سخنرانی
زمان: 17 مهر 1357 / 6 ذی القعده 1398
مکان: پاریس، نوفل لوشاتو
موضوع: رژیم شاهنشاهی منشأ همۀ مفاسد ـ مژدۀ پیروزی
حضار: دانشجویان و ایرانیان مقیم فرانسه و دیگر کشورها
بسم الله الرحمن الرحیم
از قراری که بعضیها می گفتند، مثل اینکه بعضی از آقایان آمده بودند اینجا و من نبودم
و مثل اینکه قدری توهّم این را کردند که کسی دخالت داشته در این معنا؛ و اینطور نبوده است. مزاج من اولاً اقتضای اینکه خیلی بنشینم و اینجاها باشم ندارد. از جهتی جایی بیرون گرفته اند برای اینکه من استراحت کنم. امروز هم که شنیدم آقایان اینجا تشریف می آورند، از این جهت آمدم که خدمت آقایان برسم. من عادت به تشریفات ندارم که مثلاً بین من و کسی واسطه باشد، حجاب باشد. این خلاف ادب اسلام است. من در اختیار همۀ آقایان هستم به مقداری که قدرت داشته باشم. یکوقت هم، قدرت نیست از باب اینکه ماشاءالله شماها جوان هستید و ان شاءالله وقتی که به پیری رسیدید، آن وقت می دانید که آن اقتضائاتی که در جوانها هست، در پیر نیست. ما حالا دیگر نفسهای آخر است که می کشیم، و امیدواریم که بتوانیم همه مان خدمت کنیم به اسلام، خدمت کنیم به مسلمین، خدمت کنیم به وطن خودمان.
«انقلاب ایران»، برنامه ای الهی
الآن آشفته است ایران.آشفتگی ای که شاید در طول تاریخ یک همچو آشفتگی ای در ایران نبوده است. شما اگر تاریخ را ملاحظه کنید، بوده است انقلاباتی؛ بوده است چیزهایی؛لکن به این صورت که ازآن طرف جنودِابلیسی به جان مردم بیفتند،وازآن طرف ملت کشته بدهد،جوان بدهدومقاومت کند[نبوده است].الآن وضع ایران اینطوراست که هر جایش راکه ملاحظه بکنیدانقلاب است.بایدگفت که انقلاب ایران.هرجاکه بروید،در آنجا
ـ آنطوری که برای مادارندنقل می کنندـ ازبچه های تازه به زبان آمده تابزرگهاوجوانهاو پیرها و اینها، از دختر بچه ها و پسر بچه ها تا زنها و خانمهای بزرگ و مردهای بزرگ و آدمهای دیگر؛ اینها همه الآن کاَنَّهُ یک برنامۀ الهی درکاربوده است.دست بشرهمچوقدرتی ندارد که اینطور مردم را بیدار کند که همۀ طبقات و همۀ بچه ها و بزرگها، اینها با هم به یک راه بروند. این یک مطلب غیرعادی است؛ کاَنَّهُ لطفی از جانب خدای تبارک و تعالی است به ملت ایران که با این نهضتی که کردند و با این وحدت کلمه ان شاءالله مقاومت کنند.
رژیم شاهنشاهی، منشأ همۀ مفاسد
و این فسادی که در ایران پیدا شده است که همۀ فسادها زیر سر رژیم شاهنشاهی بود در تاریخ، از اولی که رژیم شاهنشاهی پیدا شده است تا حالا که ما مشاهده می کنیم، هر چه مَفْسَده بوده است، رژیم شاهنشاهی این مفاسد را ایجاد کرده، منتها هر وقت به اقتضای خودش؛ یکوقت اقتضایش یک نحو بوده است و در این عصری که، در این عصری که من درک کردم و گمان دارم هیچ کدام از آقایان درک نکرده اید، ابتلای به رضا خان [است] که انگلیسها آن وقت رضا خان را آوردند و کودتا درست کردند و مسلط کردند رضا خان را بر ملت. مأمور اجرای مقاصد اجانب بود او. از آن طرف، اجرای مقاصد آنها را می دید موقوف است به اینکه طبقۀ روشنفکر، طبقۀ علما، طبقۀ متدینین، اینها را بکوبد و از بین ببرد؛ از آن طرف هم چون آن منافع موقوف به این بود، عمل کرد به این کار [تا] منافع را به جیب آنها بریزد و خدا می داند که ما چه مصیبتها در زمان آن پدر کشیدیم؛ و همه مان هم که الآن مشترکیم در اینکه در زمان این پسری که خلف آن پدر است. این حقاً پسر رضا خان است، یعنی همۀ خاصیتهای فسادی که در پدر بود در این هم هست به اضافۀ یک چیزهای دیگر، به اضافۀ سالوسی. رضاخان یک آدم قلدری بود و همه اش قلدری می کرد؛ ملت هم آن وقت در مقابلش هیچ ایستادگی نداشت؛ یعنی کم بود، البته بود اما کم بود. به این ترتیبی که الآن هست نبود آن وقت، لکن رضا خان دیگر خودش را نمی چسباند به اسلام و به قرآن و به احکام مبین اسلام؛ دیگر ریاکاری نمی کرد. سرنیزه بود و می زد و می رفت. ایشان آن جهات را دارد؛ یعنی با
سرنیزه مردم را می کوبد. آنقدری که او قتل کرد، این زیادتر از او کرد؛ برای اینکه او یک قتل عام در مسجد گوهرشاد کرد و بعد هم با یک اشراری، توسط اشراری. اما این آقا قتل عامها کرده است و اگر خدای تبارک و تعالی، خدای نخواسته، مهلتش بدهد خواهد کرد.
ادعای اسلامخواهی شاه!
از آن طرف جوانهای ما را از بین برده است؛ از آن طرف هر روز که صحبت می شود، همین دو ـ سه روز پیش از این، که در مجلس صحبت کرده: باید احکام اسلام را حفظ کرد؛ باید چه. خوب مرد بی عقل! تو دیروز تاریخ اسلام که تاریخ شرافت یک ملت بود، برداشتی و تاریخ دیگری را جایش گذاشتی تا تودهنی خوردی و این را کنار گذاشتی. آزادی! آقا هی دم از آزادی می زند؛ تو راجع به حزب رستاخیز در نطقهایت مکرر گفتی که باید اینها وارد بشوند در این حزب؛ هر کس وارد نشد در این حزب، اگر سوء قصد دارد او را می کوبیم، می زنیم، چه می کنیم؛ و اگر این هم نیست تذکره به او می دهیم که برود بیرون، بیرونش می کنیم. آزادی؟ در کجای این مملکت ما آزادی هست؟ آزادی قلم دارند مردم؟ آزادی بیان دارند مردم؟ کجا آزادی دارند که ایشان دم از آزادی می زند؟ آزادی از احکام اسلام! دین مبین اسلام! احکام اسلام! آخر تو از اسلام چه داری؟ چه علامتی از اسلام تو داری تا اینکه دم از دین مبین اسلام می زنی؟ تو که داری اسلام را از بین می بری.
ادامۀ جنایات شاه، نتیجه حمایت امریکا
این ابتلایی است که ما همه الآن داریم. الآن جوانهای ما در ایران مبتلا هستند به این رژیم فاسد و دارند خون می دهند، کشته می دهند. همین چند روز پیش از این در کرمانشاه عدۀ زیادی کشته شده اند، در کردستان هم؛ در سایر [شهرهای ]کردستان، همین می گویند بوده است. چند روز پیش هم که دیدید تهران را چه کردند، تبریز را چه کردند، مشهد را چه کردند. انسان نمی تواند بشمارد این بلادی را که اینها قتل عام کردند و هر چه خواستند کردند. حالا هم دارد حفظ این قدرت خودش را با حکومت نظامی می کند. اگر حکومت نظامی، اگر این امریکای خبیث، ده روز این سرنیزه اش را از روی
سر این بردارد همان درباریها می خورندش. محتاج نیست که شماها؛ همان کسانی که در خود دربار، همانهایی که محافظش هستند در دربار، اگر بردارد این نیزه را، سرنیزه را امریکا از سر این آدم؛ همانها او را از بین خواهند برد. هیچ تأمین جانی [ندارد].
وضع مصیبت بار شاه
این را بدانید که الآن من و شما راحت تر از او هستیم؛ او الآن به مصیبت گرفتار است. مردم را به مصیبت انداخته است لکن خودش مصیبتها الآن دارد. الآن شب و روز ندارد. شاید خواب ندارد این آدم. الآن وقتی که صحبت می کند، لرزه می کند و صحبت می کند. نمی تواند چهار تا کلمه را صاف صحبت کند. این حالایش است و عاقبتش هم ان شاءالله بدتر از این خواهد شد، و آن طرفش هم بدتر از این طرف خواهد شد.
وظیفۀ ما در خارج، کمک به نهضت
این وضع ایران در حال حاضر؛ و ما که در اینجا هستیم و شما آقایان که در خارجِ بلد هستید، در خارج ایران هستید، وظایف دارید. ما چنین نیست که از آنجا آمدیم بیرون، دیگر تمام. ما همه وظیفه داریم؛ یعنی وظیفۀ عقلی، وظیفۀ وجدانی، وظیفۀ شرعی داریم. وظیفۀ ما این است که ما در هر جا باشیم، جمعاً و فرداً، یکی یکی و اجتماعی، کمک کنیم به این نهضت مقدس ایران؛ که آنها در میدان مبارزه دارند خون می دهند و ما خارج هستیم و نمی توانیم برویم آنجا؛ باید در خارجْ ما هم مبارزه داشته باشیم. ما هم به هر مقداری که می توانیم با حرفمان، با قلممان، با تظاهرمان، هر کس هر چقدر، هر مقدار که می تواند، باید همۀ ما این وظیفه را ادا بکنیم.
الآن مملکت ایران به ما صاحبِ دیْن شده. ما دیْن داریم الآن به آنها؛ مدیونشان هستیم. برای اینکه آنها راجع به مصالح اسلام و راجع به مصالح ملت دارند فداکاری می کنند؛ ما هم جزء ملت هستیم، ما هم از ملت ایران هستیم. آنها پس برای خاطر ما فداکاری کردند، خون دادند، حبس بودند. الآن از علمای ما چقدر حبسند؛ از علما، از
روشنفکرها، از دکترها، مهندسین، از محصلین، از بازاریها از همۀ طبقات الآن در حبسند. عده ای کشته شده اند؛ عده ای محبوسند. اینها برای خاطر همین ملت بوده؛ برای خاطر اسلام بوده؛ و ما که مُسْلم هستیم و ما که ملی هستیم، مربوط به این ملت هستیم، به اینها دیْن داریم، باید دیْنمان را ادا کنیم. من که یک طلبه هستم، دیْنم را ادا می کنم به اینکه بنویسم، بگویم به شما عرض بکنم، شما که آقایان هستید، محصل هستید، هر رشته ای را که دارید، باید دیْنتان را به این ملت ادا بکنید. اینها را خرد کردند زیر پای خودشان، و خداوند ان شاءالله خردشان بکند و می کند ان شاءالله . بنابراین ما همه موظفیم که توجه داشته باشیم به آنها و هر مقداری که می توانیم، البته همه کار که ما نمی توانیم بکنیم؛ آن مقداری که در وُسْع ما هست، در قدرت ما هست، در خدمت به این ملت و در خدمت به این خلق، ما دیْن خودمان را ادا کنیم.
حراج مخازن کشور توسط شاه
علاوه بر این، خوب خود ما هم اهل این ملت هستیم؛ می بینیم که تمام مخازن ما دارد می رود تو جیب امریکا و برادرهای او. نفت ما اگر اینطور که حاتم بخشی می کند محمدرضا ... اگر این نشود، نفت ما به این زودیها تمام نمی شود، مخازن ما به این زودیها تمام نمی شود، لکن درِ نفت را باز کرده اند و حراج کرده اند. دارند می برند همه را، می خورند همه را. از آن طرف انگلیسها می برند، از آن طرف کسان دیگر. امریکایی ها که از همه بدترند. از آن طرف هم شوروی ها. همه ریخته اند به جان این ملت، و همه هم، دست به هم داده اند که این مردکه را نگهش دارند که این چیزها را ببرند.
تأیید جنایات شاه توسط رهبر چین
شما دیدید که چند روز پیش از این، آن رهبر چین آمد که خیر ـ این رهبر چین، رهبر چند صد میلیون جمعیت، یک میلیارد جمعیت است؛ و خلق چین چطور و کمونیست چطور و ما چطور هستیم! ـ مردکه آمد ایران؛ یک کسی که قتل عامها کرده است، وارد به او شد. از روی کشته های ما با هلیکوپتر رد شد. نتوانستند او را از توی خیابان ببرند، برای اینکه مردم هیاهو می کردند، دادوقال می کردند. همۀ اینها را مردکه می دانست، نه اینکه
نمی دانست؛ چقدر جمعیت همراهش بود. از روی کشته های ما عبورش دادند و بردندش آنجا، و دست به دست هم دادند و با کمال خوشرویی با هم ـ عرض می کنم ـ چه کردند. این، این آدم؛ اینها بازی می دهند مردم را. از آن طرف دیدیم که در 15 خرداد آن همه جمعیت از ایران کشته شد، و شوروی روزنامه هایش از آنها تأیید کردند و گفتند که اینها یک دسته ارتجاعی بودند، یک دسته چه بودند که می خواستند چه بکنند؛ و حالا هم همان طور هست که تأیید می کنند از او؛ امریکا هم که معلوم است.
ادعای شاه در مورد انرژی خورشیدی!
اینها می خواهند که تمام مخازن ما را ببرند؛ و این ملت بیچاره بعد از اینکه نفتش رفت و منابعش از بین رفت، بعد چه باید بکند؟ خدا می داند چه باید بکند. این آقا می گوید که باید از خورشید ما چیز [انرژی] بگیریم! تو چراغ نفتی را نمی توانی روشن کنی؛ شما می خواهید از خورشید قدرت بگیرید؟! این حرفها چه است؟ این حرفها برای اغفال مردم است. تمام این صحنه سازیهایی که دارند می کنند برای این است که این مردکه را نگهش دارند آنها با قدرتهای خودشان.
«شاه بماند» یعنی خیانت
و در داخله هم هر کس بگوید که این باید بماند یا خوب است بماند، این خائن است که می گوید: خوب است بماند؛ برای اینکه در داخله همه دیدند که این شخص چه می کند و با مردم چه کرده است و با مخازن ما چه کرده است، با مال ما چه کرده است. چقدرها اینها در خارج، عائلۀ [شاه]، چقدر از مال مردم گرفته اند و در خارج الآن ویلا دارند و مِلْک دارند و چه دارند و چه دارند. همۀ اینها از مال ملت بوده.
شایعۀ نفوذ کمونیسم
خوب، ما رضاخان را دیده بودیم؛ یک سرباز لُختی آمد و حالا هر یک از آنها [صاحب] میلیاردها میلیاردها شده اند. این از مال همین ملت است. در همۀ شرکتها اینها شرکت دارند. هر شرکتی که در ایران تأسیس شده یک مقداری اش هم مال اینها هست. از نفت هم که همین طوری دارد می دهد به آنها. یک مقداری می گیرند، مقدار کمی
می گیرند، که این مقدار هم به آنها آهن می دهند؛ چیزهایی که به درد ما نمی خورد. بله، به درد ایشان این مسلسلها می خورد؛ برای اینکه مردم را بزنند و بکشند. به درد ملت ما نمی خورد این چیزها. یک مقداری اش هم توی جیب خودشان و توی جیب عائله شان می رود و به تبلیغات می دهند در خارج، که خدا می داند اینها چقدر ... می گویند صد میلیون دلار وجه تبلیغات ایشان است که به خارج می دهند برای تبلیغ کردن. تبلیغ چه؟ تبلیغ اینکه این آقا برای ایران لازم است باشد. اگر این برود، کمونیست می شود ایران. چرا کمونیست می شود ایران اگر این برود؟ ملت ایران، یک ملت مسْلم هستند، ملت ایران شعارشان اسلام است، شعارشان دیانت است، چرا کمونیست می شوند؟ بیخود همین طوری دارند منتشر می کنند. حالا، اخیراً هم می گویند که بناست که، درست کرده اند یک دسته ای را که دانشگاه وقتی که باز شد، در دانشگاه شعار کمونیستی بدهند برای اینکه به مردم بفهمانند که ببینید الآن کمونیستها هستند. نه، اینها سازمان امنیتند، اینها کمونیست نیستند؛ با هر حیله و با هر حقه ای هست اینها می خواهند این را نگهش دارند و نگهداشتنشان هم برای این است که ایشان بهتر از همه نوکری دارد می کند.
ایران در دست ایرانی
ما حرفمان از اول تا حالا این بوده است که ما یک مملکتی داریم برای خودمان می خواهیم. ما نمی خواهیم امریکا سرپرست ما باشد. ما نمی خواهیم همۀ منافع این ملت را امریکا ببرد، همۀ منافع این مملکت را شوروی ببرد. گاز را شوروی ببرد و نفت را امریکا ببرد. مگر یک سفرۀ بازی است، هر کس هر چه می خواهد بخورد؟ ما نمی خواهیم اینطور باشد. ما می خواهیم خودمان، یک جمعیتی هستیم، هر چی هستیم به شما چه، ما هر چی هستیم، می خواهیم خودمان از زمین خودمان و از آب خودمان و از نفت خودمان و از مخازن خودمان که همه غنی اند اینها، ما می خواهیم از همینها استفاده کنیم و دزدها را هم کنار بگذاریم که هی می خوردند و می بردند. آنها را هم کنار بگذاریم و خودمان اداره کنیم مملکت خودمان را. ما سرپرست لازم نداریم. بد اداره کنیم خودمان کردیم، خوب هم اداره کنیم خودمان کردیم. ما حرفمان این است. کی می تواند
بگوید که نخیر، باید حتماً یک کسی دیگر بیاید و شما را اداره کند؟ به شما چه ربط دارد؟ ما یک مملکتی داریم مال خودمان، مخازنش هم مال خودمان؛ خودمان می خواهیم اداره کنیم. می گویید نمی توانید، نتوانیم. به شما چه ربط دارد؟ ما نمی توانیم اداره کنیم، نمی خواهیم اداره کنیم؛ حرف ما این است که شماها بروید بیرون؛ و حال آنکه اگر اینها بروند بیرون، اگر این مفتخورها را ما کنار بزنیم ـ نفتخورها عبارت از همین ابرقدرتها [که] هم مفتخور هستند، هم نفتخور؛ و مفتخورها هم همین عائلۀ پهلوی، و تمام آنهایی که در این پنجاه سال با اینها روابط داشته اند ـ از هر طبقه ای که می خواهد باشد، اینها مفتخورهایی هستند که روی نعش جوانهای ما دارند استفاده از مالیّت همین مملکت می کنند؛ ما می گوییم که اینها، این نفتخورها و این مفتخورها را اگر ما بیرونشان بکنیم، یک مملکت غنی ای داریم که می توانیم اداره اش کنیم تا آخر. اینطور نیست که مملکت ما بودجه اش ناقص باشد؛ خورنده اش زیاد است! بودجه ناقص نیست؛ آنکه می خورد زیاد است، خرج آن اشخاص خارجی تبلیغاتی و نمی دانم، خرج این اشخاصی که در داخل هستند برای حفظ ایشان و امثال ذلک. این مستشارهایی که از خارج می آیند، اینها زیاد می خورند؛ همۀ اینها ریخته اند در این [کشور] برای مخازن ما و دارند آن را چپاول می کنند و می برند.
اگر ما دست اینها را کوتاه کنیم و ان شاءالله کوتاه می کنیم و ملت ان شاءالله قیام کرده است وکوتاه خواهدکرد، اصلش بیرونشان خواهیم کرد ان شاءالله ، اگرما یک همچو چیزی موفق بشویم، هم نفتمان به اندازه کفایت است، هم خودمان می توانیم اداره بکنیم مملکت خودمان را. کی گفت که تو بیایی اداره کنی مملکت ما را، یا عمال تو بیایند اداره کنند؟
ادامۀ نهضت تا قطع دست ابرقدرتها از ایران
ما این همه مستشار می خواهیم چه کنیم؟ این مستشارها همه برای این است که حفظ کنند او را، و غارت کنند ما را. حفظِ این، برای غارت. خودشان هم می خواهند غارت بکنند و الاّ اگر می دانستند یکی بهتر از این می توانند بیاورند، می بردندش. همچو عشقی به چشم و ابروی ایشان ندارند! لکن الآن نمی توانند این را برش دارند. هر کس را
بیاورند، ما همین هستیم. اگر بنا شد که کودتا کنند، یک نظامی روی کار بیاورند، یا باید بکُشد، یا باید برود. همین طوری که حالا هستش. یا باید مسلسل را بکِشد و همۀ ملت را بکُشد و یا باید کنار برود. تا امریکا نرود و تا دست این ابرقدرتها از روی مملکت ما برداشته نشود، ما نهضتمان برقرار است و فریادمان هم برقرار است و کارها را ما انجام می دهیم و ان شاءالله موفق خواهیم شد.
افکار عمومی دنیا متوجه ایران
آقایان نترسید از این ابرقدرتها. اگر یک ملتی قیام کرد برای مصالح خودش ... یکوقت می خواهیم جنگ خارجی بکنیم، [در] جنگ خارجی ما هیچ هستیم و آنها همه چیز دارند؛ یکوقت یک ملتی یک حرفی دارد که همۀ عالم می پذیرند این حرف را که ما ملتی هستیم، نمی خواهیم اجانب توی ملت ما باشد، توی خانۀ ما باشد، از خانۀ ما بیرون بروید. این را کسی نمی تواند با آن معارضه کند. اگر هم معارضه کند، یک اَمَد خیلی کمی می تواند معارضه کند و الاّ با افکار عمومی دنیا مواجه خواهد شد؛ و هیچ قدرتی با افکار عمومی دنیا نمی تواند مقابله بکند. ما الآن متوجه کردیم تمام افکار عمومی دنیا را به ایران. الآن ایران مورد توجه همه است، یعنی یک چیزی است که همه دارند مطالعه می کنند در ایران، ایران را دارند مطالعه می کنند. آنها منتها مطالعه می کنند برای چاپیدن؛ شاید یک اصحاب خیری هم باشد که مطالعه می کنند که ملت چرا این جور است، چه شده، چرا باید اینطور باشد این؛ کم کم همه که متوجه شدند به اینکه یک ملتی بپاخاسته و می گوید که من حق خودم را می خواهم، نمی گوید که من حق دیگران را می خواهم، این ناچار باید تبعیت از آن بشود. و من به شما مژده می دهم که ان شاءالله اگر چنانچه دست به هم، همین طوری که دادید، دستتان در دست هم باشد، مخالفتها را کنار بگذارید و با هم دوست باشید، همه با هم همقدم باشید، نتیجه خواهید برد و کلک اینها را ان شاءالله خواهید کَند و مملکت مال خودتان خواهد شد.
لزوم رفع اختلافهای جزئی
و آن یک کلمه ای هم که به شما آقایان خارج از کشور عرض می کنم، این است که گاهی من می شنوم ـ ایران که بودم گاهی می شنیدم اینجا هم شاید شنیده باشم ـ که آقایان بینشان یک مثلاً اختلافات جزئی، یک کدورتهای جزئی هست. به نظر من این صحیح نیست. شما همه برادر هم هستید. چرا با هم، سر چه با هم اختلاف داریم؟ ما همه باید دست به هم بدهیم، آنکه دشمن همه است، او را از بین ببریم. اگر ما بنا باشد که خودمان با هم اختلاف بکنیم، او آسوده سرجای خودش می نشیند] و] قوای ما صرف خودمان می شود. این هم یک نیرنگی است که آنها همیشه داشته اند که بین همین طبقات مردم اختلاف بیندازند. دو تا حزب درست کنند، آن حزب کذا، آن حزب کذا؛ بین این دو تا حزب اختلاف بیندازند و مردم را فلج بکنند. یا مثلاً، یک نفر را بیاورند جلو و یک چیزی از او درست بکنند، بعد هم مردم مشغول به او بشوند؛ مدتها سر این دعوا بکنند و قوایشان تحلیل برود و آنها استفاده بکنند. شما آقایان که در خارج هستید با هم برادر باشید. حل کنید اختلافات [را]. اگر یکوقت یک کدورتی از یک برادری دیدید، برادر وار برویدپیش او،بگویید فلان کارشده است ومن به واسطۀ این، کدورت دارم، حل بشود این کار. علی اَیُّ حالٍ من توفیق شمارا، همۀ آقایان را از خداوند تبارک و تعالی می خواهم؛ و امیدوارم که تحصیلات شما در اینجا به آخر برسد با سربلندی، و بتوانید به وطن خودتان برگردید و زمام امور وطن را اشخاص مهذب، اشخاص صحیح العمل به دست بگیرند؛ و همۀ شما خدمتگزار، همۀ ما خدمتگزار به این مردم و به وطن خودمان و به اسلام باشیم. من ـ این هم عرض کنم که من ـ مزاجم اقتضای اینکه هر روز بیایم اینجا، با این وضعی که الآن هست [ندارد]؛ من الآن خسته شده بودم؛ آمدم اینجا دیدم چاره ندارم [الاّ ]اینکه با آقایان صحبتی بکنم. من معذرت می خواهم از آقایان که بتوانم بیایم. اولاً، این را عرض بکنم که من از اولی که داخل در این باب شدم [اجازۀ] دخالت به کسی نمی دادم؛ به نزدیکان خودم هم اجازۀ دخالت هیچ وقت نمی دادم. خودم مستقل بودم در کارهایم. خودم هر کاری را می خواستم می کردم و هر کاری را نمی خواستم نمی کردم؛ و
به حَسَب تشخیص خودم و تفکر خودم کارها را انجام می دادم. خیال نکنید که من حالا اینجا که آمدم مثلاً ارتباط خاصی با کسی داشته باشم، یا کسی در کارهای من دخالت بکند و من هم قبول بکنم از او؛ این حرفها نیست در کار. کدورتی نداشته باشید از این جهت که من مثلاً اگر رفتم بیرون برای استراحت، این یک چیزی بوده است که من مثلاً به آقایان رسیدگی نکنم، خدمت آقایان نرسم. من در خدمت همۀ آقایان هستم و آنجا هم، منزلم، درش باز است؛ هر کس از آقایان می خواهد، بیاید آنجا، لکن از اینکه بیایم در این محل و اینجا باشم، یا اینکه از آنجا هر روز پا شوم بیایم اینجا، از این معذرت می خواهم از باب اینکه مزاج من همچو اقتضایی ندارد؛ و من باید برگردم آنجا و استراحت بکنم، و ان شاءالله خودم را حاضر کنم برای خدمت به همۀ آقایان.
میزان حجاب
[یکی از خانمهای حاضر در جلسه: این مسئلۀ حجاب، این خواهرها ]را که] در این محیط هستند یک مقدار ناراحت کرده؛ یعنی واقعاً می خواهند ببینند که این حجاب به این شکل درست هست یا نه؟]
امام: به همین طور که حالا شما هستید؟] خانم: بله].
امام: این مانع ندارد؛ اگر یک مَفْسَده ای بر آن نباشد، مانعی ندارد. شما باید خودتان تشخیص بدهید که آیا به این ترتیب که بروید مثلاً مفسده ای دارد؛ مثلاً فرض کنید که خلاف احترامی به شما می شود؛ از این چیزها. اگر بشود، خوب او را دیگر خودتان هم نمی توانید بگویید. اما اگر نمی شود، حجاب اسلام بیشتر از این نیست؛ همین است.
[خانم: در ایران هم ...؟]
امام: ایران حالا با اینجا وضعش فرق دارد. آنجا ممکن است که بیشتر مفاسد باشد؛ و الاّ نه اینکه حجاب ایران را اینجا دارد. حجاب ایران، حجاب اسلام، همین مقدارهاست. اسلام اینجا و آنجا ندارد. لکن یک جهات خارجی گاهی در کار هست. به طوری که یک مفسده ای باشد، یک اختلاف اخلاقی بشود، یک ـ عرض می کنم ـ چیزهایی باشد، البته آن وقت باید جلوگیری بشود؛ اما اگر نباشد اینطور، و ساده باشد و مثل سایرین با سادگی باشد، نه؛ بی چادر مانع ندارد.