سخنرانی
زمان: 28 شهریور 1361 / 1 ذی الحجه 1402
مکان: تهران، حسینیه جماران
موضوع: دو رکن اصلی آموزش و پرورش
مخاطب: مصباح یزدی، محمدتقی ـ قرائتی، محسن(نماینده امام در نهضت سوادآموزی) ـ پرورش، علی اکبر(وزیر آموزش و پرورش) ـ نجفی، محمدعلی (وزیر فرهنگ و آموزش عالی) ـ اعضای دفتر هماهنگی حوزه و دانشگاه و مربیان امور تربیتی
بسم الله الرحمن الرحیم
ما امروز مواجهیم با چهره های علمای محترم و اساتید دانشگاه و حوزۀ علمیه. به طور کلی در تمام سطحهایی که مشغول آموزش هستند، چه در دانشگاه، که آن هم آموزش است، و چه در سطحهای پایینتر، و چه در این نهضت سوادآموزی، که امید است توفیق زیاد پیدا بکنند و بیسوادی را ریشه کن کنند، دو رکن بزرگ، آموزش و پرورش است. همه جا، حالا اسمش یک جایی آموزش باشد، یک جایی دانشگاه، آن فرق نمی کند. دو رکن اصلی، آموزش و پرورش است و اسلام در هر دو رکن سفارش اکید فرموده است. و پرورش سفارشش بیشتر شده است و اهمیتش هم بیشتر است. پرورش به معنای اینکه در هر جایی که علما مشغول تدریس هستند؛ علمای دانشگاه و علمای حوزه های علمی قدیمی و استادها در هر جا هستند با این دو رکن مواجه اند: رکن آموزندگی و تربیت علمی و رکن پرورش و تربیت اخلاقی و تهذیب نفس. ما اگر فرض کنیم که یک ملتی آموزش و پرورش در آن نفوذ کرد و همۀ ملت آموزش یافتند به اندازه ای که احتیاجات ملت است، و پرورش یافتند و تهذیب نفس کردند و تربیت اخلاقی شدند، ملتی که یک همچو توفیقی را پیدا بکند یک ملت نمونه ای خواهد بود. و ما حالا هر دو جهتش را عرض می کنیم و چیزهایی که مترتب بر هر دو جهت است.
ویژگیهای تعلیم و تعلم در قرآن و حدیث
آقایان می دانند، لکن تذکر، باز خوب است. مسئلۀ آموزش و مسئلۀ تعلیم و تربیت
علمی، یک مطلبی است که در قرآن کریم، در احادیث اولیای خدا از رسول اکرم تا سایر ائمۀ هدی، همه جا ذکر از این قضیه بوده است، و تجلیل از مقام علما به معنای وسیع و وادار کردن به اینکه باید علم را بیاموزند اگرچه در چین باشد، و این مثل است. یعنی اگر علم را هم از یک کشورهایی که دور افتاده اند و از اسلام هم اطلاعی ندارند، لکن از علمشان استفاده باید کرد. و از مهد تا لحد، از وقت تولد تا آخر، که باز این یک تأکیدی است بر اینکه مسئله تعلیم و تعلم انحصار به یک سنین خاصی ندارد، و هیچ کس هم مستغنی از آن نخواهد بود. علم یک حقیقت غیر متناهی است، و انسان اگر در تمام عمر هم تحصیل علم را بکند باز به آخر نرسانده است. و لهذا سزاوار است که انسان در تمام مراحل عمر مشغول تحصیل علم باشد. یعنی همه محتاجیم به اینکه از یکدیگر چیز یاد بگیریم. همه محتاج به تعلیم و تربیت علمی هستیم. هیچ وقت نیست که انسان از این مستغنی بشود. و کسی که بخواهد خودش را بسازد در جهت علم، نباید در یک حدی که رسید بگوید این بس است. کسی که این معنا را توهم کند که این مقدار بس است. این، ادراک نکرده است ماهیت علم را. علم یک معنایی است، یک حقیقتی است در هر رشته ای، که آخر ندارد، غیرمتناهی است. از این جهت، ما باید در تمام مدت عمرمان علم را تحصیل کنیم. مطالعات را داشته باشیم و دیگران را تربیت کنیم. تربیت علمی کنیم و سطح معلومات مردم را بالا ببریم. و در یک کشوری که در این جهت کامیاب نبوده است، حالا که ما و شما و آقایان متصدی این امر هستیم، باید هم نهضت سوادآموزی توسعه داشته باشد و همه شرکت کنند. کسانی که سواد ندارند شرکت کنند، تا آنها را ببرند به حدی که برای خودشان بتوانند مسائلی را بفهمند. و هم از کودکستان تا دبیرستان تا بالاتر و دانشگاه، باید تحصیلات را تحکیم کنند. و همچو نباشد که دنبال این باشند که یک سندی دست بدهند یا یک سندی بگیرند، یک مدرکی داشته باشند. خود علم را تعقیب کنند. و حتی اساتید دانشگاه هم محتاج به تعلیم و تعلم هستند، و همین طور در
حوزه های علمی قدیمی. آنها هم در یک حدی قانع نباید باشند و تا آخر عمر مشغول باشند؛ مشغول به تحصیل، مشغول به تعلیم. آنهایی که مدرس هستند و تعلیم می دهند، توجه دارند که خودشان استفاده می کنند از تدریسشان و از تعلیمشان و از شاگردهاشان بسیاری از امور را. چون آنجاها یک بحث آزادی است و هر کس حق دارد که اشکال بکند و حرف استاد را قبول نکند و حرف استاد را رد بکند. اساتید می دانند که در این رد و بدل و در این اعطا و اخذ، اخذ زیاد است و انسان در همان جا تربیت علمی می شود. قضیۀ علم معلوم است، و همه می دانید که یک ... شریفی است که همه آرزوی او را دارند. و در فطرت انسان این است که هیچ وقت بس ندارد. فطرت این طوری است. شما اگر فرض بکنید که تمام علوم مادی و معنوی را بدانید و بشنوید، یک وقتی که در یک جایی هست که یک علم دیگر هم هست، فطرت شما آن را هم می خواهد. غیرمتناهی است فطرت در همۀ امور. اهمیت علم، یک امری است که همه می دانند و واضح است.
نتیجه آموزش بدون پرورش روحی و معنوی
لکن ما حساب این را بکنیم که قضیۀ پرورش و قضیۀ آموزش چه جور است. یعنی آموزش اخلاقی و معنوی و قضیۀ تهذیب نفس، آن وضعش چطور است. ما اگر فرض کنیم که دانشگاه ما یا فیضیۀ ما، علوم را به طور وافر می دانند و تدریس هم می کنند، لکن فرض بکنیم که پرورش روحی و تهذیب نفس و اخلاق در آن نباشد، آیا از این تربیت علمی فقط، منهای تربیتهای روحی و پرورش معنوی، چه حاصل می شود برای کشورشان؟ و چه حاصل می شود برای اسلام عزیز؟ و چه حاصل می شود برای مردم، ملت؟ علم حاصل شد، اما اگر تربیت معنوی نباشد پهلوی علم، و پرورش روحی نباشد، چه بسا که ـ و بسیار هم شده است که ـ همین علم، مایۀ فساد شده است. و همین عالمی که تهذیب نفس نداشته است، و همین استاد دانشگاهی که تهذیب نفس نداشته است، و همین اساتید دانشگاهی که مهذب نبوده اند، برای یک کشور تحفۀ فساد می آورند، بهتر می توانند فساد را در کشور ایجاد کنند. شما می دانید ان شاءالله و باید بدانید که در طول
تاریخ که ما و شما و ملت ما صدمه دیده است، و در این اعصار اخیره که صدمات بیشتر شده است، و وابستگیهای کشور به حد اعلا رسیده بوده است، این فقط برای این بوده است که علم بوده است، تربیت اخلاقی و دینی و معنوی نبوده است. اگر دانشگاه از اول که ایجاد شد و تحقق پیدا کرد، این دو رکن در آن پیاده شده بود: رکن علم و رکن تربیت معنوی، اگر این دو جهت در دانشگاه پیدا شده بود، محصولات این دانشگاه هم محصولاتی صحیح و مترقی و سازنده بود، و کشور ما به این حالی که ما الآن داریم می بینیم نبود.
گرفتاریها همه برای این است که اعوجاج اخلاقی و تهذیب نفس در کار نبوده است. اعوجاج اخلاقی بوده است، تهذیب نفس در کار نبوده است. همۀ مصیبتهایی که بر کشورها وارد می شود، و شما ببینید که در تمام دنیا وقتی که ما نظر بیندازیم به تمام دنیا، این همه مصیبتهایی که وارد می شود بر مظلومان در تمام دنیا، و این همه افکار که خرج می شود برای اینکه، یک چیزی درست کنند که مردم را هلاک کنند، توپ و تانک و ـ نمی دانم ـ موشک و امثال ذلک، اینها برای این است که، تربیت معنوی ندارند. نه آنهایی که مسیحی هستند، مسیحی هستند و به تعلیمات حضرت مسیح ـ سلام الله علیه ـ عمل می کنند و تربیت شدند، و نه آنهایی که یهودی هستند به تربیتهای حضرت موسی ـ سلام الله علیه ـ تربیت شدند، و نه آنهایی که مسلمان هستند به تربیتهای معنوی اسلام تربیت شدند. ادعا زیاد است، ادعای اینکه صلح طلب هستیم، ادعای اینکه ما می خواهیم در عالم صلح برقرار بشود زیاد است. از ابرقدرتها هم بیشتر از جاهای دیگر است.
آنها بیشتر ادعا می کنند که ما می خواهیم صلح در جهان باشد. انبیا هم این دعوت را می کردند، لکن کدام درست گفتند؟ کدام صادق اند؟ انبیا هم صلح را در جهان می خواستند و مردم را دعوت به صلح می کردند، اینها هم ادعا می کنند که ما صلح طلبیم. رادیو اسرائیل یک برنامه ای داشت که کانّه تمام این صهیونیستها و این جنایتکارها همه برای خدا کار می کنند. برای حقیقت کار می کنند. برای صلح کار می کند. همه طرفدار مظلومان هستند. همه طرفدار چه هستند. این ادعای آنها، آن عمل آنها!! همین عملی که
تازه هم اتفاق افتاده، امریکا هم همین ادعا را می کند. چنانچه یکی از اینها بروند در کلیساهای خودشان، همان آداب کلیسا را بجا می آورند و همان صحبتهای کلیسا را می کنند، لکن وقتی که در مقام عمل است، چه می کند؟ می بینید. برای اینکه، نه آنها مسیحی هستند. و من تعجب می کنم از این که مسیح با آن همه تهذیب نفس و با آن همه دعوت به معنویات، چطور شده که مریدهایش بدتر شدند از یهود هم. با اینکه از یهود نمی شود گفت کسی بدتر است. ـ یهود اسرائیل را می گویم ـ چه جور شده است که مریدهای او، سران کشورهایی هستند که تمام بشر را دارند به آتش می کشند. این، برای این است که علم را اینها دارند، علم سیاست دارند، علم صنایع دارند، همه چیز دارند، اما آنی که باید داشته باشند ندارند. آنی که برای بشر مفید است ندارند و آن، تهذیب نفس و معنویت. نه معنویت مسیح را آنها دارند و نه معنویت موسی کلیم را آن دسته دارند و نه معنویت اسلام را اینهایی که ادعای اسلام می کنند ـ بسیاری شان ـ دارند. آن جنبۀ تعلیماتی، اگرچه بسیار اهمیت دارد، لکن اگر پهلوی او پرورش روحی نباشد، مضر به حال بشر است. تمام این خرابیهایی که می بینید وارد می شود بر همۀ کشورها، خرابیهایی است که منشأش علما بودند. علمای دانشگاهها منشأ این مسائل بودند. آنهایی که موشکها می سازند، آنهایی که طیاره ها می سازند، آنهایی که چه می سازند، منشأ تمام این خرابیها اینها هستند. و هر چه به سر بشر می آید از علم می آید؛ علم بدون تهذیب.
فرض تهذیب عالم بدون آموزش
اگر ما فرض می کردیم که بشر مهذب بود و عالم نبود، دنیا با آرامش، با آرامش خاطر زندگی می کرد. اگر ما فرض می کردیم که علم توی کار نبود، فقط تهذیب نفس بود، البته خیلی عقب بود بشر از اینکه علم ندارد، خیلی نقیصۀ بزرگ داشت،لکن روی هم رفته اش برای بشر، صلاح این است که آموزش داشته باشد. اگر امر دایر شد بین این دو تا، صلاح بشر این است که علم تحصیل بکند، یا صلاح بشر این است که تربیت معنوی داشته باشد؟ ما شک نداریم در اینکه اگر امر بین این دو تا باشد، دایر بین این دو تا، یعنی
اگر یکی آمد دیگری نباشد، اگر علم آمد تهذیب نباشد، اگر تهذیب هم آمد علم نباشد، اگر این بشر مهذب باشد، آزار به کسی نرساند، مردم را رنج ندهد، با مردم رئوف باشد، مردم را برادر خود بداند، بشر را برادر و همتای خود بداند، اگر یک همچو معنایی با همۀ شئونی که تهذیب نفس داشت بود، علم هم هیچ نبود، مردم در آسایش بودند. و اگر علم بود و تهذیب نبود، اگر انبیا را ما استثنا بکنیم از بشر، از اول انبیایی در کار نبودند و بشر خودش خود بخود بزرگ می شد، اگر این طور بود، تمام بشر به هلاکت و به نابسامانی می رسید، و روی خوش در بین بشر اصلاً پیدا نمی شد. الآن که می بینید که یک عدد بسیاری از مردم خوب هستند و آن توده های مردم است، این از برکت همان تربیتهای معنوی انبیای خداست. تربیتهای معنوی انبیای خدا، در عین حالی که همه قبول نکردند این تربیت را، مع ذلک آن قدر در دنیا نور افکنده است که توده های مردم، توده های ضعیف مردم، همه خوب هستند. کمتر در آنها این فسادها پیدا می شود. اگر ما فرض بکنیم که شماهایی که از اول می خواهید آموزش بدهید و نهضت سوادآموزی درست کردید، همراه او، شما پرورش نداشته باشید و تهذیب نفس نداشته باشید، این عمل شما خیلی خوب، اما هدر رفته است، همراهش باید این باشد. و اگر چنانچه، شمایی که متکفل آموزش نونهالان هستید، فقط دنبال این باشید که ما علمشان را درست کنیم و دنبال پرورششان نباشید، دنبال تهذیب نفس نباشید، شما هم موفق در کار نخواهید بود. یعنی، یک خدمت مثبتی برای کشور خودتان نکردید.
بالاتر از اینجا، دانشگاه است. اگر اساتید دانشگاه فقط همّشان این باشد که درس بگویند ـ البته در دانشگاههای سابق ما، درس هم درست نبود. اگر بود، ما این قدر عقب نمانده بودیم از دانش هم. حالا ما فرض می کنیم که خیر، خوب حالا هم ان شاءالله خوب است ـ فقط بنایشان بر این باشد که تعلیم کنند اینها را، پهلویش تربیت نباشد، تربیت معنوی نباشد،از دانشگاه آنها می آید بیرون که فساد می کنند. حوزه های علمی هم همین طور است. اگر در حوزه های علمی قدیمی تهذیب نباشد، اخلاق نباشد، آموزش معنوی نباشد، فقط آموزش علمی باشد، فقط علم در کار باشد، آنجا هم افرادی از آن خواهند
بیرون بیاید که دنیا را هلاک می کنند، به هم می زنند. پس آن دو رکن آموزش با رکن پرورش باید بگوییم که اینها با هم هستند، و اگر با هم در یک جمعیتی، در یک بنگاهی، در یک مدرسه ای، در یک دانشگاهی، اینها همدوش هم رفتند و جلو رفتند، آن وقت است که ما استفاده از دانشگاه می کنیم؛ استفاده از حوزه های علمی می کنیم؛ استفاده از همه جا می کنیم. از آموزشهای پایین و بالا، همه جا، همۀ مراتب.
آموزش و تربیت معنوی، دو بال برای پرواز
بنابراین، چیزی که مهم است، قضیۀ پروراندن روح این اطفال از کوچکی تا برسد در هر جا که می روند، آنها را تربیت روحی بکنند و تربیت علمی. اگر علم در یک قلب فاسد وارد شد، در یک مغز فاسد از جهت اخلاق وارد شد، ضررش بیشتر از نادانی است. نادانی فقدان یک امر بزرگ است، اما دیگر ضرر زدن نیست و نابود کردن نیست. به خلاف اینکه اگر دانش باشد بدون بینش اخلاقی و بینش نفسانی و الهی، این است که بشر را به هلاکت می رساند. انبیا هم آن قدری که در تربیت پافشاری می کردند و آن قدری که مردم را سوق می دادند به اینکه مهذب باشند، آن قدر علم را سوق نمی دادند به علم. سوق به تهذیب بیشتر از او است برای اینکه، او فایده اش بیشتر است. البته علم هم یک چیزی است که مورد نظر همه بوده و هست، لکن اینها باید با هم باشند. اینها یک دو بالی هستند که اگر یک ملتی بخواهد پرواز کند طرف سعادت، با دو تای اینها باید پرواز کند، یکی اش که ناقص باشد نمی شود. و من امیدوارم که شما آقایان اساتید دانشگاه، علمای حوزه ها، این روابطتان را حفظ بکنید. یکی از خیانتهایی که به این کشور شد، جدا کردن فیضیه باصطلاح با دانشگاه بود. اساتید از ملاها می ترسیدند. می گفتند اینها هیچ اند. اینها تهی مغزند. اینها هیچی نمی دانند. حوزه های ما هم از دانشگاهیها می ترسیدند. می گفتند آنها بی دین اند همه شان. تفاهم وقتی بشود، من گمان می کنم امروز این جور نیست دیگر مسئله. وقتی که پای علما در دانشگاه باز شد و پای اساتید دانشگاه در حوزه ها باز شد، آن وقت می فهمند که چه جنایتی وارد شده است بر این کشور. وقتی که اساتید دانشگاه
تشریف بردند به قم و با آقایانی که مشغول هستند به این کارها تماس گرفتند و با هم نشستند و مسائل را طرح کردند، آن وقت می فهمند که این قدر فریاد که زده می شود که اسلام یک فرهنگ غنی ای است در همه چیز. این اسباب این نمی شد که آن وقت در دیوارهای دانشگاه نوشته بشود که اسلام یک... یا به تعبیر این طور هم نباشد، نظیر این را. این برای این است که، تفاهم در کار نبوده است. از اول این طوری می خواستند درست بکنند دانشگاه را، و اطفال ما را از اول می خواستند به یک فرمی اینها را بار بیاورند که دشمن بشوند با اسلام، و با هر چه که مربوط به اسلام است. اسم آخوند را توی دانشگاه نمی شد ببری. اسم دانشگاهی هم در محیط فیضیه نمی شد ببری. هر یک از اینها اگر می رفتند آنجا، خودشان را غریب می دیدند. خودشان را هیچ می دیدند. می دیدند که به محیط بدی وارد شده اند. این برای این بود که، این طوری درست کردند تا اینکه این دو جبهه ای که می توانند کشور را حفظ کنند و می توانند نجات بدهند از گرفتاریها، اینها دشمن هم بشوند. این سرکوبی او را بکند، او سرکوبی او را بکند، آنها نتیجه اش را بگیرند و نتیجه را گرفتند، دیدیم که گرفتند. آن قدر پافشاری در دشمن کردن این دو قشر، برای چه بود؟ آن قدر تبلیغات سوء از همۀ اطراف نسبت به این طبقۀ مظلوم علما و از آن طرف در آنجا، آن همه تبلیغات برای دانشگاهی و دانشگاه و اینها چه بود؟ برای چه این طور بود؟ آن برای این بود که، می ترسیدند که اگر اینها به هم نزدیک بشوند و تفاهم کنند و بفهمند که اسلام چه چیز است، اگر بروند این آقایان اساتید دانشگاه در حوزه های علمی و پیش اساتید ببینند که اسلام چیست وحشت نمی کنند آن وقت. آن وقت می فهمند که ما چقدر مصیبت کشیدیم در این دورانها و خصوصاً این پنجاه سال. برای اینکه ما با برادرهای خودمان دشمن بودیم. هر کدام دیگری را تضعیف می کردیم. شما توجه داشته باشید به این معنا که باید این پیوند بین دانشگاه و فیضیه برقرار باشد. بین حوزه های علمیۀ قدیمی و حوزه های علمی جدید باید پیوند باشد تا بتوانید شما کشور خودتان را حفظ کنید. کشور شما اگر چنانچه، شما دو قشر، قشر دانشگاهی، جوانهای دانشگاه، اساتید دانشگاه، معلمهای دبیرستان و دبستان و امثال ذلک، کوشش کنند به اینکه بچه ها
را با حوزه های علمی آشنا کنند، علمای آنجا هم کوشش کنند که اهل علم آنجا و جوانهای تحصیلکرده و محصل آنجا را با دانشگاه نزدیک کنند، هماهنگ کنند، اگر این دو قشر هماهنگ بشود و اگر صالح بشود این دو قشر دانشمند، کشور ما هیچ نقصی دیگر نمی تواند پیدا بکند. همۀ مصیبتها برای این است. یک فردی که رفت در دانشگاه و به آن طور فساد بیرون آمد، که امثال اشخاصی که شما می دانید، البته یک کشور را به باد فنا خواهد داد و اگر صالح باشد هم، صلاح در یک کشوری ایجاد خواهد شد.«اِذا فَسَدَالعالِمْ فَسَدَ الْعالَم» عالم را عالم فساد می کند، تودۀ مردم فاسد نمی کند.
قطعنامه کنفرانس فاس
الآن ما از دست علمای این دو ابرقدرت داریم رنج می کشیم. برای اینکه، آنها علمای فاسد، علمای سوء هستند. این رنجی که ما داریم از این کشورهای اسلامی خودمان می بریم، شما می دانید که در فاس چه گذشت؟ و بعد از او اسرائیل چه کرد؟ راجع به فاس خیلی حرف زده شده است. من آنها را دیگر تکرار نمی کنم. راجع به، یک کلمه من صحبت می کنم که آیا این بندی که، بند هفتم که ادعا می شود، بعضی از آنها ادعا می کنند که اسرائیل به رسمیت شناخته نشده است، آیا شناخته نشده است؟ یا فقط شناخته شده است، یا شناخته شده با یک امر زاید؟ وقتی که کشورهای اسلامی می نشینند با هم و از شورای امنیت می خواهند که بیاید و امنیت را در همۀ کشورهای منطقه، امنیت را در اینجاها تأمین بکند، اسرائیل از کشورهای منطقه نیست؟ هست؟ اگر هست، استثنا شد در این کنفرانس فاس یا استثنا نشد؟ خوب استثنا که نشده، از کشورهای منطقه هم هست. خوب، وقتی شما همه گفتید که باید اسرائیل همان طوری که حجاز، همان طوری که لبنان، همان طوری که جاهای دیگر تأمین بشود و امنیت باشد، به طوری که اگر یکیشان بخواهند به دیگری تعدی بکنند، شورای امنیت جلویشان را بگیرد، این معنایش این
است که اگر یکی بخواهد به این اسرائیل صدمه ای بزند، یکی بخواهد علیه او کاری بکند، شورای امنیت باید به حکم همۀ این آقایانی که در فاس جمع شدند، باید جلویش را بگیرد. این بیمه کردن اسرائیل است زاید بر شناسایی. شناسایی این است که خوب شما هم یکی از ممالک هستید و خودتان هم حکومت دارید و خودتان چه، این شناسایی! اما زاید بر شناسایی، بیمه کردند این اسرائیل را. و اسرائیل بعدش چه کرد؟ بعدش در مجلس اسرائیل گفته شد که اصل این طرح ارزش نظر ندارد. ارزش اینکه ما بخوانیم ندارد. دنبالش هم اسرائیل این جنایتی است که همین دو روز متکفل شده و الآن هم هست. جنایتی که از قراری که بعضی از این آقایان گفتند، امریکا گفته است قصابی [راه انداخته]. شما ببینید اگر امریکا یک جایی را بگوید قصابی می کنند، اگر سردستۀ قصابها بگوید که قصابی می کنند، چه واقعه ای در آنجا اتفاق افتاده. این ملت مظلوم لبنان، بیروت و امثال آنها چه کردند و چه شده است؟ آقایان بیمه کردند این کشوری را که اعتنا به او نکرده. و من یک کلمه می خواهم بگویم و آن این است که اگر اسرائیل در تمام عمرش یک راست گفته باشد، همین است که این قرارداد ارزش نگاه کردن ندارد. شما ببینید آقایان مجتمع شدند اسرائیل را بیمه کردند. اسرائیل نه اینکه نمی فهمد این چیزها را. می فهمد اسرائیل را بیمه کردند، شناسایی کردند. حالا یا این هم جزء دروغهای اسرائیل است و بند و بست است، یا راست است. این جمله که این قرارداد و این قطعنامه ارزش نگاه کردن ندارد، صحیح است. چرا ندارد؟ برای اینکه آنهایی که این را امضا کردند ارزش ندارند. اگر ارزش آنها داشتند، می شد که اسرائیل یک همچو کلمه ای بگوید؟ یک همچو توهینی که به هر کس بکند، یک کسی که بگوید اصل حرفهای تو ارزش گوش دادن ندارد، نوشته های تو ارزش دیدن ندارد، هر کس به یک آدم عادی یک همچو کند تا آخر عمرش با او دشمن می شود. این آقایان طرفداری از کسی کردند که به آنها این طور توهین کرده و آنها را این طور تحقیر کرده. و دنبالش هم بیروت را و لبنان را و جنوب لبنان را آن طور به آتش کشیده. الآن هم در حجاز اجازه نیست که بگویند: «مرگ بر اسرائیل!» از «مرگ بر اسرائیل» یک دسته هایی که رفتند و برای اسلام
می خواهند شکایت پیش پیغمبر اسلام ببرند، شکایت پیش خدای تبارک و تعالی در خانۀ او ببرند، نمی گذارند شکایت کنند؛ می گویند بخورید و صدایتان در نیاید. ای لبنانیها کتک بخورید، کشته بدهید، لکن نفس نکشید! این بیمه کردن اسرائیل این است، و او ارزش اصلاً برای شماها قائل نیست. او هیچ برای شما قائل نیست. خدای تبارک و تعالی ارزش برای این قرارداد قائل نیست، و این قرارداد را قابل ذکر نمی داند. پیغمبرهای دنیا حتی پیغمبر ـ اینها که پیغمبر ندارند، اینها، این اسرائیلیها حرف می زنند، مثل مسلمان بودن بعضی از ماها ـ انبیای عظام هم برای این قرارداد ارزش قائل نیستند. آنهایی که می گویند که اسرائیل شناسایی شده است، می دانند مسئله را که شناسایی به اضافه شده است یا نمی دانند؟ اگر نمی دانند، که نمی دانم چه باید گفت. و اگر می دانند، چطور اینها قبول می کنند یک همچو تحقیری را، و یک همچو تحقیر کوبنده ای را که شاید هیچ دولتی نتواند از کس دیگر بپذیرد. چطور اینها با همه ساز و برگی که دارند، و با همه ادعاهایی که دارند، یک دولتی که عددش معلوم نیست چند تاست، که خود آنها هم با اسرائیلیها بد هستند، این، اینها را این طور تحقیر کند و آنها بپذیرند. حالا هم که این طور تحقیر کرده، حالا هم به طرفداری از امریکا، به طرفداری از اسرائیل پلیس حجاز جوانهای ما را، پیرمردهای ما را، زنها را، بچه ها را بازداشت کنند، برگردانند. چه کرده اند اینها؟ اینها مسلمان نیستند؟! چه گفته اند مگر؟ گفته اند «مرگ بر امریکا! مرگ بر شوروی! مرگ بر اسرائیل!» اینها مرگ بر اینها گفته اند، پس اینها اصلاً مسلمان نیستند؟! اینها عبادت خدا نیامده اند بکنند؟! مگر چه کرده اند اینها که همه مورد مرحمت [قرار گرفته اند!] دارند فریاد اسلام را می کشند. مگر اینها چه کرده اند که «نیامده اند برای این کار؟» اینها آمده اند می گویند مرگ بر اسرائیل. مگر اسرائیل چیست؟ اسرائیل دوست ماست؟! این دوستی که می گوید که ارزش ندارید شما که حرفهایتان را گوش کنم، این دوست است؟! یا ارباب است. امریکا هم یک همچو حرفی تا حالا به شما نزده. امریکا با
همۀ قدرتش یک همچو حرفی نزده است که حرف یک دسته ای که همه شان مدعی چه هستند، بگوید که اصلاً گوش کردن، طرحش ارزش ندارد، شنیدنش ارزش ندارد. امریکا تا حالا به شما این را نگفته و شما از اسرائیل پذیرفتید و منتظر ذلت دنیا و آخرت باید باشید.
ملتها عاشق ایرانند
خداوندا، ما با این ملتهای مظلوم که در تحت فشار این دولتها هستند چه بکنیم؟ چه جواب بدهیم به این ملتها؟ خداوندا، ما با این دولتهایی که به اسم اسلام این قدر تحقیر می شوند و نفس در نمی آورند، ما چه بکنیم با اینها؟ اینها را باید چه کرد با آنها؟ باید ملتها خودشان، خودشان بیدار بشوند. خودشان بیدار بشوند دفاع کنند از خودشان. منتظر نباشند که دولتهایشان این کارها را بکنند. ما هم اگر نشسته بودیم منتظر بودیم که آریامهر برایمان کار بکند، حالا بدتر از حالا بودیم. ملت ما ننشست که برایش «دروازه تمدن بزرگ» را بیاورند، او را گرفت، دمش را گرفت بیرونش کرد، و خودش زمام امور را به دست گرفت. و امروز که ما اینجا نشسته ایم با یک سال پیشمان، با دو سال پیشمان خیلی فرق داریم. امروز بحمدالله همه چیز این ملت و همه چیز این مسلمانهای کشور ما رو به ترقی است و ترقی کرده است. بالاتر، از این شما اگر، این یک کلمه را توجه کنید که اگر این کشور یک پیشروی اسلامی، یک پیشروی ملی نکرده بود، چرا همۀ کشورها با آن مخالف اند. استثنایش کم است. مگر اینجا چه شده است که همه با آن بدند؟ دست چپی بد است. دست راستی بد است. منافقش بد است. ـ نمی دانم ـ سلطنت طلبش بد است. امریکایی اش بد است. شوروی اش بد است. همه بد! مگر چه شده اینجا که همه با آن بد هستند؟ خوب، همه جا هم انقلابات شده است. اما انقلابی که شده همه با آن بد نبودند. یک دسته طرفدارش بودند. یک دسته هم با آن مخالف. ایران چه شده است که همه با آن مخالف اند؟ این معلوم می شود ایران یک مطلبی در آن هست که این مطلب بر همه سنگینی می کند. ایران دنبال یک برنامه ای هست که این برنامه نمی توانند بپذیرند.
گوشهایشان نمی تواند بشنود، و آن برنامه، برنامۀ اسلام است. اسلامی که می گوید که همه را باید رفض کنید، خودتان باید باشید. اسلامی که می گوید که اگر کسی با یک جناح از چپ و راست مُوادّه داشته باشد، این محاربه با خدا دارد. اینها از این می ترسند. از این می ترسند که این نزاع به جاهای دیگر برسد و رسیده الحمدلله ، و دنبال کنید که برسد به همه جا، درست برسد. دنبال کنید که دنیا بفهمد شما چه کردید و تبلیغات زیاد خارجیها را خنثی کنید. الآن سرتاسر، سرتاسر دنیا تبلیغ بر ضد شما می کنند، الاّ کمی، کمی هست ملتها با شمایند. هر کس ندای شما را شنیده فهمیده شما چه می گویید، با شماست. آنها هم که ندایتان را فهمیدند و فهمیدند هم چه می گویید، لکن این را مخالف با سلطنت خودشان می دانند، مخالف با رئیس جمهور خودشان می دانند، مخالف با منافع خودشان می دانند، آنها هم با شما دشمن اند. ملتهای ضعیف هر که حرف شما را شنیده با شما موافق است. اینهایی که در خارج رفته اند، هر جا رفته اند اینها، وقتی که می آیند می گویند که ملتها همه عاشق ایران اند. ایران را می خواهند. چشم امید به ایران بسته اند. استقامت کند ملت ما. استقامت کند دانشگاه ما. استقامت کند حوزه های علمی قدیمۀ ما. استقامت کنند ارتش و همه چیز ما؛ ملت ما. که استقامت اسباب این می شود که ادامه پیدا کند این نهضت و انقلاب، و به همه جا سرایت کند. جملۀ فَاسْتَقِمْ کَما اُمِرْتْ در دو جای قرآن هست. یک جا در سورۀ شوری یک جا هم در سورۀ «هود». لکن پیغمبر اکرم می فرماید ـ که نقل می کنند که ـ فرموده است: شَیَّبَتْنی سوُرَة هُود لِمَکان. این آیه، چرا سورۀ هود را گفت؟ برای اینکه، سورۀ هود یک ذیلی دارد و آن این است که: فَاسْتَقِمْ کَما اُمِرتَ وَ مَنْ تابَ مَعَکَ استقامت، خواسته است که ملتها مستقیم باشند. کسانی که به پیغمبر گرایش پیدا
کردند و رسیدند به اینکه پیغمبر، پیغمبر اسلام است و ایمان به او آوردند، اینها هم باید مستقیم باشند. پیغمبر برای این ذیل می فرماید که: شَیَّبَتْنی سوُرَة هُود و الاّ استقامت خودش را، خوف نداشت از اینکه خودش استقامت داشته باشد. داشت، خودش می دانست دارد، اما می ترسید که ما استقامت نداشته باشیم. اگر ببینید که در بین توده های مردم، در بین اشخاص، دلسردی برای این نهضت پیدا می شود، بدانید استقامت توی کار نیست یا دارد می رود از دست.کاری بکنید که این توده های مردم استقامت داشته باشند در این نهضتی که کرده اند. این نهضت یک امر الهی است. و خدا فرموده است فَاسْتَقِمْ کَما اُمِرْتَ وَ مَنْ تابَ مَعَکَ همان طوری که پیغمبر اکرم از هیچ آمد و فتح کرد و نورش همه جا را گرفت، شما ملت هم بعد از آن رژیم فاسد، از هیچ شروع کردید. یعنی، هر چه بود خرابی بود و شما شروع کردید برای درست کردن آن. اما رفیق نیمه راه نباشید. این طور نباشد که ما تا اینجا رفته ایم حالا از اینجا دیگر برویم سراغ کارهای دیگرمان. در رأس امور این است که ما این امر الهی را که فَاسْتَقِمْ کَما اُمِرْتَ وَ مَنْ تابَ مَعَکَ این امر الهی را ما اجرا کنیم. ما در این انقلابی که، یعنی ملت ما در این انقلابی که کرده است، تا حالا استقامت کرده است، و بحمدالله تا حالا پیروز شده است. شما پیروزید در دنیا. شما مطرح شده اید در دنیا. در همۀ گوشه های دنیا، دولتهای دنیا از شما یک نحو هراسی دارند که مبادا یک وقت ملتهایشان مثل شما بشود. شما تا حالا پیروزید. استقامت کنید تا پیروزی نهایی به دستتان بیاید. خودتان را بسازید و جوانهای خودتان را بسازید و کودکان خودتان را بسازید. از
توی دامن مادرها تا دانشگاهها و هر جا برود. اینها را بسازید که اگر ساخته شدند و ایمان در آنها تقویت شد، مستقیم خواهند بود. اعوجاج پیدا نمی کنند. نه در راه اعوجاج پیدا می کنند، نه در نیمه راه رها می کنند. اساتید دانشگاه بدانند که اگر دانشگاه را بسازند، کشورشان را بیمه کرده اند تا آخر. و معلمهای دبیرستان و دبستان و همه جا که مهیا می کنند بچه ها را برای دانشگاه، بدانند که اگر آنجا مهذب کردند این بچه ها را و این بچه ها را مؤمن به بار آوردند و مؤمن تحویل دانشگاه دادند و دانشگاه مؤمن تحویل ملت داد، کشور خودشان را از همۀ آسیبها نجات داده اند. آنهایی که در این امر اخلال می کنند ـ خدای نخواسته اگر باشد ـ آنها اشخاصی هستند که خدمتگزار یکی از دو قدرت هستند و خیانت به ملت می کنند. آنهایی که اگر دیدید که بین شما و فیضیه می خواهند جدایی بیندازند، فیضیه هم دید که بین آنها و دانشگاهیها می خواهند جدایی بیندازند، بدانید که این یک دست اجنبی در کار است، و آنها می خواهند که شما دو قشر را مثل سابق از هم جدا کنند و منافع خودشان را در این بین ببرند، چنانچه بردند و دیدیم. ما الآن هم که هر چه گرفتاری داریم از آن رژیم داریم. الآن این رژیم برای شما گرفتاری بحمدالله نیاورده. جنگ البته مشکل است، لکن ما جنگ را شروع نکردیم، و بحمدالله در جنگ هم پیروز شدند و پیروز می شوند. و خدای تبارک و تعالی با شما و شما هم با او باشید. ان شاءالله خداوند این ملت را، این دولت را، این مجلس را و این رئیس جمهور را، این وزرای ما را، همۀ اینها را به سلامت نگه دارد که برای این ملت خدمت کنند. و شما دانش آموزان و دانشمندانی که آنها را آموزش می دهید و اساتیدی که تربیت می کنید آنها را، و اساتید حوزۀ علمیه که تربیت می کنند دیگران را، خداوند برای این ملت حفظ بکند. و خداوند ملت ما را با سلامت و سعادت قرین کند و دنیا و آخرت آنها را تأمین بفرماید.
والسلام علیکم و رحمة الله