جایز بودن متعلق وصیت

‏‏جایز بودن متعلق وصیت‏

‏‏[سؤال 8619]‏‏ ‏ ‏ 4704‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏‏محضر مقدس رهبر عالی قدر انقلاب اسلامی، آیت الله‌ العظمی امام خمینی،‏‎ ‎‏ارواحنا له الفداء ‏

‏‏متمنی است مسائل ذیل را جواب و به مهر مبارک ممهور فرمایید.‏

‏
‏‎

‎‏1. اگر کسی در زمان حیات خود سهم الارث بعضی از وراث خود را تخمین زده و‏‎ ‎‏بپردازد و بعد در وصیت نامه او را از ارث محروم نماید جایز است یا خیر؟‏

‏‏بسمه تعالی، وصیت ذکر شده بی اثر است و وارث مذکور مثل بقیه ارث‏‎ ‎‏می برد.‏

‏‏2. اگر چیزی را برای غیر ورثه وصیت کرد و موصی له آن چیز را دوباره به ورثه بخشید و برگردانید آیا‏‎ ‎‏باید علی السویه تقسیم شود یا للذکر مثل حظّ الاُنثیین ‏

‏‏بسمه تعالی، اگر به میت برگردانده حکم بقیۀ ترکه را دارد و اگر به ورثه بخشیده تابع نحوۀ‏‎ ‎‏بخشش است.‏

‏‏[سؤال 8620]‏‏ ‏ ‏ 4705‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏‏حضور محترم جناب حجت العظمی، امام امت، آقای خمینی، دامت بقاؤه، بعد از‏‎ ‎‏عرض سلام و احترام، سلامتی وجود آن جناب را از درگاه احدیت قادر متعال‏‎ ‎‏خواستار می باشم. امید است که همیشه در پناه ایزد تعالی بوده باشید. این جان نثار‏‎ ‎‏همیشه به دعاگویی مشغول می باشم، عزت و سلامتی وجود مبارکتان را از خداوند‏‎ ‎‏بزرگ مسئلت دارم. باری استدعا و تقاضا دارم، لطف و مرحمت فرموده دستور‏‎ ‎‏فرمایید جواب مسأله و سؤال فدوی را مرقوم فرمایند: ‏

‏‏از یک پدر و مادر، دو پسر و سه دختر می باشند. پدر در تاریخ 25 / 10 / 1357 به‏‎ ‎‏رحمت ایزدی پیوست؛ به پاس احترام مادر، ارث را که از قبیل اثاثی‏‏ۀ‏‏ منزل بوده تقسیم‏‎ ‎‏نکرده ایم؛ بعد از چندی متجاوز از دو سال، برادرم فوت نمود؛ البته کارمند ارتش بوده‏‎ ‎‏و دارای خانه و ماشین هم بوده است. بازماندگان او ـ عیال و فرزندانش ـ از حقوق‏‎ ‎‏اداری او استفاده می نمودند. آن ها از ارث او و حقوقش، سهم مادرش را نداده اند؛ مادر‏‎ ‎‏پس از چندی ـ حدود چهار سال بعد از آن ـ به رحمت ایزدی پیوست. پس از فوت‏‎ ‎‏مادر، سه خواهرم اظهار می دارند که مادر در زنده بودن، به آن ها گفته است: چون سهم‏‎ ‎‏و حق و حقوق مادر را آن ها نداده اند، از ارث پدر و مادر چیزی به آن ها نمی رسد. حال‏
‏‎

‎‏چون در بودن برادرم، پدر فوت کرده، باگفته سه خواهرم که از قول مادر می گویند،‏‎ ‎‏نمی دانم چه عملی انجام دهم که فردای قیامت برای این جانب مسئولیتی نداشته باشد.‏‎ ‎‏بسمه تعالی، وصیت به ندادن ارث به وارث نافذ نیست و ارث هر یک از‏‎ ‎‏پدر و برادر، و مادر به وارث شرعی آن ها کما فرض الله‌ می رسد.‏

‏‏[سؤال 8621]‏‏ ‏ ‏ 4706‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 2 / 10 / 1361‏

‏‏محضر مبارک حضرت آیت الله‌ العظمی امام خمینی، مدّ ظله الوارف، پس از ابلاغ‏‎ ‎‏سلام‏

‏‏زیدی از دنیا رفته و در وصیت نامه اش چنین نوشته: «...و مهریۀ عیال موصی را از‏‎ ‎‏کل ترکه ادا نمایند و ربع سهم عیال موصی را از کل ترکه از منقول و غیر منقول بدهند،‏‎ ‎‏مطابق فتوای حضرت آیت الله‌ بروجردی...». آیا آنچه از این عبارت وصیت نامه‏‎ ‎‏استظهار می شود این است که موصی وصیت خاص کرده و ربع کل مال را باید به او داد‏‎ ‎‏و یا این که به قرینه انضمامش به فتوای حضرت آیت الله‌ بروجردی، مطابق فتوای‏‎ ‎‏ایشان باید ‏‏ از قیمت هوایی منزل را به او داد؟ ضمناً لازم به تذکر است که عیال‏‎ ‎‏موصی فرزند نداشته است. أدام الله‌ ظلّکم الوارف‏

‏‏بسمه تعالی، باید در ربع که سهم عیال است، مطابق قانون ارث عمل شود و‏‎ ‎‏وصیت در این جهت اثر ندارد.‏

‏‏[سؤال 8622]‏‏ ‏ ‏ 4707‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏‏محضر مقدس رهبر عالی قدر حضرت آیت الله‌ العظمی امام خمینی، مدّ ظله العالی،‏‎ ‎‏السلام علیکم ورحمة الله‌ وبرکاته‏

‏‏شخصی وصیت کرده که بعد از وفات او از ما ترک او مبلغ یک هزار تومان را خرج‏‎ ‎‏خودش نمایند، و مبلغ چهارصد تومان به دو دخترش هر یکی دویست تومان بدهند و‏
‏‎

‎‏باقی ترکه هر چه باشد زوجه اش با پسرش بالمناصفه تقسیم نمایند. دخترها این‏‎ ‎‏وصیت را قبول نکرده اند. ورثه سهم خودشان را از دو ثلث اصل مال متصاحب شده اند‏‎ ‎‏و مبلغ یک هزار تومان را که برای خودش وصیت کرده بود از ثلث خرج کرده اند. لطفاً‏‎ ‎‏حکم بقیه ثلث را بیان فرمایید. آیا تمامی بقیه را به زوجه بدهند، علاوه از ثُمنی که از‏‎ ‎‏دو ثلث بوده است و یا از ثلث روی ثُمنیه می گذارند تا به مقدار سهم پسر برسد. و‏‎ ‎‏دیگر این که نسبت به چهارصد تومان دخترها که وصیت کرده بود چه می فرمایید؟ آیا‏‎ ‎‏چون وصیت را قبول نکرده اند و سهم خودشان را هم از دو ثلث اصل ترکه برده اند‏‎ ‎‏نسبت به چهار صد تومان حق ندارند و یا باید از ثلث او به ایشان هم بدهند؟‏

‏‏بسمه تعالی، مبلغی که وصیت کرده خرج خودش بشود از ثلث ترکه خارج‏‎ ‎‏می شود و بقیه بین همه ورثه علی ما فرض الله‌ تقسیم می شود و وصیت در‏‎ ‎‏این جهت اثر ندارد.‏

‏‏[سؤال 8623]‏‏ ‏ ‏  ‏‏---->‏‏ ‏‏ 2685‏

‏‏2. در وصیت نامه شهیدی آمده است: ... و تا می توانید از اموال من در راه خدا انفاق‏‎ ‎‏کنید. مستدعی است مراد از عبارت فوق را بیان فرمایید تا رفع شبهه گردد. ‏

‏‏بسمه تعالی، حتی الامکان احتیاط مراعات شود.‏

‏‏[سؤال 8624]‏‏ ‏ ‏  ‏‏---->‏‏ ‏‏ 4692‏

‏‏3. بفرمایید ثلث مالم را در چه راهی وصیت نمایم، که خشنودی و رضای خدا در‏‎ ‎‏آن باشد؟‏

‏‏بسمه تعالی، می توانید در مطلق خیرات وصیت نمایید.‏

‏‏[سؤال 8625]‏‏ ‏ ‏ 4708‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏‏دفتر محترم حضرت امام خمینی، دام ظله العالی ‏

‏‏محترماً به عرض می رساند که در حدود شصت سال قبل، مرحوم پدر این جانب‏
‏‎

‎‏زمینی را به مرحوم مادرم واگذار نموده و مبلغ سیصد ریال مادرم را به خود بدهکار‏‎ ‎‏کرده است. در مقابل سیصد ریال را، خرج کفن و دفن نموده و نعش آن را از قری‏‏ۀ‏‎ ‎‏بازرجان تفرش به قم حمل و در صحن جدید حضرت معصومه علیهاالسلام دفن نماید. ‏

‏‏و مادرم هم سواد نداشته، نمی دانم جریان را او اطلاع داشته یا نه، ولی مرحوم‏‎ ‎‏مادرم می گفت این زمین مال من می باشد. در حدود پانزده روز قبل مادرم مرحوم شده‏‎ ‎‏و این کاغذ از جوف کاغذهایش بیرون آمده و ما تکلیف خودمان را در مقابل این‏‎ ‎‏وصیت پدر به مادرم نمی دانیم. در ضمن جنازه مرحوم پدرم را حدود چهل سال قبل‏‎ ‎‏در همان قریۀ بازرجان تفرش به خاک سپرده اند. خواهشمند است تکلیف شرعی‏‎ ‎‏این جانب را معلوم فرمایید که پدر و مادرم از یکدیگر رضایت داشته باشند. از خداوند‏‎ ‎‏متعال سلامتی وجود امام عزیز را تا ظهور امام زمان خواستارم. والسلام‏

‏‏بسمه تعالی، در مفروض مسأله، شما تکلیفی ندارید. ‏

‏‏[سؤال 8626]‏‏ ‏ ‏ 4709‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏‏حضور محترم رهبر انقلاب و بنیان گذار جمهوری اسلامی ایران، امام خمینی‏

‏‏این جانب مادری داشتم حدود 80 ساله که وصیت کرده بودند بعد از فوت، ایشان‏‎ ‎‏را در بهشت زهرا دفن کنند؛ ولی مادر این جانب در منزل برادرم در ورامین (قرچک)‏‎ ‎‏فوت می کنند که برادرم و اقوام، بدون اطلاع این جانب جنازۀ مادرم را به قم برده و دفن‏‎ ‎‏می کنند؛ حالا وصیت نامه در دست ما مانده و نمی دانیم چه کار کنیم. از حضور مبارک‏‎ ‎‏تمنا داریم راهنمایی بفرمایید. در ضمن مخارجی که برای دفن و کفن و حمل به قم‏‎ ‎‏شده، از اموال خودشان می توانیم برداشت کنیم یا نه؟ ‏

‏‏تذکر: آیا اموالی که متوفی دارند، می توان در امور خیریه یا خرید نماز و روزه به‏‎ ‎‏مصرف رساند یا خیر؟‏

‏‏بسمه تعالی، اگر از دفن مدتی گذشته و بدن تغییر کرده، عمل به وصیت‏
‏‎

‎‏مورد ندارد و مصارفی که برای حمل جنازه بر خلاف وصیت میت‏‎ ‎‏پرداخته شد، نمی توانند از ترکۀ میت بردارند و نسبت به اموال، اگر وصیت‏‎ ‎‏نکرده اختیار آن با ورثه است.‏

‏‏[سؤال 8627]‏‏ ‏ ‏ 4710‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏‏1. اگر فرزندی وصیت کند که او را در جای مخصوصی دفن نمایند؛ آیا پدر و مادر‏‎ ‎‏می توانند به این وصیت عمل نکنند و او را در جای دیگر دفن نمایند؟‏

‏‏بسمه تعالی، باید به وصیت عمل شود.‏

‏‏2. نگاه کردن زن به سر و صورت و دست اجنبی (کفّین) بدون شهوت جایز است یا خیر؟‏

‏‏بسمه تعالی، مانع ندارد.‏

‏‏3. نگاه کردن زنان به دست و صورت مردانی که در تلویزیون ظاهر می شوند، بدون شهوت جایز است‏‎ ‎‏یا خیر؟‏

‏‏بسمه تعالی، مانع ندارد.‏

‏‏4. نگاه کردن مردان به صورت و دست زنانی که در تلویزیون ظاهر می شوند جایز است یا خیر؟‏

‏‏بسمه تعالی، مانع ندارد.‏

‏‏5. فردی از منافع و درآمد خود پولی را به عنوان قرض می دهد و خانه ای را برای نشستن رهن می کند و‏‎ ‎‏سر سال خمس او می رسد؛ آیا این پولی را که قرض داده، باید خمسش را بدهد یا خیر؟ ‏

‏‏بسمه تعالی، هر وقت وصول کرد، خمس بدهد.‏

‏‏[سؤال 8628]‏‏ ‏ ‏ 4711‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏‏محضر مقدس مرجع عالی قدر و رهبر انقلاب حضرت آیت الله‌ العظمی امام‏‎ ‎‏خمینی، مدّ ظله العالی‏

‏‏به عرض عالی می رساند: اگر وصیت نامه به این عنوان نوشته شود: ‏

‏‏«این جانب وصیت خود را به شرح زیر برای ورثه ام می نویسم که به عنوان سند‏
‏‎

‎‏رسمی در بین فرزندانم حکمفرما باشد و هر کدام خلاف این رفتار نمایند مسئول خدا‏‎ ‎‏می باشند. چون به اصلاحات ارضی در زمان انقلاب در شهر سنقر آتش زده بودند و‏‎ ‎‏هر جا مراجعه کردم موفق نشدم به طور رسمی اموال را به نام فرزندان مورد نظر ثبت‏‎ ‎‏نمایم، لذا بدین وسیله از تمام مراجع ذی صلاح تقاضا دارم این وصیت نامه را به عنوان‏‎ ‎‏سند ثبتی قبول فرمایند. ‏

‏‏1. دخترم، که تا حد توانایی برای تحصیل ایشان مضایقه نکرده ام و صاحب حقوق‏‎ ‎‏هم شده است و سهم او را از قریه جوبکبود معلوم کرده ام و دیگر هیچ نوع حقی از‏‎ ‎‏اموال منقول وغیر منقول که از این جانب جا بماند، ندارد.‏

‏‏2. پسرم، چون چندین بار خانه و زندگی برایش درست کردم و از بین برده، مجبور‏‎ ‎‏شدم از مزرعه بیگلر آباد به اسم فرزندان نام برده صلح نموده که نتواند آن را بفروشد؛‏‎ ‎‏لذا ایشان از اموال که به نام من است هیچ حقی ندارند وهر چه اموال منقول و غیر‏‎ ‎‏منقول به نام من بوده باشد متعلق به بچه های زوجه ام است و زوجه ام هم حق خودش‏‎ ‎‏را می برد». ‏

‏‏آیا این هبه است یا وصیت؟ در صورت وصیت بودن چه حکم را دارا است؟‏

‏‏بسمه تعالی، آنچه را در حیات خود صلح نموده، ملک مصالح لهم شده‏‎ ‎‏است و وصیت او نسبت به این که بعض ورثه ارث نبرند باطل است و ترکه‏‎ ‎‏او به همه ورثه می رسد.‏

‏‏[سؤال 8629]‏‏ ‏ ‏  ‏‏---->‏‏ ‏‏ 3663‏

‏‏3. شخصی می گوید: بعد از مردنم ارث دخترم را مطابق پسرم بدهید؛ این وصیت‏‎ ‎‏صحیح است به نحوی که از ثلث برداشته شود، یا اصلاً وصیت صحیح نیست؟‏

‏‏بسمه تعالی، باطل است.‏

‏‏[سؤال 8630]‏‏ ‏ ‏  ‏‏---->‏‏ ‏‏ 6836‏

‏‏3. اگر کسی در زمان حیات خود مقداری از زمین مزروعی خود را (چه مالک عین‏
‏‎

‎‏و چه مالک منفعت) به پسر بزرگ خود بدهد و وصیت کند که بعد از مرگش از آن‏‎ ‎‏زمین چیزی به آن پسر ندهند، آیا این وصیت نافذ است؟‏

‏‏بسمه تعالی، این وصیت که به معنای منع وارث است از سهمش، نافذ‏‎ ‎‏نیست.‏

‏‏[سؤال 8631]‏‏ ‏ ‏ 4712‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 12 / 4 / 1361‏

‏‏رهبر عالی قدر معظم، حضرت آیت الله‌ امام خمینی، دام ظله العالی، اماما! با کمال‏‎ ‎‏احترام به عرض مبارک می رساند:‏

‏‏این جانب دارای سه پسر و سه دختر هستم. یکی از پسرهایم به افتخار شهادت‏‎ ‎‏نایل گردید و خدا را شکر می کنم، اما یکی دیگر از پسرهایم انتظار آن را داشتم که‏‎ ‎‏ایشان هم مؤمن و معتقد به دین اسلام و به ولایت فقیه و قانون جمهوری اسلامی‏‎ ‎‏می شد، ولی متأسفانه هرچه نصیحت و تقاضا کردم؛ به هیچ وجه قبول نکرد. صریحاً‏‎ ‎‏جواب منفی داده، بر اثر معاشرت با رفقای گمراه، گمراه شده است از هر راهی آمدم،‏‎ ‎‏حتی با تشویق و نصایح که لااقل نماز بخواند، حاضر نشد و قلبم را سوزاند. به ناچار از‏‎ ‎‏آمدن خانۀ خودم مانع شدم.‏

‏‏خود من قریب دو سال است مریض و فلج شده ام. از طرفی بر هر مسلمان، وصیت‏‎ ‎‏کردن، جزو واجبات است ولی این پسرم من را ناراضی کرده و به قلبم آتش زده،‏‎ ‎‏حاضر نیستم بعد از فوت من، دیناری از ماترکم را به ارث برده، با رفقایش هزین‏‏ۀ‏‎ ‎‏نامشروع نماید. هر مالی که انسان به دست بیاورد، طبق آی‏‏ۀ‏‏ قرآن که می فرماید: ‏‏فَمَنْ‏‎ ‎‏یَعْمَلْ مِثْقالَ ذَرَّةٍ خَیْراً یَرَهُ * وَ مَنْ یَعْمَلْ مِثْقالَ ذَرَّةٍ شَرًّا یَرَهُ‏‏، باید جوابگو باشد. آیا از انصاف‏‎ ‎‏و از عقل دور نیست، ورثه ارث را هزین‏‏ۀ‏‏ نامشروع نموده و پدر در قیامت مسئول عمل‏‎ ‎‏ایشان باشد؟ مسئولیت پدر برای خودش کافی است. در خاتمه، ماترک این جانب که‏‎ ‎‏ارث پدری است، مقداری زمین است که اشکالات قانونی ثبتی دارد، به علاوه با قانون‏
‏‎

‎‏جمهوری اسلامی وفق ندارد. نمی شود ثبتی ماترک خود را ثبتی انجام داده و پسرم را‏‎ ‎‏از ماترک خود بی بهره نمایم. بالاتر از همه خودم افلیج و خانه نشین و توان حرکت‏‎ ‎‏ندارم و کسی را ندارم که کمک نماید در تهران وصیت رسمی نوشتم و اسم پسرم را‏‎ ‎‏جزو اولاد خود ننوشته و بقی‏‏ۀ‏‏ ورث‏‏ۀ‏‏ خود را ذکر کرده ام که ماترکم را ـ کما فرض الله‌ ـ‏‎ ‎‏تقسیم نمایند. رونوشت آن به پیوست تقدیم است. حالا می فهمم، این هم قانونی‏‎ ‎‏نیست؛ و بعد از فوت من، می تواند وراثت خود را ثابت کرده و شریک باشد. ‏

‏‏لذا از مقام محترم استدعای عاجزانه دارم، حکمی با اقرار خودم عنایت فرموده تا‏‎ ‎‏بتوانم پسرم را از ارث بی بهره نمایم اگر چنین عملی انجام نشود؛ هر عملی غیر مشروع‏‎ ‎‏انجام می دهد، این جانب در قیامت مسئول نخواهم بود. منتظر جواب نامۀ شریف‏‎ ‎‏می باشم. قبلاً هم نامه ای توسط دفتر نخست وزیری تقدیم شده و به پاسخ آن نایل‏‎ ‎‏نشدم. امر مبارک مطاع می باشد. ‏

‏‏والسلام علیکم ورحمة الله‌ وبرکاته‏

‏‏بسمه تعالی، شخص نمی تواند وارث شرعی را با وصیت، از ارث محروم‏‎ ‎‏نماید، ولی می تواند با انتقال دارایی خود در حال حیات به دیگری،‏‎ ‎‏زمینه ی ارث را از بین ببرد. ‏

‏‏[سؤال 8632]‏‏ ‏ ‏  ‏‏---->‏‏ ‏‏ 277‏

‏‏2. شخصی در نظر دارد که وصیت نماید مبلغ پنجاه هزار تومان جهت حق دفن در‏‎ ‎‏صحن مقدس امام رضا علیه السلام به آستان قدس تعلق گیرد؛ آیا دفن در صحن مقدس بهتر‏‎ ‎‏است، یا این که این مبلغ را در امور دامادی سادات مصرف نماید و محل دفن را در‏‎ ‎‏گورستان عمومی قرار دهد؟ ‏

‏‏استدعا دارم نظر مبارک امام را مرقوم فرمایید.‏

‏‏بسمه تعالی، اختیار با خود شخص است و فضیلت دفن در جوار حضرت‏‎ ‎‏رضا علیه السلام روشن است.‏

‏
‏‎

‎‏[سؤال 8633]‏‏ ‏ ‏ 4713‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏‏محضر حضرت آیت الله‌ العظمی خمینی مدّ ظله العالی‏

‏‏شخصی چند تا دختر دارد و چند تا هم پسر دارد، آیا می تواند دارایی و ملک‏‎ ‎‏خود  را برای پسران خود هبه کند یعنی ببخشد و دختران را حق ندهد؟ ایشان در‏‎ ‎‏حیات خود که هنوز مریض هم نشده این طور وصیت کرده جایز است؟ شما بیان‏‎ ‎‏فرمایید.‏

‏‏بسمه تعالی، اگر در زمان حیات خود مال را به یکی از فرزندان هبه کند و‏‎ ‎‏تحت قبض او در آورد در صورتی که این عمل موجب برانگیخته شدن‏‎ ‎‏بغض و عداوت بین ورثه نشود اشکال ندارد و موهوب له مالک مال‏‎ ‎‏می شود و سایر ورثه پس از فوت شخص در آن مال حقی ندارند ولی اگر‏‎ ‎‏وصیت کند که پس از فوت او ترکه مختص به پسران باشد و دختران در آن‏‎ ‎‏حق نداشته باشد این وصیت باطل و بی اثر است.‏

‏‏[سؤال 8634]‏‏ ‏ ‏ 4714‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏‏محضر محترم حضرت آیت الله‌ العظمی امام خمینی، دامت برکاته، با عرض‏‎ ‎‏سلام  و آرزوی طول عمر تا ظهور حضرت مهدی (عج) برای حضرت عالی از‏‎ ‎‏پروردگار متعال، خواهشمند است نظر مبارک را در این مسأله که عنوان می شود‏‎ ‎‏اعلام  فرمایید.‏

‏‏در شهرستان صومعه سرا انجمنی است به نام انجمن اسلامی شهید مطهری که‏‎ ‎‏عده ای از جوانان در آن عضویت داشته و فعالیت می نمایند. در داخل شهر قبرستانی‏‎ ‎‏است قدیمی با یک بقعۀ متبرک و مسجد که نماز جمعه هم در آن جا برگزار می گردد؛‏‎ ‎‏شهرداری دفن مردگان را در این قبرستان ممنوع اعلام کرده است؛ جوانی وصیت‏
‏‎

‎‏نموده بود که اگر شهید شوم مرا در این قبرستان دفن نمایید؛ اما پدر و مادر شهید‏‎ ‎‏می گویند که ما به فرزندمان گفتیم که اگر شهید شوی علی رغم وصیت نوشته شده، تو‏‎ ‎‏را در گورستان عمومی شهر که در خارج از شهر است دفن خواهیم نمود. پس از این‏‎ ‎‏گفت و شنود، جوان نه نوشته ای از خود به جای گذاشته و نه به کسی هم چیزی گفته‏‎ ‎‏است. یادآور می شود که چند نفر از اعضای انجمن اسلامی شهید مطهری فوق الذکر‏‎ ‎‏که شهید شده اند را در قبرستان داخل شهر که ممنوع اعلام شده است دفن نموده اند و‏‎ ‎‏نمی گذارند که دیگر شهدا را که عضو آن انجمن نیستند در آن جا دفن نمایند. پدر‏‎ ‎‏شهید، وصیت نامۀ او را عمل ننموده اند و شهید خود را در گورستان عمومی خارج از‏‎ ‎‏شهر دفن نموده اند. حال بفرمایید: آیا از نظر شرعی عدم اجرای وصیت نامه شهید‏‎ ‎‏مذکور اشکالی داشته یا خیر؟ راهنمایی فرمایید.‏

‏‏والسلام علیکم ورحمة الله‌ وبرکاته‏

‏‏بسمه تعالی، با فرض این که دفن در گورستان مورد وصیت ممنوع بوده‏‎ ‎‏اشکال ندارد.‏

‏‏[سؤال 8635]‏‏ ‏ ‏ 4715‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏‏محضر مبارک حضرت آیت الله‌ العظمی امام خمینی، رهبر و بنیان گذار جمهوری‏‎ ‎‏اسلامی ایران، مدّ ظله العالی، توقیراً از حضور آن قائد بزرگ استفتا می شود:‏

‏‏برادر این جانب که در بسیج مستضعفان بوده و در جبهه زخمی می شود، به‏‎ ‎‏بیمارستان تهران منتقل و سپس شهید می شود و بدون اطلاع ما، در بهشت زهرا مدفون‏‎ ‎‏می شود. با توجه به وصیت آن شهید که خواسته است در مسجد سلیمان، کنار قبر‏‎ ‎‏مادرمان مدفون شود، تکلیف شرعی ما را بیان فرمایید.‏

‏‏بسمه تعالی، در صورتی که وصیت ثابت باشد و بدن طوری نباشد که‏‎ ‎‏موجب هتک باشد، باید به موجب وصیت عمل شود.‏

‏
‏‎

‎‏[سؤال 8636]‏‏ ‏ ‏ 4716‏

‏‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏‏پیشگاه مبارک حضرت آیت الله‌ العظمی امام خمینی، دامت برکاته، رهبر کبیر‏‎ ‎‏انقلاب اسلامی‏

‏‏پدر بزرگم (پدر پدرم) حدود پانزده سال پیش فوت و قبل از فوت، وصیت نموده‏‎ ‎‏است که جسدش به امانت سپرده شود تا در موقع مناسب جهت تدفین، به کربلای‏‎ ‎‏معلاّ برده شود. تا کنون به علت عدم اجازۀ مقامات دولتی و مناسب نبودن اوضاع‏‎ ‎‏سیاسی و دیگر مشکلات، جسد میت به کربلا حمل نگردیده و در موطن خودش به‏‎ ‎‏امانت سپرده شده است.‏

‏‏عاجزانه استدعا دارم فتوای آن بزرگوار در مورد دفن میت در موطن خودش و یا‏‎ ‎‏حمل جسد در زمان مناسب به کربلا شرف صدور یابد. ضمناً آیا امکان دارد که میت‏‎ ‎‏در موطنش به خاک سپرده شود و هزینۀ دفن وی در کربلا به یکی از سازمان های‏‎ ‎‏خیریه که آن بزرگوار تعیین می فرمایند داده شود؟‏

‏‏با آرزوی طول عمر برای آن حضرت و پیروزی اسلام و مسلمین‏

‏‏بسمه تعالی، باید میت را دفن کنند و با فرض این که فعلاً نمی توانند به کربلا‏‎ ‎‏ببرند، در همان محل خودش دفن کنند.‏

‏‏[سؤال 8637]‏‏ ‏ ‏  ‏‏---->‏‏ ‏‏ 3372‏

‏‏2. شهدایی که وصیت می کنند که مثلاً ما را در جبهه به خاک بسپارید، آیا عمل به‏‎ ‎‏این وصیت واجب است یا نه؟ و چنانچه او را در محلش دفن نمودند، اکنون وظیفه‏‎ ‎‏چیست؟‏

‏‏بسمه تعالی، اگر وصیت مزبور ثابت باشد، عمل بر طبق آن لازم است و‏‎ ‎‏نبش اگر بعد از متلاشی شدن بدن باشد و یا آن که موجب هتک شود جایز‏‎ ‎‏نیست.‏

‏‎ ‎

‏‎

‎