مصاحبه
زمان: 20 آبان 1357 / 10 ذی الحجه 1398
مکان: پاریس، نوفل لوشاتو
موضوع: موضع ارتش در برابر انقلاب ـ قانونی نبودن سلسلۀ پهلوی
مصاحبه کننده: خبرنگار روزنامۀ انگلیسی ابزرور
سؤال: [حضرت آیت الله اخیراً فرموده اند که امیدوارند بدون نیاز به جنگ مسلحانه مبارزات کنونی موفقیت آمیزباشد و هنوز وقت آن نرسیده که مردم اسلحه به دست بگیرند.آیا درجریانات اخیرکه ارتش قدرت را در دست گرفته، خطر یک جنگ داخلی افزایش پیدا نکرده؟ یا این خطر کاهش یافته است؟]
جواب: اگر چه ارتش با شدت هرچه تمامتر وارد میدان شده است، لکن احتمال این هست که همین شدت عمل موجب نزدیکی پیروزی ملت باشد. و با این شدتها نمی شود یک ملت را که همۀ افرادش به پا خاسته اند ساکت کرد. و امید فتح الآن بیشتر است.
ــ [چه اشتباهاتی شاه مرتکب شده که باید هرچه زودتر برطرف شود؟]
ــ اشتباهات شاه یکی دو تا نیست تا بتوانیم الآن ذکر کنیم. لکن در جملۀ کلام اینکه از اول که شاه روی کار آمده است و سلسلۀ پهلوی به سلطنت رسیده اند قانونی نبوده است و بر خلاف نص قانون اساسی بوده است و تا کنون هم هرچه کرده اند خیانت و جنایت بوده است. بنابراین آنها باید بروند. شاه ما را به ورشکستگی سیاسی، اقتصادی،فرهنگی و نظامی کشانده است. آیا هر یک از اینها کافی نیست که ملت او را عزل کند؟!
ــ [موضع و نظر حضرتعالی در مورد مدرنیزه کردن کشور چیست؟]
ــ این مسئله ای است که وقتی مملکت اسلامی تشکیل شد، به دست کارشناسان باید انجام شود. البته نه به اسمی که شاه ادعا می کند.
ــ [آیا مذاکرات شما با آقای سنجابی به عنوان رهبر جبهۀ ملی موفقیت آمیز بوده است؟]
ــ مطالبی که من گفتم آقای دکتر سنجابی قبول کردند. و بنابراین بود که اعلام کنند. لکن الآن ایشان هم براساس آنچه اطلاع رسیده، گرفتار شده اند.