کتاب طلاق
احکام عدّه
رجوع در عدّه
نسخه چاپی | ارسال به دوستان
برو به صفحه: برو

نوع ماده: کتاب فارسی

پدیدآورنده : خمینی، روح الله، رهبر انقلاب و بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران، 1279 - 1369

محل نشر : تهران

ناشر: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س)

زمان (شمسی) : 1392

زبان اثر : فارسی

رجوع در عدّه

رجوع در عدّه

[سؤال 11018]‏ ‏ ‏ 6282‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏دفتر امام خمینی دامت برکاته‏

‏پس از عرض معذرت از این که مزاحم اوقات آن دفتر ـ که یقیناً به امور بسیار‏‎ ‎‏مهمّی مشغول است ـ می شوم، خواهشمندم درصورت امکان به سؤالم پاسخ بفرمایید.‏

‏این جانب خانمی 30 ساله می باشم. حدود 12 سال پیش ازدواج نموده ام و دارای‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 9صفحه 480

‏دختری 9 ساله می باشم. من و همسرم از اوایل ازدواج اختلافاتی داشتیم که به تدریج‏‎ ‎‏زیادتر و سرانجام در سال 59 منجر به جدایی ما شد. حدود چهار روز بعد از انجام‏‎ ‎‏طلاق که در یکی از محضرهای اصفهان صورت گرفت مجدداً به یکدیگر رجوع‏‎ ‎‏نمودیم و کما فی السابق به زندگی ادامه دادیم، البته به صورتی که قبلاً بود. همسر‏‎ ‎‏بنده  به دلایلی حاضر نشد که این موضوع را به محضر اطلاع بدهیم و به اصطلاح‏‎ ‎‏می خواست که مطمئن شویم که می توانیم زندگی کنیم یا نه؟ البته انکار نمی کند که‏‎ ‎‏ما  پس از چهار روز از تاریخ طلاق به یکدیگر رجوع نموده ایم. ضمناً وظایف مادی‏‎ ‎‏خود را در این مدّت انجام داده است. لذا چون اختلافات ما متأسفانه بیشتر از پیش‏‎ ‎‏شده و شغل ایشان نیز طوری است که دائماً در حال مسافرت می باشد، من از نظر‏‎ ‎‏روحی و از این تزلزلی که زندگی ام دارد در تردید هستم که ایشان سرانجام با من چه‏‎ ‎‏خواهد کرد، می خواستم سؤال بنمایم که وضع من از نظر شرعی و قانونی با ایشان‏‎ ‎‏چگونه است در صورتی که بخواهیم زندگی کنیم؟ و یا اگر ایشان حاضر به رسمی‏‎ ‎‏نمودن این رجوع در محضر نباشد، چنانچه بخواهیم از یکدیگر جدا شویم چه‏‎ ‎‏بایستی بکنیم؟ آیا کافیست که به یکدیگر نه بگوییم و چنانچه من راضی نباشم از‏‎ ‎‏ایشان جدا شوم چه می توانم بکنم؟‏

بسمه تعالی، بعد از تحقق رجوع، زوجیت به حال خود باقی و تا طلاق جدید داده نشده نمی توانید از او جدا شوید.

[سؤال 11019]‏ ‏ ‏ 6283‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 13 / 10 / 1358‏

‏مقام محترم دفتر امام خمینی، ایدهم الله‌ تعالی، محترماً؛ به عرض می رسانم:‏

‏این حقیر عیال خود را شرعاً در نزد جمعی از ریش سفیدان طلاق دادم و تمام‏‎ ‎‏حق الصداق و نفقه اش را دادم و رسید در دست دارم و مدت چهار ماه از تاریخ طلاق‏‎ ‎‏می گذرد. حالیه که رفتیم دادگاه تا اجازه دهد قانوناً هم این زن مطلقه باشد، رئیس‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 9صفحه 481

‏دادگاه پس از استماع عرایض بنده که در فوق معروض نمودم، اظهار می فرمایند که تو‏‎ ‎‏چون این زن را به طوری که می گویی طلاق داده ای، اگر بنویسیم، شش ماه زندان‏‎ ‎‏داری. از آن مقام والا تقاضا دارم اگر در این فعل بنده در شرع مقدس اسلام تقصیری‏‎ ‎‏وجود دارد، مرحمت نموده به خودم ابلاغ فرمایید تا ببینم چه تقصیر نمودم؟ آیا‏‎ ‎‏می شود بعد از این که شرعاً عدّۀ این زن تمام شده باز رجوع نمایم؟‏

بسمه تعالی، بعد از عدّه رجوع جایز نیست؛ لکن با رضایت زن می توانید مجدّداً او را عقد کنید.

[سؤال 11020]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 5640

‏2. اگر مردی همسر خود را برای بار اول و دوّم طلاق دهد آیا می تواند هم بعد از‏‎ ‎‏طلاق بار اول و هم بعد از طلاق بار دوّم، قبل از تمام شدن عده همسر طلاق داده اش،‏‎ ‎‏مجدداً او را به عقد خود درآورد؟ اگر می تواند مهریه نیز لازم است؟ و لازم است صیغه‏‎ ‎‏عقد خوانده شود؟‏

بسمه تعالی، عقد در عده رجعیه باطل است و مهر ثابت نمی شود و به عقد مزبور رجوع محقق می شود.

[سؤال 11021]‏ ‏ ‏ 6284‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏این جانب به شرف عرض اقدس حضرت آیت الله‌ العظمی امام خمینی می رساند:‏‎ ‎‏شوهر عاجزه، این جانبه را طلاق داده ولی در حین طلاق با این جانب نزدیکی نموده‏‎ ‎‏که حامله شدم و بچه متولد شده و پدرش شناسنامه را به نام خودش گرفته است. آیا‏‎ ‎‏این طلاق درست است یا نیست؟ دستور آن را مطابق دین اسلام و شرع انور مرقوم و‏‎ ‎‏به مهر شریف مزیّن فرمایید.‏

بسمه تعالی، اگر در عدّۀ رجعیه رجوع کرده، زن او هستید و تا طلاق دیگر نداده آثار زوجیت باقی است.


استفتائات امام خمینی (س)ج. 9صفحه 482

[سؤال 11022]‏ ‏ ‏ 6285‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏1. چنانچه پدر دختری پس از گرفتن طلاق دخترش اظهار کند: داماد پای مرا‏‎ ‎‏بوسید و گفت زنم را می خواهم، صدق رجوع می کند یا نه؟ یا اگر مادر آن زن بگوید:‏‎ ‎‏طلاق دختر را به زور گرفته ایم، چه صورت دارد؟‏

بسمه تعالی، مجرد اظهار پدر دختر دلیل بر رجوع نیست و میزان، این است که شخص واقعاً رجوع کرده باشد؛ و طلاق محکوم به صحت است، مگر اکراهی بودن آن ثابت شود.

‏2. چنانچه کسی بر حسب ظاهر با زنی ازدواج کند و بعداً معلوم شود که شهود در طلاق از شوهر قبلی‏‎ ‎‏عادل نبوده اند، آیا لازم است از همدیگر جدا شوند؟ و بچه های آن زن و مرد چه صورتی دارند؟‏

بسمه تعالی، در صورتی که فسق شهود معلوم شود، احتیاط لازم است؛ و با جهل پدر و مادر به قضیه، بچه ها حکم ولد حلال را دارند.

[سؤال 11023]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 6242

‏2. اگر در عدّه، مردی رجوع کند (حتی در نیت) و کسی نفهمد، آیا زن در قبال‏‎ ‎‏زندگی آیندۀ خود مسئولیتی دارد؟ ‏

بسمه تعالی، رجوع، به مجرد نیت محقق نمی شود؛ و در فرض مرقوم، زن مسئولیتی ندارد.

[سؤال 11024]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 6242

‏3. اگر چند سال بگذرد و مرد دنبال زندگی برود، آیا زن باید تحقیق کند که آیا او در‏‎ ‎‏عده رجوع کرده و بعد دنبال زندگی برود؟‏

بسمه تعالی، لازم نیست تحقیق کند.

[سؤال 11025]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 6242

‏4. به طور خلاصه بنویسید: زنی که از شوهرش طلاق گرفته، چه مسئولیت هایی‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 9صفحه 483

‏دارد و چه نوع تحقیقاتی باید انجام دهد و بعد دنبال زندگی برود؟‏

بسمه تعالی، اگر طلاق واقع شده، زن بعد از گذشت عدّه می تواند شوهر کند، مگر آن که به طریق شرعی ثابت شود که مرد در عدّه رجوع کرده است.

[سؤال 11026]‏ ‏ ‏ 6286‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏حضور محترم آیت الله‌ العظمی امام خمینی، دامت برکاته العالی، معروض می دارد:‏

‏1. قانون طاغوت، مطلق طلاق را بائن تلقی کرده و در طلاق رجوعی، حق رجوع‏‎ ‎‏زوج را سلب نموده و کلام شریف ‏‏وَ بُعُولَتُهُنَّ أحَقُّ بِرَدِّهِنَّ‏‏ را نادیده گرفته؛ تکلیف مرد‏‎ ‎‏در این مورد چیست؟ ‏

‏2. تعدد زوجات را با فرض عدالت، موکول به اجازۀ زن اوّلی و حکم دادگاه‏‎ ‎‏نموده؛ ‏

‏3. در زناشویی مرد با زن، بلوغ و رشد را نادیده گرفته و سنّ آنان را محدود کرده؛‏

‏4. آزادی زوج را در طلاق، محدود و موقوف به صدور حکم دادگاه دانسته. ‏

‏در این موارد، بندگان خدا در مضیقه و فشارند؛ استدعا است رأی مبارک را مرقوم‏‎ ‎‏و مختوم فرمایید. أدام الله‌ تعالی عزّکم وبقاءکم العالی‏

بسمه تعالی، قوانین مخالف اسلام، قابل اجرا نیست.

‎ ‎

استفتائات امام خمینی (س)ج. 9صفحه 484