سرّ عدم اختلاف
کسانى که مجرّد بوده اند علومشان مطابق واقع مى باشد، لذا همه انبیا در کشفیات مطابق هم بوده اند و علوم و اخبارات آنها همیشه موافق همدیگر بوده و ابداً مطالب همدیگر را تکذیب نکرده اند و محال است هم کرده باشند. البته نه از جهت تقدّس و اینکه ذمّ حرام است بلکه از جهت اینکه همه آنها در ادراکات به آن اندازه که تمامشان در آن مشترک بوده اند به همان اندازه در ادراک حقایق موافق بوده اند بدون اینکه اختلاف کلمه داشته باشند چنانچه ما در «الواحد نصف الاثنین» اختلاف نداریم، زیرا این یک معقول ضعیفى از معقولات است که پایین ترین مرتبه تجرّد را داشته و نفس با اوّلین درجه تجرّد این معنى را درک مى نماید. و به هر اندازه تجرّد بیشتر باشد بیشتر به ادراک اعیان مجرّده نایل مى گردد. به طورى که اگر مداومت داشته باشد حقایق از نفس و قلب او طلوع مى نماید. و منظور همین است که با مبادى عالیه انس، اتحادى حاصل شود، نه اینکه فقط انسان مفهومى را درک کند. 33
***
کتابآیین انقلاب اسلامی (ج.۱)صفحه 65