احکام نذر و عهد
نسخه چاپی | ارسال به دوستان
برو به صفحه: برو

نوع ماده: کتاب فارسی

پدیدآورنده : خمینی، روح الله، رهبر انقلاب و بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران، 1279-1368

محل نشر : تهران

ناشر: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س)

زمان (شمسی) : 1391

زبان اثر : فارسی

احکام نذر و عهد

مساله 2640ـ‏ نذر آن است که انسان ملتزم شود که کار خیری را برای خدا به جا‏‎ ‎‏آورد، یا کاری را که نکردن آن بهتر است برای خدا ترک نماید.‏

مساله 2641ـ‏ در نذر باید صیغه خوانده شود و لازم نیست آن را به عربی‏‎ ‎‏بخوانند پس اگر بگوید چنانچه مریض من خوب شود، برای خدا بر من است که ده‏‎ ‎‏تومان به فقیر بدهم نذر او صحیح است.‏

مساله 2642ـ‏ نذر کننده باید مکلف و عاقل باشد و به اختیار و قصد خود نذر‏‎ ‎‏کند، بنابراین نذر کردن کسی که او را مجبور کرده اند، یا بواسطۀ عصبانی شدن‏‎ ‎‏بی اختیار نذر کرده صحیح نیست.‏

مساله 2643ـ‏ آدم سفیهی که مال خود را در کارهای بیهوده مصرف می کند،‏‎ ‎‏چنانچه با حال سفاهت بالغ شده باشد یا حاکم شرع او را از تصرف در اموالش‏‎ ‎‏جلوگیری کرده باشد نذرهای مربوط به مالش صحیح نیست.‏

مساله 2644ـ‏ نذر زن بی اجازه شوهرش باطل است.‏

مساله 2645ـ‏ اگر زن با اجازه شوهر نذر کند شوهرش نمی تواند نذر او را به هم‏‎ ‎‏بزند، یا او را از عمل کردن به نذر جلوگیری نماید.‏

مساله 2646ـ‏ هرگاه فرزند نذری کند اگرچه بدون اجازۀ پدر هم باشد باید به آن‏‎ ‎‏نذر عمل نماید.‏

مساله 2647ـ‏ انسان کاری را می تواند نذر کند که انجام آن برایش ممکن باشد‏‎ ‎‏بنابراین کسی که نمی تواند پیاده کربلا برود، اگر نذر کند که پیاده برود، نذر او صحیح‏‎ ‎‏نیست.‏


کتابرساله توضیح المسائلصفحه 423

مساله 2648ـ‏ اگر نذر کند که کار حرام یا مکروهی را انجام دهد، یا کار واجب یا‏‎ ‎‏مستحبی را ترک کند، نذر او صحیح نیست.‏

مساله 2649ـ‏ اگر نذر کند که کار مباحی را انجام دهد یا ترک نماید. چنانچه به‏‎ ‎‏جا آوردن آن و ترکش از هر جهت مساوی باشد، نذر او صحیح نیست و اگر انجام آن‏‎ ‎‏از جهتی بهتر باشد و انسان به قصد همان جهت نذر کند، مثلاً نذر کند غذایی را‏‎ ‎‏بخورد که برای عبادت قوت بگیرد نذر او صحیح است. و نیز اگر ترک آن از جهتی‏‎ ‎‏بهتر باشد و انسان برای همان جهت نذر کند که آن را ترک نماید مثلاً برای این که دود‏‎ ‎‏مضر است نذر کند که آن را استعمال نکند نذر او صحیح می باشد.‏

مساله 2650ـ‏ اگر نذر کند نماز واجب خود را در جایی بخواند که بخودی خود‏‎ ‎‏ثواب نماز در آنجا زیاد نیست مثلاً نذر کند نماز را در اطاق بخواند، چنانچه نماز‏‎ ‎‏خواندن در آنجا از جهتی بهتر باشد مثلاً بواسطۀ این که خلوت است انسان حضور‏‎ ‎‏قلب پیدا می کند، نذر صحیح است.‏

مساله 2651ـ‏ اگر نذر کند عملی را انجام دهد، باید همان طور که نذر کرده به جا‏‎ ‎‏آورد پس اگر نذر کند که روز اول ماه صدقه بدهد، یا روزه بگیرد، یا نماز اول ماه‏‎ ‎‏بخواند چنانچه قبل از آن روز یا بعد از آن به جا آورد کفایت نمی کند. و نیز اگر نذر‏‎ ‎‏کند که وقتی مریض او خوب شد صدقه بدهد، چنانچه پیش از آن که خوب شود‏‎ ‎‏صدقه را بدهد کافی نیست.‏

مساله 2652ـ‏ اگر نذر کند روزه بگیرد ولی وقت و مقدار آن را معین نکند‏‎ ‎‏چنانچه یک روز روزه بگیرد کافی است. و اگر نذر کند نماز بخواند و مقدار و‏‎ ‎‏خصوصیات آن را معین نکند، اگر یک نماز دو رکعتی بخواند کفایت می کند و اگر نذر‏‎ ‎‏کند صدقه بدهد و جنس و مقدار آن را معین نکند اگر چیزی بدهد که بگویند صدقه‏‎ ‎‏داده، به نذر عمل کرده است و اگر نذر کند کاری برای خدا به جا آورد، در صورتی که‏‎ ‎‏یک نماز بخواند یا یک روز روزه بگیرد یا چیزی صدقه بدهد نذر خود را انجام داده‏‎ ‎‏است.‏

مساله 2653ـ‏ اگر نذر کند روز معینی را روزه بگیرد، باید همان روز را روزه‏‎ ‎‏بگیرد و چنانچه در آن روز مسافرت کند قضای آن روز بر او واجب است.‏


کتابرساله توضیح المسائلصفحه 424

مساله 2654ـ‏ اگر انسان از روی اختیار به نذر خود عمل نکند، باید کفاره بدهد‏‎ ‎‏یعنی یک بنده آزاد کند یا به شصت فقیر طعام دهد یا دو ماه پی در پی روزه بگیرد.‏

مساله 2655ـ‏ اگر نذر کند که تا وقت معینی عملی را ترک کند، بعد از گذشتن آن‏‎ ‎‏وقت می تواند آن عمل را به جا آورد و اگر پیش از گذشتن وقت از روی فراموشی یا‏‎ ‎‏ناچاری انجام دهد، چیزی بر او واجب نیست ولی باز هم لازم است که تا آن وقت آن‏‎ ‎‏عمل را به جا نیاورد و چنانچه دوباره پیش از رسیدن آن وقت بدون عذر آن عمل را‏‎ ‎‏انجام دهد، باید به مقداری که در مساله پیش گفته شد کفاره بدهد.‏

مساله 2656ـ‏ کسی که نذر کرده عملی را ترک کند و وقتی برای آن معین نکرده‏‎ ‎‏است. اگر از روی فراموشی، یا ناچاری، یا ندانستن، آن عمل را انجام دهد کفاره بر او‏‎ ‎‏واجب نیست. ولی چنانچه از روی اختیار آن را به جا آورد برای دفعه اول باید کفاره‏‎ ‎‏بدهد.‏

مساله 2657ـ‏ اگر نذر کند که در هر هفته روز معینی مثلاً روز جمعه را روزه‏‎ ‎‏بگیرد چنانچه یکی از جمعه ها عید فطر یا قربان باشد یا در روز جمعه عذر دیگری‏‎ ‎‏مانند حیض برای او پیدا شود، باید آن روز را روزه نگیرد و قضای آن را به جا آورد.‏

مساله 2658ـ‏ اگر نذر کند که مقدار معینی صدقه بدهد چنانچه پیش از دادن‏‎ ‎‏صدقه بمیرد، باید آن مقدار را از مال او صدقه بدهند.‏

مساله 2659ـ‏ اگر نذر کند که به فقیر معینی صدقه بدهد نمی تواند آن را به فقیر‏‎ ‎‏دیگر بدهد و اگر آن فقیر بمیرد، بنابر احتیاط باید به ورثۀ او بدهد.‏

مساله 2660ـ‏ اگر نذر کند که به زیارت یکی از امامان مثلاً به زیارت حضرت‏‎ ‎‏اباعبدالله ‏‏علیه السلام‏‏ مشرف شود، چنانچه به زیارت امام دیگر برود کافی نیست و اگر‏‎ ‎‏بواسطۀ عذری نتواند آن امام را زیارت کند چیزی بر او واجب نیست.‏

مساله 2661ـ‏ کسی که نذر کرده زیارت برود و غسل زیارت و نماز آن را نذر‏‎ ‎‏نکرده، لازم نیست آنها را به جا آورد.‏

مساله 2662ـ‏ اگر برای حرم یکی از امامان یا امامزادگان چیزی نذر کند باید آن‏‎ ‎‏را به مصارف حرم برساند از قبیل فرش و پرده و روشنایی و اگر برای امام ‏‏علیه السلام‏‏ یا‏‎ ‎‏امامزاده نذرکند می تواند به خدامی که مشغول خدمت هستند بدهد چنانچه می تواند‏

کتابرساله توضیح المسائلصفحه 425

‏به مصارف حرم یا سایر کارهای خیر به قصد بازگشت ثواب آن به منذور له برساند.‏

مساله 2663ـ‏ اگر برای خود امام ‏‏علیه السلام‏‏ چیزی نذر کند، چنانچه مصرف معینی را‏‎ ‎‏قصد کرده باید به همان مصرف برساند و اگر مصرف معینی را قصد نکرده، باید به‏‎ ‎‏فقرا و زوار بدهد، یا مسجد و مانند آن بسازد و ثواب آن را هدیۀ آن امام نماید و‏‎ ‎‏همچنین است اگر چیزی را برای امامزاده ای نذر کند.‏

مساله 2664ـ‏ گوسفندی را که برای صدقه، یا برای یکی از امامان نذر کرده اند‏‎ ‎‏پشم آن و مقداری که چاق می شود جزء نذر است، و اگر پیش از آن که به مصرف نذر‏‎ ‎‏برسد شیر بدهد، یا بچه بیاورد باید به مصرف نذر برسانند.‏

مساله 2665ـ‏ هرگاه نذر کند که اگر مریض او خوب شود، یا مسافر او بیاید‏‎ ‎‏عملی را انجام دهد، چنانچه معلوم شود که پیش از نذر کردن مریض خوب شده، یا‏‎ ‎‏مسافر آمده است، عمل کردن به نذر لازم نیست.‏

مساله 2666ـ‏ اگر پدر یا مادر نذر کند که دختر خود را به سید شوهر دهد بعد از‏‎ ‎‏آن که دختر به تکلیف رسید احتیاط آن است که اگر بتوانند او را راضی نمایند که به‏‎ ‎‏سید شوهر کند.‏

مساله 2667ـ‏ هرگاه با خدا عهد کند که اگر به حاجت شرعی خود برسد کار‏‎ ‎‏خیری را انجام دهد، بعد از آن که حاجتش برآورده شد باید آن کار را انجام دهد و نیز‏‎ ‎‏اگر بدون آنکه حاجتی داشته باشد، عهد کند که عمل خیری را انجام دهد، آن عمل‏‎ ‎‏بر او واجب می شود.‏

مساله 2668ـ‏ در عهد هم مثل نذر باید صیغه خوانده شود، و نیز کاری را که‏‎ ‎‏عهد می کند انجام دهد، باید نکردنش بهتر از انجام آن نباشد.‏

مساله 2669ـ‏ اگر به عهد خود عمل نکند، باید کفاره بدهد یعنی شصت فقیررا‏‎ ‎‏سیر کند، یا دو ماه روزه بگیرد یا یک بنده آزاد کند.‏

‎ ‎

کتابرساله توضیح المسائلصفحه 426