کتاب یمین و نذر
احکام نذر
تعذّر وفای به نذر
نسخه چاپی | ارسال به دوستان
برو به صفحه: برو

نوع ماده: کتاب فارسی

پدیدآورنده : خمینی، روح الله، رهبر انقلاب و بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران، 1279 - 1369

محل نشر : تهران

ناشر: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س)

زمان (شمسی) : 1392

زبان اثر : فارسی

تعذّر وفای به نذر

تعذّر وفای به نذر

[سؤال 8936]‏ ‏ ‏ 4919‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏این جانب موقعی که امام خمینی در پاریس بودند نذر کردم که اگر امام خمینی‏‎ ‎‏صحیح و سالم وارد کشور ایران شوند من روز پنج شنبه ها را تا آن جا که عمرم باشد‏‎ ‎‏روزه بگیرم تا حالا این روزه را می گرفتم و لیکن قبلاً دوبار تحت عمل جراحی قرار‏‎ ‎‏گرفته و عمل شده ام و حالا نیز بیمار می باشم در این مورد می خواهم دستور فرمایید‏‎ ‎‏که این روز را روزه بگیرم یا نه؟‏

بسمه تعالی، با این که مریض هستید و خوف ضرر دارید نباید روزه بگیرید و نیز اگر نذر صیغه معتبره نداشته عمل به آن لازم نیست.

[سؤال 8937]‏ ‏ ‏ 4920‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏1. کسی که نذر کرده آب انباری بسازد و ساخته، فعلاً که لوله کشی شده و آن‏‎ ‎‏آب انبار از این استفاده افتاده، آیا آن آب انبار برمی گردد به ملک ناذر، یا این که باید‏‎ ‎‏فروخت و پول آن را در یکی از امور خیریه مصرف کرد، و اگر فروش جایز نباشد آیا‏‎ ‎‏می شود اجاره داد و مال الاجاره آن را به مصرف خیریه برسانند و یا خیر؟ و در‏‎ ‎‏صورتی که فروش یا اجاره جایز باشد آیا خود ناذر می تواند متصدی فروش یا اجاره‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 7صفحه 555

‏شود یا این که باید با اجازه حاکم شرع باشد؟‏

بسمه تعالی، اگر آب انبار وقف یا تصدّق شده بیع آن جایز نیست ولو از انتفاع ساقط باشد و امر آن موکول به حاکم شرع است و در غیر این صورت باقی بر ملک ناذر است و با تعذّر وفای به نذر هرگونه تصرفی در آن می تواند بکند.

‏2. کسی که دنبال ضاله خود می رود بعد از این که ضاله را پیدا کرد اگر از آن محل تا وطن خود به اندازه‏‎ ‎‏مسافت باشد می فرمایید در مراجعت باید نماز را قصر بخواند. چنانچه می خواهد که سه روزی در آن‏‎ ‎‏محل بماند نمازش تمام است یا قصر؟‏

بسمه تعالی، تا شروع به مراجعت نکرده تمام است.

‏3. باغی را چند نفر شریکند مقداری از باغ هم وقف است فعلاً سایر شرکا می خواهند باغ را تقسیم کنند‏‎ ‎‏ناچار برای سهمیه هر کدام مقداری از زمین باغ جاده خواهد شد سهمیه وقف هم مقداری از زمینش‏‎ ‎‏جاده خواهد شد اگرچه در اثر این افراز ممکن است قیمت سهام زیادتر از اول شود ولی چون مقداری‏‎ ‎‏از مساحت زمین باغ در اثر افراز و جاده انداختن کم می شود آیا این تقسیم و افراز جایز است یا خیر؟ و‏‎ ‎‏در صورت عدم جواز چنانچه سایر شرکا حاضر نیستند که باغ به اشاعه باقی باشد تکلیف چیست؟‏

بسمه تعالی، با مراعات نظر ولیّ وقف و رعایت مصلحت تقسیم جایز است.

‏4. چیزهایی که برای مؤونه زندگی می خرند مثل منزل و فرش و غیره بعد از چند سال آن ها را‏‎ ‎‏می فروشند که از پول آن ها منزل یا فرش دیگری که از مؤونه زندگی است بخرند، آیا بعد از فروش پول‏‎ ‎‏آن ها متعلق خمس است یا خیر؟ و در صورتی که تخمیس واجب باشد به مجرد فروش باید تخمیس‏‎ ‎‏شود یا این که اگر تا آخر سال از آن پول مؤونه لازمه را نخرید بعد از تمام شدن سال باید خمس آن ها را‏‎ ‎‏بدهد.‏

بسمه تعالی، خمس پول را بدون استثنا مؤونه سال باید بدهند.

‏5. اشخاصی که از وطن اصلی خود می روند در جای دیگر برای کسب، و در آن محل کسب، مثل تهران‏‎ ‎‏قصد توطن می کنند، البته از وطن اصلی هم اعراض نکرده اند ولی ممکن است تا زنده هستند به وطن‏‎ ‎‏اصلی برنگردند برای ماندن، بلی گاه گاهی مثل ایام عاشورا مثلاً به وطن اصلی مراجعت می کنند و بعد‏‎ ‎‏از ایام سوگواری مراجعت می کنند به وطن مستجد، یا این که گاهی برای رسیدگی به املاکشان یا برای‏‎ ‎‏میهمانی به وطن اصلی می روند، الآن در حدود پنجاه سال یا بیشتر است که از وطن اصلی به وطن‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 7صفحه 556

‏مستجد رفته اند و در خلال این مدت رفتن آن ها به وطن اصلی به نحو مذکور بود، در این صورت این‏‎ ‎‏چند روزی که به وطن اصلی می روند نمازشان در آن جا تمام است یا قصر؟‏

بسمه تعالی، تا اعراض نکرده اند تمام است.

[سؤال 8938]‏ ‏ ‏ 4921‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 1 / 10 / 1361‏

‏به نام تو ای خدایی که دل ها را منقلب می کنی و بندگانت را راهنمایی، حضور‏‎ ‎‏محترم برادر مسئول در دفتر امام خمینی، سلام، امیدوارم که حال همگی شما و تمامی‏‎ ‎‏رزمندگان غیور اسلام و مخصوصاً امام عزیزمان سلامت باشد و خبرهای خوش و‏‎ ‎‏پیروزی های پی درپی برای کربلا و قدس عزیز، به زودی زود به شما برسد. ‏

‏برادرم امیدوارم که مرا ببخشید که مزاحمتان شدم، ولی چاره ای نداشتم که از شما‏‎ ‎‏راهنمایی بخواهم. من یکی از بندگان حقیر و روسیاه خدا هستم. برادرم! من در حملۀ‏‎ ‎‏شلمچه در جبهه بودم و چون درگیری خیلی شدید بود، در آن لحظه من به خدای‏‎ ‎‏خودم گفتم که خدایا! اگر این حمله با موفقیت رزمندگان ما پایان پذیرد و ما تلفات‏‎ ‎‏کمتر بدهیم و شلمچه کاملاً به دست بچه های ما بیفتد، من یک گوسفند می گیرم و در‏‎ ‎‏مقابل تمامی رزمندگان قربانی می کنم که برادران ما با سلامتی کامل باشند و به پیش‏‎ ‎‏بروند، و خونشان کمتر ریخته شود. خلاصه در جادۀ آبادان ـ خرمشهر که بودم، هرچه‏‎ ‎‏در آبادان سراغ یک گوسفند را گرفتم نبود و می بایستی به ماهشهر یا سر بندر می رفتم‏‎ ‎‏و آن هم چون در سپاه خرمشهر بودم اجازه نداشتم و در آن زمان به من اجازه‏‎ ‎‏نمی دادند. خلاصه، الحمد لله‌ شلمچه به دست برادران جان بر کف و غیور اسلام افتاد‏‎ ‎‏و از آن زمان تا حال می دانید که چقدر مدت است که می گذرد. من چون این نذر را‏‎ ‎‏کرده ام که مقابل پای برادران و در آن مکان قربانی می کنم، حالا چه کار کنم؟ البته‏‎ ‎‏اگر  بعدها خداوند متعال و منّان به ما فرصتی و توفیقی دهد می توانم بروم و ادای‏‎ ‎‏فرائض کنم، ولی حالا مرا راهنمایی کنید که تا حالا که نذر را ادا نکرده ام، گناه‏‎ ‎‏کرده ام  و  فقط می توانم در همان جا که نذر کرده ام قربانی کنم یا می توانم در جای‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 7صفحه 557

‏دیگر  ادا کنم؟ این چطور می شود؟‏

‏خواهش می کنم برای من به وضوح بنویسید و مرا راهنمایی کنید که حداقل‏‎ ‎‏مرتکب گناه نشوم و عهدی را که با خدای خودم بسته ام بتوانم ادا کنم.‏

‏خداوند تبارک و تعالی توفیق خدمت به تمامی مسلمین و مستضعفین دنیا را‏‎ ‎‏عنایت فرماید و سایۀ امام عالی قدر و عزیز ما را تا زمان ظهور حضرت مهدی (عج) از‏‎ ‎‏سر مسلمین و مستضعفین جهان برندارد. خدا نگهدار تمامی شماها و رزمندگان باد.‏

‏التماس دعا دارم، به امید فتح کربلا و قدس عزیز‏

بسمه تعالی، با فرض این که در آن موقع نتوانستید گوسفندی تهیه نمایید، فعلاً بر شما چیزی واجب نیست. ان شاء الله‌ موفق باشید.

[سؤال 8939]‏ ‏ ‏ 4922‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏محضر مبارک حضرت آیت الله‌ المجاهد، امام خمینی، مدّ ظله العالی‏

‏اگر شخصی در زندان از خوف و ترس نذر کند که اگر امروز از زندان آزاد شوم‏‎ ‎‏برای خدا فلان کار را انجام خواهم داد. بعد از آزادی فراموش کند که چه روزی آزاد‏‎ ‎‏شده است، همان روز که نذر کرد و یا بعد از آن. لطفاً بفرمایید که عمل کردن به نذر‏‎ ‎‏برای آن شخص واجب است یا خیر؟ و در صورت وجوب، عمل به نذر برای آن‏‎ ‎‏شخص مقدور نیست. تکلیف او چیست؟‏

بسمه تعالی، واجب نیست.

[سؤال 8940]‏ ‏ ‏ 4923‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی ‏ ‏ 21 / 3 / 1359 ‏

‏محضر مبارک زعیم و رهبر عالی قدر، حضرت آیت الله‌ العظمی امام خمینی، دامت‏‎ ‎‏برکاته، محترماً؛ مسئلت دارم که به مسأله ذیل جواب مرقوم فرمایید:‏

‏طلبه ای نذر کرد که اگر انقلاب پیروز شود، هفت رأس گوسفند در راه خدا بکشد و‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 7صفحه 558

‏تقسیم نماید. او بعد از پیروزی انقلاب شهید شد. در حالی که هم در زمان گفتن صیغۀ‏‎ ‎‏نذر و هم عند الشهاده، قدرت مالی بر ادای نذر نداشت. آیا بر وصی ادای نذر مذکور‏‎ ‎‏لازم است؟‏

بسمه تعالی، واجب نیست.

[سؤال 8941]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 159

‏2. شخصی پنج متر پارچۀ سیاه برای یک هیأتی نذر کرده است، یک نفر که خود‏‎ ‎‏صاحب آن هیأت بود گفت که اگر حاجت خود را گرفتی این نذر را ادا کن، این جریان‏‎ ‎‏بعد از انقلاب بوده است چون آن کس که راهنمایی کرده است خبری از او ندارم جز‏‎ ‎‏یک آدرس، نمی دانیم آدرس خیابان های آن عوض شده است یا نه، آیا می توانیم که‏‎ ‎‏این نذر را در هیأتی دیگر و یا در دهات که دسته های عزاداری است ادا کنیم؟ شما‏‎ ‎‏راهنمایی کنید.‏

بسمه تعالی، اگر به هیأت مورد نذر نمی توانید برسانید، اختیار با خود شما است. 

[سؤال 8942]‏ ‏ ‏ 4924‏

‏ ‏ ‏ بسمه تعالی‏

‏با تقدیم بهترین سلام ها به یگانه ولی فقیه زمان، حضرت امام خمینی، ادام الله‌ ظله‏‎ ‎‏العالی علی رؤوس المسلمین‏

‏1. اگر کسی نذر کرده در روز معینی غسل نماید و اتفاقاً در آن روز آب پیدا نکرد و‏‎ ‎‏یا مانعی پیش آمد که نتوانست غسل کند وظیفه اش چیست؟ اگر وظیفه اش تیمم است،‏‎ ‎‏بعد از برطرف شدن مانع، به جا آوردن غسل لازم است و یا همان تیمم مجزی است؟‏

بسمه تعالی، با فرض صحت نذر، اگر آب ندارد وفا به نذر ساقط است و تیمم لازم نیست.

‏2. اگر عضوی از میت مثل دست یا پایش مفقود شود و بقیه بدن را غسل دهند و پس از آن، عضو‏

استفتائات امام خمینی (س)ج. 7صفحه 559

‏مفقود پیدا شود و آب در دسترس نباشد نسبت به این عضو چه باید کرد؟‏

بسمه تعالی، اگر آب ندارند و از مواضع تیمم هم نیست، بدون غسل و تیمم دفن کنند.

‏3. بچه نابالغی که مسّ میت کرده می تواند با وضوی تنها، مسّ خط قرآن و اسم خدا و... نماید؟‏

بسمه تعالی، بچه نابالغ تکلیف ندارد.

‏4. با توجه به این که یکی از محرّمات بر شخص جنب، گذاشتن چیزی در مسجد است، اگر این چیز را‏‎ ‎‏به وسیلۀ چوبی یا به وسیله طنابی به داخل مسجد بیندازد باز هم کار حرامی کرده است یا نه؟‏

بسمه تعالی، فرق نمی کند.

‏5. آیا شیشه های معمولی در و پنجره مانع مطهّریت آفتاب هستند یا نه؟ در صورت منفی بودن جواب،‏‎ ‎‏اگر پشت خود شیشه نجس باشد با تابیدن آفتاب بر روی آن پاک می شود یا خیر؟‏

بسمه تعالی، اگر مانع تابش آفتاب بر جای نجس نباشد، مانع مطهّر بودن نیست.

[سؤال 8943]‏ ‏ ‏  ‏---->‏ ‏ 5985

‏6. اگر انسان نذری کرده باشد، مثلاً روزه گرفتن ده روز اول ماه قربان و فراموش‏‎ ‎‏کرده باشد که آیا قید زمان را مطرح کرده یا نه و منظورش هر سالی که شد، بوده است‏‎ ‎‏یا حتماً اولین سال بعد از ادای نیت مرادش بوده، در صورتی که در اولین سال فرا‏‎ ‎‏رسیدن آن ماه به واسطه کسالت نتواند آن را ادا کند؛ آیا می تواند این روزه ها را در‏‎ ‎‏سال های بعد در همان ماه بگیرد و یا می تواند روزه ها را در هر روزی قضا کند و آیا‏‎ ‎‏باید کفاره بدهد؟ ‏

بسمه تعالی، در فرض مرقوم، کفاره واجب نیست، ولی سال بعد روزه ها را بگیرد و نیّت ادا و قضا نکند.

‎ ‎

استفتائات امام خمینی (س)ج. 7صفحه 560