احکام حجّ
نسخه چاپی | ارسال به دوستان
برو به صفحه: برو

نوع ماده: کتاب فارسی

پدیدآورنده : خمینی، روح الله، رهبر انقلاب و بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران، 1279-1368

محل نشر : تهران

ناشر: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س)

زمان (شمسی) : 1391

زبان اثر : فارسی

احکام حجّ

مساله 2036ـ ‏حج: زیارت کردن خانۀ خدا و انجام اعمالی است که دستور‏‎ ‎‏داده اند در آنجا به جا آورده شود و در تمام عمر بر کسی که این شرایط را دارا باشد،‏‎ ‎‏یک مرتبه واجب می شود: اول: آن که بالغ باشد. دوم: آن که عاقل و آزاد باشد. سوم:‏‎ ‎‏بواسطۀ رفتن به حج مجبور نشود که کار حرامی را که اهمیتش در شرع از حج بیشتر‏‎ ‎‏است انجام دهد، یا عمل واجبی را که از حج مهمتر است ترک نماید. چهارم: آن که‏‎ ‎‏مستطیع باشد، و مستطیع بودن به چند چیز است: اول: آنکه توشۀ راه و چیزهایی را‏‎ ‎‏که بر حسب حالش در سفر به آن محتاج است و در کتابهای مفصل گفته شده دارا‏‎ ‎‏باشد، و نیز مرکب سواری یا مالی که بتواند آنها را تهیه کند داشته باشد. دوم: سلامت‏‎ ‎‏مزاج و توانایی آن را داشته باشد که بتواند مکه رود و حج را به جا آورد. سوم: در راه‏‎ ‎‏مانعی از رفتن نباشد و اگر راه بسته باشد، یا انسان بترسد که در راه جان یا عرض او از‏‎ ‎‏بین برود؛ یا مال او را ببرند، حج بر او واجب نیست ولی اگر از راه دیگری بتواند‏‎ ‎‏برود، اگرچه دورتر باشد در صورتی که مشقت زیاد نداشته باشد و خیلی غیر‏‎ ‎‏متعارف نباشد، باید از آن راه برود. چهارم: به قدر به جا آوردن اعمال حج وقت‏‎ ‎‏داشته باشد. پنجم: مخارج کسانی را که خرجی آنان بر او واجب است مثل زن و بچه‏‎ ‎‏و مخارج کسانی را که مردم خرجی دادن به آنها را لازم می دانند داشته باشد. ششم:‏‎ ‎‏بعد از برگشتن، کسب، یا زراعت، یا عایدی ملک، یا راه دیگری برای معاش خود‏‎ ‎‏داشته باشد که مجبور نشود به زحمت زندگی کند.‏

مساله 2037ـ‏ کسی که بدون خانۀ ملکی رفع احتیاجش نمی شود، وقتی حج بر‏

کتابرساله توضیح المسائلصفحه 309

‏او واجب است که پول خانه را هم داشته باشد.‏

مساله 2038ـ‏ زنی که می تواند مکه برود، اگر بعد از برگشتن از خودش مال‏‎ ‎‏نداشته باشد و شوهرش هم مثلاً فقیر باشد و خرجی او را ندهد و ناچار شود که به‏‎ ‎‏سختی زندگی کند، حج بر او واجب نیست.‏

مساله 2039ـ‏ اگر کسی توشۀ راه و مرکب سواری نداشته باشد و دیگری به او‏‎ ‎‏بگوید حج برو، من خرج تو و عیالات تو را در موقعی که در سفر حج هستی می دهم‏‎ ‎‏در صورتی که اطمینان داشته باشد که خرج او را می دهد حج بر او واجب می شود.‏

مساله 2040ـ‏ اگر خرجی رفتن و برگشتن و خرجی عیالات کسی را در مدتی که‏‎ ‎‏مکه می رود و بر می گردد به او ببخشند و با او شرط کنند که حج کند، اگرچه قرض‏‎ ‎‏داشته باشد و در موقع برگشتن هم مالی که بتواند با آن زندگی کند نداشته باشد باید‏‎ ‎‏قبول نماید و حج بر او واجب می شود.‏

مساله 2041ـ‏ اگر مخارج رفتن و برگشتن و مخارج عیالات کسی را در مدتی که‏‎ ‎‏مکه می رود و بر می گردد به او بدهند و بگویند حج برو ولی ملک او نکنند، در‏‎ ‎‏صورتی که اطمینان داشته باشد که از او پس نمی گیرند، حج بر او واجب می شود.‏

مساله 2042ـ‏ اگر مقداری مال که برای حج کافی است به کسی بدهند و با او‏‎ ‎‏شرط کنند که در راه مکه خدمت کسی که مال را داده بنماید، حج بر او واجب‏‎ ‎‏نمی شود.‏

مساله 2043ـ‏ اگر مقداری مال به کسی بدهند و حج بر او واجب شود، چنانچه‏‎ ‎‏حج نماید، هر چند بعداً مالی از خود پیدا کند، دیگر حج بر او واجب نیست.‏

مساله 2044ـ‏ اگر برای تجارت مثلاً تا جده برود و مالی به دست آورد که اگر‏‎ ‎‏بخواهد از آنجا به مکه رود مستطیع باشد، باید حج کند و در صورتی که حج نماید،‏‎ ‎‏اگرچه بعداً مالی پیدا کند که بتواند از وطن خود به مکه رود، دیگر حج بر او واجب‏‎ ‎‏نیست.‏

مساله 2045ـ‏ اگر انسان اجیر شود که از طرف کسی دیگر حج کند، چنانچه‏‎ ‎‏خودش نتواند برود و بخواهد دیگری را از طرف خودش بفرستد، باید از کسی که او‏‎ ‎‏را اجیر کرده اجازه بگیرد.‏


کتابرساله توضیح المسائلصفحه 310

مساله 2046ـ‏ اگر کسی مستطیع شود و مکه نرود و فقیر شود، باید اگرچه به‏‎ ‎‏زحمت باشد بعداً حج کند، و اگر به هیچ قسم نتواند حج برود، چنانچه کسی او را‏‎ ‎‏برای حج اجیر کند، باید به مکه رود و حج کسی را که برای او اجیر شده به جا آورد و‏‎ ‎‏تا سال بعد در مکه بماند و برای خود حج نماید. ولی اگر ممکن باشد که اجیر شود و‏‎ ‎‏اجرت را نقد بگیرد و کسی که او را اجیر کرده راضی شود که حج او در سال بعد به‏‎ ‎‏جا آورده شود، باید سال اول برای خود و سال بعد برای کسی که اجیر شده حج‏‎ ‎‏نماید.‏

مساله 2047ـ‏ اگر در سال اولی که مستطیع شده به مکه رود و در وقت معینی که‏‎ ‎‏دستور داده اند به عرفات و مشعرالحرام نرسد چنانچه در سالهای بعد مستطیع نباشد‏‎ ‎‏حج بر او واجب نیست. ولی اگر از سالهای پیش مستطیع بوده و نرفته اگرچه به‏‎ ‎‏زحمت باشد باید حج کند.‏

مساله 2048ـ‏ اگر در سال اولی که مستطیع شده حج نکند و بعد بواسطۀ پیری یا‏‎ ‎‏مرض و ناتوانی نتواند حج نماید و ناامید باشد از اینکه بعداً خودش حج کند، باید‏‎ ‎‏دیگری را از طرف خود بفرستد، بلکه اگر در سال اولی که به قدر رفتن حج مال پیدا‏‎ ‎‏کرده، بواسطۀ پیری یا مرض یا ناتوانی نتواند حج کند، احتیاط مستحب آن است‏‎ ‎‏کسی را از طرف خود بفرستد که حج نماید.‏

مساله 2049ـ‏ کسی که از طرف دیگری برای حج اجیر شده، باید طواف نساء را‏‎ ‎‏از طرف او یا به نیّت مافی الذّمّة به جا آورد و اگر به جا نیاورد، زن بر آن اجیر حرام‏‎ ‎‏می شود.‏

مساله 2050ـ‏ اگر طواف نساءرا درست به جا نیاورد یا فراموش کند، چنانچه در‏‎ ‎‏بین راه یا بعد از مراجعت به وطن، یادش بیاید، باید در صورت امکان دوباره برگردد‏‎ ‎‏و آن را انجام دهد و در صورت عدم تمکن از بازگشت خودش، دیگری را برای انجام‏‎ ‎‏آن نایب بگیرد تا زن بر او حلال باشد.‏

‎ ‎

کتابرساله توضیح المسائلصفحه 311