏حضور محترم دفتر امام خمینی سلام عرض می نمایم. ‏

‏لازم به تذکر است که مرا هرچه زودتر از این مسأل‏‏ۀ‏‏ مهم بیرون بیاورید و مسئولیت‏‎ ‎‏مرا نسبت به انقلاب روشن نمایید. سال گذشته من با پدرم ـ که ایشان مرد مسنّی است‏‎ ‎‏ـ مشغول ساختن خانه ای که پدرم خریده بود، بودیم. وسط ساختن خانه بودیم که‏‎ ‎‏تعدادی از بستگانمان که در آموزش و پرورش بودند، به من رجوع کردند و از من‏‎ ‎‏خواستند که به خاطر نیاز آموزش و پرورش، در امور تربیتی منطقه پانزده جاد‏‏ۀ‏‎ ‎‏خاوران مشغول همکاری بشوم. و من هم به خاطر ضرورت همکاری برای انقلاب و‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 661

‏بالابردن فرهنگ جنوب شهرمان، این دعوت را قبول کردم. خودتان بهتر می دانید که‏‎ ‎‏چه مسائلی به علت عدم فرهنگ صحیح در این منطقه است. البته وسط کار کمک‏‎ ‎‏کردن به پدرم، کار ساختمان را واگذار به برادرم کردم و رفتم به آموزش و پرورش،‏‎ ‎‏البته بدون چشم داشت به حقوق. ‏

‏اما مسأله این جا است که پدرم از این عمل من سخت ناراحت شد و گفت چون‏‎ ‎‏وسط کار ساختمان مرا تنها گذاردی، لذا به هیچ عنوان از دست تو راضی نیستم و عاق‏‎ ‎‏من هستی و زمانی از دست تو راضی می شوم که دیگر به آموزش و پرورش که شما را‏‎ ‎‏به مدرسه می فرستند نروی و اگر بروی عاق من هستی. حال من چه بکنم؟ آیا با توجه‏‎ ‎‏به حرف پدرم، نروم؛ یا این که کمک به انقلاب واجب تر از حرف پدر است و این که‏‎ ‎‏من به مدرسه بروم. واجب کدام است؟ ایشان حرف های مرا و این که همیشه می گویم:‏‎ ‎‏آموزش و پرورش نیاز مبرم به من دارد، قبول ندارند. وظیف‏‏ۀ‏‏ شرعی مرا نسبت به این که‏‎ ‎‏خداوند می فرماید: احترام به پدر و مادر واجب است، روشن کنید آیا به مدرسه بروم یا‏‎ ‎‏این که نروم، وظیفه شرعی چیست؟ ‏

‏باید بگویم طی مدتی که مشغول همکاری بودم، خیلی مسائل را از جنوب شهر‏‎ ‎‏می دانم که به خاطر عدم فرهنگ صحیح ـ که در این منطقه است ـ مردم با خیلی مسائل‏‎ ‎‏روبرو هستند و فقر مادی تیره لطفاً هرچه زودتر جواب مرا بفرستید ممنونم. ‏

بسمه تعالی، اختیار با خود شما است و رضایت پدر در این جهت معتبر نیست، بلی از کاری که موجب آزردگی خاطر پدر باشد، خودداری کنید. 

[سؤال 12603]‏ ‏ ‏ 7307‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏

‏با سلام و احترام فراوان حضور محترم رهبر کبیر انقلاب و بنیان گذار جمهوری‏‎ ‎‏اسلامی ایران، امام خمینی ‏

‏خواهشمندم حکم شرعی را دربارۀ این دو مسأله بیان فرمایید: ‏


استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 662

‏1. دختری هجده ساله هستم که تا کلاس پنجم ابتدایی درس خوانده ام. خیلی‏‎ ‎‏علاقه دارم درس طلبگی بخوانم ولی پدرم با درس خواندن من مخالفت می کند. محل‏‎ ‎‏سکونت ما، تا نزدیک ترین محلی که چنین کلاس هایی برای خواهران است، حدود‏‎ ‎‏480 کیلومتر فاصله است. آیا اگر دختر بدون اجاز‏‏ۀ‏‏ پدر به مسافرت برود نمازش کامل‏‎ ‎‏است و آیا برای درس خواندن اجاز‏‏ۀ‏‏ پدر شرط است یا خیر؟ ‏

بسمه تعالی، بدون اجازۀ پدر خود عمل نکنید. 

[سؤال 12604]

‏2. آیا پدر می تواند میان دختر و پسر تبعیض قائل شود؟ یعنی پسر را برای درس‏‎ ‎‏خواندن آزاد بگذارد و برای دختر محدودیت قائل شود؟ یعنی بگوید تا کلاس پنجم‏‎ ‎‏بیشتر نباید درس بخوانی، حکم شرعی را بیان فرمایید: ‏

بسمه تعالی، تحصیل رضایت پدر خود را بنمایید. 

[سؤال 12605]‏ ‏ ‏ 7308‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏به حضور رهبر بزرگوار، حضرت امام خمینی، دام ظله العالی ‏

‏بعد از تقدیم سلام و آداب، عرض چنین است که بنده یک طلبه هستم و فعلاً‏‎ ‎‏مشغول درس هستم و پدرم پیرمرد است که حدود هفتاد سال عمر دارد و نمی تواند‏‎ ‎‏مخارج خانه را به حد کافی فراهم کند؛ و در حال حاضر هم مقروض است و جز بنده‏‎ ‎‏کسی نیست که مخارج خانه را فراهم سازد. حکم فرمایید که در این صورت، درس‏‎ ‎‏خواندن برای بنده مجاز است یا خیر؟ ‏

‏قبلاً سلامتی و موفقیت امام بزرگوارمان را از خداوند می خواهم. ‏

بسمه تعالی، اختیار با خود شما است و اگر تکفل امور پدر را ضروری می بینید، لازم است بر آن اقدام نمایید.


استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 663

[سؤال 12606]‏ ‏ ‏ 7309‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏با سلام و درود بر تمامی رزمندگان و شهدا و شما رهبر و فرمانده کل قوا خواهش‏‎ ‎‏می کنم که به چند سؤال بنده جواب مرحمت فرمایید:‏

‏1. من فرزند خانواده ای هستم که پدر و مادرم به من می گویند ماها مسلمان هستیم‏‎ ‎‏و دین و اسلام و قرآن را قبول داریم اما من تا کنون ندیده ام که نماز و روزه و کارهایی‏‎ ‎‏که در شأن یک مسلمان است را انجام دهند و بارها خواسته ام که از آن ها مسائل دینی‏‎ ‎‏و اسلامی را بپرسم و اگر که آن ها نمی دانند به آن ها بگویم و بیاموزم اما خجالت‏‎ ‎‏می کشیدم و تا کنون نتوانسته ام. و البته من کمی به آن ها بی احترامی می کنم و پدرم هم‏‎ ‎‏کر و لال است، من از شما می خواهم که به من بگویید که من در برابر آن ها چه انجام‏‎ ‎‏دهم و وظیفه من در برابر آن ها چیست؟‏

بسمه تعالی، در احسان به آن ها کوتاهی نکنید.

‏2. اگر کسی نماز قضا دارد مثلاً نماز قضای ظهر و عصر، اگر قضا را بعد از نماز مغرب و عشا بخواند‏‎ ‎‏باید بلند بخواند یا آهسته؟‏

بسمه تعالی، آهسته بخواند.

‏3. اگر شخصی قضای نماز صبح دارد اگر بعد از نماز ظهر و عصر بخواند باید بلند بخواند یا آهسته؟ ‏

بسمه تعالی، بلند بخواند.

[سؤال 12607]‏ ‏ ‏ 7310‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏با کمال احترام به استحضار می رساند که فدوی مادری دارم 90 ساله که هشت سال‏‎ ‎‏پیش در اثر اتفاقی پایش شکست و معالجات ممکنه مفید واقع نشد و از راه رفتن باز‏‎ ‎‏ماند و حرکت خود را به منظور رفع حوائج ضروری و آن هم تا فاصله دو یا سه متری‏‎ ‎‏به وسیلۀ دست هایش انجام می داد، متأسفانه دو ماه است که در اثر کهولت سن و یا‏‎ ‎‏سایر عوارض ناشی از آن دست هایش توان و قدرت خود را از دست داده اند، دیگر‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 664

‏قادر به حرکت کردن نمی باشد و پایین آمدن از بستر برایش بسیار دشوار گردیده و‏‎ ‎‏فعلاً مثل کودکی است که تر و خشک کردنش را بایستی شخص دیگری متقبل شود.‏

‏در این مدت هشت سال سه فرزند پسرش هر یک چهار ماه از سال را از مشارالیها‏‎ ‎‏پذیرایی کرده اند و حال با پیش آمدن چنین کسالتی برای مادرم چنانچه باز بخواهم در‏‎ ‎‏منزل کما فی السابق پذیرایی نمایم می ترسم در اثر عدم وسایل کافی و عدم استطاعت‏‎ ‎‏بدنی خودم و یا پاره ای از محذورات دیگر نتوانم به طور شایسته انجام وظیفه نمایم و‏‎ ‎‏در نتیجه موجب رنجش مادرم گردم و از طرفی نیز باعث ناراحتی اطرافیان و اعضای‏‎ ‎‏خانواده خودم شوم، حال از حضرت عالی استدعا دارم که با در نظر گرفتن کلیه جوانب‏‎ ‎‏شرعی راهنمایی فرمایید. چنانچه مادرم را با هزینه شخصی در خانه پیران که‏‎ ‎‏مخصوص اشخاص سالخورده و از کار افتاده می باشد و اصولاً به همین منظور تأسیس‏‎ ‎‏گردیده و همه گونه در آن جا امکانات موجود می باشد، نگهداری نماییم. آیا در پیشگاه‏‎ ‎‏حضرت احدیت مسئول خواهیم بود یا خیر؟ و آیا رضایت و عدم رضایت خودش در‏‎ ‎‏این مورد شرط است یا خیر؟ ‏

‏تقاضا دارم لطفاً جوابش را ذیلاً مرقوم فرمایید. از درگاه حضرت احدیت توفیق و‏‎ ‎‏سعادت و اجر جزیل برای آن حضرت خواستارم. خداوند سایه پر برکت شما را از سر‏‎ ‎‏عموم ما کوتاه نفرماید. ‏

بسمه تعالی، مانع ندارد و می توانید در هر محل که اقدام به انفاق واجب بر او شود از او نگهداری نمایید و حتی الامکان رضایت مادر را تحصیل کنید.

[سؤال 12608]‏ ‏ ‏ 7311‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏با سلام خدمت امام امت و ارواح شهیدان و نیز با سلام به امت شهیدپرور و شما‏‎ ‎‏خدمتگزاران حزب الله‌ ‏


استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 665

‏بنده یک بار دیگر نیز مزاحم وقت شما شده بودم که از این مزاحمت های مکرر‏‎ ‎‏عذرخواهی می کنم. عرض کنم بنده یک معلم تربیتی مقطع ابتدایی می باشم و حالا‏‎ ‎‏می خواهم اگر خداوند خواست به نیروهای جان بر کف جندالله‌ که همانا سپاه پرافتخار‏‎ ‎‏پاسداران انقلاب اسلامی است، بپیوندم و عضو نیروهای این ارگان نظامی شوم، اما‏‎ ‎‏چون همیشه و مانند گذشته پدر و مادرم اعلام مخالفت می کنند، خواستم از دفتر امام‏‎ ‎‏کسب تکلیف کنم و به قول معروف از هول حلیم توی دیگ نیفتم و به خاطر یک عمل‏‎ ‎‏نیک، اعمال خدای ناکرده ناپسندی انجام ندهم. لذا می پرسم آیا می توانم خودم در این‏‎ ‎‏ارگان شرکت کنم و حتی الامکان نیز رضایت آن ها را برآورده کنم؟ که اگر چنین است‏‎ ‎‏فبهاالمراد و اگر نیست تکلیف شرعی خود را انجام دهم؟ (که شما برایم می فرستید)‏‎ ‎‏خواهشمندم هرچه سریع تر مرا روشن سازید. ‏

بسمه تعالی، در فرض مرقوم اختیار با خود شما است.

[سؤال 12609]‏ ‏ ‏ 7312‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 21 / 2 / 1360‏

‏مسائل و مشکلاتی بود که برای من پیش آمده، خواستم حکم این مسائل را از امام‏‎ ‎‏بپرسید و برایم بنویسید و البته اگر ممکن بود امام با قلم مبارک خود چند سطری‏‎ ‎‏بنویسند.‏

‏بدون مقدمه سؤالات و مسائل را در زیر می نویسم و از شما درخواست می کنم‏‎ ‎‏هرچه سریع تر جواب نامه را پست نمایید تا مبادا حکم خدا ضایع شده باشد. باز هم‏‎ ‎‏برای شما در کارهایتان موفقیت آرزو کرده و سلامتی شما و سلامتی امام را از خداوند‏‎ ‎‏متعال خواهانم، اما سؤالات من: ‏

‏1. متأسفانه من در خانواده ای زندگی می کنم که انقلاب نتوانسته است بر آن ها اثر‏‎ ‎‏گذارد و شاید هم خودشان نخواسته اند به خود بیایند و من از این بابت خیلی ناراحتم‏‎ ‎‏و برای من مسائلی پیش می آید که گاهی از ناراحتی گریه می کنم. یکی این که مادر و‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 666

‏پدرم مرا از شرکت در راهپیمایی ها، یا کلاس های ایدئولوژی و یا اسلحه و غیره منع‏‎ ‎‏می کنند و حتی اجازه نمی دهند در انجمن اسلامی مدرسه فعالیتی داشته باشم و یا‏‎ ‎‏حتی مرا از رفتن به دعای کمیل و غیره باز می دارند. خواهش می کنم از امام در این باره‏‎ ‎‏سؤال نمایید که من باید چه کنم؟ آیا باید به حرف آن ها گوش داده و بدون هیچ فعالیتی‏‎ ‎‏شاهد فداکاری ها و ایثارگری های جوانان و تمام ملت عزیز ایران باشم؟ و یا این که از‏‎ ‎‏دستور پدر و مادرم سر باز زنم؟ و البته در صورت دوم می دانم که هر روز در خانۀ ما‏‎ ‎‏بر سر کوچک ترین مسأله ای دعوا و ناراحتی به وجود خواهد آمد و من با توجه به‏‎ ‎‏این که حتی عمو و خاله و تمام خویشاوندانم نیز همراه پدر و مادرم هستند مجبور به‏‎ ‎‏انزوا در خانه خواهم شد، چرا که در هر جمعی که حضور پیدا کنم شروع به تحقیر و‏‎ ‎‏مسخرۀ من می کنند. قسم می خورم چنان بر سر دو راهی مانده ام که اگر جایی می بود،‏‎ ‎‏از خانه مان به آن جا می رفتم. خواهش می کنم هرچه زودتر مرا راهنمایی کنید.‏

بسمه تعالی، رعایت رضایت پدر و مادر را بنمایید.

‏2. پدرم نماز نمی خواند، البته مادرم به ظاهر مسلمان هست و نماز می خواند. البته پدرم نیز دم از اسلام‏‎ ‎‏می زند، اما اعمال او بر ضد اسلام است. نماز، روزه، و غیره را انجام نمی دهد و حتی یک بار یادم‏‎ ‎‏هست که شراب خورده، حال من نمی دانم آیا پدرم کافر حساب می شود و نجس است یا نه؟‏

بسمه تعالی، تا انکار خدا و رسول و احکام ضروری اسلام نکرده محکوم به اسلام است و مجرد مخالفت عملی کفر نیست.

‏3. ما در این جا گوسفندانی نیز نگهداری می کنیم و گاهی نیز یکی از آن ها را ذبح کرده و از گوشت آن‏‎ ‎‏استفاده می کنیم و مشکل من این است که این گوسفندان را پدرم سر می برد و من نمی دانم آیا با احکام‏‎ ‎‏آن کار را انجام می دهد یا نه؟ آیا در این صورت گوشت آن حرام می شود؟ برای من خیلی سخت است‏‎ ‎‏از خوردن گوشت خودداری کنم، البته نه از لحاظ لذت های مادّی، بلکه به این خاطر که در آن صورت‏‎ ‎‏نیز همیشه دعوا خواهم داشت. همان طور که گفتم آن چنان این مسائل برایم کوهی شده که حاضرم این‏‎ ‎‏خانه را ترک کرده و به جای دیگر بروم. خواهش می کنم مرا راهنمایی کنید و هرچه زودتر جواب نامه ام‏‎ ‎‏را بنویسید. خیلی ممنونم.‏

بسمه تعالی، در فرض مذکور پاک و حلال است.


استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 667

[سؤال 12610]‏ ‏ ‏ 7313‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏سلام بر رهبر انقلاب، قلب تپندۀ امت حزب الله‌، سلام بر بت شکن تاریخ،‏‎ ‎‏روح  الله‌ خمینی، اماما! آنچه که ما را واداشت که وقت گرامیتان را بگیریم، این بود که‏‎ ‎‏من و دوستم مایل بودیم که به این سؤال ما پاسخ دهید: ما از سال 1360 فعالیت هایی‏‎ ‎‏در مدرسه انجام می دهیم، از قبیل کمک به جبهه، که خانواده مان از آن اطلاع ندارند و‏‎ ‎‏فکر می کنیم که اگر آگاه شوند، با ما مخالفت کنند. ما این مسأله را با چندتن در میان‏‎ ‎‏گذاشتیم و آن ها می گویند که کار شما از نظر شرعی درست نیست.‏

بسمه تعالی، اگر از مال خودتان یا کسانی که راضی هستند کمک می کنید، اشکال ندارد. 

[سؤال 12611]‏ ‏ ‏ 7314‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏حضور محترم حضرت آیت الله‌ العظمی امام خمینی، رهبر انقلاب اسلامی ایران،‏‎ ‎‏دامت برکاته‏

‏1. اگر مادر به پسرش بگوید: باید همسرت را طلاق بدهی وگرنه من از تو راضی‏‎ ‎‏نیستم، و شوهر از همسر خود کاملاً راضی است، تکلیف چیست؟ رضایت مادر شرط‏‎ ‎‏است یا خیر؟‏

بسمه تعالی، اختیار طلاق به دست شوهر است و لازم نیست اطاعت کند.

[سؤال 12612]

‏2. مادر می تواند پسرش را به گناه صغیره امر کند یا خیر، در صورتی که انجام ندادن‏‎ ‎‏آن موجب نارضایتی مادر باشد؟‏

بسمه تعالی، حق ندارد و اگر امر به گناه کرد، پسر باید مخالفت امر او نماید و گناه را مرتکب نشود.


استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 668

‏3. در تلویزیون فیلم هایی نشان می دهند که خانم ها مکشّفه، بازی می کنند؛ به صورت آن ها نگاه کردن‏‎ ‎‏چه صورتی دارد؟ و یا به اعضای پوشیدۀ بدن آن ها چطور؟‏

بسمه تعالی، با مفسده اجتناب لازم است. و همچنین اگر آن ها را بشناسد و با نبود مفسده و عدم شناخت مانع ندارد.

‏4. در تلویزیون یا رادیو سرودهای انقلابی پخش می شود، ولی انسان نمی داند حرام است یا خیر و‏‎ ‎‏شاید در آن ها تار و نی و مانند آن ها باشد، استماع آن حرام است یا خیر؟‏

بسمه تعالی، موسیقی مطرب حرام است و صداهای مشکوک اشکال ندارد.

‏5. رانندگی اتومبیل برای خانم ها صحیح است یا خیر؟‏

بسمه تعالی، با نبود مفسده مانع ندارد.

‏6. پدرم وصیت کرده منزلی که در تربت جام دارد را به آقای توسلی واگذار نمایم تا درآمد آن را برای‏‎ ‎‏امام زمان علیه السلام مصرف کنند؛ آیا شما اجازه می فرمایید این منزل را به ایشان واگذار نمایم یا خیر؟ ‏

بسمه تعالی، بر طبق وصیت باید عمل شود.

‏7. مرد حق دارد به زنش بگوید موهای خود را کوتاه نکن یا خیر؟‏

بسمه تعالی، حق ندارد؛ ولی باید مراعات حال شوهر را بنماید.

‏8. زن از اموال خودش بدون اذن شوهر می تواند چیزی را بخرد و یا بفروشد؟‏

بسمه تعالی، زن می تواند با مال خودش خرید و فروش نماید.

‏9. جهیزیه که زن به خانۀ شوهر می برد و از شوهر در کاغذی امضا می گیرند که در تحویل تو است، آیا‏‎ ‎‏این امضا دادن، حق ملکیت برای شوهر ایجاد می کند یا خیر؟ یا این که فقط این اموال در اختیار او است‏‎ ‎‏و باید عوض استهلاک آن را بپردازد؟‏

بسمه تعالی، مجرد امضا موجب ملکیت نمی شود و اگر اجازه در تصرف بوده، استهلاک را کسی ضامن نیست.

[سؤال 12613]‏ ‏ ‏ 7315‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏دفتر امام خمینی ـ بخش مسائل فقهی، با سلام و امید پیروزی نهایی برای‏‎ ‎‏رزمندگان اسلام در جبهه های حق علیه باطل و آرزوی طول عمر برای رهبر کبیر‏‎ ‎‏انقلاب اسلامی، لطفاً بفرمایید:‏


استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 669

‏شرکت زنان و دختران در نماز جمعه و راهپیمایی ها احتیاج به اجازۀ پدر و مادر‏‎ ‎‏دارد یا خیر؟ و در صورتی که بدون اجازه باشد، گناه و معصیتی مرتکب شده؟‏

بسمه تعالی، زن بدون اجازۀ شوهر نباید از منزل خارج شود و اجازۀ پدر و مادر شرط نیست، ولی از کاری که موجب اذیت آنان باشد باید اجتناب نمایید.

[سؤال 12614]‏ ‏ ‏ 7316‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏حضرت امام، با عرض سلام خدمت شما و با عرض معذرت از این که مزاحم‏‎ ‎‏اوقات شریف شما شده ام (زیرا می دانم که هم اکنون مطالب بسیار مهم تری از قبیل‏‎ ‎‏مسائل جنگ و غیره دارید) مطلب خود را بیان می کنم.‏

‏پدر من شخصی است که ظاهراً به خداوند تبارک و تعالی اعتقاد دارد، ولی گاهی‏‎ ‎‏شده که در مشاجراتی که بین او و مادرم صورت می گیرد، نعوذ بالله‌ به خداوند‏‎ ‎‏بی احترامی نیز می کند. او حتی در گفتار حضرت رسول صلی الله علیه و آله نیز شک دارد و می گوید:‏‎ ‎‏از کجا معلوم که این سخنان را که حضرت می گوید، حقیقتاً گفتار خداوند باشد؟! و‏‎ ‎‏حتی با صحبت هایی که ما با او می کنیم نیز قانع نمی شود و بر عقید‏‏ۀ‏‏ خود باقی است.‏‎ ‎‏در ضمن، او ریش‏‏ۀ‏‏ این انقلاب عظیم اسلامی را نیز امریکایی می داند و هیچ کدام از‏‎ ‎‏این ها را قبول ندارد.‏

‏وی دولت و این جمهوری اسلامی را قبول ندارد و حتی در رأی گیری ها نیز‏‎ ‎‏شرکت نکرده است. پدر من مردی است که نماز نمی خواند و روزه نیز نمی گیرد و‏‎ ‎‏محرمات اسلامی را رعایت نمی کند. او مشروب می خورد و در مورد مواد مخدر‏‎ ‎‏(تریاک)، دارد تا سر حد معتاد شدن پیش می رود و با مادرم نیز رفتار خوبی ندارد و‏‎ ‎‏کارهای دیگری نیز انجام می دهد که صحیح نمی دانم با گفتن آن ها قلب شما را از‏‎ ‎‏چنین کسی که به هیچ چیز پای بند نیست به درد آورم و مزاحم وقت شما شوم. حال‏‎ ‎‏من می خواهم بدانم وظیفۀ من در قبال چنین پدری چیست؟ باید چگونه با او رفتار‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 670

‏کنم؟ آیا در مورد کارهایم باید از او اجازه بگیرم؟ اگر برای امداد در جبهه احتیاج‏‎ ‎‏داشتند؛ اگر خواستم به اماکن مذهبی بروم، آیا باید او راضی باشد و من باید از او اجازه‏‎ ‎‏بگیرم؟ در ضمن، اگر ممکن است لطف بفرمایید و بگویید: مادرم در قبال او چه‏‎ ‎‏وظیفه ای باید داشته باشد؟ در پایان، باز هم از شما نهایت تشکر را دارم و پوزش‏‎ ‎‏می خواهم از این که با این حرف ها و مسائل، مزاحم اوقات شریف شما شدم.‏

بسمه تعالی، رضایت پدر در امور ذکر شده اعتبار ندارد و از کاری که موجب اذیت او باشد باید اجتناب کنید و به او گوشزد نمایید که اگر اظهار مطالب کفرآمیز نماید، موجب ارتداد او می شود و در این صورت زن او از او جدا می شود.

[سؤال 12615]‏ ‏ ‏ 7317‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏پس از عرض تبریک به مناسبت آغاز قیام خونین و اسلامی قهرمانان فلسطینی و‏‎ ‎‏آرزوی بهروزی رزم آوران اسلام در ناحیۀ جنوب و غرب کشور علیه خصم بعثی کافر‏‎ ‎‏و با امید به سلامتی آن وجود مبارک، من به عنوان فرزندی ناشایست، عرض کوتاهی‏‎ ‎‏خدمت آن جناب داشتم:‏

‏امام عزیز یکی از فرزندان شما (یکی از دوستان) در شرایطی قرار دارد که رعایت‏‎ ‎‏حجاب برایش بسیار مشکل است. پدر و مادر این خواهر و اقوامش مخالف رژیم‏‎ ‎‏می باشند و در سخن، موافق تعالیم عالیۀ اسلام و در عمل، مخالف تعالیم مذکور‏‎ ‎‏می باشند؛ یکی از این موارد، رعایت حجاب است که این خواهر گرامی باید با مجوز‏‎ ‎‏پدر و بالاخص مادرش حجاب را رعایت کند. با توجه به این که مدت بسیار کوتاهی‏‎ ‎‏است که این خواهر علاقه مند به رعایت حجاب شده اند، حکم خداوندی در این مورد‏‎ ‎‏چیست؟ ‏

‏لازم به گفتن است که در موارد بسیار، او را مجبور می کنند که بدون حجاب‏‎ ‎‏در  مجالس و محافل شرکت نموده و در صورت گذاردن پوشش، به او مارک‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 671

‏و  برچسب می زنند (حتی مادرش).‏

بسمه تعالی، در رعایت حجاب واجب، رضایت پدر و مادر معتبر نیست؛ و اگر او را امر می کنند که حجاب نداشته باشد، دستور آن ها را مخالفت کند و حجاب را مراعات نماید.

[سؤال 12616]‏ ‏ ‏ 7318‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏رهبر بزرگوار انقلاب اسلامی نظر مبارک را بیان فرمایید.‏

‏1. دوشیزگان می توانند و جایز است پاسدار انقلاب شوند؟‏

بسمه تعالی، در موارد لزوم با تحصیل رضایت اولیا و مراعات وظایف شرعیه مانع ندارد.

‏2. دربارۀ کمک به زلزله زدگان قائنات، از بابت وجوهات یعنی از سهمین می شود خرج کرد؟‏

بسمه تعالی، کسانی که می خواهند کمک کنند استجازه نمایند.

‏3. سه تا دختر بی سرپرست از فردی روحانی که مرحوم شده، وجود دارند و خیلی هم روشن و در خط‏‎ ‎‏رهبری آن حضرت هستند و خواستگارها عجله دارند؛ ولی به علت استطاعت نداشتن نمی توانند‏‎ ‎‏جواب صحیحی به آن ها بدهند و آن ها را به شوهر دهند. اگر صلاح است اجازه فرمایید تا از بابت‏‎ ‎‏سهمین یا سهم مبارک امام 4 یا 5 هزار تومانی کمک شود!‏

بسمه تعالی، اجازه دادم.

[سؤال 12617]‏ ‏ ‏ 7319‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏رهبر بزرگ انقلاب اسلامی، امام خمینی، سلام علیکم‏

‏اگر شخصی (بالغ) عضو جهاد سازندگی کردستان باشد و از مناطق دیگر ایران‏‎ ‎‏باشد و پدر و مادر این شخص رضایت نداشته باشند، چه حکمی دارد؟ والسلام‏

بسمه تعالی، اگر موجب اذیت پدر و مادر نیست مانع ندارد و همچنین در صورت نیاز جبهه با تشخیص مسئولین ذی ربط.


استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 672

[سؤال 12618]‏ ‏ ‏ 7320‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏به نام یاری دهندۀ مستضعفان، پس از عرض سلام خدمت امام و رهبر کبیر و عزیز‏‎ ‎‏انقلاب اسلامی؛ امیدوارم حال مبارکتان خوب باشد.‏

‏ای امام عزیز! من یک دختر شانزده ساله هستم. از کرج این نامه را می نویسم. ای‏‎ ‎‏امام عزیز و ای رهبر انقلاب! من علاقۀ زیادی دارم که پاسدار شوم و از انقلاب‏‎ ‎‏اسلامی پاسداری کنم تا سهمی از انقلاب داشته باشم. ای رهبر عالی قدر اسلام! پدر‏‎ ‎‏من نظر بدی در مورد این که پاسدار شوم دارد و به من می گوید: خوب نیست دختر‏‎ ‎‏پاسدار شود. ای امام عزیز! خواهشمندم به راهنمایی خودتان پدر مرا کمی راهنمایی‏‎ ‎‏کنید و بگویید که در این موقعیت دختر و پسر با هم فرق ندارند. ای امام عزیزم‏‎ ‎‏ملتمسانه از حضور محترمتان خواهش می کنم جواب نامه مرا بدهید.‏

بسمه تعالی، پاسدار شدن خواهران هم با مراعات وظایف شرعیه مانع ندارد؛ ولی شما مراعات رضایت پدرتان را بکنید.

[سؤال 12619]‏ ‏ ‏ 7321‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏1. تو را به خدا بگویید آخر، اختیارات پدر و مادر تا چه اندازه است؛ آیا جلو هر‏‎ ‎‏کاری را می توانند بگیرند؟ آیا جلوی هر کار مستحبی را می توانند بگیرند؟ آیا می توانند‏‎ ‎‏مانع غسل مستحبی شوند؟ تو را به خدا به این سؤالم کاملاً توضیح دهید که به حدی‏‎ ‎‏بعضی از اوقات ناراحت می شوم که فکر می کنم دارم دیوانه می شوم و به حدی‏‎ ‎‏عصبانی می شوم که می گویم ای کاش فرزند فلان شخص بودم!‏

بسمه تعالی، احترام والدین لازم است و کاری که موجب اذیت آن ها می شود باید ترک شود؛ ولی در انجام تکالیف شرعی اطاعت والدین لازم نیست.


استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 673

‏2. عده ای در بازار هستند که پول را به صورتی قرض بهره دار می دهند؛ بدین صورت که پدر من که یک‏‎ ‎‏نبات ریز است اگر بخواهد از آن ها قرض بگیرد، می گویند شکر یک ماه یا چند ماه تو را (تعداد ماه،‏‎ ‎‏بستگی به پول درخواستی دارد) الآن می خریم و مثلاً 5 ماه بعد به این مقدار به تو می فروشیم. البته‏‎ ‎‏مقدار اضافه شده متناسب با پول، اضافه و یا کم می شود و معین است؛ آیا این پول حکم ربا دارد؟‏

بسمه تعالی، این نحو معامله که برای فرار از ربای قرضی است باطل است و پول گیرنده فقط عین همان پول را ضامن است. و اگر شکر را ارزان بخرد و بعد از مدتی به شخص سومی به گران تر بفروشد مانع ندارد.

‏3. بفرمایید اگر پولی که در بالا ذکر شد ربا است تکلیف من در مقابل این پول که از آن تغذیه می کنم‏‎ ‎‏چیست؟ و یا این که پدرم که برای خرید خانه قرض می گیرد، چه باید بکنم؟‏

بسمه تعالی، حکم مسأله از جواب بالا معلوم می شود و پول گیرنده تنها در صورت اول عین همان پول را ضامن است و تصرف در آن منوط به اجازۀ دهندۀ پول است و در صورت دوم اشکالی نیست.

[سؤال 12620]‏ ‏ ‏ 7322‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏آیا رضایت پدر و مادر در انتخاب رشتۀ تحصیلی یا اختیار هر نوع کار دیگر،‏‎ ‎‏واجب است رعایت شود؟ و با فرض این که به هیچ وجه راضی نمی شوند، آیا حرام‏‎ ‎‏است؟ و آیا میان عدم رضایت بر اساس شفقت و عدم رضایت بر اساس هوا و هوس‏‎ ‎‏یا گرایش های غیر مذهبی، فرقی هست یا نه؟‏

بسمه تعالی، رضایت والدین در امور ذکر شده معتبر نیست؛ لکن از کاری که موجب اذیت آنان است باید اجتناب بشود.

[سؤال 12621]‏ ‏ ‏ 7323‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏با سلام بر امام زمان و نایب برحقش امام خمینی ‏

‏امام عزیز! (بخوانید امام عزیز پیشوای مسلمین ای قلب ملّت ایران)، ما یک‏‎ ‎‏خواهری داشتیم و پدرم این را شوهر داد و حال این دامادی که ما گرفتیم ضدانقلاب‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 674

‏است و به غیر از خواهرم چند خواهر دیگر با خودم داریم که مجرد هستند و دو برادر‏‎ ‎‏دیگر هم دارم. پدرم هم روحانی است اما از آن روحانی ها که فقط دین و اسلام را به‏‎ ‎‏خواندن چند روایت و قرآن و دو رکعت نماز و روزه قانع هستند و اصلاً درک‏‎ ‎‏نمی کنند. این چنین فردی است و اصلاً در اداره امور خانواده و در تربیت فرزندان‏‎ ‎‏کوشا نیست و فرزندان خانواده را به خودشان واگذاشته و این چنین شده که خیلی‏‎ ‎‏ساده است. و وقتی صحبت می شود، اگر برخلاف حق صحبت کند و ما صحبت کنیم و‏‎ ‎‏حق را بگوییم عصبانی می شود و این چنین شده که خیلی از دست من عصبانیه، چون‏‎ ‎‏تا مقداری می خواهد برعلیه این انقلاب و خط و جریان ولایت صحبت کند آن هم از‏‎ ‎‏روی ناآگاهیش و جهلش، من نمی گذارم. و تمام اختیارات خانواده در دست این داماد‏‎ ‎‏افتاده دامادی که هیچ چیزش درست نیست. در یک خانواده ای هستند که اصلاً این‏‎ ‎‏انقلاب را قبول ندارند و تا می توانند از فحش و ناسزا به عزیزان ما دریغ ندارند و این‏‎ ‎‏است که صحبت شده و دامادمان می خواهد همسران ما دختران را انتخاب کند و من‏‎ ‎‏هم که اطلاع دارم که برنامه و نقشه چیست و به خدا قسم دلم از دست این داماد خون‏‎ ‎‏شده، از هر طریق که شده نصیحت کردم اما غیر ممکنه اصلاً این ها تکانی بخورند. امام‏‎ ‎‏عزیز! یاریم کن که چه کار کنم؟ من چگونه به این پدر و مادر صحبت کنم؟ آیا صلاح‏‎ ‎‏می دانید که صحبت کنم و بگویم آنچه را که این مرد بخواهد بگوید خوب است من‏‎ ‎‏می گویم خراب است چون این مرد را من می شناسم. ‏

‏1. به نظر شما اگر پدر و مادر راضی به اجازه دادن به نماز جمعه و دعای کمیل‏‎ ‎‏نباشند، آیا درست است برویم. ‏

‏2. با ضدانقلاب موضع گیری ما باید چگونه باشد؟ ‏

‏امام عزیز! یاریم کن که امیدوارم خداوند تعالی اجر شما را هرچه بیشتر عنایت‏‎ ‎‏فرماید. ‏

بسمه تعالی، رضایت پدر و مادر دخالت ندارد، ولی از کاری که موجب اذیت آن ها شود اجتناب نمایید.


استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 675

[سؤال 12622]‏ ‏ ‏ 7324‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏

‏حضور محترم و مبارک حضرت آیت الله‌ امام خمینی، سلام عرض می کنم، پس از‏‎ ‎‏عرض سلام سلامتی شما را از خداوند یکتا خواهان می باشم و توفیق طول عمر و‏‎ ‎‏بندگی خدای بزرگ را خواهانم.‏

‏بنده صاحب زن و بچه می باشم و با دست و بازوی خود خانه ای درست کردم که‏‎ ‎‏آسایش زندگی خوب برای زن و بچه هایم را فراهم کنم. شما دستور فرمایید که آیا‏‎ ‎‏حرف پدر بنده دربارۀ فروش خانه ام درست می باشد که بنده خانه خود را بفروشم یا‏‎ ‎‏خیر هرچه شما دستور فرمایید بنده رفتار می کنم.‏

‏علت این که پدرم می گوید خانه ات را بفروش این است که نزدیک منزل پدر و مادر‏‎ ‎‏زنم می باشد. تمام زندگی بنده از این خانه تأمین می شود و پدرم می گوید که اگر‏‎ ‎‏خانه ات را فروختی من از دست شما رضایت پیدا می کنم و اگر بنده خانه ام را بفروشم،‏‎ ‎‏دیگر نمی توانم خانه دیگری خریداری نمایم، پس دستور فرمایید که بنده چه راهی‏‎ ‎‏بروم؟‏

بسمه تعالی، اطاعت از پدر در این امر واجب نیست. 

[سؤال 12623]‏ ‏ ‏ 7325‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏خدمت امام بزرگوار سلام عرض می کنم؛ امیدوارم که حالتان خوب باشد. از این که‏‎ ‎‏وقت ذی قیمت شما را می گیرم عذر می خواهم، ولی چند سؤال داشتم که امیدوارم‏‎ ‎‏جواب بفرمایید.‏

‏1. آیا فرزند (مخصوصاً دختر) می تواند بدون اجازۀ پدر، به کسب علوم اسلامی‏‎ ‎‏بپردازد؟‏

بسمه تعالی، مانع ندارد.


استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 676

‏2. اگر کسی به امام جماعت مسجد شک داشته باشد، تا وقتی شکش به یقین نرسیده، می تواند به او‏‎ ‎‏اقتدا کند و نمازش صحیح است؟‏

بسمه تعالی، باید عدالت امام جماعت احراز شود.

‏3. اگر خانمی بدون حجاب عکس بیندازد و مرد نامحرم آن را ظاهر کند، در صورتی که آن عکس، زننده‏‎ ‎‏و شهوت انگیز نباشد و آن کسی که عکس را ظاهر می کند، آن خانم را نشناسد اشکال دارد؟‏

بسمه تعالی، در فرض سؤال، مانع ندارد.

‏سلامتی و سعادتمندی جناب عالی را در خدمت به اسلام و مسلمین از خداوند متعال خواستاریم.‏‎ ‎‏والسلام علی عباد الله‌ الصالحین‏

[سؤال 12624]‏ ‏ ‏ 7326‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 16 / 10 / 1361‏

‏با سلام به محضر مبارک نایب الامام، حضرت آیت الله‌ امام خمینی و با درود به‏‎ ‎‏ارواح پاک شهدای انقلاب اسلامی، خداوند ما را در این دنیا برای آزمایش خلق کرده‏‎ ‎‏است تا در سرای ابدیت نتیجه را اعلام کند. ‏

‏هم اکنون که قلم به دست گرفته ام دلم از غم پر است و از دست به اصطلاح پدرم‏‎ ‎‏کلافه شده ام. او مرا خسته کرده است. تا کی باید کفرگویی های او را تحمل کنم و تا کی‏‎ ‎‏باید فحش های ناروای او را بشنوم؟ مگر چه کرده ام که نور ایمان در قلبم نفوذ کرده‏‎ ‎‏است و پی به حقانیت انقلاب برده ام؟ تا کی باید زخم زبان های او را بشنوم و دم‏‎ ‎‏برنیاورم؟ هم اکنون از مباحثه ای با او فارغ شده ام و در آخر او ـ چون جوابی نداشت ـ با‏‎ ‎‏فحش و ناسزا نسبت به من و انقلاب بحث را خاتمه داد. او کسی است که از اسلام جز‏‎ ‎‏چند داستانِ من درآورده، از پهلوانی های حضرت علی و از مسلمانی جز نامی‏‎ ‎‏نمی داند. او مسلمان شناسنامه ای است نه نمازی و نه روزه ای. ‏

‏اماما! خود به وضعیت من پی ببرید که از هر فعالیت خارج از منزل محروم هستم.‏‎ ‎‏روزهای دوشنبه و پنج شنبه را که روزه می گیرم، مرا به باد تمسخر می گیرد. آخر من با‏‎ ‎‏او چه کنم؟ به خدا دیگر طاقتم طاق شده و جام صبرم لبریز، چشم دیدنش را ندارم.‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 677

‏اماما! می خواهم تکلیف شرعیم را در رابطه با رفتار با او بدانم. و مسأله دیگر این است‏‎ ‎‏که در ایام بی خبری و خسران و غفلت اتفاق افتاده که بدون حجاب عکس هایی‏‎ ‎‏انداخته ام که در خانۀ فامیل موجود است. اکنون که خداوند از تاریکی به سوی نور‏‎ ‎‏هدایتم کرده است، هر وقت عکس ها را می خواهم به من نمی دهند تا آن ها را پاره‏‎ ‎‏کرده و آثار معصیت را محو نمایم، تکلیف من در این مورد چیست؟‏

‏اماما! می دانم که همۀ این ها آزمایش است، پس می خواهم از راه شرعی، از آن‏‎ ‎‏روسفید بیرون بیایم. ای منجی بشریت و ای امام بزرگوار! از حضور شما عذر‏‎ ‎‏می خواهم که وقت گران قدرتان را گرفتم، زیرا جز شما یار و یاوری نداشتم تا به او پناه‏‎ ‎‏ببرم. با آرزوی طول عمر برای شما که از جان بیشتر دوستتان دارم. ‏

‏خدایا! این دعای قلبی من روسیاه و بندۀ ذلیلت را مستجاب کن و امام را تا انقلاب‏‎ ‎‏جهانی حضرت مهدی (عج) نگهدار و از عمر بی مصرف ما بکاه و بر عمر پربار او‏‎ ‎‏بیفزای و ما را به راه راست هدایت فرما. آمین یا رب العالمین‏

بسمه تعالی، راجع به عکس ها، اگر به شما نمی دهند، وظیفه ای ندارید؛ و راجع به اطاعت از پدر اگر به صلاح شما چیزی می گویند مخالفت نکنید، مثل این که گرفتن روزه های مستحبی را به صلاح شما ندانند.

[سؤال 12625]‏ ‏ ‏ 7327‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏پس از سلام و آرزوی سلامتی امام عزیزمان از درگاه خداوند تبارک و تعالی و‏‎ ‎‏دعای خیر همراه رزمندگان سخت کوشمان:‏

‏1. در رسالۀ امام مذکور است که «از جهت اطاعت فرقی بین پدر و مادر و اجداد‏‎ ‎‏نیست». در صورتی که اگر پدر و مادر به کاری راضی و جدّین یا یکی از آنان ناراضی‏‎ ‎‏باشند، باز هم این فتوا به قوّت خود باقی است؟‏

بسمه تعالی، اگر کار مورد نظر، واجب نباشد و موجب اذیت والدین باشد، باید از آن ها اجازه بگیرند.


استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 678

‏2. آیا استعمال تیغ در تمام موارد باید ترک شود؟‏

بسمه تعالی، استعمال تیغ ممنوع نیست ولی ریش تراشیدن برای مرد حرام است علی الاحوط.

‏3. نگاه کردن به چهره علما و افرادی چون آیت الله‌ مشکینی و یا غیره اشکالی دارد یا خیر؟‏

بسمه تعالی، نظر زن به دست و صورت مرد نامحرم بدون قصد ریبه و تلذّذ مانع ندارد.

‏4. در صف های نماز جماعت آیا باید پس از صف های جلو که اقامه می بندند، به ترتیب عمل شود؛‏‎ ‎‏یعنی اول صف های جلو و بعد به ترتیب صف های عقب اقامه ببندند؟‏

بسمه تعالی، مهیا شدن برای دخول در نماز کافی است.

‏5. در نمازهایی که می خوانم به شدت شک های فراوان دارم، البته نه شک در رکعت و یا رکن های نماز‏‎ ‎‏بلکه شک برای این که فرضاً جایی از دستم بیرون افتاده یا این که فرضاً «الله‌ أکبر» را به زبان عربی صحیح‏‎ ‎‏بیان نکرده ام ـ البته شاید هم درست نباشد ولی به هر حال در این قبیل موارد بنده شک های بسیاری‏‎ ‎‏دارم ـ آیا باید به این شک ها اعتنا کنم یا خیر؟‏

بسمه تعالی، شک اگر ناشی از وسوسه باشد نباید اعتنا کنند.

‏6. قرص هایی که برای جلوگیری از حاملگی خورده می شود وضع نامنظمی را در عادت ماهانۀ زنان‏‎ ‎‏ایجاد می کند (یعنی در ماه مبارک رمضان با خوردن قرص از عادت ماهانه جلوگیری کرده و تمام ماه‏‎ ‎‏مبارک رمضان را روزه می گیرند) آیا روزه هایی که در دوران عادت ماهانه است ولی با خوردن قرص،‏‎ ‎‏آن را می گیرند، صحیح است یا خیر؟‏

بسمه تعالی، اگر مضر به مزاج نباشد و موجب قتل نفس نشود اشکال ندارد و در هر صورت، روزه صحیح است.

‏7. شخصی از من خواسته تا از شما در مورد این مسأله سؤال کنم که چند سال قبل زنی چون محتاج‏‎ ‎‏کار کردن بود، در کارخانه ای استخدام می شود و مشغول به کاری گردیده، با توجه به این که کارخانه ها‏‎ ‎‏قبل از انقلاب، خصوصی و در اختیار افراد سرمایه دار بوده و این کارخانۀ مذکور نیز متعلق به اشخاصی‏‎ ‎‏بود که چند تن از آن ها اعدام می گردند (بعد از انقلاب) مسأله ای که مطرح است این است: این کارخانه‏‎ ‎‏محصولش چون پارچه بوده، این خانم نیز از آن جا پارچه به خانه می آورده، شاید اسمش دزدی باشد،‏‎ ‎‏البته این امر قبل از انقلاب بوده ولی بعد از انقلاب که کارخانه ها ملّی شده بود، آوردن پارچه توسط این‏‎ ‎‏خانم تقلیل پیدا می کند ولی باز چند دفعه ای تکرار شد و پارچه هایی را که از آن جا آورده بود به اکثر‏‎ ‎‏افراد فامیل و افراد بی بضاعت، دوست و آشنا داده و مقداری هم خود و خانواده اش استفاده می کردند،‏‎ ‎‏البته هنوز هم مقداری از آن پارچه ها استفاده نشده و در صندوق مانده ولی بعد از مدتی که از انقلاب‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 679

‏می گذشت به خود آمده و از کار خود وجداناً پشیمان شده و خواسته که از نظر شرعی چه تکلیفی‏‎ ‎‏خواهد داشت؟ آیا می تواند با آن نماز بخواند؟ و اگر نمی تواند، در چه صورتی این پارچه هایی را که‏‎ ‎‏آورده حلال می شود و نماز با آن صحیح است؟‏

بسمه تعالی، حکم غصب دارد و ضامن است.

[سؤال 12626]‏ ‏ ‏ 7328‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 7 / 3 / 1361‏

‏محضر مبارک حضرت آیت الله‌ العظمی نایب الامام، امام خمینی، دامت افاضاته،‏‎ ‎‏مسأله ای در مورد دانشگاه داشتیم که به جا است با آن محضر مبارک در میان گذاشته‏‎ ‎‏شود تا از لحاظ شرعی جای شبهه نباشد:‏

‏ما دو نفر هستیم دانشجوی رشتۀ منابع طبیعی دانشکدۀ منابع طبیعی کرج، وابسته‏‎ ‎‏به دانشگاه تهران و تعداد واحدهایی که تا باز بودن دانشگاه (قبل از انقلاب فرهنگی)‏‎ ‎‏گذرانده ایم از 140 واحد، 14 واحد بوده است و بعد از انقلاب فرهنگی و بسته شدن‏‎ ‎‏دانشگاه ها در سپاه پاسداران مشغول خدمت شدیم و پس از 5 / 17 ماه با استعفای‏‎ ‎‏موقت، با موافقت مسئولین سپاه، از سپاه پاسداران برای مطالعۀ دروس اسلامی به‏‎ ‎‏حوزۀ علمیۀ قم آمدیم (برای طلبگی و ماندن در حوزه) و هم اکنون مشغول هستیم:‏

‏1. حال با باز شدن دانشگاه در مهرماه سال جاری، آیا از نظر شرعی انصراف از‏‎ ‎‏دانشگاه و ماندن در حوزه و ادامۀ دروس جایز است؟ نظر خود را بیان فرمایید.‏

‏2. در صورتی که علاوه بر شرایط فوق، پدر و مادر با انصراف از دانشگاه موافق‏‎ ‎‏نباشند و از این عمل ناراضی باشند، آیا انصراف از دانشگاه و ادامۀ دروس حوزه از‏‎ ‎‏لحاظ شرعی چگونه است؟ والسلام‏

بسمه تعالی، تشخیص اهمیت و انتخاب، موکول به نظر خودتان است و شغل انتخابی فرزند اگر واجب نباشد و موجب اذیت والدین گردد، باید سعی نماید رضایت آن ها را جلب کند.


استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 680

[سؤال 12627]‏ ‏ ‏ 7329‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 8 / 2 / 1361‏

‏حضور محترم حضرت آیت الله‌ العظمی رهبر عظیم الشأن انقلاب اسلامی ایران‏‎ ‎‏امام خمینی، سلام علیکم‏

‏بدین وسیله به استحضار می رساند که این بنده ناچیز استدعا دارد که در مسأله زیر‏‎ ‎‏این جانب را راهنمایی نمایید و تکلیف شرعی شخصی را که صاحب این وضعیت‏‎ ‎‏است روشن فرمایید: ‏

‏اگر شخصی پدر و مادری دارد که آن ها از آغاز با این انقلاب و موضع گیری های آن‏‎ ‎‏در قبال هر موضوع مخالف بوده و یکسره غیبت سران مملکت اسلامی را می کنند و به‏‎ ‎‏ایشان افترا می بندند و هر حرکت حزب الله‌ را محکوم به خیانت می کنند و اسلام را‏‎ ‎‏بدون روحانیت می خواهند و نیز آن جوان را از همکاری با بسیج یا سپاه پاسداران یا به‏‎ ‎‏جبهه رفتن منع می کنند و حتی آن اسلام به اصطلاح صحیح خودشان را نیز انجام‏‎ ‎‏نمی دهند؛ مثلاً پدر ریش خود را با تیغ می تراشد اما ظاهراً به فرزند خود علاقه مندند و‏‎ ‎‏آن هم در صورتی است که مطابق میل ایشان رفتار نمایند، با تمام این صفاتی که این‏‎ ‎‏مادر و پدر دارند، تکلیف شرعی این فرزند در قبال اطاعت یا غیر آن در مورد والدین‏‎ ‎‏خودش چیست؟ آیا جایز است که در آن خانه بماند یا بدون اذن آن ها عضو سپاه یا‏‎ ‎‏بسیج شود و شب ها برای پست دادن به مساجد برود و یا اگر بدون اجازۀ ایشان به‏‎ ‎‏جبهه رفته و احیاناً شهید شد، آیا این شهادت مقبول می باشد یا خیر؟ خواهشمند است‏‎ ‎‏مرا در این مسأله راهنمایی نمایید. مسئلت مرا اجابت بفرمایید. ‏

‏خداوند متعال سایۀ حضرت مستطاب عالی را تا انقلاب حضرت مهدی (عج) بر‏‎ ‎‏سر مستضعفین جهان قائم بدارد، آمین، بحق محمد و آله الطاهرین.‏

بسمه تعالی، رضایت ایشان در کارهای فرزند اعتبار ندارد ولی فرزند کاری که موجب اذیت والدین است انجام ندهد.


استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 681

[سؤال 12628]‏ ‏ ‏ 7330‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏سلام علیکم ‏

‏امام عزیز! شما در رابطه با ازدواج فرموده بودید که پدر دختر حتماً باید راضی‏‎ ‎‏باشد. اما اگر دختری پدرش ناراضی باشد چه می شود، به حدی که او نخواهد اصلاً‏‎ ‎‏پدرش در آن کار دخالتی داشته باشد؟‏

‏از جمله خود من که اصلاً از پدرم راضی نیستم و در هیچ کاری از او اجازه‏‎ ‎‏نمی گیرم، چون او را به عنوان یک پدر قبول ندارم و می توانم بگویم که هیچ حقی بر‏‎ ‎‏گردن ما ندارد (فرزندانش). چون که همیشه در فکر خودش بوده است و هیچ گاه به‏‎ ‎‏فکر فرزندانش نبوده است و همیشه هر کار می کرده برای خوش گذراندن خودش‏‎ ‎‏بوده است. همیشه تا من یادم هست، مادر کار می کرده است و الآن هم حدود دو سال‏‎ ‎‏است که برادرم خرج ما را می دهد. ‏

‏امام عزیز! الآن من به مریوان آمده ام و در این جا کار می کنم و خودم بچۀ کازرون‏‎ ‎‏هستم و پدرم نمی داند که من کجا هستم. البته همۀ خانواده ام می دانند و همان طور که‏‎ ‎‏گفتم من برای آمدن به کردستان هم، از برادرم اجازه گرفتم و شاید هم، الآن از زبان‏‎ ‎‏دیگران فهمیده باشد. دلم می خواهد اصلاً او را تا روز قیامت نبینم وقتی که او را‏‎ ‎‏می بینم، خیال می کنم که یک نامحرم است و باید خودم را جلو او بپوشانم و هرچه‏‎ ‎‏می کنم که به عنوان یک پدر نگاهش کنم نمی توانم و نتوانستم این کار را بکنم. البته من‏‎ ‎‏قبول دارم که او یک پدر است و هیچ گاه این را رد نمی کنم، ولی به خاطر ظلمی که ـ در‏‎ ‎‏خانه ـ بر ما کرده و بر من خیلی زیادتر از دیگران، وجدانم قبول نمی کند که با او‏‎ ‎‏صحبت کنم و حتی با او یک سلام کنم و وقتی که او را می بینم خیال می کنم که او‏‎ ‎‏دشمن من است. ‏

‏امام! من از قیامت هم می ترسم یک وقت جلوی مرا بگیرند و بگویند که چرا به‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 682

‏پدرت حتی سلام هم نکردی؟! ولی چه کار کنم؟ شما یک راهی را جلو پای من‏‎ ‎‏بگذارید. من الآن حدود دو سال است که با او اصلاً حرف نمی زنم. وقتی هم که‏‎ ‎‏می روم کازرون، اگر یک چیزی را به من بگوید، مثل این که یک نفر من را می گیرد و‏‎ ‎‏می گوید با او حرف نزن. دو سال است که نمی توانم اصلاً با او حرف بزنم. الآن چندین‏‎ ‎‏بار هم که خواستم ازدواج کنم، به خاطر همین مسأله بود که باز به هم می زدم و جواب‏‎ ‎‏رد می دادم. می دانم که اگر هم مجرد باشم و ازدواج نکنم شاید جزو آن افرادی بشوم‏‎ ‎‏که حضرت محمد صلی الله علیه و آله می فرماید: «در روز قیامت بیشتر افرادی که در جهنم وارد‏‎ ‎‏می شود مجردها هستند». و حدیث های زیادی در این رابطه هستند. امام! خواهش‏‎ ‎‏می کنم مرا یک راهنمایی بکن. ‏

‏خداوند یار و نگهدارتان باشد و هرچه زودتر فرج امام زمان را نزدیک کند و‏‎ ‎‏خداوند شما را هم تا انقلاب منجی عالم بشریت امام مهدی (عج) نگهدارد.‏

بسمه تعالی، بر فرزند واجب است، حقوق واجبۀ والدین را رعایت نماید و با اخلاق اسلامی با آن ها برخورد کند و قطع رحم حرام است. 

[سؤال 12629]‏ ‏ ‏ 7331‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 16 رمضان 1399 ق‏

‏محترماً به عرض آن رهبر عالی قدر و عظیم الشأن ملت مسلمان می رسانم که‏‎ ‎‏این جانب متولد 1341 سه سال پیش همراه خانواده از قم به کرمانشاه انتقال یافتیم.‏‎ ‎‏اکنون خودم آخرین کلاس دبیرستان را پشت سر می گذارم و پدرم با لباس روحانیت و‏‎ ‎‏با وجود فرهنگی بودن خودشان، از تحصیل خواهر کوچکم جلوگیری به عمل‏‎ ‎‏می آورد و مانع رفتن او به مدرسه می شود. اکنون این حقیر دست التماس و کمک به‏‎ ‎‏سوی آن عالی جناب دراز کرده و تقاضا می کنم که این مشکل خانوادگی ما را حل‏‎ ‎‏کنید. ابوی من حرف کسی را قبول نمی کند به جز فرمان امام. وقتی که من به پدرم‏‎ ‎‏می گفتم که «خواهرم امسال به مدرسه برود و دورۀ سازندگی انقلاب است و دوماً‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 683

‏مدرسه ها اسلامی شده اند و مثل سابق نیست»، در جواب گفت که «من فقط حرف امام‏‎ ‎‏را قبول دارم» و حالا راهی به جز این پیدا نکردم و مطمئنم که امام کسی که به در خانۀ‏‎ ‎‏ایشان برود، دست رد به سینۀ او نمی گذارد و کسی دست خالی برنمی گردد. اکنون این‏‎ ‎‏سؤال را دارم که آیا مدرسه رفتن و تحصیل کردن دختر در این زمان از نظر شرعی‏‎ ‎‏ایرادی دارد؟ آیا اگر یک دختر باسواد نشود ظلم هست یا نه؟ آیا مانع پیشرفت فکری‏‎ ‎‏و روحی یک انسان نمی شویم؟ آیا در آینده چنین موجودی یعنی یک انسان بی سواد‏‎ ‎‏که یک عمر در گوشۀ خانه باشد، می تواند به جامعه خدمت کند و برای اجتماع فردی‏‎ ‎‏مؤثر باشد؟ والسلام؛ منتظر الطاف امام‏

بسمه تعالی، اگر از نظر حجاب و غیر آن مراعات وظیفه شرعی را بکنید مانع ندارد؛ ولی خوبست رضایت پدر خود را تحصیل نمایید.

[سؤال 12630]‏ ‏ ‏ 7332‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏با سلام به رهبر انقلاب و درود بر شهیدان و مردم انقلابی و شهید پرور ایران ‏

‏من پسری هستم چهارده ساله. پدرم خواروبار فروشی دارد و من یک خواهر و سه‏‎ ‎‏برادر دارم. من علاقۀ فراوانی به جبهه رفتن دارم اما پدرم موافقت نمی کند و حتی‏‎ ‎‏دعای کمیل نیز نمی گذارد بروم. من برای این که دوست دارم به نماز جمعه بروم به‏‎ ‎‏بهانۀ بیرون رفتن و گردش کردن به نماز می روم و حالا از شما سؤالاتی دارم که‏‎ ‎‏می خواهم با جواب و توضیح مختصری مرا آگاه فرمایید.‏

‏آیا بدون اجازۀ پدر و مادر می توان به جبهه رفت؟‏

‏آیا بدون اجازۀ پدر و مادر می توان در کمیته یا مسجد یا مکانی رفت که بتوان در‏‎ ‎‏راه خدا خدمت کرد؟ ‏

‏آیا بدون اجازۀ پدر و مادر می توان به نماز جمعه و دعای کمیل و دعای نُدبه و...‏‎ ‎‏رفت؟‏


استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 684

‏اگر به من جواب خیر می دهید از شما می خواهم مرا راهنمایی بفرمایید تا بتوانم در‏‎ ‎‏همۀ این هایی که گفتم شرکت کنم. خسته نباشید، خداحافظ‏

بسمه تعالی، در موارد ذکر شده اجازه پدر و مادر شرط نیست، ولی موجبات اذیت ایشان را فراهم نکنید. 

[سؤال 12631]‏ ‏ ‏ 7333‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏زعیم عالی قدر، رهبر نستوه، امام خمینی‏

‏با بیان ‏‏وَقَضَی رَبُّکَ أنْ لاَ تَعْبُدُوا إلاَّ إیَّاهُ وَبِالْوَالِدَیْنِ إحْسَاناً‏‏ آیا پدر و مادر می توانند‏‎ ‎‏شخص را از سیر تکاملی اش به خصوص در معرفت الله‌ و معرفت صبغة الله‌ باز دارند؟‏‎ ‎‏و در این صورت، اطاعت چه حکمی دارد؟ متشکرم‏

بسمه تعالی، در امور واجبه، رضایت پدر و مادر معتبر نیست و در غیر واجبات، رعایت رضایت آنان از راه های تحصیل کمال است.

[سؤال 12632]‏ ‏ ‏ 7334‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 8 / 2 / 1361‏

‏این مطلب صحیح است که اگر والدین امر به ترک عمل واجب نمودند و یا امر به‏‎ ‎‏انجام عمل حرام نمودند، نباید از آن ها اطاعت کرد، ولی اگر امر به ترک عمل مستحبی‏‎ ‎‏نمودند و یا امر به انجام عمل مکروه نمودند، باید از آن ها اطاعت کرد؟ لطفاً مرا‏‎ ‎‏راهنمایی کنید.‏

بسمه تعالی، اطاعت امر و نهی ایشان واجب نیست، خصوصاً اگر امر به معصیت و نهی از عمل واجب باشد، ولی اذیت ایشان جایز نیست.

[سؤال 12633]‏ ‏ ‏ 7335‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏آیا برای فرزند (دختر یا پسر) در انجام مستحبات و شرکت در مراسم و شعائر‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 685

‏اسلامی، رضایت والدین شرط است؟‏

بسمه تعالی، رضایت والدین در امور مذکور لازم نیست ولی نباید موجب اذیت آن ها شوند. 

[سؤال 12634]‏ ‏ ‏ 7336‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 21 / 9 / 1358‏

‏دفتر امام، محترماً؛ مردانی در زمان طاغوت حاضر به رفتن زندان شدند ولی از‏‎ ‎‏فرستادن دختران خود به نظام ممانعت کردند. در حال حاضر دخترانشان برای مخلوط‏‎ ‎‏شدن با مردان می گویند: «اگر شما هم اجازۀ تمرین تیراندازی به ما ندهید چون امر امام‏‎ ‎‏است می رویم». بفرمایید تکلیف این مردان چیست؟‏

بسمه تعالی، تمرین تیراندازی برای دختران در صورت اجازۀ پدر و اجتناب از محرمات خارجی مانع ندارد.

[سؤال 12635]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 1226

‏2. بیان فرمایید پسر یا دختری که ازدواج نکرده اند و کبیرند، آیا در مستحبات و‏‎ ‎‏واجبات کفایی، باید با رضایت پدر یا مادر عمل کنند یا خیر؟ آیا ترک اعلام به آن ها در‏‎ ‎‏کارهای مستحب و واجبات کفایی، موجب بی احترامی می شود یا خیر؟ نظریه مبارک‏‎ ‎‏در ذیل مرقوم فرمایید.‏

بسمه تعالی، رضایت شرط نیست، ولی از عملی که موجب اذیت والدین شود، باید احتراز کنند و در انجام واجبات و مستحبات لازم نیست والدین را مطلع سازند ولی اگر فرزند بکوشد تمام کارها را با اطلاع والدین و رضایت آن ها انجام دهد، بسیار خوب است.

[سؤال 12636]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 789

‏2. شخصی سه دختر کبیر 23 تا 25 ساله دارد و خود این شخص مرد متدیّن‏‎ ‎‏بی غرض و به وضع امروز هم آشنا است؛ ولی به دخترهای خود اجازۀ حضور در نماز‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 686

‏جمعه را نمی دهد. در این صورت وظیفۀ شرعی دخترها چیست؟ آیا به حرف‏‎ ‎‏پدرشان که نسبت به آن ها واجب الاطاعه است امتثال نمایند و یا تمرّد نموده و به‏‎ ‎‏جماعت نماز جمعه بروند.‏

بسمه تعالی، اگر موجب اذیّت پدر نباشد، مانع ندارد.

[سؤال 12637]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 789

‏3. تکلیف شرعی دخترها در مورد روابط متعارف و یا اختلاط آن ها با اجانب و یا‏‎ ‎‏تحصیل علوم عربی و غیره از معلم مرد، بدون اجاز‏‏ۀ‏‏ پدر چیست؟ آیا در این موارد‏‎ ‎‏اجاز‏‏ۀ‏‏ پدرشان که ولیّ شرعی آن ها است و شوهر هم ندارند شرط است و یا خودشان‏‎ ‎‏اختیار دارند؟ آن ها می گویند که ما به سن بلوغ قانونی رسیده ایم و به همه چیز‏‎ ‎‏مختاریم؛ آیا این درست است یا نه؟ و در صورت درست بودن‏‎ ‎‏پدر می تواند نفقه‏‎ ‎‏ندهد یا نه؟‏

بسمه تعالی، اذیت پدر حرام است و لازم است دختر مراعات وظایف شرعیه خود را بکند؛ ولی اطاعت پدر در همه امور واجب نیست و بهتر است در مواردی که احسان به پدر است مراعات او را بکند و در هر صورت اگر احتیاج دارد، پدر باید نفقه او را بدهد.

[سؤال 12638]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 789

‏4. مفاد پنج آی‏‏ۀ‏‏ مبارکه از اول سور‏‏ۀ‏‏ حجرات راجع به بزرگداشت و احترام مردم‏‎ ‎‏نسبت به حضرت ختمی مرتبت، نبیّ اکرم صلی الله علیه و آله وسلم، بوده که حضرت باری تعالی فرض و‏‎ ‎‏واجب فرموده مراسم ادب و احترام را من جمیع الوجوه مردم در حق آن بزرگوار‏‎ ‎‏ارواحنا له الفداء اجرا و عمل نمایند. و حضرت رسول اکرم صلی الله علیه و آله وسلم هم فرمود: «أنا و‏‎ ‎‏علی أبوا هذه الاُمّة»؛ و نیز‏‎ ‎‏فرمود: «حق علی بن ابی طالب علی اُمّتی کحق الوالد علی‏‎ ‎‏الولد». آیا احکام این آیات پنجگان‏‏ۀ‏‏ مذکور و فرمود‏‏ۀ‏‏ حضرت رسول صلی الله علیه و آله در مورد پدر‏‎ ‎‏هم نسبت به فرزندان خود جاری می شود یا نه؟‏


استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 687

‏آیا پسر و دختر در غیر از واجب و حرام مجبور و ملزم هستند به اطاعت پدران‏‎ ‎‏خودشان یا نه؟‏

بسمه تعالی، حکم این مسأله در مسأله قبل معلوم شد.

[سؤال 12639]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 789

‏5. پدری است متدیّن به مناسبت نافرمانی فرزندان من حیث ما امر الله‌ قصد دارد‏‎ ‎‏خانه و زندگی خودش را بفروشد هجرت نماید و اولادها که همه شان کبیر شرعی‏‎ ‎‏هستند به کلی ترک نموده، در شهر دیگری به زندگی خود ادامه دهد، ولی احتمال قوی‏‎ ‎‏دارد در این صورت اولاد او اناثاً و ذکوراً بیچاره کرده و به فساد نزدیک تر شوند؛‏‎ ‎‏تکلیف و وظیفه شرعی این پدر چیست؛ آیا صبر نماید اولادش بی بندوبار و بی ادب‏‎ ‎‏شوند.‏

بسمه تعالی، ترک اولاد و ارحام، قطع رحم و حرام است.

[سؤال 12640]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 7377

‏2. اگر پدر و مادر انسان در زادگاهی که در سؤال اول ذکر شد زندگی کنند و نه‏‎ ‎‏خودشان عبادت نمایند و نه تمایل به فراگیری احکام اسلامی داشته و نه فرزندانشان‏‎ ‎‏را بر طبق موازین اسلامی تربیت نمایند و بعد از گذشت چهار سال از پیروزی انقلاب‏‎ ‎‏اسلامی آن را تأیید نکنند، چقدر وظیفۀ اطاعت از این گونه والدین به عهدۀ فرزند‏‎ ‎‏می باشد؟ آیا می تواند در منزل آنان بماند یا قطع رابطه نماید؟ ‏

بسمه تعالی، باید قطع رحم نکند؛ ولی در وظایف شرعیه، اطاعت پدر و‎ ‎مادر ‏[‏لازم‏]‏ نیست و باید شخص به وظیفه اش عمل کند، هرچند پدر و مادر‎ ‎راضی نباشند.

[سؤال 12641]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 1040

‏4. ما هی حدود طاعة الوالدین، وهل یجب طاعتهما فی تطلیق زوجته؟‏

بسم الله‌ الرحمن الرحیم، لا تجب طاعتهما فی تطلیق الزوجة.


استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 688

[سؤال 12642]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 105

‏3. اگر کسی بدون اجازه پدر و مادر پنج سال در حوزه قم درس بخواند و بعد از‏‎ ‎‏پنج سال ایشان برای زیارت پدر و مادر و برای تبلیغ به خانه اش بر گردد، آیا درس‏‎ ‎‏خواندنش حرام است؟ در این مدت پدر و مادر اذیت می شوند، ولی از طرف دیگر‏‎ ‎‏کسی نیست که برای رساندن احکام اسلام کافی باشد بلکه خیلی کم افراد هستند که‏‎ ‎‏مسائل شرعیه را برسانند. وظیفۀ این فرد چیست؟‏

بسمه تعالی، درس خواندن او حرام نیست؛ ولی اذیت پدر و مادر جایز نیست.

[سؤال 12643]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 105

‏4. فردی برای مجتهد شدن به حوزه آمده است و از پدر و مادر اجاز‏‏ۀ‏‏ درس‏‎ ‎‏خواندن هم دارد، ولی معلوم نیست که اگر بعد از پنج سال برای دیدار پدر و مادر برود‏‎ ‎‏پاکستان، پدر و مادرش اذیت شوند یا نه؟ در این صورت آیا ایشان می تواند‏‎ ‎‏در حوزه‏‎ ‎‏علمیه قم پنج سال مسلسل درس بخواند و بعد از پنج سال برای دیدار پدر و مادر‏‎ ‎‏برود؟ آیا پنج سال مسلسل درس خواندنش جایز است؟‏

بسمه تعالی، حکم مسأله قبل را دارد.

[سؤال 12644]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 3004

‏5. دختری که دستور جهاد ندارد، به این صورت که از پدر و مادر خود اجازه‏‎ ‎‏ندارد، چه وظیفه ای دارد؟ آیا باید سکوت اختیار کند؟‏

بسمه تعالی، رعایت حقوق والدین را بنماید.

[سؤال 12645]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 3069

‏2. پدرم اصرار دارد که به دانشگاه برگردم، خودم مایلم برنامۀ طلبگی را که در‏‎ ‎‏مدت تعطیلی دانشگاه شروع کردم ادامه دهم، پدرم خیلی از طلبه بودن من ناراحت‏‎ ‎‏است، آیا باید به امر پدرم به دانشگاه برگردم؟‏


استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 689

‏3. پدرم اصرار دارد مقیم تهران باشم، ولی به خاطر محیط طلبگی در قم، مایلم‏‎ ‎‏درس طلبگی را در قم بخوانم. آیا باید در تهران درس بخوانم یا در قم؟ ‏

بسمه تعالی، 2 و 3. اختیار با خود شما است؛ ولی از کاری که موجب اذیت پدر و مادر باشد باید احتراز کنید.

[سؤال 12646]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 2339

‏3. در مورد تحصیل علوم اسلامی (طلبگی) رضایت پدر و مادر از نظر شرعی چه‏‎ ‎‏حکمی دارد؟‏

بسمه تعالی، اعتبار ندارد.

[سؤال 12647]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 1922

‏3. اگر پدر یا مادر از رفتن به نماز جمعه (در عصر غیبت) و یا نماز جماعت یومیه‏‎ ‎‏ممانعت کنند، تکلیف فرزند چیست؟‏

بسمه تعالی، اگر موجب اذیت آن ها نشود شرکت جایز است.

[سؤال 12648]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 1710

‏3. اگر انسان به علت رفتار بد پدر و مادر، قلباً بی آن که دست خودش باشد از آن ها‏‎ ‎‏بدش بیاید، نمازهایش به درگاه خدا قبول است یا خیر؟‏

بسمه تعالی، باید فرزند با نظر محبت به پدر و مادر مسلمان نگاه کند و بد آمدن از رفتار بد، غیر از بد آمدن از خود شخص است.

[سؤال 12649]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 7012

‏2. آیا فرزند پسر می تواند بدون اجازۀ پدرش به نماز جماعت حاضر شود؟‏

بسمه تعالی، اشکال ندارد.

[سؤال 12650]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 7012

‏3. آیا فرزند پسر می تواند بدون اجازۀ پدرش در نماز جمعه شرکت کند؟‏

بسمه تعالی، مانع ندارد.


استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 690

[سؤال 12651]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 5502

‏3. در صورتی که دختر بخواهد به کردستان برود و با توجه به نیاز شدید این مناطق‏‎ ‎‏و رضایت ندادن پدر و مادر، حکم شرعی چیست؟‏

بسمه تعالی، اگر قبول مسئولیت بر او واجب نشده، باید رضایت والدین را جلب کند.

[سؤال 12652]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 5515

‏9. آیا شرکت در دعای کمیل بدون اجازۀ پدر و مادر جایز است یا نه؟‏

بسمه تعالی، اجازه شرط نیست؛ ولی اگر موجب اذیت و ناراحتی والدین می شود باید کسب اجازه نمایند.

[سؤال 12653]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 3011

‏8. اگر پدر یا مادر، فرزند مکلّف خود را امرِ به انجام شبهه یا خوردن غذای‏‎ ‎‏شبهه ناک نمایند، وظیفه اش چیست؟‏

بسمه تعالی، لازم نیست در این جهت اطاعت کند.

[سؤال 12654]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 20

‏3. مسأله مهم دیگری که از حضرت عالی انتظار پاسخ آن را دارم این است که اگر‏‎ ‎‏پدری معتقد به این انقلاب نباشد و با آن و چهره های سرشناس روحانی آن، مخالفت‏‎ ‎‏صریح نماید و آنان را توهین و مسخره کند و هنوز هم مرجعیت کسی را که جامعۀ‏‎ ‎‏مدرسین حوزه علمیۀ قم، آن را از او سلب کرده اند قبول داشته باشد و همسر و‏‎ ‎‏دخترانش را از رفتن به نماز جمعه باز دارد و بگوید راضی نیستم؛ با توجه به این که‏‎ ‎‏این مسأله، از روی عناد است و جنبۀ به اصطلاح سیاسی دارد نه مذهبی و این شخص‏‎ ‎‏با رفتن همسر و دخترانش به هیچ جا مخالفت نمی کند و فقط با نماز جمعه بد است،‏‎ ‎‏آیا رفتن به نماز جمعه ـ آن هم در این شرایط انقلاب که لازم است زنان و مردان‏‎ ‎‏مسلمان و مؤمن طبق آیۀ شریفۀ قرآن در این نماز عبادی سیاسی شرکت فعالانه‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 691

‏نمایند  ـ برای همسر این مرد یا دخترانش گناه دارد؟‏

بسمه تعالی، اذن و رضایت پدر لازم نیست ولی از کاری که موجب اذیت او می شود باید اجتناب نمود.

[سؤال 12655]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 6097

‏3. قرآن می گوید به پدر و مادر نیکی کنید و حتی به آن ها اُف نگویید. آیا هرچه‏‎ ‎‏مادر در زندگی دخالت کند و پسر برای این که نخواهد او را ناراضی کند حرفی نزند و‏‎ ‎‏در اثر دخالت ها زندگیش از هم بپاشد، آیا منظور قرآن چنین بوده است که هرچه او‏‎ ‎‏گفت، فرزند اطاعت کند؟‏

بسمه تعالی، اطاعت واجب نیست، ولی اذیت مادر حرام است.

[سؤال 12656]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 6052

‏2. لطفاً وظیفۀ شرعی یک زن متأهل را در برابر پدر و مادرش بیان فرمایید؟‏

بسمه تعالی، وظیفۀ خاصی ندارد و برای خارج شدن از منزل باید شوهر راضی باشد.

[سؤال 12657]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 6044

‏2. آیا اگر همسرم راضی به فروختن نیم دانگ خانه اش شد، پدر همسرم حق دارند‏‎ ‎‏به او اجازه ندهند و یا سند آن را که نزد خودشان است، در اختیار وی قرار ندهند؟‏

بسمه تعالی، حق ندارند.

[سؤال 12658]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 7374

‏2. حکم سیگار کشیدن در تمامی مقاطع سنی بدون اجازه و راضی بودن والدین.‏

بسمه تعالی، اگر موجب اذیت والدین باشد جایز نیست.

[سؤال 12659]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 7277

‏4. انجام کاری برای اسلام در صورتی که پدر و مادر جلوگیری کنند، بدون اجازۀ‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 692

‏آن ها مجاز است یا خیر؟ «البته پدر و مادر نه این که با اسلام و انقلاب بد باشند، بلکه به‏‎ ‎‏خاطر این که یکی از فرزندان در جبهه است، می گویند او بیاید و بعد، شما برو».‏

بسمه تعالی، در غیر واجبات باید از کاری که موجب اذیت والدین می شود خودداری نمایند.

[سؤال 12660]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 6998

‏4. اگر پدر و مادر از گوش دادن به رادیو و موسیقی های آن نهی کنند آیا مخالفت با‏‎ ‎‏والدین جایز است؟‏

بسمه تعالی، حفظ احترام والدین در ترک مخالفت آنان مطلوب است.

[سؤال 12661]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 1540

‏3. رفتن به نماز جمعه و دعای کمیل در صورتی که پدر راضی نباشد چه حکمی‏‎ ‎‏دارد؟‏

بسمه تعالی، اگر موجب اذیت والدین می شود باید کسب اجازه کنند.

[سؤال 12662]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 91

‏5. اگر پدر فرزندش را از عملی نهی کند آیا ارتکاب آن عمل در صورتی که پدر از‏‎ ‎‏انجام آن مطلع نمی شود، حرام است؟‏

بسمه تعالی، در عمل غیر واجب اگر موجب اذیت پدر باشد جایز نیست.

‎ ‎

استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 693