کتاب نکاح
اسباب تحریم
2ـ رضاع
نسخه چاپی | ارسال به دوستان
برو به صفحه: برو

نوع ماده: کتاب فارسی

پدیدآورنده : خمینی، روح الله، رهبر انقلاب و بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران، 1279 - 1368

محل نشر : تهران

ناشر: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س)

زمان (شمسی) : 1392

زبان اثر : فارسی

2ـ رضاع

2 ـ رضاع

[سؤال 10312]‏ ‏ ‏ 5769‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏در باب شرایط شیر دادنی که علت محرم شدن است، در مسأله 2474 از توضیح‏‎ ‎‏المسائل می فرمایید: «ولی چنانچه از موقع زاییدن زن شیرده بیشتر از دو سال گذشته‏‎ ‎‏باشد و شیر او باقی باشد و بچه ای را شیر دهد، آن بچه به کسانی که گفته شد محرم‏‎ ‎‏می شود». در فرض مذکور، اگر چنانچه از زاییدن زن شیرده، بیشتر از دو سال گذشته و‏‎ ‎‏شیر او هم باقی نمانده و خشک شده است ولی بعد از گذشتن سه سال یا شش سال از‏‎ ‎‏زاییدن زن شیرده، پستان خود را به بچۀ دخترش به مکیدن می دهد و شیر او می جوشد‏‎ ‎‏و طفل شیرخواری که تازه متولد شده، از آن شیر می خورد و تمام شرایط نشر حرمت‏‎ ‎‏را هم دارد، آیا آن دختر به شوهرش حرام می شود یا نه؟‏

بسمه تعالی، اگر همان شیر ولادت است در فرض مسأله، حرمت ثابت می شود، ولی اگر احراز نشود که شیر مستند به شوهر است، موجب حرمت نیست.


استفتائات امام خمینی (س)ج. 9صفحه 98

[سؤال 10313]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 5774

‏2. آیا این حرام بودن تا ابد برقرار است یا این که بعد از حرام شدن، توسط عقد‏‎ ‎‏مجدد با هم محرم می شوند.‏

بسمه تعالی، حرمت حاصل از شیر دادن ابدی است و با عقد، حرمت برطرف نمی شود.

[سؤال 10314]‏ ‏ ‏ 5770‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 23 / 9 / 1358 ‏

‏حضور محترم حضرت آیت الله‌ العظمی نایب الامام، امام خمینی، دام ظله‏

‏پس از عرض سلام، بفرمایید: زن شوهرداری پسر بچه ای را شیر غیر زایمان بدهد،‏‎ ‎‏در صورتی که آن پسر بچه به اندازۀ محرم شدن، شیر آن زن را بخورد، بفرمایید: آیا این‏‎ ‎‏پسر بچه، به این زن محرم است یا خیر؟‏

بسمه تعالی، شیر اگر از غیر ولادت باشد موجب نشر حرمت نمی شود.

[سؤال 10315]‏ ‏ ‏ 5771‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏ریاست محترم دفتر امام خمینی‏

‏ضمن عرض سلام، سؤالی است که می خواستم جوابش را فوری برای ما بدهید.‏

‏از نظر محارم رضاعی (شیمیایی و فیزیکی) چرا بچه باید شیر را مستقیماً از پستان‏‎ ‎‏مادر بخورد؟‏

بسمه تعالی، حکم الهی است.

[سؤال 10316]‏ ‏ ‏ 5772‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏خدمت زعیم عالی قدر حضرت نایب الامام روح الله‌ الموسوی الخمینی سلام‏‎ ‎‏عرض می کنم، امیدوارم که حال شما امامم در پناه امام زمان (عج) همیشه سلامت‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 9صفحه 99

‏باشد رهبر عزیز برای این جانب سؤالی پیش آمده که از شما بزرگوارم تقاضای جواب‏‎ ‎‏کاملی را دارم که می خواستم عرض کنم.‏

‏من سه ماهه بودم که در جوار ما کودکی به دنیا آمد که بعد از یک ماه پدربزرگ این‏‎ ‎‏کودک دار فانی را وداع گفت در نتیجه خبر را طوری به مادر این بچه گفتند که موجب‏‎ ‎‏بیماری شدید مادر از لحاظ روانی و خشک شدن شیر او گشت این بچه از نخوردن‏‎ ‎‏شیر مادر رو به مریضی گشت که به دکتر مراجعه کرده دکتر معالج این چنین تشخیص‏‎ ‎‏داد که باید از شیر مادر استفاده کند.‏

‏مادر این جانب همچنان که من سه ماه بودم شیرش از حد زیاد تجاوز می کرد‏‎ ‎‏طوری شده بود که مجبور به دور ریختن شیر می گشت و تصمیم به شیر دادن این‏‎ ‎‏کودک گرفت و مادر این جانب نه از راه سینه بلکه از راه دوشیدن در ظروفی به کودک‏‎ ‎‏شیر می رساند لذا از شما امام عزیز و رهبر بزرگ و انقلاب اسلامی ایران تقاضا دارم که‏‎ ‎‏آیا امکان دارد که بنده، ایشان را به همسری خویش در بیاورم یا نه؟‏

‏امام عزیز در ضمن به رسالۀ شما رجوع کردم ولی متأسفانه نتوانستم پاسخی‏‎ ‎‏نسبت به این مورد بیابم ولی در ضمن نامه ای تحت همین عنوان به دفتر سرکارعالی‏‎ ‎‏فرستادم در جواب قید کرده بود که محرمیت حاصل نیست ولی با این حال باز هم‏‎ ‎‏تقاضا دارم مرا بیشتر از این ها روشن تر سازید «البته چیزی که کمی مهم است این‏‎ ‎‏است که کودک تقریباً هشت ماه از شیر مادر من تغذیه کرده است» امیدوارم که هرچه‏‎ ‎‏زودتر امام زمان تمام انسان های روی زمین را خوشحال سازند با ظهورشان در صحنه.‏

بسمه تعالی، مانع ندارد و رضاع موجب حرمت حاصل نشده است.

[سؤال 10317]‏ ‏ ‏ 5773‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏محضر مبارک حضرت آیت الله‌ العظمی امام خمینی، سلام عرض می نمایم. پس از‏‎ ‎‏عرض سلام و احوال پرسی، امیدوارم که حالتان خوب باشد و خداوند متعال به شما‏‎ ‎‏طول عمر عطا بفرماید؛ ان شاء الله‌ تعالی، یک مسأله برایمان پیش آمده که از هر کس‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 9صفحه 100

‏سؤال کرده ایم، نتوانسته اند جوابمان را بدهند.‏

‏مسأله این است: اگر کسی شیر زن خود را بخورد، آیا زن به مرد حرام می شود‏‎ ‎‏یا  خیر؟ ‏

بسمه تعالی، حرام نمی شود.

[سؤال 10318]‏ ‏ ‏ 5774‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏1. در رسالۀ عملیۀ حضرت امام در احکام شیردادن مسأله 2472 فرموده اند: «اگر‏‎ ‎‏زنی بچۀ دختر خود را شیر دهد، آن دختر به شوهر خود حرام می شود. و همچنین اگر‏‎ ‎‏بچه ای را که شوهر دخترش از زن دیگر دارد شیر دهد، ولی اگر بچۀ پسر خود را شیر‏‎ ‎‏دهد، زن پسرش که مادر آن طفل شیرخوار است بر شوهر خود حرام نمی شود». آیا‏‎ ‎‏شیری که باعث سلب محرمیت می شود شیر کامل است ـ به طوری که در مسأله 2474‏‎ ‎‏آمده است ـ یا این که یک دفعه شیر دادن باعث آن می گردد که زن بر شوهر خود‏‎ ‎‏حرام  شود؟‏

بسمه تعالی، یک دفعه شیر دادن، موجب نشر حرمت نمی شود و احکام شیر دادنی که موجب محرمیت است، در رساله ذکر شده است.

‏2. آیا این حرام بودن تا ابد برقرار است و یا این که بعد از حرام شدن توسط عقد مجدد با هم محرم‏‎ ‎‏می شوند.‏

بسمه تعالی، حرمت حاصل از شیر دادن ابدی است و با عقد حرمت برطرف نمی شود.

[سؤال 10319]‏ ‏ ‏ 5775‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 24 / 3 / 1361‏

‏دفتر امام خمینی، ضمن تقدیم عرض سپاس و تشکر از فعالیت های آن برادران و‏‎ ‎‏امید پیروزی های بیشتر برای رزمندگان اسلام در جبهه های حق علیه باطل‏

‏بدین وسیله به اطلاع می رسانم که این جانب، زنی هستم که به خاطر برخورد با‏‎ ‎‏مسأله ای شرعی که برای من گنگ و مبهم است، از شما تقاضای جوابی برای‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 9صفحه 101

‏سؤال های ذیل دارم تا این مشکل برای من حل شود.‏

‏در رسالۀ حضرت امام خمینی در مسأله 2472، احکام شیر دادن آمده: «اگر زنی‏‎ ‎‏بچۀ دختر خود را شیر دهد، آن دختر به شوهر خود حرام می شود». من یک چنین‏‎ ‎‏شرایطی را در 23 سال پیش برخورد نموده ام و با نداشتن شناخت اسلامی و آگاهی از‏‎ ‎‏این جور مسائل، به این موضوع، اهمیت ندادم؛ تا این که در تاریخ 20 / 3 / 61 در‏‎ ‎‏رسالۀ امام خمینی متوجه این موضوع شدم و بلافاصله آن جریان 23 سال پیش را به‏‎ ‎‏یاد آوردم و این مشکل برای من پیچیده تر شد. در ضمن، در آن موقع من چهارده سال‏‎ ‎‏داشتم و نه تنها من، بلکه مادر من هم شناخت اسلامی و سواد خواندن و نوشتن را‏‎ ‎‏نداشت و الآن دارای چهار فرزند هستم و 25 سال تمام با هم (با شوهر) زندگی‏‎ ‎‏می کنیم. وضعیت شناخت و شرایطی که در 23 سال پیش داشتم:‏

‏1. نداشتن سواد خواندن و نوشتن و داشتن سن کم و آگاهی نداشتن از مسائل‏‎ ‎‏شرعی.‏

‏2. در آن موقع من در بستر بیماری بودم و عمل جراحی داشتم (جراحی سینه) که‏‎ ‎‏حتی چرک از سینه هایم بیرون می آمد و سن بچۀ من بیش از دو یا سه ماه نبود.‏

‏3. شوهر مادر من، پدر من نبود (پدر ناتنی). با وجود این، یک مرتبه از لحظه ای که‏‎ ‎‏مادرم مشغول شیر دادن به دخترم بود، تذکر داده است ولی من به علت این که در این‏‎ ‎‏جور مسائل شناخت نداشتم، توجه به حرفش ننمودم و فکر کردم که این حرف پدر‏‎ ‎‏ناتنی فقط به خاطر غذا است نه شرعاً.‏

‏توجه: بقیۀ غذای بچه را از شیر خشک تهیه نمودم.‏

‏در ضمن، مادر من بیش از پنج یا شش مرتبه بیشتر به دخترم (بچه ام) شیر نداده‏‎ ‎‏است. ضمناً اگر لازم می دانید، چون این مسأله، عمومیت دارد، در رسانه های گروهی‏‎ ‎‏به اطلاع عموم برسانید. ‏

بسمه تعالی، در فرض مرقوم، که شرایط رضاعِ محرّم متحقق نشده، حرمت حاصل نیست.


استفتائات امام خمینی (س)ج. 9صفحه 102

[سؤال 10320]‏ ‏ ‏ 5776‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏یک مردی زنش را در حالت حمل طلاق داد و بعد از عدّه، دختری زایید. آن مرد‏‎ ‎‏آن دختر کوچک را از مادر ربود یا خود مادر از آغوشش دور کرد. بعداً والد، آن دختر‏‎ ‎‏مذکوره را در قبیلۀ خود از شیر یک زن، تقریباً سه دفعه سیراب کرده و بعد از آن سه‏‎ ‎‏دفعه، سیراب شدن بعضی می گوید: دو دفعه یا سه دفعه شیر دادن دیده ام و زیاد از آن‏‎ ‎‏معلوم نیست. آیا عقد ما بین آن دختر مذکور و پسر زن مذکوره که به آن دختر شیر داده‏‎ ‎‏چه حکمی دارد؟ مفصلاً جواب را تحریر فرمایید.‏

بسمه تعالی، در فرض مرقوم، محرمیت حاصل نیست و ازدواج مانع ندارد.

[سؤال 10321]‏ ‏ ‏ 5777‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 25 / 3 / 1361‏

‏محضر آیت الله‌ العظمی امام خمینی رهبر انقلاب اسلامی ایران‏

‏زن شیر دهی یک پستان خود را به بچه ای (که شیر مادرش کم و یا بعضی مواقع‏‎ ‎‏ممنوع از خوردن شیر مادر می باشد) به مدت یک الی دو ماه اختصاص داده باشد به‏‎ ‎‏طوری که توسط شیر زن مرضعه انبات لحم و عظم در بچه شده باشد آیا محرمیت‏‎ ‎‏حاصل می شود؟‏

بسمه تعالی، اگر شرایط دیگر موجود بوده محرمیت حاصل می شود.

[سؤال 10322]‏ ‏ ‏ 5778‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏محضر مبارک نایب الامام، روح الله‌ الموسوی الخمینی، پس از عرض سلام،‏‎ ‎‏سلامتی آن بزرگ مرد تاریخ را از درگاه ذات باری تعالی خواستارم و امیدوارم در سایۀ‏‎ ‎‏رهبری آن جناب، اسلام و کشور اسلامی، از خطرات مصون و محفوظ بماند.‏

‏این جانب دختری شانزده ساله هستم که قبل از تولد من، مادرم دختری به دنیا‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 9صفحه 103

‏آورده بود که اینک فوت کرده است همزمان با تولد آن دختر، خاله ام پسری به دنیا‏‎ ‎‏آورده بود که روزی دو مرتبه صبح و عصر مادرم به او شیر می داده است. ضمناً کودک‏‎ ‎‏در بین شیری که مادرم به او می داده، خوراکی های دیگری از قبیل شیر مادرش و قند‏‎ ‎‏آب و غیره می خورده است. آشنایان می گفتند: این بچه از وقتی شیر خاله اش را خورده‏‎ ‎‏است کمی چاق شده است. می خواستم ببینم: آیا این پسر به این جانب محرم است یا‏‎ ‎‏خیر؟ از راهنمایی های شما بی نهایت متشکرم.‏

بسمه تعالی، اگر بین پانزده شیر از مادر خود نیز شیر می خورده و یک شبانه روز شیر که بین آن هیچ غذای دیگر نخورده باشد، نخورده و رشد بچه مستند به شیر خالۀ تنها نیست؛ رضاع محرّم حاصل نشده است.

[سؤال 10323]‏ ‏ ‏ 5779‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏با توجه به شرح زیر، آیا من با خواهر رضاعی ام ازدواج کرده ام که دختر عمویم‏‎ ‎‏هست؟‏

‏طبق گفتۀ مادر و زن عمویم (مادر زنم)، در سه ماهگی به مدت یک شب و دو روز‏‎ ‎‏از زن عمویم شیر خوردم. در بین این مدت، چیزهایی از قبیل سوسه ـ که از چهل گیاه‏‎ ‎‏تشکیل می شود ـ با آب و شکر مخلوط کرده، به اندازه نصف نعلبکی در صبح، و‏‎ ‎‏نصف نعلبکی در شب، به من می دادند، و نیز یک داروی من درآوردی آن روز، که‏‎ ‎‏پوست حلزون و موش را ساییده، با مقداری شکر و آب، به اندازۀ یک قاشق‏‎ ‎‏غذاخوری، دوبار در تمام مدت فوق، و همچنین نصف نخود چربی خوک به من‏‎ ‎‏داده اند. لازم به تذکر هست زن عمویم به علت پرهیز، و کافی نبودن شیر، پس از‏‎ ‎‏شیرخوردن، آب جوش شیرین در بعضی از اوقات به من می داده است. و حال بنده‏‎ ‎‏دارای دو فرزند می باشم؟‏

بسمه تعالی، اگر غذای بچه، در آن یک شبانه روز، منحصر به شیر زن نبوده، احکام رضاع مترتب نیست.


استفتائات امام خمینی (س)ج. 9صفحه 104

[سؤال 10324]‏ ‏ ‏ 5780‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 2 / 11 / 1361‏

‏محضر مبارک حضرت آیت الله‌ العظمی امام خمینی، دام عزّه‏

‏محترماً به عرض می رساند: زنی دختری را در ایام رضاع، به مظنۀ قوی، مدت‏‎ ‎‏چهار ماه، روزی یک مرتبه شیر داده و بقیۀ شبانه روز را به غذا و شیر گاو و شیر‏‎ ‎‏مادرش می گذرانیده. آیا این نحوه شیردادن موجب نشر حرمت می شود یا خیر؟ و آیا‏‎ ‎‏شهادت آن زن که مورد وثوق می باشد و مظنۀ قوی دارد که همه روزه شیر می داده،‏‎ ‎‏مثبت مقدار مزبور هست یا خیر؟ بالجمله، ازدواج بین این زن با اولاد مرضعۀ مزبوره‏‎ ‎‏صحیح است یا باطل؟ خواهشمند است تکلیف آنان را بیان و اعلام فرمایند.‏

بسمه تعالی، در فرض مزبور، رضاعِ موجب نشر حرمت محقق نشده و ازدواج مانع ندارد و تا یقین به تحقق رضاع با شرایط معتبر حاصل نشود، حکم رضاع ثابت نمی شود.

[سؤال 10325]‏ ‏ ‏ 5781‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 14 / 4 / 1361‏

‏محضر مبارک رهبر انقلاب و مرجع عظیم الشأن جهان تشیّع، حضرت آیت الله‌‏‎ ‎‏العظمی، امام خمینی، دامت برکاته ‏

‏این جانب سربازی از لشکریان اسلام، و از جان گذشتگان در راه اسلام، که در‏‎ ‎‏نیروی دریایی بندرعباس خدمت می کنم برایم مسأله ای شرعی پیش آمد، که لازم‏‎ ‎‏دانستم با حضرت امام در میان بگذارم. این جانب متأهل، و دارای یک فرزندی پانزده‏‎ ‎‏ماهه می باشم و موضوع، شیردادن این بچه می باشد. در ابتدای به دنیا آمدن این بچه،‏‎ ‎‏مادرش با کمبود شیر مواجه می گردد، که بنا به کم اطلاعی، مادر خانم این جانب به‏‎ ‎‏عنوان کمکی، بچه ام را در روزهای متوالی، و بیش از چندین و حتی پانزده مرتبه، شیر‏‎ ‎‏می دهد. البته این بیش از پانزده مرتبه بدین صورت که در هر دو روز یک مرتبه، و یا‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 9صفحه 105

‏احیاناً هر روز و روزی یک مرتبه بوده است، و در ما بین نیز شیر خشک یا شیر خانمم‏‎ ‎‏را نیز خورده است. با مراجعه به عده ای از روحانیون و غیره، جوابی جز حرام بودن‏‎ ‎‏خانم حقیر بر بنده نشنیده ام و در رسالۀ امام نیز جز این نیست. حال با وجودی که در‏‎ ‎‏وهلۀ اول کسی هستم که سخت پایبند مسائل اسلامی هستم و دوم این که مدت دو‏‎ ‎‏سال است که ازدواج کرده و هیچ گاه به صورت زیادی در خانه نبوده ام، و مدتی در‏‎ ‎‏سپاه پاسداران، و حالا نیز در ارتش خدمت می کنم. و اگر موضوع جدایی پیش بیاید،‏‎ ‎‏ضربۀ هولناکی است که بر پیکر سه نفر ـ من، خانمم و فرزندم ـ وارد می شود. و مهم تر‏‎ ‎‏از همه این که اگر خانم حقیر، از موضوع جدایی با خبر شود، ممکن است دست به‏‎ ‎‏کارهای خطرناک بزند؛ چون با شناختی که نسبت به او دارم، ممکن است این کار انجام‏‎ ‎‏شود، و دیگر این که با در نظرگیری موقعیت حقیر که همۀ امید و آرزوهای این جانب‏‎ ‎‏در تشکیل یک خانوادۀ گرم و صمیمانه و اسلامی، از بین می رود. کانون کوچکی را که‏‎ ‎‏الآن دارا می باشم، از دست می دهم. مستدعی است با راهنمایی از محضر مبارک امام‏‎ ‎‏عزیز، آن پدر مهربان، حقیر را ارشاد کنید.‏

بسمه تعالی، اگر بچه فقط روزی یک بار یا حداکثر دوبار، از مادربزرگش شیر می خورده و بقیۀ شبانه روز از مادر خودش شیر می خورده، چنین شیر دادنی، موجب حرام شدن زن شما بر شما نیست.

[سؤال 10326]‏ ‏ ‏ 5782‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 1 / 8 / 1361‏

‏حضور رهبر کبیر انقلاب اسلامی ایران و مرجع عالی قدر عالم تشیع، پس از سلام‏‎ ‎‏و عرض ادب و ارادت به حضورتان؛ چند سؤال شرعی برایمان پیش آمده که به‏‎ ‎‏حضورتان معروض می داریم:‏

‏1. پدر این جانب چون از داشتن مادر در بدو تولد محروم شده است، او را دایه ای‏‎ ‎‏شیر داده که خود دارای چند فرزند بوده، 2 پسر و 4 دختر، یکی از این پسران که پدرم‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 9صفحه 106

‏با او شیر خورده به مدت دو سال است که دار فانی را وداع گفته، ولی پسر دیگر، مانده‏‎ ‎‏و دارای فرزند هم می باشد. حال می خواهیم بدانیم که این پسر مانده، عموی ما به‏‎ ‎‏حساب آمده و محرم است یا خیر؟ و اگر تا به حال از او حجاب نکرده ایم، چه صورتی‏‎ ‎‏دارد؟‏

بسمه تعالی، در صورتی که صاحب شیر، یعنی شوهر زن شیرده، پدر پسر دیگر هم باشد، عموی شما است از جهت رضاع و از محارم است.

‏2. حدود 8 سال پیش عمۀ شوهرم که از داشتن فرزند محروم بوده است، دختری را از پرورشگاه به‏‎ ‎‏فرزندی قبول کرده است؛ حال که فرزند به سن بلوغ رسیده، تکلیف مرد (پدر) چیست؟ آیا محرم است‏‎ ‎‏یا نامحرم؟ و ازدواج این دختر به چه صورت است؟‏

بسمه تعالی، دختر نسبت به مرد (پدرخوانده) نامحرم است و اگر پدر ندارد یا معلوم نیست، بعد از بلوغ و رشد اختیار با خود او است.

‏3. از شغل بنگاه اتومبیل که عده ای به آن اشتغال دارند، پولی که به دست می آید حلال است یا حرام؟‏‎ ‎‏مادر شیرده و یا زن باردار می تواند از آن پول استفاده کند یا نه؟‏

بسمه تعالی، با رعایت ضوابط شرعی، حق الزحمه یا سود معامله حلال و استفاده از آن جایز است.

‏4. عقیقه حکم واجب دارد برای نوزاد یا نه؟‏

بسمه تعالی، واجب نیست.

‏5. نذر کرده ایم که یک سفرۀ حضرت عباس پهن کنیم در جای مشخصی، ولی حال که شما می فرمایید‏‎ ‎‏جبهه ها را تقویت کنید، می شود پول سفره را به حساب جنگ زدگان بپردازیم؟‏

بسمه تعالی، در صورتی که نذر با صیغه نبوده، اختیار با خودتان است.

‏6. سقط بچه ای که آلت تناسلی اش نشان دهندۀ پسر بودنش باشد، از روی عمد، چه دیه ای به پول ایران‏‎ ‎‏دارد؟ و اگر بعد از 10 روز از عدّۀ ماهانه گذشته باشد، سقطش به پول ایران چقدر است؟‏

بسمه تعالی، دیۀ نطفه پانزده مثقال طلای مسکوک است و اگر خلقت طفل کامل شده و روح در او دمیده، دیه اش مثل انسان بزرگ است.

‏سلامتی و سعادتمندی جناب عالی را در خدمت به اسلام و مسلمین از خداوند متعال خواستاریم.‏‎ ‎‏والسلام علی عباد الله‌ الصالحین‏


استفتائات امام خمینی (س)ج. 9صفحه 107

[سؤال 10327]‏ ‏ ‏ 5783‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏دفتر امام خمینی، ضمن عرض سلام و تشکر، لطفاً این جانب را راهنمایی بفرمایید.‏

‏بنده به علت بیماری از داشتن فرزند محرومم. حال تصمیم گرفتم بچه ای به عنوان‏‎ ‎‏فرزند از شیرخوارگاه بیاورم. دختر یا پسر از نظر محرمیت به من یا همسرم چگونه‏‎ ‎‏است؟ ‏

بسمه تعالی، اگر از راه شیردادن با شرایط یکی از عناوین موجب محرمیت حاصل شود مثل این که خواهر زن یا خواهر مرد با شرایط بچه را شیر دهند محرم می شوند.

[سؤال 10328]‏ ‏ ‏ 5784‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 28 / 9 / 1359‏

‏محضر مقدس حضرت امام خمینی، با عرض سلام؛ متمنی است نظر شریف را در‏‎ ‎‏مورد این مسأله بیان فرمایید:‏

‏کودکی پس از این که مادرش او را به دنیا آورده، پس از ده روز مادرش وفات‏‎ ‎‏نموده و خالۀ کودک وی را برده و نگهداری نموده و شیر داده است. خاله پس از این که‏‎ ‎‏کودک به حد بلوغ رسیده، دختر خود را به آن کودک که خواهرزاده اش بوده تزویج‏‎ ‎‏نموده تا ثروت و دارایی شان به علت ازدواج دخترش با کس غیری، نصیب دیگری‏‎ ‎‏نشود و فعلاً مدت چهار سال است که ایشان ازدواج نموده و زندگی زناشویی دارند.‏‎ ‎‏این ازدواج از نظر شرع صحیح می باشد یا خیر؟ آیا پسر با آن دختر خواهر رضاعی‏‎ ‎‏نمی شود؟ والسلام علینا و علی عباد الله‌ الصالحین‏

بسمه تعالی، اگر رضاعِ موجبِ نشر حرمت به شرحی که در رساله مذکور است، متحقق شده، ازدواج مزبور باطل است و در صورت شک در آن، ازدواج محکوم به صحت است.


استفتائات امام خمینی (س)ج. 9صفحه 108

[سؤال 10329]‏ ‏ ‏ 5785‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏به نام خدا، پاسدار خون شهیدان و با درود فراوان به رهبر کبیر انقلاب اسلامی،‏‎ ‎‏امام خمینی و به تمام شهدای انقلاب اسلامی ایران و با درود و سلام به تمام روحانیت‏‎ ‎‏مبارز، آیت الله‌ منتظری و علی اکبر هاشمی رفسنجانی و سید علی خامنه ای و...‏

‏غرض از نوشتن نامه خدمت دفتر امام و مزاحمت برای آن محضر مقدس، این بود‏‎ ‎‏که یک سؤال خدمت جناب عالی داشتم که به چند تن از برادران روحانی مراجعه کردم‏‎ ‎‏ولی جواب صحیح نشنیدم. ولی یکی از روحانیون فرمودند که چون مقلد امام هستید‏‎ ‎‏باید از ایشان سؤال فرمایید و سؤال به این نحو است: من یک عمو دارم که با برادر‏‎ ‎‏بزرگم هم شیر بوده اند، و عمویم از شیر مادرم خورده و به او محرم شده. می خواستم‏‎ ‎‏بدانم که دختر همین عمویم به من محرم است یا نه و آیا من می توانم با او (دختر‏‎ ‎‏عمویم) ازدواج کنم یا نه؟‏

بسمه تعالی، چنانچه با شرایط، شیر خورده است، نمی توانید با دختر او ازدواج نمایید.

[سؤال 10330]‏ ‏ ‏ 5786‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 8 / 9 / 1361‏

‏محضر مبارک حضرت آیت الله‌ العظمی رهبر بزرگ انقلاب و بنیان گذار جمهوری‏‎ ‎‏اسلامی ایران، امام خمینی، دام ظله، پس از عرض سلام، با نهایت ادب به عرض‏‎ ‎‏می رسانم:‏

‏دختری داشتم که سیزده روز بعد از ولادت، او را از ما ربودند. الحال که نُه سال از‏‎ ‎‏این قضیه می گذرد، در خانۀ خواهر عیالم او را پیدا کرده ایم. شوهر خواهر عیالم بچه‏‎ ‎‏ندارد و بر آن ها بسیار دشوار است که این دختر را از خودشان جدا کنند. با وجود‏‎ ‎‏این که ثابت شده شوهر خواهر عیالم از هیچ عمل زشتی امتناع ندارد و ما اطمینان‏‎ ‎‏نداریم که این دختر در منزل ایشان باشد، وظیفۀ شرعی ما چیست؟ آیا می توانیم بچه‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 9صفحه 109

‏را از دست آن ها بگیریم؛ با وجود این که ما را تهدید می کنند که اگر اقدام به این عمل‏‎ ‎‏نمودید، به شما اذیت جبران ناپذیر می دهیم؟ و در مدت نه سال آیا حق گرفتن نفقۀ‏‎ ‎‏بچه را از ما دارند یا خیر؟ استدعا دارم وظیفۀ شرعی ما را تعیین فرمایید.‏

‏اضافه از این، عروس برادر نگهدار بچه، شیرداده به این بچه، آیا به این مرد محرم‏‎ ‎‏است یا خیر؟ ‏

بسمه تعالی، رسیدگی به این قضیه، موکول است به دادگاه های صالحه در جمهوری اسلامی واگر ثابت شود که بچه از آن ها نیست، حق مزاحمت ندارند و نفقه ای که داده اند را حق ندارند مطالبه کنند. و اگر شیر دادن به بچه با شرایط بوده و از آن مرد، شیر حاصل شده، بچه نسبت به آن مرد، فرزند رضاعی می شود و محرم او است.

[سؤال 10331]‏ ‏ ‏ 5787‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏حضرت مستطاب مروّج الاحکام، زعیم عالی قدر، مرجع شیعیان جهان، حضرت‏‎ ‎‏امام خمینی، دام ظله العالی‏

‏در موضوع رضاع اگر بعد از برادر و خواهر رضاعی، اولادی به ثمر برسد، آیا‏‎ ‎‏ممکن است با هم ازدواج کنند یا خیر؟‏

بسمه تعالی، اگر منظور این است که مرضعه یا صاحب شیر اولاد پیدا کرده اند، حکم برادر و خواهر رضاعی را دارند و نمی توانند با هم ازدواج کنند.

[سؤال 10332]‏ ‏ ‏ 5788‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏حضور محترم رهبر کبیر انقلاب اسلامی ایران‏

‏زن و شوهری هستیم که بچه دار نمی شویم؛ ما قصد داریم بچه ای چند روزه‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 9صفحه 110

‏بیاوریم و بزرگش کنیم؛ می خواستم بپرسم که چگونه این بچه (دختر یا پسر) به من و‏‎ ‎‏شوهرم محرم می شود؛ با توجه به این که نه من خواهری دارم و نه شوهرم؟‏

‏با آرزوی توفیق جناب عالی، والسلام‏

بسمه تعالی، اگر ولیّ ندارد، راهی برای محرم شدن با عقد نیست؛ بلی اگر زن، مادر دارد و بچه پسر باشد، در صورتی که با شرایط، او را شیر دهد بر زن محرم می شود؛ و همچنین اگر بچه دختر باشد و مادر مرد او را شیر دهد، بر مرد محرم می شود. 

[سؤال 10333]‏ ‏ ‏ 5789‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 18 / 3 / 1362‏

‏محضر مبارک امام خمینی، مدّ ظله العالی، با آرزوی سلامتی و طول عمر برای آن‏‎ ‎‏امام بزرگوار‏

‏آیا حسین می تواند نوۀ پسری خاله اش را به نام سهیلا به ازدواج خویش در آورد‏‎ ‎‏در حالی که با دخترخالۀ خویش محرم می باشد؟ (خواهر حسین و دختر خاله اش،‏‎ ‎‏خواهر رضاعی می باشند و هر دو از مادر حسین شیر خورده اند). ضمناً این مسأله با‏‎ ‎‏روحانیون مختلفی در میان گذاشته شده، اما جواب هر یک با دیگری مغایرت دارد و‏‎ ‎‏از طرفی، هر دو فامیل مایل به ازدواج این دو نفر بوده و تنها مسأله محرمیت مطرح‏‎ ‎‏می باشد. خواهشمند است راهنمایی های لازم را مبذول دارید.‏

‏1. فاطمه و معصومه خواهر می باشند.‏

‏2. طاهره و صدیقه هر دو خواهر رضاعی می باشند ـ زیرا هر دو در یک زمان با‏‎ ‎‏رعایت مسأله شرعی، از فاطمه شیر خورده اند ـ که در نتیجه، حسین، محرم طاهره‏‎ ‎‏می باشد.‏

‏3. مهدی از فاطمه شیر نخورده و بزرگ تر از طاهره می باشد.‏

‏آیا حسین می تواند سهیلا (نوه پسری معصومه) و یا دختر مهدی را به ازدواج‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 9صفحه 111

‏خویش در آورد؟ ازدواج حسین با سهیلا از نظر شرعی چه حکمی دارد؟‏

بسمه تعالی، بین پسر و دختر مشارالیهما در فرض مرقوم، محرمیتی نیست و ازدواجشان اشکال ندارد.

[سؤال 10334]‏ ‏ ‏ 5790‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 30 / 10 / 1358‏

‏خدمت زعیم عالی قدر حضرت آیت الله‌ العظمی امام خمینی‏

‏سلام گرم این جانب را از راه دور بپذیرید.‏

‏جان نثار عرض کوچکی داشتم که خدمتتان عرض می کنم. یک ماه قبل از این که‏‎ ‎‏من به دنیا بیایم دختری در همسایگی ما به دنیا آمده و وقتی که من به دنیا آمده ام، مادرم‏‎ ‎‏به آن دختر شیر می داده است. همان طور که خودتان می دانید، من و آن دختر، خواهر و‏‎ ‎‏برادر رضاعی هستیم و شرایط در این مورد کامل است. بعد از یک سال در خانوادۀ آن‏‎ ‎‏دختر، دختری دیگر به دنیا آمد؛ حالا من و آن دختر «دختر دومی» تصمیم به ازدواج‏‎ ‎‏داریم. می خواستم بدانم که آیا من می توانم با آن دختر ازدواج کنم یا نه؟‏

‏با امید این که هرچه زودتر این انقلاب به پیروزی کامل خود برسد.‏

بسمه تعالی، مانع ندارد.

[سؤال 10335]‏ ‏ ‏ 5791‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏محضر مبارک مرجع تقلید معظم، حضرت آیت الله‌ خمینی‏

‏لطفاً در صورت امکان، به مسأله زیر پاسخ گویید:‏

‏اگر خواهر مردی از یک زن شیر خورده باشد، آیا آن مرد می تواند با دختر آن زن‏‎ ‎‏ازدواج نماید؟ در ضمن، آن زن شیردهنده، دختر دایی این مرد است.‏

بسمه تعالی، در فرض مرقوم، نسبت محرمیتی بین آن مرد و دختر آن زن شیردهنده متحقق نیست و ازدواج مانع ندارد.


استفتائات امام خمینی (س)ج. 9صفحه 112

[سؤال 10336]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 1436

‏2. دو خواهر و برادر رضاعی هستند که یکی از آن ها مدت چهارماه پی درپی شیر‏‎ ‎‏دیگری را خورده است. آیا به جز آن خواهر و برادر، خواهرهای آن خواهر نمی توانند‏‎ ‎‏با برادرهای این برادر ازدواج کنند؟‏

بسمه تعالی، ازدواج آنان مانع ندارد.

[سؤال 10337]‏ ‏ ‏ 5792‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 3 / 5 / 1361‏

‏با عرض سلام خدمت اولیای محترم دفتر امام و آرزوی موفقیت و پیروزی برای‏‎ ‎‏شما عزیزان و طول عمر برای رهبر عالی قدر حضرت آیت الله‌ امام خمینی‏

‏چند سؤال دارم که امیدوارم جواب بدهید.‏

‏1. اگر طفلی در کودکی از پستان زنی غریبه شیر خورده باشد، زمانی که بزرگ‏‎ ‎‏می شود با فرزندان آن زن (منظور زنی که از او شیر خورده است) خواهر و برادر‏‎ ‎‏رضاعی می شود. آیا برادر و خواهرهای همان طفل هم که از آن زن شیر خورده است،‏‎ ‎‏با آن بچه های زن، خواهر و برادر رضاعی حساب می شوند یا این که فقط همان طفل؟‏

بسمه تعالی، فقط با همان طفل محرم می شوند.

‏2. ما فتواهای جدید امام را که از یک سال پیش فتوا داده اند، از کجا باید به دست بیاوریم به طور کامل؟‏

بسمه تعالی، اگر در رساله ها نیست استفتا نمایید.

‏3. آیا یک شخص مسلمان، موقع نماز درست است که در گردنش صلیب باشد با این که قبول دارد که‏‎ ‎‏یک شخص دیگر را به جای حضرت عیسی علیه السلام به صلیب کشیده اند و فقط برای زیبایی می اندازد یا‏‎ ‎‏این که باید در بیاورد؟‏

بسمه تعالی، نماز صحیح است.

‏4. گوش دادن به سرودهایی که معنا و مفهوم از آن شنیده می شود هر چند که موسیقی داشته باشد امام‏‎ ‎‏گفته اند که اشکالی ندارد؛ اما زمانی که مفهوم و معنا از آن درک نکنی و موسیقی زیبایی باشد، آیا گناه‏‎ ‎‏دارد؟ مانند سرود الله‌ واحد.‏

بسمه تعالی، موسیقی مطرب حرام است و صداهای مشکوک مانع ندارد.


استفتائات امام خمینی (س)ج. 9صفحه 113

‏5. آیا در نماز جماعت، پشت سر پیشنماز اهل تسنن (سنی) نماز بخوانی اشکال دارد؟ و اگر که ندانی و‏‎ ‎‏میان نماز متوجه بشوی که شخص، سنی است اشکالی دارد؟‏

بسمه تعالی، در مورد تقیه اشکال ندارد.

[سؤال 10338]‏ ‏ ‏ 5793‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 2 / 11 / 1361‏

‏محضر مبارک حضرت آیت الله‌ العظمی امام خمینی، رهبر کبیر انقلاب اسلامی،‏‎ ‎‏پس از عرض سلام‏

‏زنی به دختر برادر خود ده روز تمام شیر داده است. برادر این دختر، خواستگار‏‎ ‎‏دختر آن زن (دختر عمۀ خود) شده است. ازدواج این دختر با این پسر (پسر دایی و‏‎ ‎‏دختر عمه) چه صورتی دارد؟ خلاصه، شیر دادن عمه به دختر برادر مانع ازدواج دختر‏‎ ‎‏عمه و پسر دایی می شود یا خیر؟ این پسر برادر از عمۀ خود اصلاً شیر نخورده و‏‎ ‎‏فرزند اول برادر آن زن است و دختری که از آن زن شیر خورده، فرزند چهارم برادر آن‏‎ ‎‏زن است. ‏

بسمه تعالی، اشکال ندارد.

[سؤال 10339]‏ ‏ ‏ 5794‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏محضر مبارک رهبر انقلاب و امید مستضعفان جهان حضرت امام خمینی، دام ظله‏‎ ‎‏العالی، معروض می دارد:‏

‏دو پسر از یک زن شیر می خورند که برادر رضاعی می شوند. آیا خواهر که بعد از‏‎ ‎‏یکی از این پسرها به دنیا می آید؛ می تواند با پسر دیگر آن زن که بعد از پسر اول به دنیا‏‎ ‎‏آمده ازدواج کند یا نه؟ لطفاً جواب فرمایید.‏

بسمه تعالی، در فرض سؤال، اگر دختر و پسر با هم خواهر و برادر رضاعی نباشند، ازدواجشان با هم مانع ندارد.


استفتائات امام خمینی (س)ج. 9صفحه 114

[سؤال 10340]‏ ‏ ‏ 5795‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏حضور محترم رهبر کبیر انقلاب اسلامی، حضرت آیت الله‌ العظمی امام خمینی‏

‏1. اگر مادر حسین از شیری که به حسین می دهد، به زهرا بدهد تا صدق رضاع‏‎ ‎‏بکند، آیا حسین که برادر رضاعی زهرا است می تواند با یکی از خواهرهای زهرا‏‎ ‎‏ازدواج کند؟ ‏

بسمه تعالی، مانع ندارد. 

[سؤال 10341]

‏2. یکی از برادران حسین آیا می تواند با یکی از خواهران زهرا ازدواج کند؟‏

بسمه تعالی، مانع ندارد.

[سؤال 10342]‏ ‏ ‏ 5796‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏قم، دفتر امام خمینی، مسأله ای دربارۀ ازدواج:‏

‏دختر عمه ای دارم، می گویند: با او ازدواج کن. مادرش شیر زیادی به من داده‏‎ ‎‏است، ولی مدت آن معلوم نیست. و من با او احساس خواهری می کنم و هیچ احساس‏‎ ‎‏همسری نمی کنم. آیا ازدواج کردن با او صحیح است؟‏

بسمه تعالی، اگر شرایط رضاع موجب نشر حرمت ـ که در رساله مذکور است ـ محرز نیست، اشکال ندارد.

[سؤال 10343]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 2408

‏2. آیا خویشاوندان نزدیک می توانند به بچه شیر بدهند؟ مثل شیر دادن عمه به‏‎ ‎‏برادرزاده؟‏

بسمه تعالی، حرمت تکلیفی ندارد؛ لکن باید احکام رضاع مراعات شود که در رساله ذکر شده است.

‎ ‎

استفتائات امام خمینی (س)ج. 9صفحه 115