مصاحبه
زمان: 20 دی 1357 / 11 صفر 1399
مکان: پاریس، نوفل لوشاتو
موضوع: ایران پس از شاه، ماهیت جمهوری اسلامی
مصاحبه کننده: خبرنگار رادیو ـ تلویزیون لوکزامبورگ
سؤال: [حضرت آیت الله ، شاه می رود بدون آنکه استعفا بدهد؛ آیا به نظر شما شرایط تغییر کرده است؟]
جواب: خیر؛ با رفتن شاه هیچ چیزی تغییر نمی کند. باید تمام این سلطه که در ایران است از بین برود، برای اینکه همۀ اینها غیرقانونی است؛ هم دولت غیرقانونی است و هم مجلسیْن و هم شورای سلطنت. و تا اینها تحقق پیدا نکند آرامش در ایران پیدا نخواهد شد.
ــ [آیا فکر می کنید نبرد و نهضتی را که ایجاد کرده اید موجب بروز جهادی در ایران و در جاهای دیگر مثل ترکیه و سایر کشورها بشود؟]
ــ آن مربوط به ما نیست. ملت ما در سراسر کشورهای اسلامی اثر می گذارد و ملتها را به فکر رهایی از چنگال شرق و غرب می اندازد.
ــ [آیا حکومت اسلامی حکومتی قهقراگرا نیست؟ شاه می خواهد یک کشور مدرن برقرار کند؛ کشورهای عربی نیز به دنبال پیشرفت هستند؛ ولی اسلام با رفرم و تغییرات اجتماعی مثل آزادی زنان مخالف است. نظر شما در این باره چیست؟]
ــ دولت شاه با رشد اجتماعی ما مخالف بود و تمام آزادی و استقلال کشور ما را از دست داده بود. دولت اسلامی قهقراگرا نیست و با همۀ مظاهر تمدن موافق است مگر آنچه که به آسایش ملت لطمه وارد آورد و با عفت عمومی ملت منافات داشته باشد. اسلام با آزادی زن نه تنها موافق است بلکه خود پایه گذار آزادی زن در تمام ابعاد وجودی زن است.
ــ [آیا روابطی با «حزب تودۀ ایران» و در نتیجه مسکو دارید؟]
ــ خیر؛ به هیچ وجه روابطی نداشته ام و ندارم و نخواهم داشت.
ــ [حضرت آیت الله ، ایران منطقۀ بسیار حساسی است در جهان. آیا بیم آن را ندارید که با این نهضتی که
شروع کرده اید، به طور جدی تعادل منطقه را به خطر اندازید و در نتیجه جنگی درگیر شود؟]
ــ ما امیدواریم که تعادل دنیا به خطر نیفتد؛ برای اینکه ما به هیچ طرفی از دو طرف شرق و غرب تمایلی نداریم و ما با همه روابطی علی السواء داریم و با همه رفتاری عادلانه داریم، البته در صورتی که آنها عدالت را در رابطه با ما رعایت کنند. امیدوارم تزلزلی در منطقه به وجود نیاید. البته شما غربیها تزلزل منطقه را در هَدْم منافع خودتان می دانید، اگر این تزلزل است مطمئن باشید بزرگترین تزلزل در منطقه صورت می گیرد.