عالم قبر یا عالم برزخ
خروج انسان از این جهان به هر شکلى که باشد، به معنى دخول او در عالم قبر است، عالم قبر همان عالم برزخ است. از امام
صادق (ع) پرسیدند: قبر چیست؟ فرمود:
القبر هو البرزخ.
و بالجمله صریح اخبار این است که عالم برزخ در قبر متعیّن است و برزخ همان بقاى انس طبیعت است، وقتى این انس تمام شد و به خاطر بروز و ظهور و غلبه اى که عالم غیب دارد توجهات به دارِ طبیعت قطع شد، تمام شدن انس همان بعث و قیامت کبراست. پس برزخ هرکسى با برزخ سایرین متفاوت است؛ و توقف در عالم قبر نیز نسبت به اندازه انس اشخاص به دارِ طبیعت مختلف است، ولى با این حال منافات ندارد که همه در قیامت مجتمع باشند براى اینکه در عالم آخرت غیب نیست، مکان و زمان نیست تا بعد و موجبات عدم حضور حاصل باشد، همه مجتمعند و اهل جهنم اهل بهشت را مى بینند و بالعکس؛ چون بهشت و جهنّم فوق المکان و الزمان هستند. 18
***
کتابآیین انقلاب اسلامی (ج.۱)صفحه 44