تعمیر و توسعه وقف

‏‏تعمیر و توسعه وقف‏

‏‏[سؤال 8284]‏‏ ‏ ‏ 4437‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏‏1. آیا خراب کردن مسجد برای توسعه جایز است یا نه؟‏

‏‏بسمه تعالی، اشکال ندارد.‏

‏‏[سؤال 8285]‏

‏‏2. آیا خراب کردن دیوار وسط مسجد و حسینیه ـ با رعایت حفظ حدود مسجد ـ‏‎ ‎‏برای توسعه و رفاه حال مؤمنین جایز است؟‏

‏‏بسمه تعالی، در فرض احراز نیاز مانع ندارد.‏

‏‏3. آیا بردن فرش مسجد قدیم در مسجد جدید متصل جایز است؟‏

‏‏بسمه تعالی، اگر جزء مسجد قدیم محسوب است جایز است.‏

‏‏4. آیا مسجد کوچک که توسعه داده شده است، بردن فرش و سایر مصالح آن، در قسمت جدید جایز‏‎ ‎‏است یا نه؟‏

‏‏بسمه تعالی، مانع ندارد.‏

‏‏[سؤال 8286]‏‏ ‏ ‏ 4438‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 15 / 3 / 1361‏

‏‏قم، دفتر امام خمینی‏

‏‏اهالی یکی از روستاهای ساوه در نظر دارند مسجد محقری که تکافوی اهالی محل‏‎ ‎‏را نمی نماید، تخریب و مجدداً مسجد مناسبی در همان محل بسازند. با توجه به این که‏‎ ‎‏تخریب، تنها راه توسعۀ مسجد مزبور است، لذا خواهشمند است تکلیف شرعی را‏‎ ‎‏صریحاً اعلام فرمایید.‏

‏‏بسمه تعالی، خراب کردن به منظور توسعه، در صورت احتیاج مردم‏‎ ‎‏اشکال ندارد.‏

‏
‏‎

‎‏[سؤال 8287]‏‏ ‏ ‏ 4439‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏‏محضر مبارک رهبر انقلاب حضرت آیت الله‌ العظمی امام خمینی، دام ظله‏

‏‏زمین موقوفه ای است در اراضی شهرستان شاهرود که شامل چندین هکتار است‏‎ ‎‏که آب کم دارد و وقف در ماه محرم و صفر برای صرف در طعام عزاداری‏‎ ‎‏سیدالشهدا علیه السلام می باشد، آیا می توان از درآمد این زمین، چاه آب برای جبران کمبود‏‎ ‎‏آب زد، یا نه؟ لطفاً جواب را مرقوم فرمایید.‏

‏‏بسمه تعالی، اگر برای تحصیل درآمد نیاز به آن است مانع ندارد.‏

‏‏[سؤال 8288]‏‏ ‏ ‏ 4440‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 4 / 6 / 1361‏

‏‏با عرض سلام و ادای احترام به حضور رهبر عظیم الشأن انقلاب و قلب تپندۀ امت‏‎ ‎‏اسلام، امید محرومان و مستضعفین و درهم کوبندۀ مشرکان و کافرین و بازگشاینده‏‎ ‎‏درهایی برای عبور مسلمین و بیرون آمدن آن ها از چنگال استثمارگران و کافرین،‏‎ ‎‏نامه ام را شروع می کنم.‏

‏‏ای امام عزیز و ای حجت خدا بر ما! محله ای است که شش دانگ آن و یا به عبارتی‏‎ ‎‏همۀ آن محله و حومۀ آن (زمین های حومه آن) وقف است؛ در زمین هایی که پنبه زار‏‎ ‎‏است، می خواهند شالیزار کنند و چون پنبه زارها در سطح خیلی بلندی از شالیزارها‏‎ ‎‏قرار دارند، آن را «دیزل» می زنند تا کشت کنند و مسلماً خاک های آن را در یک جا‏‎ ‎‏جمع می کنند و از گِل های جمع شده استفاده ای نمی کنند؛ گِل های آن بسیار حاصل خیز‏‎ ‎‏است؛ آیا می شود آن گِل را به محل دیگری انتقال داد؟ و یا به عبارتی دیگر، می توان آن‏‎ ‎‏را برای زمین هایی که خاکشان شور است ببرند و از آن استفاده کنند؟ یا در زمین هایی‏‎ ‎‏بریزند و از آن کشاورزی کنند و سطح تولید کشور را بالا ببرند؟ و آیا می شود آن را به‏‎ ‎‏خانه های خود که در محل وقف واقع نیست ببرند و از آن استفاده نمایند؟ آیا باید در‏
‏‎

‎‏ازای گلی که از آن جا می برند، پول پرداخت کنند یا گلی دیگر به جای آن به همان‏‎ ‎‏اندازه به همان جا ببرند؟ لازم به یادآوری است که این محله، وقف ابدی است. ای امام‏‎ ‎‏کبیر! لطفاً ما را که در این مسأله سرگردانیم راهنمایی فرما. به امید روزی که مسائل‏‎ ‎‏اصیل اسلامی در سرتاسر جهان، به ویژه در کشورمان اجرا گردد. ‏

‏‏بسمه تعالی، با نظر متولی شرعی اگر خاک در زمین مذکور مورد حاجت‏‎ ‎‏نیست، باید صرف در مماثل شود با امکان؛ وگرنه فروخته شود و پول،‏‎ ‎‏صرف در جهت وقف گردد.‏

‏‏[سؤال 8289]‏‏ ‏ ‏ 4441‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏‏محضر مبارک اساتید معظم شورای استفتای دفتر امام ـ دامت برکاتُهم ـ لطفاً به چند‏‎ ‎‏سؤال ذیل، جواب مرقوم بفرمایید: ‏

‏‏1. مسجدی است در حال ویران شدن، در کنار این مسجد، حمام مخروبه ای که‏‎ ‎‏غیر قابل استفاده است، قرار دارد، و از قرار معلوم، وقفی هم نیست، بلکه اهالی‏‎ ‎‏روستا  در ده ها سال قبل آن را درست کردند، بدون این که نام وقف روی آن گذاشته‏‎ ‎‏باشند. اکنون تصمیم اهالی این است که مسجد را خراب کرده، و برای توسعۀ‏‎ ‎‏مسجد،  می خواهند زمین زیدی که در کنار مسجد قرار گرفته ـ با رضایت خود ایشان ـ‏‎ ‎‏ضمیمه مسجد بنمایند، و در عوض زمین حمام مخروبه را به آن زید، واگذار نمایند.‏‎ ‎‏آیا به نظر امام ـ ادام الله‌ عُمره ـ اشکالی دارد یا خیر؟ لطفاً در همین جا جواب را‏‎ ‎‏بفرمایید.‏

‏‏بسمه تعالی، در فرض مسأله اشکال ندارد. ‏

‏‏[سؤال 8290]‏

‏‏2. طبق وقف نامۀ یکی از مدارس علمیه آمده که طلابی می توانند از مزایا و حقوق‏‎ ‎‏درآمد موقوفه، استفاده کنند که اکثر مواقع در مدرسه باشند و در ضمن، شب ها هم در‏
‏‎

‎‏مدرسه، بیتوته نمایند. ولی طلابی هستند مُعیل، که نمی توانند شب در مدرسه بمانند و‏‎ ‎‏زندگی آن ها هم از طرق دیگر، مانند شهریه تأمین نمی شود، و یا مقروضند. آیا باید از‏‎ ‎‏گرفتن آن حقوق موقوفه اجتناب بورزند، و یا راه شرعی دیگری دارد؟ لازم به تذکر‏‎ ‎‏است که برای مدرسین چنین قیدی نشده، بلکه به نحو مطلق، مسأله مکتوب است و‏‎ ‎‏معلوم نیست که نظر واقف ـ راجع به بیتوته و ماندن اکثر مواقع ـ شامل مُدرسین هم‏‎ ‎‏می شود یا خیر؟ و در این صورت آن حقوق برای مدرّسین، چه صورت دارد؟ ‏

‏‏والسلام علیکم ورحمة الله‌ وبرکاته‏

‏‏بسمه تعالی، استفادۀ هر یک از طلاب و مدرسین، از عواید موقوفات‏‎ ‎‏مذکور، تابع شرایط و قیودی است که در وقف، برای هر یک ذکر شده‏‎ ‎‏است. ‏

‏‏[سؤال 8291]‏‏ ‏ ‏ 4442‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 3 / 2 / 1361‏

‏‏محضر مقدس و مبارک حضرت آیت الله‌ العظمی امام خمینی، رهبر عالی قدر و‏‎ ‎‏بنیان گذار جمهوری اسلامی، ضمن عرض سلام، به استحضار می رساند:‏

‏‏مغازه ای متعلق به مسجدی بوده است که آن مغازه روبه روی مسجد قرار گرفته‏‎ ‎‏است. مدّت ها مخروبه و از حیّز انتفاع ساقط است. در کنار مغازۀ فوق الذکر، توالت‏‎ ‎‏قدیمی مسجد است که به واسطۀ نامساعد بودن وضع آن توالت سال ها است که‏‎ ‎‏متروکه و قابل استفاده نمی باشد. با این همه این مسجد فعلاً فاقد وضوخانه و توالت‏‎ ‎‏می باشد و اهالی از این جهت بسیار ناراحت و در مضیقه می باشند. آیا حضرت امام‏‎ ‎‏اجازه می فرمایند که از مغازۀ نامبرده و توالت قدیمی وضوخانه و توالت بهداشتی‏‎ ‎‏ساخته شود؟‏

‏‏خداوند سایه شریف آن وجود مقدس را بر سر مسلمین جهان مستدام بدارد.‏

‏‏بسمه تعالی، با نظر متولّی شرعی و مصلحت وقف مانع ندارد.‏

‏‎ ‎

‏‎

‎