کتاب حدود
حد ارتداد
نسخه چاپی | ارسال به دوستان
برو به صفحه: برو

نوع ماده: کتاب فارسی

پدیدآورنده : خمینی، روح الله، رهبر انقلاب و بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران، 1279 - 1369

محل نشر : تهران

ناشر: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س)

زمان (شمسی) : 1392

زبان اثر : فارسی

حد ارتداد

حد ارتداد

[سؤال 11415]‏ ‏ ‏ 6552‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏محضر حضرت آیت الله‌ العظمی خمینی، مدّ ظله العالی‏

‏1. اگر شخصی مرتد شود کسی که اقارب او نیست جایز است او را بکشد یا نه؟‏

بسمه تعالی، جایز نیست.

‏2. اگر سنی به دین شیعه ناسزا بگوید جایز است آن را بکشد یا نه؟ ‏

بسمه تعالی، اگر رجوع به ناسزا به ائمّه اطهار علیهم السلام نکند نباید او را بکشند.

‏3. شخصی آدم کشته بعداً پشیمان شود و نتواند به وارث او ابلاغ کند، پول هم ندارد که دیه آن را بدهد،‏‎ ‎‏در دنیا چه کار باید کرد که شخص مقتول از قاتل راضی شود؟ ‏

بسمه تعالی، باید توبه کند و ذمّه او مشغول است و در صورت تمکّن باید ورثه را راضی کند. 

‏4. شخصی حاجی در راه مکه معظمه با زن اجنبی که حاجیه است زنا می کند، در مکه که رسید توبه‏‎ ‎‏می کند، خانه خدا را طواف می کند، حج آن ها درست است؟ ‏


استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 81

بسمه تعالی، اگر در حال احرام نبوده مضر به حج آن ها نیست و اگر بوده تفصیل آن در مناسک است.

‏5. شخصی احرام بسته است نصف عمل حج را به جا آورده زنا می کند، غسل می کند نصف عمل‏‎ ‎‏باقیمانده را به جا می آورد، درست است یا نه دوباره از سر بگیرد، یا این که حج آن ها باطل است؟ ‏

بسمه تعالی، اگر در احرام عمره بوده باطل نمی شود و باید عمل را تمام کند و کفاره بدهد و اگر در احرام حج قبل از وقوف به عرفات بوده حج او باطل است بلا اشکال و اگر قبل از وقوف به مشعر بوده بنابر اقوا باطل است و در این دو صورت باید عمل را تمام کند و کفاره بدهد و سال بعد حج به جا آورد و اگر بعد از وقوف به مشعر بوده حج او صحیح است لکن اگر قبل از تجاوز از نصف طواف نساء بوده باید کفاره بدهد و کفاره در همه صور یک شتر است.

[سؤال 11416]

‏6. پدر اگر مرتد شد پسر می تواند بکشد یا نه؟ ‏

بسمه تعالی، جایز نیست.

[سؤال 11417]‏ ‏ ‏ 6553‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 31 / 5 / 1361‏

‏محضر مبارک مرجع عالی قدر و رهبر مسلمین جهان، حضرت آیت الله‌ العظمی‏‎ ‎‏امام خمینی، مدّ ظله العالی، بعد از ادای احترام و سلام، صحت و سلامت وجود آن‏‎ ‎‏رهبر عظیم الشأن را از درگاه حضرت باری تعالی خواهانم. ‏

‏امام عزیز و رهبر عالی قدر، در مورد کودتای ننگین کمونیست ها و انقلاب اسلامی‏‎ ‎‏ملت مسلمان افغانستان مستحضر هستید، امیدوارم از رهنمودهای پدران‏‏ۀ‏‏ خود در‏‎ ‎‏موارد بعضی مسائل شرعی، که دامنگیر مجاهدین مسلمان است راهنمایی بفرمایید. ‏

‏1. در ابتدا و جریان انقلاب اسلامی افغانستان یک تعداد افراد زیادی که اعضای‏‎ ‎‏اصیل حزب حاکم خلق و پرچم بوده و اکثر آن ها را قشر جوان تحصیل کرده تشکیل‏‎ ‎‏می دهد خود را از حزب خلق و پرچم مجزا نموده یا ملحق به مجاهدین شده و یا از‏‎ ‎‏مسائل سیاسی کناره گیری نموده اند. تکلیف مجاهدین از نگاه شرع مقدس اسلام در‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 82

‏مورد آن ها چه می باشد؟ ‏

‏2. یک تعداد دیگری که در اثر تبلیغات و مکر و حیل‏‏ۀ‏‏ حزب خلق و پرچم به آن ها‏‎ ‎‏پیوسته اند و بعد از چندی دوباره از آن ها جدا شده یا با مجاهدین اعلام همکاری‏‎ ‎‏نموده اند یا گوشه گیری اختیار کرده اند، تکلیف مجاهدین در مورد همچو اشخاص‏‎ ‎‏چیست؟ در صورتی که اینطور اشخاص (اعضای اصیل و سازمانی خلق و پرچم) در‏‎ ‎‏ظاهر سخت اظهار ندامت و پشیمانی می نمایند همچنین ظاهراً دستورات دین مقدس‏‎ ‎‏اسلام (نماز، روزه...) اجرا می نمایند. ‏

بسمه تعالی، 1 و 2، تا کفر و ارتداد آن ها به وجه شرعی ثابت نشود، حکم سایر مسلمین را دارند و در صورت ثبوت ارتداد، گرچه توبۀ آن ها قبول می شود، ولی حکم ارتداد با توبه ساقط نمی شود. 

‏3. در نقاط آزادشدۀ تحت تصرف مجاهدین مسلمان، تعداد دیگری که می توان گفت از طریق‏‎ ‎‏مائوئیست ها و گروه های مخالف اسلام حمایت می شوند، بعضی اوقات با مجاهدین، درگیر و حتی‏‎ ‎‏اعلام جنگ مسلحانه می نمایند، در صورتی که اکثر آن ها مسلمان هستند؛ اما به واسطۀ بعضی ها اجیر‏‎ ‎‏شده اند؛ که نه تبلیغ در آن ها اثر می گذارد و نه دعوت به وحدت؛ و مکرراً اظهار می نمایند که هیچ گاه با‏‎ ‎‏مجاهدین مسلمان سازش نخواهیم کرد. در این مورد تکلیف مجاهدین چه می باشد؟‏

بسمه تعالی، باید با دقت و مراقبت از اسلام و مسلمین در مقابل آن ها دفاع شود.

‏4. در امر جهاد که یکی از فرائض اسلام است. اگر پدر، مادر، خواهر و برادر رضایت نداشته باشند،‏‎ ‎‏تکلیف افرادی که بدون اجازۀ والدین خویش جهاد می نمایند چه می باشد؟‏

بسمه تعالی، در دفاع واجب از اسلام و مسلمین، اجازۀ والدین شرط نیست.

[سؤال 11418]‏ ‏ ‏ 6554‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏

‏دفتر امام، محترماً؛ خواهشمند است در مورد سؤال زیر، با استفتای نظر حضرت‏‎ ‎‏امام خمینی ـ مدّ ظله العالی ـ این هیأت را راهنمایی فرمایند:‏

‏اگر شخص مسلمانی از دین خود برگشته و عضویت فرق‏‏ۀ‏‏ ضال‏‏ۀ‏‏ صهیونیستی‏‎ ‎‏بهاییت و یا هر مرامی که بنای آن بر نفی ادیان الهی است را قبول کرده و حقوق بگیر‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 83

‏بیت المال نیز باشد؛ آیا دوباره می تواند توبه کند و مسلمان شود و همچنان از بیت المال‏‎ ‎‏استفاده کند، و بعد از توبه، آیا باز هم حکم مرتد دربار‏‏ۀ‏‏ این گونه افراد جاری است؟‏

بسمه تعالی، مرتد فطری، گرچه توبه اش قبول می شود، ولی احکامی که بر ارتداد وی مترتّب شده ـ از قبیل باطل شدن ازدواج و انتقال اموال وی به ورثه و کیفر ارتداد ـ با توبه ساقط نمی شود و پرداخت حقوق به چنین شخصی از بیت المال، تابع مقررات دولت اسلامی است. 

[سؤال 11419]‏ ‏ ‏ 6555‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏محضر مبارک زعیم عالی قدر جهان تشیع، حضرت آیت الله‌ العظمی جناب آقای‏‎ ‎‏حاج آقا روح الله‌ خمینی، دامت برکاته، پس از ابلاغ سلام؛ امیدوارم وجود مبارک از‏‎ ‎‏تمام بلیّات سماوی و ارضی مصون باشد. امید است به سؤالات ذیل جواب مرقوم‏‎ ‎‏فرمایید:‏

‏1. مرتد کیست؟‏

بسمه تعالی، اگر مسلمانی انکار خدا یا رسول یا یکی از ضروریات دین را بنماید، محکوم به ارتداد است.

‏2. اموال مرتدین چه تکلیفی دارد؟‏

بسمه تعالی، اموال مرتد فطری که تا وقت ارتداد دارد به ورثۀ مسلمان او منتقل می شود و اموال مرتد ملّی باقی بر ملک او است.

‏3. طهارت مرتدین چه صورت دارد؟‏

بسمه تعالی، مرتد نجس است.

‏4. اشخاصی که پدر و مادرشان مسلمان، اما فرزندان بهایی شده و چند بار توبه و بازگشت به بهاییت‏‎ ‎‏داشته اند و یا این که بهایی زاده می باشند، از نظر اموال و طهارت و معامله، نظر خود را مشروحاً توضیح‏‎ ‎‏دهید.‏

بسمه تعالی، از هرگونه معامله با فرقۀ ضالّۀ بهاییه باید اجتناب شود.


استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 84

[سؤال 11420]‏ ‏ ‏ 6556‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 17 / 6 / 1360‏

‏محضر مبارک حضرت آیت الله‌ العظمی، رهبر کبیر انقلاب اسلامی ایران، امام‏‎ ‎‏خمینی، با تقدیم احترام و سلام، سلامتی و سعادت آن مرجع عالی قدر را از درگاه‏‎ ‎‏خداوند متعال خواستاریم. پس از تقدیم سلام چند سؤالی پیش آمده، از آن مرجع‏‎ ‎‏محترم تقاضا داریم ما را راهنمایی فرمایند.‏

‏1. شخصی از پدر و مادر مسلمان و خود هم مسلمان باشد و به مسائل اسلامی‏‎ ‎‏آشنا باشد. بعد از مدتی کافر یا مشرک گردد و دوباره مسلمان شود، یعنی توبه نماید،‏‎ ‎‏آیا توب‏‏ۀ‏‏ این شخص از نظر اسلام قبول است یا خیر؟‏

بسمه تعالی، توبه او قبول می شود ولی احکام ارتداد که بر او مترتّب شد به قوّت خود باقی است.

‏2. این جانب کارگر یک سازمان هستم. هر روز به استثنای روزهای تعطیلی از منزل تا محل کار بیست و‏‎ ‎‏سه کیلومتر و نهصد متر عرفی راه طیّ می کنم، به سر کار می روم و بعدازظهر هم از همان راه برمی گردم.‏‎ ‎‏اوّلاً: نماز و روزۀ این جانب شکسته می شود یا خیر؟ ثانیاً: اگر شکسته باشد نماز هر روز را در محل کار‏‎ ‎‏اول وقت به جا آورم بهتر است یا آخر وقت برمی گردم به منزل کامل به جا آورم بهتر است؟‏

بسمه تعالی، اگر فاصلۀ بین محل کار و وطن مسافت شرعی است، در محل کار حکم مسافر دارید و نماز اول وقت افضل است.

‏3. بنده کارگر هستم و برای معاش زندگی مجبورم از در منزل تا محیط کار هر روز بیست و دو و نیم‏‎ ‎‏کیلومتر راه بروم و همان قدر هم برگردم (یعنی جمعاً می شود 45 کیلومتر عرفی) آیا نماز و روزۀ‏‎ ‎‏این جانب شکسته است یا خیر؟‏

بسمه تعالی، حکم همان است که در بالا ذکر شد.

‏4. این جانب حقوق بگیر ماهان‏‏ۀ‏‏ دولت می باشم. حقوقم فقط به انداز‏‏ۀ‏‏ خرج زندگی اهل بیتم می باشد و‏‎ ‎‏چون مهری‏‏ۀ‏‏ همسر واجب می باشد و بنده هم نقداً ندارم بپردازم در یک صندوق قرض الحسنه حسابی‏‎ ‎‏به اسم خودم باز کردم و در دل نیت نمودم که ماهی صد تومان به این حساب اضافه نمایم تا به‏‎ ‎‏مبلغ  بیست هزار تومان رسید آن پول را بگیرم به مهری‏‏ۀ‏‏ همسرم بدهم و فعلاً به مبلغ بیست و شش‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 85

‏هزار ریال رسیده و سر سالم نزدیک است؛ آیا به این پول یاد شد‏‏ۀ‏‏ بالا خمس و سهم امام علیه السلام تعلق‏‎ ‎‏می گیرد یا خیر؟‏

بسمه تعالی، خمس دارد.

‏5. مسلمانی به فرد مسلمان دیگر، مبلغی پول قرض الحسنه می دهد. موقع پس دادن پول، فرد دوم‏‎ ‎‏مبلغی به آن اصل پول اضافه می کند و به صاحب اصلی برمی گرداند. این پول اضافی چه صورتی دارد؛‏‎ ‎‏حرام یا حلال است، در صورتی که قصد ربا نداشته باشد؟‏

بسمه تعالی، بهره پول، ربا و حرام است و بدون تبانی و قصد ربا اگر ببخشد اشکال ندارد.

‏6. ما عده ای از کارگران سازمان صنایع دفاع ملّی مدت چند سال است در این سازمان کار می کنیم. صبح‏‎ ‎‏ساعت هفت به سر کار می آییم و ساعت سه بعدازظهر به خانه مراجعت می کنیم. در زمان رژیم سابق‏‎ ‎‏این جا نهار و غذا به ما می دادند؛ بعد از انقلاب به عللی دیگر نهار نمی دهند و ما از منزل با خود غذا‏‎ ‎‏می آوریم و برای گرم کردن غذا مجبوریم از برق بیت المال استفاده کنیم؛ چه صورتی دارد، مجاز هستیم‏‎ ‎‏یا خیر؟‏

بسمه تعالی، با اجازۀ مسئولین مربوطه مانع ندارد.

‏7. ظرف هایی در معرض خرید و فروش است با عکس هایی از آقایان رجال مملکتی و بعضی ها هم با‏‎ ‎‏عکس های زننده، مثل عکس های مینیاتوری یا غیره، آیا در داخل این ظرف ها می شود غذا خورد یا‏‎ ‎‏خیر؟ و اصولاً خرید و فروش این ها جایز است؟ در ضمن، نوعی صابون های خارجی که در روی جلد‏‎ ‎‏آنان عکس تبلیغاتی زن وجود دارد، خرید و فروش یا استفادۀ آن حلال یا حرام است؟‏

بسمه تعالی، خرید و فروش و استفاده مانع ندارد.

‏8. از چند سال اخیر تا به حال حلقه و یا انگشتری زنانه و همچنین مردانه از پلاتین درست می کنند و‏‎ ‎‏در طلا فروشی ها به نام طلای سفید می فروشند. بعضی ها می گویند چون در صدر اسلام معروف به‏‎ ‎‏طلا نبوده استفاده آن برای آقایان اشکال ندارد، بعضی ها هم می گویند فعلاً چون به اسم طلا به فروش‏‎ ‎‏می رسد استفاده از آن برای آقایان حکم طلای زرد را دارد؛ خواهشمند است بفرمایید چه صورتی دارد؟‏

بسمه تعالی، اشکال ندارد.

‏9. فرد مسلمانی که دارای همسر می باشد به خاطر خدا بچه ای را از سر راه یا بچه یتیمی را می آورد‏‎ ‎‏منزل بزرگ می کند. این بچه اگر پسر باشد بعد از چند سال به حد بلوغ می رسد؛ تکلیف محرم یا نامحرم‏‎ ‎‏بودن این بچه به همسر فرد مسلمان چه صورتی دارد؟ آیا مرد می تواند همسر خود را با آن بچه در‏‎ ‎‏منزل بگذارد و به سر کار برود؟ آیا راهی دارد که با همسر این فرد مسلمان نوعی محرمیت پیدا کنند که‏‎ ‎‏بشود اعتماد نمود؟‏


استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 86

بسمه تعالی، پسرخوانده بر زن محرم نیست ولی اگر مادر آن زن بلامانع باشد و به عقد پسر درآید یا اگر زن، دختر یا نوه داشته باشد و پسر او را عقد کند، زن بر او محرم می شود.

‏10. سؤال بعدی مربوط به دختر بچه است؛ اگر دختربچه را بیاورد منزل بزرگ نماید، تکلیف مرد با این‏‎ ‎‏دختربچه چه می شود؟ آیا این دختربچه که قبل یا بعد از حد بلوغ در این منزل است آیا با بودن مرد این‏‎ ‎‏خانواده منافات با اسلام ندارد؟ چه راهی دارد که بشود از طریق اسلام محرم باشد؟ و با دیدن مثلاً‏‎ ‎‏موی سر این دختربچه، مرد مرتکب فعل حرام نمی شود؟ آیا می تواند این دختربچه را به صیغۀ خود‏‎ ‎‏درآورد، مثلاً برای 13 سال و بعد از 13 سال او را شوهر دهد به میل خود دختر؟‏

بسمه تعالی، دخترخوانده بر مرد محرم نیست مگر این که به عقد مرد یا پدر یا پسر یا نوۀ او در آید و در هر صورت، زندگی کردن با رعایت حجاب شرعی اشکال ندارد.

‏11. فرد مسلمانی سؤال می کند دربارۀ خانه و زمین هایی که بنیاد مسکن در اختیار افراد مستضعف‏‎ ‎‏می گذارد یا به آن ها می فروشد؛ آیا خریدن این خانه ها و یا زمین ها و نماز و روزه در آن ها درست است‏‎ ‎‏یا خیر؟‏

بسمه تعالی، اگر متصرف و خریدار احتمال می دهد که مسئولین به وجه شرعی اقدام کردند و زمین را در اختیار او گذاشتند مانع ندارد.

‏12. مسأله ای را سؤال کردند که در رساله توضیح المسائل نیافتیم، مجبوریم از حضرت آیت الله‌ جواب‏‎ ‎‏را بخواهیم؛ ان شاء الله‌ که می بخشید و سؤال این است: اگر شخصی بعد از ازدواج و بعد از نزدیکی با‏‎ ‎‏همسر خود که دختر خاله و یا دختر عمه اش می باشد، با مادر همسرش ـ یعنی با عمه اش یا خاله اش که‏‎ ‎‏مادر همسرش می باشد ـ زنا کند، آیا همسرش به خودش حرام می شود یا خیر؛ یعنی عقدشان باطل‏‎ ‎‏می شود یا نه، فقط مرد گناهکار است؟‏

بسمه تعالی، زنای بعد از عقد موجب بطلان عقد نمی شود.

‏13. اگر شخصی بعد از ارتکاب زنا با محارم ـ یعنی با خاله یا با عمّه که مادر همسرش می باشد ـ توبه‏‎ ‎‏نماید، باز هم حدود الهی به این شخص در این دنیا جاری می شود یا خیر؟‏

بسمه تعالی، اگر قبل از قیام بیّنه توبه کند حد شرعی ساقط می شود.

‏14. آیا بیست و یک کیلومتر و ششصد متر محاسبه شدۀ دقیق، چهار فرسخ شرعی می باشد یا چهار‏‎ ‎‏فرسخ شرعی بیست و دو و نیم کیلومتر می باشد؟‏

بسمه تعالی، فرسخ شرعی دوازده هزار ذراع است و برای محاسبه با کیلومتر خودتان حساب کنید و تقریباً کمی بیشتر از بیست و دو کیلومتر معادل چهار فرسخ است.


استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 87

[سؤال 11421]‏ ‏ ‏ 6557‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏شخصی است کم طاقت، پسرش می میرد یا پدرش، او صبر نمی تواند، کفر می گوید‏‎ ‎‏مرتد می شود یا نه؟‏

بسمه تعالی، در حال مستی یا دیوانگی یا عصبانیّت به حدی که توجه و التفات را از دست بدهد اگر کلمات کفرآمیز یا ناسزا بر زبانش جاری شود آثار کفر و ارتداد بر آن مترتّب نیست.

[سؤال 11422]‏ ‏ ‏ 6558‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 20 / 10 / 1361‏

‏محضر مقدس رهبر کبیر انقلاب اسلامی ایران، حضرت آیت الله‌ العظمی امام‏‎ ‎‏خمینی، دامت برکاته ‏

‏پس از اهدای سلام به پیشگاه آن رهبر عزیز و نور دید‏‏ۀ‏‏ میلیون ها انسان‏‎ ‎‏مستضعف، معروض می دارد که سطح آگاهی مذهبی بعضی از مردم پایین است؛ لذا‏‎ ‎‏هنگام عصبانی شدن، حتی روی کوچک ترین مسائل و مناقشات، نعوذ بالله‌ به خدا و‏‎ ‎‏پیامبران و امامان علیهم السلام و امام زادگان ناسزا می گویند. آیا این دشنام دادن و ناسزا گفتن‏‎ ‎‏باعث ارتداد می شود یا خیر؟ لطفاً، چون جواب مسأله خیلی ضروری است،‏‎ ‎‏مخصوصاً برای ما طلبه ها که در دهات تبلیغ می کنیم، هرچه زودتر بفرستید.‏

بسمه تعالی، مجرّد ناسزا گفتن موجب ارتداد نمی شود.

‎ ‎

استفتائات امام خمینی (س)ج. 10صفحه 88