سینما
در ستایش زندگی
یادداشتی درباره زاغه نشینی میلیونر
حامد قاموس مقدم
انگار بعضی از چیزها هستند که برای موفق شدن زاده می شوند. تقدیر آنها این چنین رقم خورده است که از هیچ پدید بیایند و پس از شکوفا شدن، قله های موفقیت را یکی پس از دیگری فتح کنند. دنی بویل مستندساز، سازنده انگلیسی فیلم زاغه نشین میلیونر هیچگاه تصور نمی کرد که داستان یک خطی او بتواند فیلمی را پدید بیاورد که شهرت جهانی داشته باشد و بتواند چندین جایزة اسکار را از آکادمی فیلم بگیرد. زاغه نشین میلیونر روایت عادی مردم هندوستان است، آنان که در مسیر ناهموار و پرطنش زندگی پاسخ بسیاری از سوالات را می یابند و می توانند با آموزه های خود به موفقیت برسند. تنها اشکال کارشان این است که زمینه ای برای موفقیتشان وجود ندارد و حتی وقتی در این راه قدم بر می دارند، دیگران به آنها شک می کنند و به این راحتیها باور نمی کنند که یک نوجوان فقیر بتواند پاسخ سوالاتی پیچیده را بدهد و جایزة میلیونی آن را تصاحب کند.
کوآنتین تارنتینو از این جهت معروف شد که در فیلم پالپ فیکشن خود ساختار روایی کلاسیک فیلمها را در هم شکست و به شکلی جدید به روایت داستان پرداخت، طوری که اگر قسمتی از فیلم را نمی دیدیم یا تا آخرین لحظه پای فیلم نمی نشستیم، نمی توانستیم داستان فیلم را درک کنیم و این پیگیری داستانی بود که باعث می شد کلیت فیلم درنهایت در ذهن بیننده شکل بگید و برای دریافت مفهوم از فیلم، بیننده باید با حواسی جمع پای فیلم بنشیند و لحظه لحظة آن را دنبال کند.
دنی بویل کارگردان فیلم میلیونر زاغه نشین نیز بار دیگر به خلق چیدمانی جدید در روایت داستان دست زده است. او به ظاهر از تکنیک فلاش بک یا بازگشت به گذشته برای روایت داستانش استفاده کرده است ولی این تکنیک به شیوة بدیعی به کار رفته است که می توان آن را به شدت در اختیار داستان دانست. پیش از این هرکس این تکنیک را به کار می گرفت، به این دلیل بود که می خواست تنها تکنیکی در فیلم به کار برده باشد ولی فیلم زاغه نشین به جز این تکنیک، راه دیگری نداشت و به هر شیوة دیگری اگر روایت می شد ساختار به هم می ریخت و داستان از هم می پاشید.
شاید مهمترین نقطة قوت فیلم و دلیل اصلی آن برای جذب مخاطبهایی از سراسر جهان این باشد که فیلم بسیار باورپذیر و طبیعی است. کارگردان برای دست یافتن به چنین فضایی ماهها در مناطق زاغه نشین هندوستان زندگی کرده و فیلمنامه اش را بر این اساس و بر این پایه اصلاح کرده است. او حتی برای اینکه هرچه بیشتر به این فضا نزدیک شود، کلیة بازیگران فیلم را در همین زاغه ها انتخاب کرده است. به راستی کودکانی که در این فیلم بازی می کنند، زاغه نشین و
دوست نوجوانان
سال پنجم / شماره 6 پیاپی 218 / دوم خرداد 1388
مجلات دوست نوجوانانمجله نوجوان 218صفحه 22