1 ـ نسب
[سؤال 10293] 5756
بسمه تعالی 6 / 4 / 1361
محضر با سعادت قائد اعظم، زعیم عالی قدر امام امت، آیت الله العظمی امام خمینی، مدّ ظله العالی
برادری که دو عیال و چند اولاد اناث داشته عیال دوم وضع حمل و دختر به دنیا آمده پدر و مادر می خواهند نوزاد را در سر راه گذارند برادر او که دارای یک پسر 5 ساله بود دختر برادر را قبول می نماید شناسنامه به نام خود و عیالش به دختر گرفته و او را تا 15 ـ 16 سالگی بزرگ و به تحصیل می گذارد. پس از 15 سال برادر که دختر را می خواست به سر راه بگذارد او را مطالبه می نماید آیا شرعاً دختر به عمو که شناسنامه برای او گرفته نامحرم است و اگر پدرش دختر را بگیرد مخارج 16 ساله دختر به عهده چه کسی است؟
دختر که در مدارس با شناسنامه ای که عمو گرفته سابقه تحصیل دارد در صورت ابطال شناسنامه سرنوشت تحصیلی او چه خواهد شد و دختر که شرعاً به حد بلوغ رسیده اظهار می نماید که من حاضر نیستم به خانه پدرم که اکنون مرا فرزند می خواند بروم و اگر جبراً ببرند خودکشی می نمایم. شرعاً تکلیف عمو که 16 سال زحمت کشیده و خرج کرده و بزرگ نموده چیست؟
بسمه تعالی، دختر بر عموی خود محرم است ولی شرعاً فرزند او محسوب نمی شود و پدر نمی تواند دختر بالغه عاقله را الزام به بازگشت نزد خودش نماید و هر گاه دختر از نزد عمو خارج شود کسی ضامن مخارج گذشته نیست.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 9صفحه 88 [سؤال 10294] 5757
بسمه تعالی 28 / 10 / 1358
یک نفری دارای دو زن می باشد که یکی از این دو زن را طلاق داده و آن زنی که طلاق داده یک پسر دارد. بعداً همین زن می رود به مرد دیگر ازدواج می کند و دختر به وجود می آورد. این پسر و دختر که از مادر یکی و از پدر دو تا می باشند از روی ندانستن مسأله با هم ازدواج می کنند. آیا ازدواجشان حلال است یا خیر؟ اگر ازدواج درست نیست، باید مهری را بدهد یا خیر؟
بسمه تعالی، ازدواج مذکور باطل است و با فرض این که جاهل بوده اند و دخول شده، مهر المثل ثابت است.
[سؤال 10295] 5758
بسمه تعالی
با عرض سلام خدمت رهبر کبیر انقلاب، روح الله الموسوی الخمینی و با آرزوی طول عمر برای ایشان، سخن را آغاز می کنم:
باری امام عزیز! به خاطر این مزاحم کار شما شدم که می خواستم مسأله ای کاملاً ضروری را از شما سؤال کنم؛ و آن این بود که می خواستم بدانم آیا نوۀ خواهر به برادر، محرم است یا خیر؟ یعنی این که دختر دخترِ خواهر به برادر محرم است؟
بسمه تعالی، محرم هستند.
[سؤال 10296] ----> 1335
12. پدر من با دختر خاله اش ـ که مادر من است ـ ازدواج کرده است و دایی من هم با دختر خاله اش ـ که عمۀ من است ـ ازدواج کرده است و ما با پسر آنان هم پسر عمه ایم و هم پسر دایی؛ می خواستم ببینم در این صورت من بر دختر دایی ام که دختر عمه ام است محرمم یا که نامحرم؟ و ازدواج بین ما اشکالی دارد یا خیر؟
بسمه تعالی، ازدواج با دختر عمه و دختر دایی اشکال ندارد.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 9صفحه 89 [سؤال 10297] 5759
بسمه تعالی
به حضور رهبر عالی قدر مسلمانان جهان و نایب برحق امام زمان، حضرت امام خمینی، مدّ ظله، سلام ای امام امت، ای یاور مستضعفان جهان و ای نور چشم ملت شهید پرور ایران جان به فدایت این ملت عزیز ایران و این رزمندگان اسلام، همیشه پشتیبان اسلام و قرآن و شما هستند و نمی گذاریم ـ ان شاء الله ـ دشمنان اسلام، نفس بکشند و راحت باشند و ان شاء الله حق مظلوم را از ظالم می گیریم و تا آخرین قطرۀ خون و تا آخر عمر، در برابر ظالم و دشمنان اسلام خواهیم جنگید و یا همه مان شهید می شویم و یا پیروزی نهایی را به دست می آوریم. ای امام کاش تو را می دیدم و پاهای تو را می بوسیدم. من یک سؤال دارم، خواهش می کنم از لطف و بزرگی خود جواب بفرمایید:
من یک برادر دارم که ناتنی است، یعنی از پدر با هم هستیم و اما از مادر نه، او یک دختر دارد که عاشق برادر من ـ یعنی برادر خودم که می شود عموی دختر ـ شده، آیا این دختر محرم است یا نامحرم؟ لطفاً به این سؤال جواب بفرمایید.
بسمه تعالی، اگر دو برادر شما از جهت پدر یا مادر یا هر دو، با هم برادر باشند، دختر یکی از آن ها با دیگری نمی تواند ازدواج کند و چنانچه از طرف هیچ یک از پدر و مادر، برادر نباشد، ازدواج دختر یکی با دیگری اشکال ندارد.
[سؤال 10298] 5760
بسمه تعالی 15 / 4 / 1361
با عرض سلام، از حضور محترم شما خواهش می کنم سؤالات مرا پاسخ بدهید.
1. آیا دایی و عموی ناتنی (که از پدر، یکی و از مادر، جدا هستند یا برعکس از مادر، یکی و از پدر، جدا هستند) جزو محارم می باشند؟
بسمه تعالی، جزو محارم هستند.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 9صفحه 90 2. در مسأله ریا: اگر شخصی برای جلب توجه خلق عملی انجام بدهد ریا محسوب می شود؛ اما آیا کسی که مثلاً نمازش در خلوت، سی دقیقه طول می کشد، اگر جلوی دوستش یا در بین مردم نیز همان سی دقیقه نمازش طول بکشد، آیا این ریا است؛ با توجه به این که نمازهای معمولی ممکن است ده دقیقه بیشتر طول نکشد؟ و این شک برای من زیاد پیش می آید که در میان مردم و یا در مسجد، مثلاً اگر بخواهم نمازی بخوانم، جدا از نمازهای یومیه احساس می کنم و شک می کنم که ریا است و این عمل را انجام نمی دهم و مثلاً اگر در صف اتوبوس ایستاده باشم و فقیری از کنارم رد شود، به دلیل این که نکند اگر به او پول بدهم دیگران من را نگاه می کنند و این ریا می شود، این کار را نمی کنم. لطفاً در این زمینه توضیح بدهید.
بسمه تعالی، ریا راجع به قصد است؛ اگر قصد نشان دادن به غیر نداشته باشد ریا نیست.
3. در مسأله غیبت تا آن جا که من می دانم امر غیبت در صورتی انجام می گیرد که شخصی که از او غیبت می کنیم راضی نباشد؛ اما اگر شخصی خودش مثلاً بداند که قدش کوتاه است و از این بابت ناراحتی نداشته باشد، اگر پشت سرش حرف بزنند و بگویند قدش کوتاه است، آیا این غیبت محسوب می شود؟
بسمه تعالی، نسبت به صفات ظاهر ـ که همه از آن آگاهی دارند ـ اگر قصد هتک و تحقیر نداشته باشد، اشکال ندارد.
4. آیا غیبت در مورد اشخاص بیگانه نیز هست؟ مثلاً اگر من و دوستم در اتوبوس نشسته ایم و شخص غریبه وارد می شود و وضع ناجوری دارد و من به دوستم عیب او را می گویم، آیا این غیبت است؛ در حالی که ممکن است ما ایستگاه بعدی پیاده شویم و آن شخص را دیگر اصلاً نبینیم؟ لطفاً توضیح بدهید.
بسمه تعالی، اگر عیب آشکار نیست، ذکر آن در غیاب شخص غیبت است.
5. وقت مخصوص نماز عصر و نماز عشا را بر طبق ساعت بیان بفرمایید. لطفاً دقیقاً ساعتش را با ذکر تاریخ همان روز بیان کنید.
بسمه تعالی، اول مغرب و نصف شب را مشخص نمایید؛ قبل از مغرب، به مقدار ادای نماز عصر، مخصوص عصر و قبل از نصف شب، به مقدار ادای نماز عشا، مخصوص نماز عشا است.
خداوند متعال سایۀ حضرت مستطاب عالی را تا انقلاب حضرت مهدی (عج) بر سر مستضعفین جهان قائم بدارد، آمین، بحق محمد و آله الطاهرین.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 9صفحه 91 [سؤال 10299] 5761
بسمه تعالی
خدمت آن برادری که این نامه را می خواند
با سلام و درود فراوان به پیشگاه آن برادر گرامی؛ امیدوارم که حالتان خوب باشد و در راه خدمت به خدا و خلق خدا همواره کوشا باشید.
باری برادر عزیزم! این دومین نامه ای است که برایتان می نویسم؛ در حالی که هنوز جوابی دریافت نکرده ام. امیدوارم که این نامه را خوانده و به من کمک کنید. جریان را برایتان توضیح می دهم.
جریان از این قرار می باشد که آقایی با خانمی ازدواج می کند و از آن خانم، صاحب دختری می شود؛ بعد از مدتی خانمش فوت می کند. این آقا با خواهر خانم خود ـ یعنی خالۀ دخترش ـ ازدواج می کند؛ از آن خانم هم صاحب فرزند پسری می شود. البته در این مدت، دختر اولش نیز ازدواج کرده و صاحب یک دختر شده است. حال این پسر می خواهد با آن دختر که نوۀ آن آقا می شود ازدواج کند. آیا این عمل درست است یا نه؟ خواهشمندم با در نظر گرفتن همۀ جوانب، جواب را هرچه سریع تر بفرستید.
بسمه تعالی، محرم یکدیگر هستند و نمی توانند با هم ازدواج کنند.
[سؤال 10300] 5762
بسمه تعالی 19 / 12 / 1361
حضور محترم رهبر کبیر انقلاب حضرت امام خمینی دامت افاضاته، از لحاظ فقهی مشکلی برایم پیش آمده، لذا از آن مرجع عالی قدر خواهشمندم مشکل را حل نمایند.
پدرم با زنی ازدواج کرد که دارای خواهرانی بود، از آن زن پسرانی تولد یافتند که آن خواهران خاله های پسران می شدند، اما آن زن اول فوت کرده و پدرم مادر مرا
استفتائات امام خمینی (س)ج. 9صفحه 92 گرفت که مشکل من در این است که آیا خاله آن برادران ناتنی من نسبت به من که از مادر دوم هستم محرم هستند یا خیر؟
در ضمن مادر من قبلاً زن پدر آن خواهران بود که فرزندی به دنیا نیاورده، بعداً پدرم همین مادرم را گرفت که حاصلش ماییم که پسرانِ زن دوم ایشان هستیم همان طور که قبلاً ذکر گردید آیا خاله برادران ناتنی من نسبت به ما محرم هستند یا خیر؟ از خداوند طول عمر و عزت بیشتر برای آن رهبر عنایت فرماید.
بسمه تعالی، محرم نیستند.
[سؤال 10301] ----> 6181
2. بر فرض مذکور در مسألۀ فوق بچه ای که از چنین زن و مردی متولّد شده چگونه است؟ و آیا بر عمّه و مادر پدرش محرم است یا خیر؟ و همچنین اگر دختر باشد، عمو و پدر بزرگ بر او محرم می شوند یا خیر؟
بسمه تعالی، با جهالت پدر و مادر حکم ولد حلال را دارد، و در هر صورت در محرمیت فرقی با سایرین ندارد.
[سؤال 10302] ----> 5987
2. اگر نعوذ بالله شخصی با زنی زنا کند و دختری به وجود بیاید، می تواند با آن دختر ازدواج کند یا خیر؟
بسمه تعالی، جایز نیست.
[سؤال 10303] ----> 5987
3. شخصی با زنی زنا کرد و دختری از زن متولد شد که معلوم نیست مال شوهر زن است یا نه؟ اگر پسر این شخص با دختر آن زن ازدواج کند، درست است یا خیر؟
بسمه تعالی، دختر اگر از آن مرد نباشد، پسر آن مرد می تواند با آن دختر ازدواج کند.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 9صفحه 93 [سؤال 10304] 5763
بسمه تعالی
ضمن عرض سلام، از شما سؤالی دارم که امیدوارم هرچه زودتر جوابم را بدهید.
بنده، دایی دارم که هم دایی ناتنی من است و هم پسرعموی من. این موضوع به این صورت است که مادر بزرگ من، شوهرش فوت کرد و بعد مادر بزرگم به عموی من شوهر کرد و پسری به دنیا آمد که این پسر، هم دایی من یعنی برادر مادرم است و هم پسر عموی من. آیا به من که خواهرزادۀ او می شوم محرم است یا نه؟ امیدوارم که منظور مرا متوجه شده باشید. در ضمن این را بگویم که در موضع بالا، پدر ما جدا است و فقط مادر یکی است. به امید این که جوابم را هرچه زودتر بدهید تا مرا نیز از سرگردانی نجات دهید. والسلام علیکم ورحمة الله وبرکاته
بسمه تعالی، محرم است.
[سؤال 10305] 5764
بسمه تعالی
استاد عزیز! به عرض می رسانم که این جانب به یک اشکال بسیار بزرگی برخوردم که حل کردن این موضوع برای من بسیار مشکل است. باری در زمان های قدیم، خانمی با آقایی ازدواج می کنند؛ در طی این چند سال، این خانم بچه دار نمی شد و به این صورت، سه بار از همدیگر طلاق می گیرند ولی بعد از مدتی چون این ها هنوز همدیگر را دوست دارند، به رجوع همدیگر تن می دهند. ولی چون این خانم سه طلاقه است و همه می دانیم که در دین اسلام حرام است، پس از مدتی یک نفر، واسطه و (مُحلّل) این دو نفر می شود و این خانم را عقد می کند و یک هفته تحت اختیار این آقا (محلّل) قرار می گیرد. خلاصه پس از مدتی طلاقش می دهد و به عرض برسانم که قبل از طلاق، این آقا (محلّل) خانم را در بیمارستان معالجه می کند و طلاقش می دهد و این خانم بعد از مدتی به شوهر اولی خود رجوع می کند.
این جا من متذکر شوم که این آقای محلّل که این خانم را به عقد خود درآورد، قبلاً
استفتائات امام خمینی (س)ج. 9صفحه 94 زن و بچه دار بود. الآن همین آقای واسطه (محلّل) دارای چند پسر بزرگ است و این خانم هم دارای چند دختر بزرگ است. که حالا مسأله این جا است آیا امکان دارد پسر بزرگ این آقای محلّل با دختر بزرگ این خانم ازدواج کند یا خیر؟
از شما خواهش می کنم خیلی واضح، این موضوع را هم برای من و هم برای دیگران شرح دهید که همه از این موضوع آگاه شوند. خیلی ممنون و متشکرم
بسمه تعالی، در فرض مرقوم، بین پسرهای واسطه و دخترهای زن، محرمیت نیست و ازدواجشان اشکال ندارد.
[سؤال 10306] 5765
بسمه تعالی
مردی با زن بیوه ای ازدواج کرده و این زن بیوه دختر بزرگی دارد. در زمانی که زن هنوز همسر آن مرد است آیا پسر آن مرد می تواند با دختر آن زن ازدواج کند؟
بسمه تعالی، مانع ندارد.
[سؤال 10307] 5766
بسمه تعالی 28 / 9 / 1361
دفتر محترم حضرت آیت الله العظمی امام خمینی
حضور شما برادران سلام عرض می کنم و سعادت و سلامت شما برادران که به اسلام و مسلمین خدمت می کنید را از درگاه ایزدمنان خواهانم.
اوّلاً استدعا دارم حتماً سلام گرم من را که از راه دور می فرستم، به امام عزیز برسانید. هرچند بنده این قدر مشتاق دیدار امام بودم، ولی خداوند توفیق واصل شدن به دیدار امام را تا کنون به این جانب نداده است؛ ولی امیدوارم هرچه زودتر ـ از هر راهی که پروردگار بزرگ قسمت بفرماید ـ بتوانم حتی برای یک بار رهبر عزیز را ببینم.
ثانیاً موضوعی را که اینک می خواهم مطرح کنم، وظیفۀ خود دانستم که به فتوای امام در این مورد عمل نمایم؛ و خواهشمندم جواب این مسأله را کتباً برای بنده ـ هر
استفتائات امام خمینی (س)ج. 9صفحه 95 طور شده ـ ارسال فرمایید. حدود هفت سال پیش خواهرم با مردی که قبلاً همسر داشته ولی یک سال قبل از ازدواج خواهرم با آن مرد، وی فوت نموده ازدواج می کند و وقتی این مرد با همشیرۀ من ازدواج کرده، از همسر قبلی خود فقط یک دختر داشته که در آن زمان هفت یا هشت ساله بود و اکنون هفت سال از ازدواج خواهرم با آن مرد می گذرد و خواهرم حال دارای چهار فرزند است و آن دختری که از همسر قبلی اش داشته، به سن 14 ـ 15 سالگی رسیده است. ضمناً تا کنون این دختر با مادربزرگش بوده و بعضی اوقات، به دیدن پدر و زن پدرش می آمده است. حال سؤال بنده این است که آیا من اگر خواسته باشم با این دختر ازدواج نمایم، می توانم یا نه؟ یعنی آیا این ازدواج، از نظر شرعی و اسلامی اشکال دارد؟ خواهشمندم فتوای امام در این مورد را با توضیح بیشتر برای بنده ارسال دارید.
بسمه تعالی، می توانید با آن دختر ازدواج نمایید.
[سؤال 10308] ----> 2032
2. آیا فرزند پسر که از زن اول می باشد، با مادرِ زن دوم محرم است یا نه؟ و آیا به همین فرض می تواند با خواهر زن پدر خود ازدواج کند؟
بسمه تعالی، در فرض اول، محرم نیست؛ و درفرض دوم، ازدواج مانع ندارد.
[سؤال 10309] 5767
بسمه تعالی 6 / 11 / 1361
حضور محترم رهبر کبیر انقلاب و بنیان گذار جمهوری اسلامی ایران، امام خمینی، مدّ ظله العالی
با آرزوی توفیق از درگاه ایزد متعال برای حضرت عالی، و پیروزی اسلام بر کفر جهانی، و پیروزی رزمندگان اسلام در پناه جمهوری اسلامی ایران علیه استکبار جهانی به سرکردگی امریکای جهان خوار و سرسپردگی صدام خائن، و آرزوی
استفتائات امام خمینی (س)ج. 9صفحه 96 سلامتی برای رهبریت انقلاب، این حقیر از آن رهبر کبیر انقلاب، تقاضای حل یک مسأله شرعی را دارم؛ امیدوارم ما را در این امر یاری فرمایند.
در خویشاوندی ما مردی هست که همسرش چندین سال پیش فوت نموده است و از آن مرحومه، چهار دختر به جا مانده است. پس از فوت همسر اولش، زن دیگری اختیار نمود و حالا قصد دارد یکی از دخترانشان را ـ که از همسر اولش می باشد ـ به عقد و ازدواج برادر زن جدیدش درآورد، در صورتی که زن دومی آن مرد، دارای چند دختر و پسر می باشد. در صورت عقد، آن دختر هم خواهر پسرها و دخترها می شود، و هم زن دایی آن ها. آیا این امر از نظر شرعی صحیح است که دختری که چند خواهر و برادر از نامادری، و چند خواهر و برادر تنی دارد به عقد برادر زن پدرش ـ که هم دایی برادر و خواهرانش، و هم نادایی اش می شود ـ در آید. از پیشگاه رهبریت تقاضامندیم لطف فرمایند و هرچه زودتر با فتوای خود، ما را در این امر یاری کنند؛ چون امکان دارد هرچه زودتر، این عقد انجام گیرد، لذا بنابر این شد که اول کسب تکلیف نموده، بعد مبادرت به این کار شود.
بسمه تعالی، ازدواج در مورد سؤال، اشکال ندارد.
[سؤال 10310] ----> 3208
6. اگر کسی با محارم خود، بدون اطلاع ازدواج کند و بچه ای بیاورند و بعد معلوم شود که محرم بوده، چه حکمی دارد؟
بسمه تعالی، باید از هم جدا شوند و بچه هایی که در زمان جهل پیدا شده، حکم ولد حلال را دارند.
[سؤال 10311] 5768
بسمه تعالی 15 / 10 / 1358
خدمت مرجع و رهبر عالی قدر آیت الله العظمی امام خمینی پس از عرض سلام، به حضور جناب عالی باید عرض کنم: مدتی است که موضوعی مرا رنج می دهد، به
استفتائات امام خمینی (س)ج. 9صفحه 97 همین دلیل خواستم با ایجاد مزاحمت جریان را با شما در میان بگذارم و جوابم را دریافت نمایم. وقتی که من کودکی بسیار خردسال بودم مادرم از پدرم جدا شد و پدرم همسر دیگری گرفت و من از کوچکی در خانواده مادر دوم خود پرورش یافتم. حالا که بزرگ شده ام، متوجه شده ام که مادر اصلی من کیست، ولی هیچ کس نمی داند که من به این موضوع پی برده ام و شوهرم می گوید: امکان دارد دایی های ناتنی ات به تو نامحرم باشند. من که از کوچکی در آغوش آن ها بزرگ شده و حتی آن ها را بیشتر از دایی های اصلی خود دوست دارم، آیا باید در مقابل آن ها حجابم را حفظ نمایم و آن ها به من نامحرمند یا خیر؟
بسمه تعالی، محرم نیستند.
استفتائات امام خمینی (س)ج. 9صفحه 98