مجله نوجوان 244 صفحه 16

مُهر و مِهر نرگس فراهانی از عهد باستان تاکنون برای اعتبار بخشیدن به سخن، فرمان، نوشته، قرارداد و هر چیزی دیگری که با گذر زمان ارزش آن نیز ملموستر میشده، از مهر استفاده میکردند. اگر علاقهمند به شناخت آثار ملّی خود باشیم (حداقل برای یکبار هم که شده!) میتوانیم به یکی از موزههای کشورمان (البته اگر دسترسی داشته باشیم!) و یا بعضی از کتابهای مرجع آثار باستانی (که البته باز هم اگر کتابخانهای در دسترسمان باشد!) سرک بکشیم و ببینیم مهرهای سفالی، سنگی، فلزی و چوبی را از هزاران سال پیش تا حال که چگونه باقی ماندهاند و یادآور چه حوادث و وقایعی هستند. برخی جان بخشیدهاند و بعضی گرفتهاند؛ برخی دریایی را بخشیدهاند و بعضی خلیجی را ستاندهاند؛ یکی جنگی به پا کرده و دیگری صلح را؛ و هزاران مورد کوچک و بزرگ که تنها به اعتبار یک مُهر انجام گرفته است. علاوه بر اینها از مهر استفادة شخصی هم میشده و میشود. (البته منظورم از آن استفادههای شخصی نیست که بعضی از مدیران ادارات و بیمارستانها و شرکتها میکنند.) شاید دیده باشید پدربزرگها و مادربزرگهایی را که از انگشترشان به عنوان مهر استفاده میکردند. بله، دقیقاً منظورم همان مهرهای برنجی است که بجای امضا به کار میبردند. و این روزها با وجود مهرهای پلاستیکی و ژلهای کمتر کسی سراغ مهرهای برنجی میرود. اما! بله یک اما وجود دارد و آن اینکه هنوز هم سازندگان مهرهای برنجی تَک و توک پیدا میشوند و به کارشان عشق میورزند. در بازار بزرگ تهران تعداد انگشتشماری از این پیشکسوتان همچنان به کار خود ادامه میدهند آن هم در جایی تقریباً به مساحت دو متر مربع! روی دو تا از سکوهای درِ غربی مسجد شاه (مسجد امام خمینی) و یکی دو جای دیگر همان بازار این هنرمندان هنرنگهدار، هنرپروری میکنند و تقریباً به همان شیوة هزارهها و سدههای پیشین یعنی با دست. آقای محمدعلی محمودی معروف به حکاک محمودی شصت سال است که به این کار اشتغال دارد و از شانزده سالگی زیر نظر استاد، روی همان سکّوی دو متری ریشة هنر را گرفت و بعدها که خود