احکام طهارت
احکام طهارت (مُطَهِّرات‌)
نسخه چاپی | ارسال به دوستان
برو به صفحه: برو

نوع ماده: کتاب فارسی

پدیدآورنده : خمینی، روح الله، رهبر انقلاب و بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران، 1279-1368

محل نشر : تهران

ناشر: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س)

زمان (شمسی) : 1391

زبان اثر : فارسی

احکام طهارت (مُطَهِّرات‌)

مساله 148ـ‏ ده چیز، نجاست را پاک می کند و آنها را مطهرات گویند:‏

‏اول: آب، دوم: زمین، سوم: آفتاب، چهارم: استحاله، پنجم: انتقال، ششم:‏‎ ‎‏اسلام، هفتم: تبعیت، هشتم: برطرف شدن عین نجاست، نهم: استبراءِ حیوان‏‎ ‎‏نجاست خوار، دهم: غائب شدن مسلمان. و احکام اینها به طور تفصیل در مسائل‏‎ ‎‏آینده گفته می شود.‏

‏ ‏

1ـ آب

‏ ‏

مساله 149ـ‏ آب با چهار شرط، چیز نجس را پاک می کند: اول: آن که مطلق‏‎ ‎‏باشد، پس آب مضاف مانند گلاب و عرقِ بید، چیز نجس را پاک نمی کند، دوم: آن که‏‎ ‎‏پاک باشد، سوم: آن که وقتی چیز نجس را می شویند آب مضاف نشود و بو یا رنگ یا‏‎ ‎‏مزۀ نجاست هم نگیرد، چهارم: آن که بعد از آب کشیدن چیز نجس، عین نجاست در‏‎ ‎‏آن نباشد. و پاک شدن چیز نجس با آب قلیل، یعنی آب کمتر از کر، شرطهای دیگری‏‎ ‎‏هم دارد که بعداً گفته می شود.‏

مساله 150ـ‏ ظرف نجس را با آب قلیل باید سه مرتبه شست، بلکه در کر و‏‎ ‎‏جاری هم احتیاط سه مرتبه است، اگرچه ارجح در کر و جاری یک مرتبه است، ولی‏‎ ‎‏ظرفی را که سگ لیسیده یا از آن ظرف آب یا چیز روان دیگر خورده، باید اول با خاکِ‏‎ ‎‏پاک، خاک مال کرد و بعد بنابر احتیاط واجب، دو مرتبه در کر یا جاری یا با آب قلیل‏‎ ‎‏شست، و همچنین ظرفی را که آب دهان سگ در آن ریخته بنابر احتیاط واجب باید‏‎ ‎‏پیش از شستن خاک مال کرد.‏

مساله 151ـ‏ اگر دهانه ظرفی که سگ دهن زده، تنگ باشد و نشود آن را خاک‏‎ ‎‏مال کرد، چنانچه ممکن است باید کهنه به چوبی بپیچند و به توسط آن خاک را به آن‏‎ ‎‏ظرف بمالند و در غیر این صورت پاک شدن ظرف اشکال دارد.‏


کتابرساله توضیح المسائلصفحه 23

مساله 152ـ‏ ظرفی را که خوک از آن، چیز روانی بخورد، با آب قلیل باید هفت‏‎ ‎‏مرتبه شست، و در کر و جاری نیز هفت مرتبه باید شست به احتیاط واجب، و لازم‏‎ ‎‏نیست آن را خاک مال کنند، اگرچه احتیاط مستحب آن است که خاک مال شود، و نیز‏‎ ‎‏لیسیدن خوک ملحق است به آب خوردن آن به احتیاط واجب.‏

مساله 153ـ‏ اگر بخواهند ظرفی را که به شراب نجس شده با آب قلیل آب‏‎ ‎‏بکشند باید سه مرتبه بشویند، و بهتر است هفت مرتبه شسته شود.‏

مساله 154ـ‏ کوزه ای که از گل نجس ساخته شده و یا آب نجس در آن فرو رفته‏‎ ‎‏اگر در آب کر یا جاری بگذارند به هر جای آن، که آب برسد پاک می شود. و اگر‏‎ ‎‏بخواهند باطن آن هم پاک شود باید به قدری در آب کر یا جاری بماند که آب به تمام‏‎ ‎‏آن فرو رود و فرو رفتن رطوبت کافی نیست.‏

مساله 155ـ ‏ظرف نجس را با آب قلیل، دو جور می شود آب کشید. یکی آنکه‏‎ ‎‏سه مرتبه پر کنند و خالی کنند، دیگر آن که سه دفعه قدری آب در آن بریزند و در هر‏‎ ‎‏دفعه آب را طوری در آن بگردانند که به جاهای نجس آن برسد و بیرون بریزند.‏

مساله 156ـ‏ اگر ظرف بزرگی مثل پاتیل و خمره نجس شود، چنانچه سه مرتبه‏‎ ‎‏آن را از آب پر کنند و خالی کنند پاک می شود، و همچنین است اگر سه مرتبه از بالا،‏‎ ‎‏آب در آن بریزند، بطوری که تمام اطراف آن را بگیرد، و در هر دفعه آبی که ته آن‏‎ ‎‏جمع می شود بیرون آورند، و احتیاط واجب آن است که در هر دفعه ظرفی را که با آن‏‎ ‎‏آبها را بیرون می آورند آب بکشند.‏

مساله 157ـ‏ اگر مِس نجس و مانند آن را آب کنند و آب بکشند، ظاهرش پاک‏‎ ‎‏می شود.‏

مساله 158ـ‏ تنوری که به بول نجس شده است، اگر دو مرتبه از بالا آب در آن‏‎ ‎‏بریزند بطوری که تمام اطراف آن را بگیرد پاک می شود. و در غیر بول اگر بعد از‏‎ ‎‏برطرف شدن نجاست یک مرتبه به دستوری که گفته شد آب در آن بریزند، کافی‏‎ ‎‏است. و بهتر است که گودالی ته آن بکنند تا آبها در آن جمع شود و بیرون بیاورند،‏‎ ‎‏بعد آن گودال را با خاکِ پاک پر کنند.‏

مساله 159ـ‏ اگر چیز نجس را بعد از برطرف کردن عین نجاست، یک مرتبه در‏

کتابرساله توضیح المسائلصفحه 24

‏آب کر یا جاری فرو برند که آب به تمام جاهای نجس آن برسد پاک می شود. و‏‎ ‎‏احتیاط واجب آن است که فرش و لباس و مانند اینها را طوری فشار یا حرکت دهند‏‎ ‎‏که آب داخل آن خارج شود.‏

مساله 160ـ ‏اگر بخواهند چیزی را که به بول نجس شده با آب قلیل آب بکشند،‏‎ ‎‏چنانچه یک مرتبه آب روی آن بریزند و از آن جدا شود در صورتی که بول در آن چیز‏‎ ‎‏نمانده باشد، یک مرتبه دیگر که آب روی آن بریزند پاک می شود، ولی در لباس و‏‎ ‎‏فرش و مانند اینها باید بعد از هر دفعه، فشار دهند تا غُساله آن بیرون آید (و غُساله‏‎ ‎‏آبی است که معمولاً در وقت شستن و بعد از آن از چیزی که شسته می شود خود‏‎ ‎‏بخود یا به وسیلۀ فشار می ریزد).‏

مساله 161ـ‏ اگر چیزی به بول پسر شیرخواری که غذاخور نشده و شیر خوک‏‎ ‎‏نخورده، نجس شود، چنانچه یک مرتبه آب روی آن بریزند که به تمام جاهای نجس‏‎ ‎‏آن برسد پاک می شود ولی احتیاط مستحب آن است که یک مرتبه دیگر هم آب روی‏‎ ‎‏آن بریزند و در لباس و فرش و مانند اینها فشار لازم نیست.‏

مساله 162ـ‏ اگر چیزی به غیر بول نجس شود، چنانچه بعد از برطرف کردن‏‎ ‎‏نجاست یک مرتبه آب روی آن بریزند و از آن جدا شود، پاک می گردد. و نیز اگر در‏‎ ‎‏دفعۀ اولی که آب روی آن می ریزند نجاست آن برطرف شود و بعد از برطرف شدن‏‎ ‎‏نجاست هم آب روی آن بیاید، پاک می شود. ولی در هر صورت لباس و مانند آن را‏‎ ‎‏باید فشار دهند تا غساله آن بیرون آید.‏

مساله 163ـ‏ اگر حصیر نجس را که با نخ بافته شده، در آب کر یا جاری فرو برند،‏‎ ‎‏بعد از برطرف شدن عین نجاست، پاک می شود.‏

مساله 164ـ‏ اگر ظاهر گندم و برنج و صابون و مانند اینها نجس شود به فرو بردن‏‎ ‎‏در کر و جاری، پاک می گردد. و اگر باطن آنها نجس شود پاک نمی گردد.‏

مساله 165ـ‏ اگر انسان شک کند که آب نجس به باطن صابون رسیده یا نه، باطن‏‎ ‎‏آن پاک است.‏

مساله 166ـ‏ اگر ظاهر برنج و گوشت یا چیزی مانند اینها نجس شده باشد،‏‎ ‎‏چنانچه آن را در ظرفی بگذارند و سه مرتبه آب روی آن بریزند و خالی کنند پاک‏

کتابرساله توضیح المسائلصفحه 25

‏می شود، و ظرف آن هم پاک می گردد. ولی اگر بخواهند لباس یا چیزی را که فشار‏‎ ‎‏لازم دارد در ظرفی بگذارند و آب بکشند باید در هر مرتبه که آب روی آن می ریزند‏‎ ‎‏آن را فشار دهند و ظرف را کج کنند، تا غساله ای که در آن جمع شده بیرون بریزد.‏

مساله 167ـ‏ لباس نجسی را که به نیل و مانند آن رنگ شده، اگر در آب کر یا‏‎ ‎‏جاری فرو برند و آب پیش از آن که بواسطۀ رنگ پارچه مضاف شود به تمام آن برسد‏‎ ‎‏آن لباس پاک می شود. اگرچه موقع فشار دادن آب مضاف یا رنگین از آن بیرون آید.‏

مساله 168ـ‏ اگر لباسی را در کر یا جاری آب بکشند و بعد مثلاً لجن آب در آن‏‎ ‎‏ببینند، چنانچه احتمال ندهند که جلوگیری از رسیدن آب کرده آن لباس پاک است.‏

مساله 169ـ‏ اگر بعد از آب کشیدن لباس و مانند آن خوردۀ گِل یا اشنان در آن‏‎ ‎‏دیده شود در صورتی که بداند که خوردۀ گِل یا اشنان با آب شسته شد، پاک است،‏‎ ‎‏ولی اگر آب نجس به باطن گل یا اشنان رسیده باشد ظاهر گل و اشنان، پاک و باطن‏‎ ‎‏آنها نجس است.‏

مساله 170ـ‏ هر چیز نجس تا عین نجاست را از آن برطرف نکنند پاک نمی شود.‏‎ ‎‏ولی اگر بو یا رنگ نجاست درآن مانده باشد اشکال ندارد. پس اگر خون را از لباس‏‎ ‎‏برطرف کنند و لباس را آب بکشند و رنگ خون در آن بماند، پاک می باشد، اما‏‎ ‎‏چنانچه بواسطۀ بو یا رنگ یقین کنند یا احتمال دهند که ذره های نجاست در آن چیز‏‎ ‎‏مانده، نجس است.‏

مساله 171ـ‏ اگر نجاست بدن را در آب کر یا جاری برطرف کنند بدن پاک‏‎ ‎‏می شود و بیرون آمدن و دوباره در آب رفتن لازم نیست.‏

مساله 172ـ ‏ غذای نجسی که لای دندانها مانده اگر آب در دهان بگردانند و به‏‎ ‎‏تمام غذای نجس برسد، پاک می شود.‏

مساله 173ـ‏ اگر موی سر و صورت زیاد باشد و با آب قلیل آب بکشند باید‏‎ ‎‏فشار دهند که غساله آن جدا شود.‏

مساله 174ـ‏ اگر جایی از بدن یا لباس را با آب قلیل، آب بکشند، اطراف آنجا که‏‎ ‎‏متصل به آن است و معمولاً موقع آب کشیدن آن جا نجس می شود در صورتی که آبی‏‎ ‎‏که برای پاک شدن محل نجس می ریزند به آن اطراف جاری شود با پاک شدن جای‏

کتابرساله توضیح المسائلصفحه 26

‏نجس پاک می شود. و همچنین است اگر چیز پاکی را پهلوی چیز نجس بگذارند و‏‎ ‎‏روی هر دو آب بریزند. پس اگر برای آب کشیدن یک انگشت نجس، روی همه‏‎ ‎‏انگشتها آب بریزند و آب نجس به همه آنها برسد، بعد از پاک شدن انگشت نجس،‏‎ ‎‏تمام انگشتها پاک می شود.‏

مساله 175ـ‏ گوشت و دنبه ای که نجس شده مثل چیزهای دیگر آب کشیده‏‎ ‎‏می شود. و همچنین است اگر بدن یا لباس، چربی کمی داشته باشد که از رسیدن آب‏‎ ‎‏به آنها جلوگیری نکند.‏

مساله 176ـ ‏اگر ظرف یابدن نجس باشد و بعد به طوری چرب شود که‏‎ ‎‏جلوگیری از رسیدن آب به آنها کند، چنانچه بخواهند ظرف و بدن را آب بکشند،‏‎ ‎‏باید چربی را برطرف کنند تا آب به آنها برسد.‏

مساله 177ـ‏ چیز نجسی که عین نجاست در آن نیست، اگر زیر شیری که متصل‏‎ ‎‏به کر است یک دفعه بشویند پاک می شود، و نیز اگر عین نجاست در آن باشد،‏‎ ‎‏چنانچه عین نجاست آن، زیر شیر یا بوسیلۀ دیگر برطرف شود، و آبی که از آن چیز‏‎ ‎‏می ریزد بو یا رنگ یا مزۀ نجاست به خود نگرفته باشد با آن شیر پاک می گردد. اما اگر‏‎ ‎‏آبی که از آن می ریزد بو یا رنگ یا مزۀ نجاست گرفته باشد باید به قدری آب شیر‏‎ ‎‏روی آن بریزند تا در آبی که از آن جدا می شود، بو یا رنگ یا مزۀ نجاست نباشد.‏

مساله 178ـ‏ اگر چیزی را آب بکشد و یقین کند پاک شده و بعد شک کند که عین‏‎ ‎‏نجاست را از آن برطرف کرده یا نه، چنانچه موقع آب کشیدن متوجه برطرف کردن‏‎ ‎‏عین نجاست بوده آن چیز پاک است و اگر متوجه برطرف کردن عین نجاست نبوده‏‎ ‎‏بنابر احتیاط مستحب باید دوباره آن را آب بکشد.‏

مساله 179ـ ‏زمینی که آب روی آن جاری نمی شود اگر نجس شود با آب قلیل‏‎ ‎‏پاک نمی گردد. ولی زمینی که روی آن شن یا ریگ باشد ـ چون آبی که روی آن‏‎ ‎‏می ریزند از آن جدا شده و در شن و ریگ فرو می رود ـ با آب قلیل پاک می شود، اما‏‎ ‎‏زیر ریگها نجس می ماند.‏

مساله 180ـ‏ زمین سنگ فرش و آجرفرش و زمین سختی که آب در آن فرو‏‎ ‎‏نمی رود اگر نجس شود با آب قلیل، پاک می گردد، ولی باید به قدری آب روی آن‏

کتابرساله توضیح المسائلصفحه 27

‏بریزند که جاری شود و چنانچه آبی که روی آن ریخته اند از سوراخی بیرون رود همۀ‏‎ ‎‏زمین پاک می شود، و اگر بیرون نرود جایی که آبها جمع می شود نجس می ماند. و‏‎ ‎‏برای پاک شدن آن جا باید گودالی بکنند که آب در آن جمع شود، بعد آب را بیرون‏‎ ‎‏بیاورند و گودال را با خاک پاک پر کنند.‏

مساله 181ـ‏ اگر ظاهر نمکِ سنگ و مانند آن نجس شود، با آب کمتر از کر هم‏‎ ‎‏پاک می شود.‏

مساله 182ـ‏ اگر شکر آب شدۀ نجس را قند بسازند و در آب کر یا جاری‏‎ ‎‏بگذارند پاک نمی شود.‏

‏ ‏

2ـ زمین

‏ ‏

مساله 183ـ‏ زمین با سه شرط، کف پا و ته کفش نجس را پاک می کند. اول: آن که‏‎ ‎‏زمین پاک باشد. دوم: آن که خشک باشد. سوم: آن که اگر عین نجس مثل خون و بول،‏‎ ‎‏یا متنجس مثل گِلی که نجس شده در کف پا و ته کفش باشد بواسطۀ راه رفتن یا‏‎ ‎‏مالیدن پا به زمین برطرف شود. و نیز زمین باید خاک یا سنگ یا آجرفرش و مانند‏‎ ‎‏اینها باشد و با راه رفتن روی فرش و حصیر و سبزه، کف پا و ته کفشِ نجس، پاک‏‎ ‎‏نمی شود، و اگر به واسطۀ غیر راه رفتن نجس شده باشد پاک شدنش بواسطۀ راه‏‎ ‎‏رفتن اشکال دارد.‏

مساله 184ـ‏ پاک شدن کف پا و ته کفشِ نجس، بواسطۀ راه رفتن روی آسفالت و‏‎ ‎‏روی زمینی که با چوب فرش شده محل اشکال است. بلکه پاک نشدن اقوی است.‏

مساله 185ـ‏ برای پاک شدن کف پا و ته کفش، بهتر است پانزده قدم یا بیشتر راه‏‎ ‎‏بروند، اگر چه به کمتر از پانزده قدم یا مالیدن پا به زمین نجاست برطرف شود.‏

مساله 186ـ‏ لازم نیست کف پا و ته کفشِ نجس، تر باشد بلکه اگر خشک هم‏‎ ‎‏باشد به راه رفتن پاک می شود.‏

مساله 187ـ‏ بعد از آن که کف پا یا ته کفشِ نجس، به راه رفتن پاک شد مقداری‏‎ ‎‏از اطراف آن هم که معمولاً به گِل آلوده می شود اگر زمین یا خاک به آن اطراف برسد‏‎ ‎‏پاک می گردد.‏


کتابرساله توضیح المسائلصفحه 28

مساله 188ـ‏ کسی که با دست و زانو راه می رود، اگر کف دست یا زانوی او‏‎ ‎‏نجس شود پاک شدن دست و زانوی او بوسیلۀ راه رفتن محل اشکال است. و‏‎ ‎‏همچنین است ته عصا و ته پای مصنوعی و نعل چهارپایان و چرخ اتومبیل و درشکه و‏‎ ‎‏مانند اینها.‏

مساله 189ـ‏ اگر بعد از راه رفتن ذره های کوچکی از نجاست که دیده نمی شود،‏‎ ‎‏در کف پا یا ته کفش بماند باید آن ذره ها را هم برطرف کرد، ولی باقی بودن بو و رنگ‏‎ ‎‏اشکال ندارد.‏

مساله 190ـ‏ توی کفش و مقداری از کف پا که به زمین نمی رسد بواسطۀ راه‏‎ ‎‏رفتن پاک نمی شود و پاک شدن کف جوراب بواسطۀ راه رفتن، محل اشکال است،‏‎ ‎‏ولی اگر کف جوراب از پوست باشد بوسیلۀ راه رفتن پاک می شود.‏

‏ ‏

3ـ آفتاب

‏ ‏

مساله 191ـ‏ آفتاب، زمین و ساختمان و چیزهایی که مانند درب و پنجره در‏‎ ‎‏ساختمان به کار برده شده، و همچنین میخی را که به دیوار کوبیده اند و جزء‏‎ ‎‏ساختمان حساب می شود با شش شرط پاک می کند. اول: آن که چیز نجس بطوری تر‏‎ ‎‏باشد که اگر چیز دیگری به آن برسد تر شود، پس اگر خشک باشد باید به وسیله ای‏‎ ‎‏آن را تر کنند تا آفتاب خشک کند. دوم: آن که اگر عین نجاست در آن چیز باشد پیش‏‎ ‎‏از تابیدن آفتاب آن را برطرف کنند. سوم: آن که چیزی از تابیدن آفتاب جلوگیری‏‎ ‎‏نکند، پس اگر آفتاب از پشت پرده یا ابر و مانند اینها بتابد و چیز نجس را خشک کند،‏‎ ‎‏آن چیز پاک نمی شود، ولی اگر ابر به قدری نازک باشد که از تابیدن آفتاب جلوگیری‏‎ ‎‏نکند اشکال ندارد. چهارم: آن که آفتاب به تنهایی چیز نجس را خشک کند پس اگر‏‎ ‎‏مثلاً چیز نجس بواسطۀ باد و آفتاب خشک شود پاک نمی گردد، ولی اگر باد به قدری‏‎ ‎‏کم باشد که نگویند به خشک شدن چیز نجس کمک کرده، اشکال ندارد. پنجم: آن که‏‎ ‎‏آفتاب مقداری از بنا و ساختمان را که نجاست به آن فرو رفته، یک مرتبه خشک کند،‏‎ ‎‏پس اگر یک مرتبه بر زمین و ساختمان نجس بتابد و روی آن را خشک کند، و دفعۀ‏‎ ‎‏دیگر زیر آن را خشک نماید، فقط روی آن پاک می شود و زیر آن نجس می ماند.‏

کتابرساله توضیح المسائلصفحه 29

‏ششم: آن که ما بین روی زمین یا ساختمان که آفتاب به آن می تابد با داخل آن، هوا یا‏‎ ‎‏جسم پاک دیگری فاصله نباشد.‏

مساله 192ـ‏ آفتاب حصیر نجس را پاک می کند و همچنین درخت و گیاه به‏‎ ‎‏واسطۀ آفتاب پاک می شود.‏

مساله 193ـ‏ اگر آفتاب به زمین نجس بتابد، بعد انسان شک کند که زمین موقع‏‎ ‎‏تابیدن آفتاب تر بوده یا نه، یا تری آن بواسطۀ آفتاب خشک شده یا نه، آن زمین نجس‏‎ ‎‏است، و همچنین است اگر شک کند که پیش از تابش آفتاب، عین نجاست از آن‏‎ ‎‏برطرف شده یا نه، یا شک کند که چیزی مانع تابش آفتاب بوده یا نه.‏

مساله 194ـ‏ اگر آفتاب به یک طرف دیوار نجس بتابد، طرفی که آفتاب به آن‏‎ ‎‏نتابیده پاک نمی شود، ولی اگر دیوار به قدری نازک باشد که بواسطۀ تابش به یک‏‎ ‎‏طرف، طرف دیگرش هم خشک شود پاک می گردد.‏

‏ ‏

4ـ اِستِحاله

‏ ‏

مساله 195ـ‏ اگر جنس چیز نجس به طوری عوض شود که به صورت چیز پاکی‏‎ ‎‏درآید پاک می شود، و می گویند استحاله شده است. مثل آنکه چوب نجس بسوزد و‏‎ ‎‏خاکستر گردد. یا سگ در نمکزار فرو رود و نمک شود، ولی اگر جنس آن عوض‏‎ ‎‏نشود مثل آن که گندم نجس را آرد کنند یا نان بپزند پاک نمی شود.‏

مساله 196ـ ‏کوزه گِلی و مانند آن که از گِل نجس ساخته شده نجس است، و‏‎ ‎‏باید از ذغالی که از چوب نجس درست شده اجتناب نمایند.‏

مساله 197ـ‏ چیز نجسی که معلوم نیست استحاله شده یا نه نجس است.‏

مساله 198ـ‏ اگر شراب بخودی خود یا بواسطۀ آن که چیزی مثل سرکه و نمک‏‎ ‎‏در آن ریخته اند سرکه شود پاک می گردد.‏

مساله 199ـ‏ شرابی که از انگور نجس درست کنند، به سرکه شدن پاک‏‎ ‎‏نمی شود، بلکه اگر نجاستی هم از خارج به شراب برسد احتیاط واجب آنست که بعد‏‎ ‎‏از سرکه شدن از آن اجتناب نمایند.‏

مساله 200ـ‏ سرکه ای که از انگور و کشمش و خرمای نجس درست کنند نجس‏‎ ‎‏است.‏


کتابرساله توضیح المسائلصفحه 30

مساله 201ـ‏ اگر پوشال ریز انگور یا خرما داخل آنها باشد و سرکه بریزند ضرر‏‎ ‎‏ندارد. و نیز اگر پیش از آن که خرما و کشمش و انگور سرکه شود خیار و بادنجان و‏‎ ‎‏مانند اینها در آن بریزند اشکال ندارد.‏

‏ ‏

5ـ کم شدن دو سوم آب انگور

‏ ‏

مساله 202ـ‏ آب انگوری که جوش آمده پیش از آن که ثلثان شود، یعنی دو‏‎ ‎‏قسمت آن کم شود و یک قسمت آن بماند نجس نیست، ولی خوردن آن حرام است،‏‎ ‎‏ولی اگر ثابت شود که مست کننده است حرام و نجس می باشد، و فقط به سرکه شدن‏‎ ‎‏پاک و حلال می شود.‏

مساله 203ـ ‏اگر مثلاً در یک خوشۀ غوره یک دانه یا دو دانه انگور باشد چنانچه‏‎ ‎‏به آبی که از آن خوشه گرفته می شود آبغوره بگویند و اثری از شیرینی در آن نباشد و‏‎ ‎‏بجوشد، پاک و خوردن آن حلال است.‏

مساله 204ـ‏ چیزی که معلوم نیست غوره است یا انگور، اگر جوش بیاید حرام‏‎ ‎‏نمی شود.‏

‏ ‏

6ـ انتقال 

‏ ‏

مساله 205ـ‏ اگر خون بدن انسان یا خون حیوانی که خون جهنده دارد، یعنی‏‎ ‎‏حیوانی که وقتی رگ آن را ببرند خون از آن جستن می کند به بدن حیوانی که خون‏‎ ‎‏جهنده ندارد برود و خون آن حیوان حساب شود پاک می گردد، و این را انتقال گویند.‏‎ ‎‏پس خونی که زالو از انسان می مکد چون خون زالو به آن گفته نمی شود و می گویند‏‎ ‎‏خون انسان است نجس می باشد.‏

مساله 206ـ ‏اگر کسی پشه ای را که به بدنش نشسته بکشد و نداند خونی که از‏‎ ‎‏پشه بیرون آمده از او مکیده یا از خود پشه می باشد، پاک است و همچنین است اگر‏‎ ‎‏بداند از او مکیده ولی جزو بدن پشه حساب شود، اما اگر فاصله بین مکیدن خون و‏‎ ‎‏کشتن پشه به قدری کم باشد که بگویند خون انسان است، یا معلوم نباشد که‏‎ ‎‏می گویند خون پشه است یا خون انسان، نجس می باشد.‏


کتابرساله توضیح المسائلصفحه 31

7ـ اسلام

‏ ‏

مساله 207ـ‏ اگر کافر شهادتین بگوید، یعنی بگوید: ‏«اَشهَدُ اَن لا اِلهَ اِلاَّ الله وَ‎ ‎اَشهَدُ اَنَّ مُحَمَّداً رَسُولُ الله»‏ مسلمان می شود و بعد از مسلمان شدن، بدن و آب دهان‏‎ ‎‏و بینی و عرق او پاک است. ولی اگر موقع مسلمان شدن عین نجاست به بدن او بوده،‏‎ ‎‏باید برطرف کند و جای آن را آب بکشد، ولی اگر پیش از مسلمان شدن عین نجاست‏‎ ‎‏برطرف شده باشد لازم نیست جای آن را آب بکشد.‏

مساله 208ـ ‏اگر موقعی که کافر بوده لباس او با رطوبت به بدنش رسیده باشد و‏‎ ‎‏آن لباس در موقع مسلمان شدن در بدن او نباشد نجس است، بلکه اگر در بدن او هم‏‎ ‎‏باشد بنابر احتیاط واجب باید از آن اجتناب کند.‏

مساله 209ـ‏ اگر کافر شهادتین بگوید و انسان نداند قلباً مسلمان شده یا نه، پاک‏‎ ‎‏است، ولی اگر بداند قلباً مسلمان نشده بنابر احتیاط واجب باید از او اجتناب کرد.‏

‏ ‏

8ـ تَبَعیت

‏ ‏

مساله 210ـ ‏تبعیت آن است که چیز نجسی بواسطۀ پاک شدن چیز نجس دیگر‏‎ ‎‏پاک شود.‏

مساله 211ـ‏ اگر شراب سرکه شود، ظرف آن هم تا جایی که شراب موقع جوش‏‎ ‎‏آمدن به آنجا رسیده پاک می شود، و کهنه و چیزی هم که معمولاً روی آن می گذارند‏‎ ‎‏اگر به آن رطوبت نجس شود، پاک می گردد. بلکه اگر موقع جوشیدن سر برود و پشت‏‎ ‎‏ظرف به آن آلوده شود، بعد از سرکه شدن پشت ظرف هم پاک می شود.‏

مساله 212ـ ‏تخته یا سنگی که روی آن میت را غسل می دهند و پارچه ای که با‏‎ ‎‏آن عورت میت را می پوشانند و دست کسی که او را غسل می دهد و همینطور کیسه و‏‎ ‎‏صابونی که با آن شسته می شود بعد از تمام شدن غسل پاک می شود.‏

مساله 213ـ‏ کسی که چیزی را با دست خود آب می کشد اگر دست و آن چیز با‏‎ ‎‏هم آب کشیده شود بعد از پاک شدن آن چیز دست او هم پاک می شود.‏

مساله 214ـ‏ اگر لباس و مانند آن را با آب قلیل، آب بکشند و به اندازه معمول‏‎ ‎‏فشار دهند تا آبی که روی آن ریخته اند جدا شود، آبی که در آن می ماند پاک است.‏


کتابرساله توضیح المسائلصفحه 32

مساله 215ـ‏ ظرف نجس را که با آب قلیل آب می کشند، بعد از جدا شدن آبی‏‎ ‎‏که برای پاک شدن، روی آن ریخته اند، قطره های آبی که در آن می ماند پاک است.‏

‏ ‏

9ـ برطرف شدن عین نجاست

‏ ‏

مساله 216ـ‏ اگر بدن حیوان به عین نجس مثل خون، یا متنجس مثل آبِ نجس،‏‎ ‎‏آلوده شود، چنانچه آنها برطرف شود بدن آن حیوان پاک می شود. و همچنین است‏‎ ‎‏باطن بدن انسان مثل توی دهان و بینی. مثلاً اگر خونی از لای دندان بیرون آید و در‏‎ ‎‏آب دهان از بین برود، آب کشیدن توی دهان لازم نیست. ولی اگر دندان عاریه در‏‎ ‎‏دهان نجس شود، باید آن را آب بکشند به احتیاط واجب.‏

مساله 217ـ‏ اگر غذا لای دندان مانده باشد و داخل دهان خون بیاید، چنانچه‏‎ ‎‏انسان نداند که خون به غذا رسیده آن غذا پاک است. و اگر خون به آن برسد بنابر‏‎ ‎‏احتیاط واجب نجس می شود.‏

مساله 218ـ‏ جایی را که انسان نمی داند از ظاهر بدن است یا باطن آن، اگر نجس‏‎ ‎‏شود لازم نیست آب بکشد اگرچه آب کشیدن احوط است.‏

مساله 219ـ‏ اگر گرد و خاک نجس به لباس و فرش و مانند اینها بنشیند، چنانچه‏‎ ‎‏هر دو خشک باشند نجس نمی شود، و اگر گرد و خاک یا لباس و مانند اینها تر باشد‏‎ ‎‏باید محل نشستن گرد و خاک را آب بکشند.‏

‏ ‏

10ـ اِستِبراء حیوان نجاست خوار

‏ ‏

مساله 220ـ‏ بول و غائط حیوانی که به خوردن نجاست انسان عادت کرده نجس‏‎ ‎‏است و اگر بخواهند پاک شود باید آن را استبراء کنند، یعنی تا مدتی که بعد از آن‏‎ ‎‏مدت دیگر نجاست خوار به آن نگویند، نگذارند نجاست بخورد و غذای پاک به آن‏‎ ‎‏بدهند، و بنابر احتیاط واجب باید شتر نجاست خوار را چهل روز، و گاو را بیست‏‎ ‎‏روز، و گوسفند را ده روز و مرغابی را پنج روز، و مرغ خانگی را سه روز، از خوردن‏‎ ‎‏نجاست جلوگیری کنند و غذای پاک به آنها بدهند.‏


کتابرساله توضیح المسائلصفحه 33

11ـ غائب شدن مسلمان

‏ ‏

مساله 221ـ‏ اگر بدن یا لباس مسلمان یا چیز دیگری که مانند ظرف و فرش در‏‎ ‎‏اختیار او است نجس شود و آن مسلمان غائب گردد اگر انسان احتمال بدهد که آن‏‎ ‎‏چیز را آب کشیده یا بواسطۀ آن که مثلاً آن چیز در آب جاری افتاده، پاک شده است‏‎ ‎‏اجتناب از آن لازم نیست.‏

مساله 222ـ‏ اگر خود انسان یقین کند که چیزی که نجس بوده پاک شده است، یا‏‎ ‎‏دو عادل به پاک شدن آن خبر دهند، آن چیز پاک است، و همچنین است اگر کسی که‏‎ ‎‏چیز نجس در اختیار او است بگوید آن چیز پاک شده، یا مسلمانی چیز نجس را آب‏‎ ‎‏کشیده باشد، اگرچه معلوم نباشد درست آب کشیده یا نه.‏

مساله 223ـ ‏کسی که وکیل شده است لباس انسان را آب بکشد و لباس هم در‏‎ ‎‏تصرف او باشد اگر بگوید آب کشیدم، آن لباس پاک است.‏

مساله 224ـ‏ اگر انسان حالی دارد که در آب کشیدن چیز نجس یقین پیدا نمی کند‏‎ ‎‏می تواند به گمان اکتفا نماید.‏

‎ ‎

کتابرساله توضیح المسائلصفحه 34