میزان در گرفتن غرامت

‏‏میزان در گرفتن غرامت‏

‏‏[سؤال 9382]‏‏ ‏ ‏ 5192‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 28 / 2 / 1361‏

‏‏تهران، دفتر امام خمینی دامت برکاته ‏

‏‏احتراماً پاسخ سؤالات زیر را بفرمایید:‏

‏‏1. بر فرض، پدر این جانب در 20 تا 30 سال پیش گاوی را از فردی غصب کرده،‏‎ ‎‏اکنون بخواهیم با صاحب گاو مصالحه نماییم، آیا قیمت امروز یا یوم التلف را‏‎ ‎‏بدهکاریم؟ آیا صاحب گاو می تواند ادعای محصول گذشته گاو را بنماید؟ ‏

‏‏بسمه تعالی، قیمت یوم التلف را ضامن هستید و می تواند صاحب گاو‏‎ ‎‏محصول آن را هم مطالبه نماید.‏

‏
‏‎

‎‏2. در حدود 36 سال پیش زمینی از پدر به من انتقال داده شده است که در این مدت بلامعارض بوده و‏‎ ‎‏نسبت به عمران و آبادی و احیا آن اقدام کرده ام. حالیه شخصی قباله ای عادی به دستخط بعضی از‏‎ ‎‏طلبه های منطقه که هیچ کدام از آن ها در حیات نیستند ارائه داده و ادعای زمین مزبور را می نماید. حکم‏‎ ‎‏الله‌ را بیان نمایید.‏

‏‏بسمه تعالی، سند عادی دلیل شرعی نیست و تا به طریق شرعی ادعای خود را ثابت نکرده حقی‏‎ ‎‏ندارد.‏

‏‏3. پدربزرگ یا پدرم در 60 تا 80 سال پیش زمین خود را فروخته است. زمین فوق دست به دست شده‏‎ ‎‏و به وسیلۀ متصرف احیا و آباد گردیده است و ما وراث فروشنده هم از زمان فروش تاکنون هیچ گونه‏‎ ‎‏تصرف در زمین مزبور را نداریم. آیا ما وراث می توانیم ادعایی نماییم؟‏

‏‏بسمه تعالی، حق ندارید.‏

‏‏[سؤال 9383]‏‏ ‏ ‏  ‏‏---->‏‏ ‏‏ 6506‏

‏‏2. در مورد شخصی که شتر را دزدیده است، خواهشمند است بفرمایید وظیفه اش‏‎ ‎‏چیست؟ آیا وجه شتر مسروقه را، به پول زمان سرقت، یا به پول حالا حساب نماید؟ و‏‎ ‎‏اگر قادر به پرداخت فوری نیست، آیا می تواند هر وقت برایش ممکن شد، بدهد؟ یا‏‎ ‎‏این که در صورت عدم قدرت، باید به موارد دیگر، از قبیل صدقه به هر مقدار که‏‎ ‎‏می تواند، و یا اگر نمی تواند، به استغفار اکتفا نماید؟ امید است از این که مزاحم اوقات‏‎ ‎‏شریف می شوم، مرا ببخشید، چون شخص مزبور، مکرراً به این جانب مراجعه‏‎ ‎‏می نماید و لازم است که جوابش داده شود.‏

‏‏بسمه تعالی، در فرض سؤال، می تواند به هر نحو که مقدور است، تدریجاً‏‎ ‎‏وجه آن را ـ به عنوان صدقه ـ به قیمت امروز به فقرا بپردازد.‏

‏‏[سؤال 9384]‏‏ ‏ ‏ 5193‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 28 / 12 / 1361‏

‏‏شخصی سال ها درخت انگوری کشت نموده که در موقع اثمار، از او بهره برداری‏‎ ‎‏نماید؛ زیدی با ارّه او را از بیخ قطع نموده؛ صاحب درخت حق گرفتن غرامت از زید‏
‏‎

‎‏را دارد یا خیر؟ ثمر او هر سال، یک صد و پنجاه کیلو می باشد؛ بهای غرامت او را‏‎ ‎‏بفرمایید. بیّنوا تؤجروا‏

‏‏بسمه تعالی، حق دارد و میزان، قیمت فعلی درختی است که قطع شده‏‎ ‎‏است.‏

‏‏[سؤال 9385]‏‏ ‏ ‏  ‏‏---->‏‏ ‏‏ 5180‏

‏‏2. در ضمن این مال در حال حاضر به ارزش سه هزار تومان شده است. شخص‏‎ ‎‏کدام یک را باید رد کند؟‏

‏‏بسمه تعالی، قیمت یوم التلف را بدهد؛ مگر این که خود مال موجود باشد‏‎ ‎‏که باید خود آن را رد کند.‏

‏‏[سؤال 9386]‏‏ ‏ ‏  ‏‏---->‏‏ ‏‏ 975‏

‏‏2. زمان پیروزی انقلاب و فتح پادگان ها توسط مردم، خطایی از حقیر سر زد و‏‎ ‎‏مقداری از وسایل داخل پادگان از جمله سه جفت پوتین و دو عدد چراغ قوه را خارج‏‎ ‎‏نمودم که مقداری از این وسایل را مجاناً به دیگری داده و وی از آن ها استفاده نموده و‏‎ ‎‏از بین رفته است و یا در حال استفاده می باشد که به استفاده کننده گفتم: تو مسئولی و‏‎ ‎‏باید ثمن آن را به بیت المال پرداخت نمایی که احتمال پرداخت ثمن آن از طرف وی‏‎ ‎‏کم است و در این زمینه چند مسأله پیش می آید:‏

‏‏الف. تکلیف وسایلی که شخصاً استفاده نموده و یا در حال استفاده هستم چیست؟‏‎ ‎‏آیا باید ثمن آن را پرداخت نمایم و در صورتی که این طور است، قیمت آن موقع را‏‎ ‎‏پرداخت نمایم یا قیمت کنونی را؟‏

‏‏ب. تکلیف وسایلی که به دیگری دادم که استفاده کرده و یا در حال استفاده‏‎ ‎‏می باشد چیست؟ و در صورتی که طرف، حاضر به دادن ثمن آن نباشد، تکلیف من‏‎ ‎‏چیست؟ و تکلیف آن شخص چیست؟‏

‏‏بسمه تعالی، وسایل مزبوره را ضامن هستید، اگر موجود است باید‏
‏‎

‎‏برگردانید و اگر تلف شده یا ناقص شده، قیمت زمان تلف یا ارش نقص را‏‎ ‎‏باید بپردازید. و کسی که وسایل مزبوره به دست او رسیده، او نیز ضامن‏‎ ‎‏است.‏

‏‏[سؤال 9387]‏

‏‏ج. مقداری از آن وسایل ـ بدون استفاده ـ در اختیار خودم می باشد که شامل چند‏‎ ‎‏ملحفه و غیره است. آیا می توانم آن ها را نزد خود نگه داشته و بهای آن را بپردازم؟ و در‏‎ ‎‏این صورت، قیمت چه زمانی را؟‏

‏‏بسمه تعالی، گذشت که ضامن هستید. باید به مسئولین مربوطه برگردانید.‏

‏‏[سؤال 9388]‏‏ ‏ ‏  ‏‏---->‏‏ ‏‏ 1787‏

‏‏4. کسی که فرضاً چندین سال پیش مالی را که پارچه بوده غصب کرد و آن را لباس‏‎ ‎‏دوخته و حال از کار خود پشیمان شده و می خواهد مالی را که غصب کرده به اندازۀ آن‏‎ ‎‏پولش را بپردازد اولاً، این پول را به کی بدهد؟ ثانیاً، آیا باید این نرخ پارچه ها را به نرخ‏‎ ‎‏روز بدهد یا به نرخ همان سالی که آن را غصب کرده چون آن سال فرضاً چهار سال‏‎ ‎‏پیش قیمت پارچه ارزان تر از حال بوده؟‏

‏‏بسمه تعالی، با وجود عین لباس باید عین آن را و با تلف آن قیمت روز‏‎ ‎‏تلف آن را به صاحبش رد کند و اگر او را نمی شناسد و مأیوس از شناسایی‏‎ ‎‏او است از طرف او به فقیر صدقه بدهد.‏

‏‏[سؤال 9389]‏‏ ‏ ‏ 5194‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏‏حضرت آیت الله‌ العظمی الامام الخمینی دامت برکاته، بعد السلام و التحیّات‏

‏‏حضرت عالی در کتاب تحریر کتاب الغصب مسألۀ (30) در ارتفاع قیمت سوقیه‏‎ ‎‏مغصوب فرموده اید قیمت یوم الدفع به مالک پرداخته شود.‏

‏‏ولی در ضمن استفتائات توضیح المسائل (سؤال 32) در خمس عین غیر مخمس‏
‏‎

‎‏که چند سال مانده و ارتفاع قیمت هر ساله داشته بعد از فروش عین فرموده اید خمس‏‎ ‎‏قیمت فروش کافی نیست بلکه ارباب خمس در ربح هر ساله، حکم شریک را دارند.‏

‏‏آیا این دو فتوا با هم سازگار است؟ و در صورت تفاوت هر کدام صحیح است‏‎ ‎‏معلوم بفرمایید.‏

‏‏بسمه تعالی، هر دو مسأله صحیح است و منافاتی با هم ندارند.‏

‏‎ ‎

‏‎

‎