به مناسبت سالروز شهادت آقایان رجایی و دکتر باهنر
در همین ماه شهریور، ترور ناجوانمردانه رئیس جمهور و نخست وزیر کشور -مرحوم شهید رجائی و مرحوم شهید باهنر- اتّفاق افتاد. ... در همین ماه شهریور -روز آخر شهریور- حمله ی نظامی رژیم بعثی صدّام به کشور اتّفاق افتاد. اینها خاطرات عجیبی است، پرمعنا است، پُرمغز است. در همه این حوادث، رژیم آمریکا پشت قضیّه بود؛ عوامل آمریکایی بودند که یا به طور مستقیم کمک کردند یا تشویق کردند یا حدّاقل چشمشان را بر این جنایات بستند. جوانهای ما باید این خاطرات را فراموش نکنند؛ یکی از چیزهایی که بنده نگران آن هستم، این است که این نسل جوانِ بالنده ما که بحمدالله، هم آگاه و با بصیرت است، هم دارای انگیزه است، آماده به کار است، وسط میدان است، انقلابی است، بتدریج این حوادث مهم را، این عبرتهای بزرگ دوران معاصر را از یاد ببرد.
دفتر سی و پنجم از آثار موضوعی تبیان
از مجموعۀ رهنمودهای امام چنین استنباط می شود که پس از اتکا و اتّکال به خدا، محور اصلی و نقش آفرین در پیروزی انقلاب و شکل گیری حکومت اسلامی در ایران حضور و پشتیبانی مردم بوده است که ایشان همواره بر آن تأکید داشته اند. امروز نیز که قویترین پشتوانه انقلاب و نظام همان مردمند بدون تردید حفظ وحدت و حضور دائمی آنها اصل مهم و کارساز در تداوم و بقای نظام و انقلاب اسلامی خواهد بود.
برگرفته از کتاب مردم سالاری دینی (1)
حکومت اسلامی بر مبنای عدل تشکیل می شود؛ حکومتها از جمله حکومت اسلامی باید تابع مردم باشند؛ حکومتها باید برای مردم باشند، نه مردم برای حکومتها؛ حکومت اسلامی، حکومتی است خدمتگزار، و وظیفه حکومت خدمت به مردم است؛ پیوند و رشته اتصال این اصول بر مبنای خدا محوری است؛ زیرا در حکومت الهی است که عدل معنی می شود. رضایت مردم اصلی است مورد قبول، و خدمت به مردم اصل و محور است؛ و اساس حکومت حقانیت می یابد، به این معنی که ارادۀ مردم، سرچشمۀ قدرت حکومت؛ و ارادۀ خداوند، سرچشمه مشروعیت و حقانیت حکومت می باشد.
برگرفته از امام خمینی و حکومت اسلامی
هویت و موجودیت یک جامعه و حفظ آن بارزترین و مهم ترین منفعت ملی است که جامعه آن را برای خود در نظر می گیرد. هر کس در فطرت و وجدان خود به خوبی درمی یابد که باید زنده باشد و امکانات حیات و زندگانی برای او فراهم شود تا بتواند به آرمان های خود فکر کرده و به سوی آن گام بردارد. اگر موجودیت یک جامعه به خطر افتد، آن جامعه هرگز نمی تواند به آرمان های خود برسد. بنابراین حرکت به سوی آرمان ها را باید در بقایِ جامعه و حفظ هویت آن ملاحظه کرد و بر همین اساس است که می گوییم منافع ملی ما ایجاب می کند که جامعه در جهت حفظ هویت و موجودیت خود تلاش کرده و از راه های ممکن برای تأمین این منفعت ملی کمک بگیرد و آن را به خطر نیندازد.
به مناسبت سالروز بازگشت اسرای جنگ تحمیلی به میهن
در جنگ تحمیلی عراق علیه ایران، فرزندان این سرزمین عاشقانه ملکوتی شدند و بزرگترین حماسه ها را در 8 سال جنگ آفریدند. در این میان آنهایی که سالها در اسارت دشمن بودند، دیوارهای آهنین زندان های دژخیم نتوانست ذره ای در استواریشان خلل ایجاد کند. با مقاومت و صبرشان، میراث دار شهدا شدند و جاودانگی راهشان را در در سالهای اسارت و پس از آن فریاد زدند.
سید مصطفی علوی
از دیدگاه عارفان مسلمان اضطراب و نا آرامی انسان، در واقع درد و رنج جدایی از حق و اشتیاق و شوق او به ذات حق، حرکت به سوی او و نزدیک شدن به اوست و انسان تا زمانی که به قرب ذات حق نرسد، این نگرانی او هم از بین نمی رود، بدین ترتیب دائماً ناآرام است و حتی اگر خود را به چیزی هم سرگرم کند، این مشغله زودگذر و موقت است و اضطراب او را بر طرف نمی کند. همّ و غمّ انسان، رسیدن به خداست و تنها با یاد او، آرامش می یابد.
محمد نبی حبیبی
من وقتی می گویم مردم، منظورم همین پابرهنه ها و زاغه نشین ها هستند. شما به این ها رسیدگی کنید. چون این ها همان هایی بودند که به میدان آمدند و برخی از شماها را که در زندان بودید، از زندان نجاتتان دادند. این ها همان هایی هستند که هر وقت خطری برای انقلاب پیش می آید اولین نفرات مدافع همین ها هستند. و بنابر این شما موظفید که به این زاغه نشین ها، ضعفا، فقرا و مستضعفین، رسیدگی کنید.
در ادبیات امام خمینی دو مفهوم مردم و عدالت اجتماعی نوعی ملازمه دارند. امام خمینی عدالت را از ارزش های ثابت و جهانشمول می داند که گذر زمان و تفاوت در تاریخ و جغرافیا تأثیری در اعتبار آن ندارد.
ارزشها در عالم دو قسم است. یک قسم ارزشهای معنوی، از قبیل ارزش توحید و جهاد مربوط به الوهیت و از قبیل عدالت اجتماعی، حکومت عدل و رفتار عادلانه حکومتها با ملتها و بسط عدالت اجتماعی در بین ملتها و امثال اینها که در صدر اسلام یا قبل از اسلام از آن وقتی که انبیا مبعوث شدند، وجود داشته و قابل تغییر نیست. عدالت معنایی نیست که تغییر بکند؛ یک وقت صحیح و زمانی غیر صحیح باشد.
برگی از تبیان:
تبیان "حقوق در اندیشه امام خمینی (س)" بررسی دیدگاه های ایشان در زمینۀ حقوق شهروندی، اصول و پایه های آن است. متن ذیل فرازی از مقدمه این کتاب می باشد: امام(س) در طول مدت زمامداری خود در ادارۀ نظام جمهوری اسلامی ایران، با تأکید بر اصل حاکمیت مردم به عنوان مبنای فکری و عملی ادارۀ این نظام، نظام جمهوری اسلامی را حکومتی شهروند محور معرفی کرده اند.
حضرت امام مانند بزرگان دیگر، حقیقت محبت را از امور وجدانی و ذوقی می دانند که دریافت حقیقت آن، نه با «بصر» ممکن است و نه با «نظر». ایشان بر این عقیده اند که محبت قابل تعریف نیست؛ از این روی در آثار ایشان برای محبت، حدی منطقی یا تعریفی خاص ذکر نشده است. با این حال، در جای جای کتب و رسایل ایشان به توصیف هایی برمی خوریم که باید آن را تعریف محبت به خواص و آثار آن نامید.
پیر ما، معتقد است عشق به عاشق توان می بخشد و او را به خلاقیت وا می دارد؛ چون آتشی سراپای وجود عاشق را فرا می گیرد و او را از نقص و کدورت، کثرت بینی و خودخواهی پاک می سازد. امام (س) با چنین ویژگی، بار سنگین رسالت و رهبری انقلاب اسلامی را به دوش کشید و نهضت عظیم و قوی بنیان را پایه ریزی کرد تا مگر خدای عالم آن را به انقلابی عالم گیر منتهی گرداند؛ آنسان که اساس ریای نظام جور و فساد در جهان از ریشه برافتد و دیگر بار فروغ جان فزای توحید، کران تا کران گیتی را روشن سازد و عدل و آزادی و برابری و برادری ایمانی چهره افسرده عالم را رونق بخشد.
دکتر فاطمه طباطبایی
تعریف عرفان از منظر امام، معرفت به هستی مطلق و حقایق عالم وجود است که از طریق مشاهدۀ حضوری ـ نه حصولی ـ حاصل می شود و در توضیح این مطلب می افزایند: آثار فلسفی به گونه ای دورنما انسان را با ماوراء الطبیعه آشنا می سازد؛ ولی مکتوبات عرفانی دلها را برای وصول به محبوب مطلق آماده می سازد
دکتر سید مهدی آقاپور و مختار حسنی سوخته سرایی
امام خمینی برای دانشگاه، دانشگاهیان و دانشجویان، پیام ها و سخنان مبسوطی بیان فرموده اند که اگر با دقت و از ابعاد گوناگون تجزیه و تحلیل شوند، راه نجات یک ملت و کشور مشخص و در صورت عمل به آن رهنمودها، این امر محقق می شود. همچنین اندیشه های حضرت امام نشان می دهد که در میان اقشار مختلف اجتماعی برای دانشگاه و دانشگاهیان جایگاه ممتازی قائل بودند.از دیدگاه امام راحل (س) دانشگاه به جهت نقش ویژه فرهنگی، اجتماعی و سیاسی خود، همواره از اهم امور و مبدأ همه تحولات جامعه است. اصلاحات اجتماعی تابعی از اصلاحات دانشگاه است و آن قدر برای دانشگاه اهمیت قائل هستند که در کلامشان، این نهاد اجتماعی با سرنوشت انقلاب و اسلام پیوند ناگسستنی دارد.
برخی از عناصر تشکیل دهنده هویت ملی عبارتند از: دین ، زادگاه و سرزمین، تاریخ، باورهای دینی و سنت ها، باورها و رفتارها، دانش و فنون، خودآگاهی . بنابراین، شناخت و باور به ریشه های تاریخی ، اعتقادی، ادبی، زبانی و قومی بر هویت فرد یا جامعه تاثیر گذار بوده و می تواند فرد یا اجتماع را سرخورده یا سرافراز سازد. نگاه به گذشته با چشم اندازی امیدوارانه به آینده می تواند در انسان ها شور و شوق آفریده آنان را به سوی شناخت هویت شان برانگیزد. از سوی دیگر اگر تمام یا بخشی از گذشته و تاریخ و ادبیات و زبان و عقاید دینی را از یک فرد یا یک اجتماع بگیرند آن فرد یا اجتماع دیگر هیچ چیز با ارزشی نخواهد داشت تا به آن ببالد. در این صورت است که زمینه های پذیرش هویتهای بیگانه با خویش یا فرهنگ های دیگری را خواهد یافت و این نقطه آغاز تحولات فرهنگی و سرگشتگی هویت هاست.
خانم صدیقه مصطفوی دختر ارشد حضرت امام خمینی (س):
به نظر من هنر خانم این بود که با وجود این که شیوه زندگی ایشان با زندگی قبل از ازدواجشان فرق داشت اما با درک شرایط، این سبک زندگی را تا پایان عمرشان پذیرفتند. و احترام خانم به آقا و سخنانشان در حدی بود که این احترام بعد از فوت آقا نیز همواره حفظ شد.
نظام جمهوری اسلامی ایران که قصد صدور ارزش ها و پیام انقلاب به دیگر کشورها را دارد تنها و تنها از طریق افزایش قدرت علمی خواهد توانست به این هدف دست یابد. این قدرت علمی محصول خودباوری، انسان سازی، تحکیم وحدت حوزه و دانشگاه، هم اندیشی متفکران، همنوایی با دیگر دانشگاه های اسلامی و امثالهم است.
مفاهیم اخلاقی در آینه آثار امام خمینی:
در این جامعه، تنها راهگشای انسان به خصوص جوانان ـ که سراسر شور و نشاط و هیجان هستند ـ به کارگیری عامل تعدیل کننده است که آنرا در اصول اخلاقی می توان جست. ادیان الهی و اکثر ادیان بشری، مانند: برهما، بودا، کنفسیوس و... توجه خاصی به این عوامل تعدیل کننده نموده و آنرا مبنای کمال انسان قرار داده اند.
برگرفته از آثار امام خمینی (س)
انسان در کانون عالم هستی قرار دارد و برای رهایی از گمراهی و سرگردانی و شناخت طریق هدایت و نیل به کمال و نیز به منظور جلوگیری از تباه سازی خود و دیگران نیازمند به مربیانی است که خود در علم و عمل به کمال رسیده باشند و از طرفی «انسان» و راه رشد وی را در تمام ابعاد آن به خوبی بشناسند.
برگرفته از صحیفه امام
امام خمینی (س) با تأسی از مولایش آقا امام رضا – علیه السلام - که فرمودند، توکل یعنی اینکه از احدی غیر از خدا نترسی، با توکل و اعتماد تمام امور را به صاحب آن واگذار می نمود و در راه رضای محبوب گام برمی داشت و یقین داشت که اینگونه حرکت، غایتِ رحمت و عطوفت و لطف و مهربانی خدا را نصیب انسان می کند.
انقلاب اسلامی با نفی رابطه استکباری، نفی اقتدار ابرقدرتها، حمایت از ملتهای مظلوم، صدور انقلاب، ترویج فرهنگ استقلال خواهی و ترویج فرهنگ مردمسالاری دینی، حمایت از جنبشهای آزادیبخش و ایستادگی بر مبانی اسلامی و ارزشهای انسانی سعی نمود که تصویری مناسب را از خود در نزد افکار عمومی ملتها ارائه نماید و با تأکید بر اشتراکات فرهنگی و ارزشهای جهانشمول اسلامی و انسانی به تفاهم متقابل با ملتها و کشورها دست یابد. بنابراین دیپلماسی فرهنگی مؤثرترین راه برای تحقق اهداف سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران می باشد.