عدالت خواهی

عدالت، یکی از مهم ترین دغدغه های بشر و از جمله مفاهیم بنیادین و محوری همه فیلسوفان و اندیشمندان به ویژه در عرصه سیاست می باشد. تحقق عدالت و استقرار عدل خواست دائمی انسان در تمام فرهنگ ها و دوره های تاریخی بوده و هست و درحکم یکی از مطلوبیت های زندگی به شمار می آید. عدالت حقیقی در وجود آدمی ریشه دارد، بنابراین، امری عمومی، فراتاریخی و انسانی است و همواره در میان همه شرایع و مکاتب و زمان ها و مکان ها مطرح بوده و خواهد بود.

برگی از مجموعه مقالات کنگره ملی بررسی اندیشه های فرهنگی و اجتماعی حضرت امام خمینی(س)

مبانی تعلیم و تربیت از دیدگاه امام خمینی(س)

آنچه در بحث از مکتب تربیتی امام خمینی(س) که در واقع همان تربیت اسلامی است، عمده و اساسی می باشد، توجه به مبانی فکری و فلسفی و عرفانی است، که پشتوانه واقعی آن آراء تربیتی را تشکلیل می دهد. تعلیم و تربیت ذاتاً یک مسئله فلسفی است. طرح این سؤال که «تعلیم و تربیت چیست؟» چنان است که بگوییم «آدمی کیست؟» و این سؤال، فلسفی است. تربیت از دیدگاه امام(س) متضرع بر انسان شناسی است که آن نیز خود متضرع بر هستی شناسی و خداشناسی و به اصطلاح جهان بینی توحیدی است.

چهره معاصر نظام امپراطوری

چهرۀ معاصر نظام امپراطوری، قانونی جلوه دادن خود در سطح بین المللی است که متکی به قدرت اقتصادی و نظامی می باشد و سازمانهای بین المللی و دستگاههای تبلیغاتی و فرهنگی به حمایت از این نظام جدید جهانی برخاسته اند و با تهدید ملتها به محاصره و تهدید نظامی، در بسیاری از مراحل به پیش می روند.

نقش رسانه در سبک زندگی

شبکه های اجتماعی رسانه نوینی است که سعی دارد نحوه کار کردن انسانها در اجتماع و نقشی که در جامعه بازی می کنند و تعاملی که با دیگران دارند را تغییر شکل دهد. فناوریهای نوین ارتباطی و اطلاعاتی موجب می شود تا اجتماعات و هویت های جدیدی تشکیل شود. مارک پاستر معتقد است در دوره جدید که اینترنت و ارتباطات الکترونیک در جامعه سیطره دارد، داده ها و اطلاعات یا به عبارت دقیق تر، اجتماعات مجازی هستند که هویت افراد را می سازند. وسایل نوین اطلاعاتی و ارتباطی تغییراتی را در برداشت های فرد به وجود می آورد و هویت ها را در وضعیت تازه ای قرار می دهد که بسیار با گذشته متفاوت و حتی گاهی مغایر است.

آمادگی همه اقشار ملت برای حفظ اسلام

روحانی، بازاری، کارگر، کشاورز، کارمند، قوای مسلح، همه باید حال آماده باش ‏داشته باشند. ما اگر حالا در بین راه که هستیم و اینهمه توطئه الآن هست، اگر فراموش کنیم‎‎‎‎‏ نهضت را، اگر فراموش کنیم انقلاب را و برویم سراغ کارمان، هر کدام برویم سراغ شغلی که داریم و حاضر نباشیم در صحنۀ سیاست، و خودمان را مجهز نکنیم برای حفظ این مملکت اسلامی و حفظ اسلام، خدای نخواسته یکوقت به کارهای بد خواهد رسید. و‎‎‏ ممکن است که البته نمی توانند ان شاءالله.

اُطْلُبُوا العِلْمَ مِنَ المَهْدِ اِلیٰ اللَحْدِ

مبارزه با جهل و بی سوادی

تمام گرفتاری هایی که ما در این طول مدت تاریخ داشتیم بهره ‏برداری از جهالت مردم بوده است. جهالت مردم را آلت دست قرار دادند و بر خلاف مصالح خودشان تجهیز کردند. اگر علم داشتند؛ علم جهتدار داشتند، ممکن نبود که مخرّبین بتوانند آنها را به یک جهتی که بر خلاف آن مسیری است که مسیر خود ملت است تجهیز کنند. علم و سواد است با آن جهتی که باید به او توجه کرد، که می ‏تواند ملت را از همه گرفتاریها نجات بدهد.

مهدی عیسی زاده

دیدگاههای امام خمینی و عملکرد مسئولین (مصاحبه با مهدی عیسی زاده)

اهمیت سواد و سوادآموزی

اهمیت مبارزه با بی سوادی بر کسی پوشیده نیست و کم و بیش تمام کشورهای جهان، و به خصوص جوامع در حال توسعه، از دیرباز به اهمیّت این امر پی برده اند. جمهوری اسلامی ایران نیز با توجه به اهمیتی که برای امور آموزشی و فرهنگی قائل است، برنامه های گسترده ای برای مبارزه با بی سوادی به انجام رسانده است. تشکیل نهضت سوادآموزی و فعالیت ها و موفقیت های آن در صحنه های بین المللی، شاهد گویایی بر این ادعاست. تلاش گسترده و همگانی مردم و مسئوولان دلسوز، به ویژه دست اندرکاران این نهاد بزرگ، پدید آمدن ایرانِ باسواد و با فرهنگ را فراهم می سازد.

دکتر علی اکبر ایزدی فرد

تأملی در روش تربیتی امر به معروف و نهی از منکر از دیدگاه امام خمینی(س)

از نظر امام خمینی باید در ارتباط با دیگران همواره نگاهی مثبت داشت و بر اساس آن به تربیت آنان اقدام نمود و نقاط ضعف را اصلاح کرد و در مورد جوانان می فرمایند: من در اینجا به جوانان عزیز کشورمان به این سرمایه ها و ذخیره های عظیم الهی و به این گل های معطّر و نو شکفتۀ جهان اسلام سفارش می کنم که قدر و قیمت لحظات شیرین زندگی خود را بدانید و خودتان را برای یک مبارزۀ علمی و عملی بزرگ تا رسیدن به اهداف عالی انقلاب اسلامی آماده کنید.

برگی از صحیفه امام

خدمتگزار مردم

حکومت اسلامی، حکومت خدمت است. پیغمبر اکرم خدمتگزار مردم‏ بود با اینکه مقامش آن بود ولی خدمتگزار بود. من با مردم ایران برادر هستم و خود را خادم و سرباز آنان می دانم.

اهمیت حدیث ثقلین از چه بابتی است که حضرت امام(س) وصیت نامه سیاسی الهی خود را با آن آغاز می کنند؟

حدیث ثقلین از احادیثی است که اهل سنت و شیعه، هر دو با سندهای متعدد از رسول خدا(ص) روایت کرده اند.

منشور هنرمندان

هنرمند کسی است که هنر را برای خدا بخواهد نه هنر را برای هنر و با این باور و هنر توحیدی خود را مومن و متقی کند و از نفسانیات و شیاطین درونی دوری جوید تا آیینه تمام عیار نگاه الهی به مقوله انسان و جهان گردد. هنر انقلاب هنر حاذبه است و باید از این هنر استفاده کرد.

تثبیت الگوی سیاسی جمهوری اسلامی

هدف نوسازی سیاسی امام خمینی رسیدن به یک نظام ایده آل سیاسی بود که هر چند وجوه مشترکی با دموکراسی غربی (یعنی حاکمیت مردم بر مردم) داشت اما به طور کامل بر دموکراسی غربی انطباق نداشت و این دو دارای تشابهات و تعارضات خاصی بودند و در واقع جمهوری اسلامی الگوی مستقلی را تشکیل می داد و در نوع خود منحصر به فرد بود که می توان از آن تحت عنوان الگوی نوسازی تأسیسی ـ تلفیقی یاد کرد.

رعایت حریم خصوصی دیگران در قرآن، احادیث و آثار امام

امام از غیرت خداوند یاد کرده، و هتک مستور مؤمنان را هتک ناموس الهی برمی شمارد. تردیدی نیست که ورود در حریم خصوصی مردم، خواه ناخواه سبب هتک حیثیت آنان خواهد شد؛ زیرا زشتی های پنهان انسان ها در این حرکت باطل آشکار می گردد و آنان نمی توانند مانند گذشته در موقعیت اجتماعی یا شغلی شان قرار بگیرند. از آن جا که خداوند ساتر عیوب یا پوشاننده زشتی های بندگان است، اخلاق اجتماعی اسلام اقتضا می کند که مؤمنان مظهر ستارالعیوب باشند.

برگرفته از نشریه حضور

چرا وحدت ملی برای امام اهمیت داشت؟

وحدت و انسجام از مسائل مهم و مورد تأکید دین اسلام است که در آیات قرآن و احادیث ائمه به آن سفارش شده و در مقابل تفرقه و اختلاف نهی شده است . بر همین اساس امام خمینی به این مسأله اساسی توجه داشته اند و به وحدت ملّی در داخل کشور و بین عموم مردم و به انسجام اسلامی بین ملّتهای مسلمان سفارش نموده اند

برگی از صحیفه امام

نامه عاشقانه امام خمینی(س) به همسر گرامیشان

تصدقت شوم؛ الهی قربانت بروم، در این مدت که مبتلای به جدایی از آن نور چشم عزیز و قوّت قلبم گردیدم متذکر شما هستم و صورت زیبایت در آئینه قلبم منقوش است.

شیخ حسین کورانی

امام خمینی (ره) و استعمار، دیدگاهها و راهکارهای مبارزه با آن

به نظر امام، سخن گفتن پیرامون خیزش امت، زمانی مفهوم دارد که این خیزش وبیداری، بر اساس خودکفایی ملت وتکیه بر امکانات خود به وجود آمده باشد، اما زمانی که برمبنای امکانات وتواناییهای بیگانگان بنا شده، یک اندیشۀ التقاطی خواهد بود. به طوری که پایه اصلی آنرا دیگران، یعنی بیگانگان تشکیل می دهند.

امام خمینی و عدالت

در آثار امام خمینی(ره) 2172 بار از ریشه عدل در 39 شکل از واژه بکار رفته است. اضافاتی مانند عدالت اجتماعی، عدالت اقتصادی، عدالت قضایی... نیز در میان گفتار و نوشته های ایشان فراوان به چشم می آید . نظر به آنکه امام خمینی(ره) عالم شیعی بوده و شیعیان عدالت خداوند را جزو اصول مذهب می دانند، بدیهی است که ایشان باید در مباحث کلامی و فلسفی، موضوع عدالت را از موضوعات زیربنایی تفکر دینی دانسته و آن را موضوعی در کنار موضوعات اجتماعی دیگر ننگرند. بلکه تمام موضوعات مرتبط با فکر و عمل و از سوی دیگر موضوعات فردی و اجتماعی را بر اساس این مبنای دینی نیز مورد مداقه دائمی قرار دهند. ضمن آنکه در تفکر شیعی انتظار حضرت مهدی (عج) یعنی انتظار تحقق عدالت در همه ابعاد آن و در حد غایت مطمح نظر می باشد. بنابر این در نظر گاه امام خمینی هر بخش از سیاست و رفتار اجتماعی اعم از اقتصادی، حقوقی، سیاسی و اجتماعی از تعادل خارج شود، به همان میزان حکومت و مردم از مبانی دینی فاصله گرفته اند.

نظر امام خمینی درباره اعلامیه جهانی حقوق بشر چیست؟

یکی از پرکاربردترین واژه ها در آثار امام خمینی (س) که در آثار مختلف ایشان اعم از فلسفی، عرفانی، اخلاقی، فقهی و سیاسی فراوان بکار برده اند حق، حقوق، مشتقات و اضافاتی از ریشه حق است.

نسبت میان حق، تکلیف و قانون در اندیشه سیاسی امام خمینی(س)

در حوزۀ اندیشۀ سیاسی مسائلی چون حق، تکلیف، مسئولیت، حقوق و قانون از ارکان اساسی اندیشه به شمار رفته و مورد بحث بسیاری از اندیشمندان بزرگ بوده اند. اینگونه مسائل در نگرش امام خمینی(س) نیز دارای جایگاه مهمی است و لذا در جای جای مباحث خود به این موضوعات اشاره کرده اند.

شش روز پس از عزل بنی صدر

فاجعه عظیم ۷ تیر

به دنبال سقوط بنی صدر، سازمان مجاهدین خلق (منافقین) که با حمایت های بنی صدر کمال استفاده را برده و تشکیلات خود را گسترش داده بود، رسماً به فعالیت های تروریستی و اقدامات براندازی، دست زد. در رأس اهداف تروریستی منافقین، حزب جمهوری اسلامی و سران آن بود. فاجعه عظیم انفجار حزب جمهوری اسلامی و شهادت دبیرکل حزب آیت الله بهشتی و ۷۲ تن از یاران رده اول انقلاب در ۷ تیرماه ۱۳۶۰ از جمله این اقدامات تروریستی است. اما تصمیمات سریع و قاطع حضرت امام در جایگزینی مدیرانی که از نظام گرفته شده بودند، منافقان را در رسیدن به اهداف خود و ایجاد تزلزل در ارکان نظام ناکام کرد.

آیت الله شهید بهشتی

امام و سازندگی اخلاقی

هر چند بدون تردید برخی استعدادها و توان‏ها در افرادی برجسته ‏تر است اما هرگز نباید آنچه را به عنوان خصوصیت‏ های معنوی و اخلاقی ممتاز در آنها سراغ داریم صرفاً به حساب این زمینه ‏های خدادادی بگذاریم و نقش خودسازی ها را دست کم بشمریم. از جمله در مورد خود مرحوم امام ایشان با نقل خاطره ‏ای از طول دوران تحصیل گفتند که امام هم مسیر رشدی را طی کرده ‏اند تا اینک چنین ظرفیتی را می‏ توانی در ایشان بیابی و این خصلت نیز با زحمت و تمرین بدست آمده است.

جایگاه تکلیف در زندگی انسان

از نظر اسلام هدف وسیله را توجیه نمی کند، هدف مقدس را جز با وسیلۀ پاک نمی شود دنبال کرد و برای رسیدن به نتیجه نمی توان به هر وسیله ای تمسک جست. باید با پای بندی به موازین و بر طبق اصول و قواعد حرکت کرد هر چند به شکست ظاهری بیانجامد وتوفیقی در نتایج و اهداف صوری به دست نیاید. این شکست در نزد خداوند اجر دارد، زیرا همان طور که گذشت خداوند بیش از هر چیز به کیفیت عمل می نگرد و این حالت مانند داوری است که در نظر او مراعات قواعد بازی و صحت عمل بازیکنان ملاک اصلی است و نتیجۀ نهایی مسابقات را بر همین اساس اعلام می کند.

دکتر محمد حسین جمشیدی

موضوع و الزامات عدالت از دیدگاه امام خمینی (س)

امام خمینی نه تنها بر اساس چنین نگرشی به عدالت و ارتباط آن با آزادی و اختیار انسان، مبارزه سرسختانه با هرگونه جبر و جباریت و استبداد و ستم و نفی حقوق بندگان را در سرلوحۀ زندگانی خود قرار داد بلکه بر حمایت از محرومان و مستضعفان جامعه و نفی شکاف طبقاتی نیز اصرار داشت به گونه ای که با تکیه بر اصل حد وسط و نفی افراط و تفریط دیدگاه متوازنی در باب عدالت توزیعی در حوزه اقتصاد مطرح ساخت.

مروری بر ابعاد شخصیتی امام خمینی(س)

حیات طیبه

انسانهایی که در پرتو ذات اقدس الهی شخصیت خود را می سازند و سعی می کنند انسانی الهی باشند، صفات مختلف الهی در وجودشان تجلی می کند و امام راحل در طول حیات خویش تلاش نمودند تا تربیت شده مکتب حضرت علی (ع) و پیرو ایشان باشند.

دکتر مهدی انصاری

ورزشکاران از دیدگاه امام خمینی(س)

مهم ترین وظیفه ای را که حضرت امام برای ورزشکاران قائل هستند تقویت همزمان روح و جسم است. تأکید ایشان در تمام سخنرانیهایشان برای ورزشکاران بر این نکته است که جسم خود را همراه روح خود تقویت نمایید و پس از پیدا کردن قوای جسمانی به تقویت قوای روحانی خود بپردازید که این امر سبب افزایش نیروی جسمانی شما نیز می گردد.

برگزفته از تبیان عکس رخ یار

عکس رخ یار

‏‏نسل ما به یاد می آورد چگونه در دوران سیاه پهلوی، فرهنگ دانشگاه در سیطره ‏‎ ‎‏«ایسم» هایی بود که انقلاب را تنها با فرمول های از پیش تعیین شده برای جنبش کارگری، ‏‎ ‎‏رهبری پرولتاریا، شورای خلقی... تعریف می کرد. حتی آنها که این یاوه ها را نمی پذیرفتند ‏‎ ‎‏امید چندانی به تغییر اوضاع در کشور نداشتند و چشم اندازی برای بهبود آن نمی دیدند. ‏‎ ‎‏هر چند به سختی چنین آرزویی در دل می پروراندند. در چنین فضایی شعار ‏ ‏‏«ای خمینی تویی رهنمای ما‏‎ ‎‏رهبر زنده و باوفای ما»‏ ‏‏که در اجتماعات انقلاب طنین انداز شد، فریادی بود بر آنها که تغییر در ساختار سیاسی ‏‎ ‎‏ایران را در نوشتارهای مربوط به انقلاب های گذشته جهان و رهبران در گذشته شان ‏‎ ‎‏جست و جو می کردند. در واقع ما وقتی سرود دلنشین «ای خمینی تویی رهنمای ما‏ ‏» را ‏‎ ‎‏سر می دادیم، طنین گام های انقلاب را به گوش کسانی که زایش و رشد انقلاب را باور ‏‎ ‎‏نداشتند می رساندیم و با اعلام رهبری خمینی سر فخر بر آسمان می سودیم. ‏

تفاوت ترور با دفاع مشروع

شریعت خاتم الانبیاء صلی الله علیه و آله و سلم به پیروان خود فرمان داده که در صورت تجاوز به مال، جان و دینشان به دفاع برخیزند و تن به ظلم و خفّت ندهند. این آموزۀ عزت آفرین نه تنها توسط پیامبر اسلام و ائمه هدی علیهم السلام بیان شده؛ که رهنمود عقل نیز می باشد. انسان سلیم النفس و صحیح العقل به هنگام تعدّی و تجاوز دیگران به مال، جان و آبرو و اعتقادات او، به دفاع برمی خیزد.‏ ‏‏البته دفاع عقلانی که آموزۀ قرآن و عترت است با «ترور» و آدمکشی متفاوت می باشد. «ترور» و «تروریسم» پدیدۀ زشتی است که همواره حیات انسان را تهدید کرده و امنیت او را نشانه رفته است.‏

حقوق بشر در اسلام

آن شارعی که راضی نیست به یک بشر که هیچ، به یک حیوان ظلم بشود - امر می کند که باید که این جرم را کرده است این حد را هم بخورد. این برای این است که مصلحت بشر را دارد ملاحظه می کند، برای حفظ حقوق بشر است. حدود الهی برای حفظ حقوق بشر است. بشر - همه - حقّ حیات دارند؛ اگر نکشند این آدم جانی را و این آدمی که آدم کشته است، آدمکشی زیاد می شود. اگر به جرم دزدی، چهار نفر را که دزدی کرده اند و رفتند منزل مردم مالش را از بین برده اند، جزا به آنها ندهند، جنایت زیاد می شود. گرفتن و بردن توی حبس و نگه داشتن و در همان جا هم باز جیب بری را تعلیم و تعلم کردن - این - اسبابِ زیادی اش می شود.

برگرفته از تبیان قضا و قضاوت

خطوط کلی دیدگاه های حضرت امام در باب قضا و قضاوت

رهبر کبیر انقلاب و بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران، قوه قضاییه را در اسلام جزء طراز اول مراکز با اهمیّت اداری و حتی حسّاسترین مکان نظام دانسته و به وجوب کفایی تصدی امر قضاوت فتوا داده و پرهیز و خودداری واجدان شرایط را از خدمت در دستگاه قضایی جایز نشمرده و از سوی دیگر، تضعیف و توهین قوه قضاییه را برخلاف موازین اسلامی دانسته اند.