چند رسانه ای

دروس تفسیر سوره حمد جهاد اکبر یا مبارزه با نفس نامه های اخلاقی - عرفانی ؛

اسم الله

تمام عالم زنده است، همه هم اسم اللَّه هستند. همه چیز اسم خداست. شما خودتان از اسماء اللَّه هستید، زبانتان هم از اسماء اللَّه است، دستتان هم از اسماء اللَّه است. به اسم اللَّه، الْحَمْدُ لِلَّهِ‏، حمد هم که می‏کنید اسم اللَّه است. زبان شما که حرکت می‏کند اسم اللَّه هست، از اینجا پا می‏شوید، می‏روید به منزلتان، با اسم اللَّه می‏روید. نمی‏توانید تفکیک کنید. خود شما اسم اللَّه هستید، حرکات قلبتان هم اسم اللَّه است، حرکات نبضتان هم اسم اللَّه هست، این بادهایی که وزیده می‏شود، همه اسم‏اللَّه‏اند. از این جهت، آیه شریفه محتملًا می‏خواهد همین معنا را بفرماید. در بسیاری از آیات دیگر هم هست که به اسم اللَّه کذا ...، صحبت از اسم اللَّه است؛ و همه چیز اسم اللَّه است؛ یعنی حق است و اسماء اللَّه همه چیز اوست. تفسیر سوره حمد، ص:۱۰۱

دروس تفسیر سوره حمد جهاد اکبر یا مبارزه با نفس نامه های اخلاقی - عرفانی ؛

اسماء الهی

محتمل است که در تمام سوره ‏های قرآن این‏ «بِسْمِ اللَّهِ» ها متعلّق باشد به آیاتی که بعد می‏آید؛ چون گفته شده است که این‏ «بِسْمِ اللَّهِ» به یک معنای مقدّری متعلّق است‏ . لکن بیشتر به نظر انسان می‏آید که این‏ «بِسْمِ اللَّهِ»* ها متعلّق‏ باشد به‏ خود سوره‏، مثلًا در سوره حمد بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ* الْحَمْدُ لِلَّهِ‏: به اسم خدای تبارک و تعالی حمد برای اوست. [معنای اسم‏ ] اسم علامت است. این‏که بشر برای اشخاص و برای همه چیز یک اسمی گذاشته است، نامگذاری کرده است، برای این است که این علامت، یک شناسایی اسمی باشد، زید را آدم بفهمد کی هست. اسمای خدا هم علامت‏های ذات مقدس اوست. و آن قدری که بشر می‏تواند از ذات مقدّس حق تعالی اطّلاع ناقص پیدا کند از اسمای حق است. خود ذات مقدس حق تعالی یک موجودی است که دست انسان از او کوتاه است. حتی دست خاتم النبیین که اعلم و اشرف بشر است، از آن مرتبه ذات کوتاه است. آن مرتبه ذات را کسی نمی‏شناسد غیر از خود ذات مقدّس‏ آن چیزی که بشر می‏تواند به آن دسترسی پیدا کند اسماء اللَّه است، که این اسماء اللَّه هم مراتبی دارد، بعضی از مراتبش را ما هم می‏توانیم بفهمیم، و بعضی از مراتبش را اولیای خدا و پیغمبر اکرم صلی الله علیه و آله و کسانی که معلَّم به تعلیم او هستند می‏توانند ادراک کنند.تفسیرسوره ‏حمد، ص: ده

الحمد

الْحَمْدُ لِلَّهِ [یعنی‏] تمام محامدی که در عالم و هر کمال و هر حمد و هر ستایشی که باشد، به او واقع می‏شود، برای اوست. آدم خیال می‏کند غذایی را که می‏خورد تعریف می‏کند که چه غذای لذیذی بود! این حمد خداست، خود آدم نمی‏داند. [یا می‏گوید:] چه آدم خوبی است! چه فیلسوف و دانشمندی است! این ثنا برای خداست، خود آدم نمی‏داند این را. برای چه؟ برای اینکه آن فیلسوف و دانشمند از خودش هیچ ندارد، هر چه هست جلوه اوست. آنچه هم که ادراک کرده، با عقلی ادراک کرده که جلوه اوست، خود ادراک جلوه اوست، خود مدرک جلوه اوست، همه چیز از اوست. آدم خیال می‏کند مثلًا از این فرش دارد تعریف می‏کند [یا] از این آدم دارد تعریف می‏کند؛ هیچ حمدی برای غیر خدا واقع نمی‏شود. هیچ ستایشی برای غیر خدا واقع نمی‏شود، برای اینکه شما هر کس را ستایش کنید [به این دلیل‏] که یک چیزی در او هست، ستایشش می‏کنید، عدم را هیچ وقت ستایش نمی‏کنید، یک چیزی در او هست که ستایش [می‏کنید]، هر چه هست از اوست، هر چه ستایش بکنید ستایش اوست، هر چه حمد و ثنا بگویید مال اوست. «الحمد»، یعنی همه حمدها، هر چه حمد هست، حقیقتِ حمد مال اوست. ما خیال می‏کنیم که داریم زید را تعریف می‏کنیم، عمرو را تعریف می‏کنیم، ما خیال می‏کنیم که داریم از این نور شمس، از این نور قمر تعریف می‏کنیم، از باب اینکه نمی‏دانیم... تفسیر سوره حمد، ص: ۱۰۴

سخنرانی در جمع فرماندهان سپاه و مسئولین ارتش (وحدت اقشار جامعه)

قرآن کتاب انسان ساز است

اهمیّت تلقین و تکرار مسائل اخلاقی‌ بعضی از‌‎ ‎‌مسائل است که اهمیتش این قدر زیاد است که باید آن مسائل را تکرار کرد. کتابهایی که‌‎ ‎‌برای انسانسازی آمده است مثل قرآن کریم، و کتابهایی که در اخلاق نوشته می شود، و‌‎ ‎‌مقصود، ساختن یک انسان است، و ساختن یک جامعه است، به حسب اهمیت، هر‌‎ ‎‌موضوعی در آنها تکرار شده است. تکرار در قرآن مجید زیاد است. و بعضیها خیال‌‎ ‎‌می کنند که این تکرار چرا؟ و حال آنکه لازم است. یکی از چیزهایی که برای ساختن‌‎ ‎‌انسان مفید است تلقین است. انسان خودش هم اگر بخواهد ساخته بشود، باید آن مسائلی‌‎ ‎‌که مربوط به ساختن خودش است تلقین کند به خودش، تکرار کند. یک مطلبی که تأثیر‌‎ ‎‌در نفس انسان باید بکند، با تلقینات و تکرارها بیشتر در نفس انسان نقش پیدا می کند.‌‎ ‎‌نکتۀ تکرار ادعیه و تکرار نماز در هر روز چندین دفعه، و همیشه این است که انسان با‌‎ گفتن و شنیدن، خود انسان قرائت می کند و می شنود آن آیاتی که سازنده است، مثل‌‎ ‎‌سورۀ مبارکۀ حمد که یک درس سازنده است. انسان باید اینها را تکرار کند و تلقین کند،‌‎ ‎‌و نفس را حاضر کند برای شنیدن‌. صحیفه امام، ج ۱۳، ص ۳۹۷-۳۹۸

پیام رادیو ـ تلویزیونی به ملت ایران در آغاز سال نو (مقصد انبیا، بازگشت به معرفة الله )

یا مقلب القلوب و الابصار

پیام رادیو ـ تلویزیونی به ملت ایران در آغاز سال نو ‌‌خدایا! ما را در این سال نو از این حالی که داریم عوض کن. ما گرفتار هواهای نفسانی‌‎ ‎‌هستیم و تو می دانی، و تو می توانی ما را نجات بدهی.‌ خداوندا! این پیروزیهای چشمگیری که برای ما و ملت ما و برای اسلام حاصل شده‌‎ ‎‌است، طوری کن که در قلوب ما تأثیر سوء نگذارد و ما را مغرور نکند. ما را از آن راهی‌‎ ‎‌که انبیا ـ علیهم السلام ـ داشتند منحرف نکند. من امیدوارم که این سال نو، به همۀ ملتهای‌‎ ‎‌اسلامی و خصوصاً ملت تحت ستم ایران که سالهای طولانی در گرفتاری بودند، مبارک‌‎ ‎‌کند. ‌‎صحیفه امام، ج ۲۰، ص ۱۶