معارف اسلامی

نیایش در روز عرفه/ روز آشنایی و عرفان

روز عرفه یکی از روزهای برگزیده و با عظمت اسلامی است. عرفه همچنان که از نامش پیداست، روز آشنایی و عرفان است. در روز عرفه انسان باید خود را بشناسد، خدای خود را بشناسد و به هدف آفرینش معرفت پیدا کند. یکی از زیباترین نیایش های روز عرفه مناجات امام حسین (ع) در این روز شریف و در صحرای عرفات می باشد. آن بزرگوار با عباراتی شیوا و جملاتی زیبا با آفریدگار هستی راز و نیاز می کند و عالی ترین درجات عرفان را در بیابان عرفات به نمایش می گذارد.

بیشتر

نیایش در روز عرفه/ روز آشنایی و عرفان

دین، دینداری و اندیشه دینی

حضرت زینب(س)، محدِّثه و مفسر بود/ پیام آن حضرت در سه کلمه خلاصه می شود: حلم، مقاومت و مسئولیت پذیری

فلسفه اسلامی و چالش های جامعه امروز

فلسفه اسلامی پاسخی برای مسائل جهان امروز

فلسفه اسلامی کدام دسته از مشکلات فکری جامعه امروز را برطرف می کند؟

عناوین مطالب معارف اسلامی

همسویی فقه با تحوّلات و نیازهای جامعه

جامعه انسانی تدریجاً رو به کمال می‎رود؛ عالم بشریت هر روز قدم تازه ای در راه مدنیت بر می دارد با نگرش به نتایج بحثهای روانی، حقوقی، اجتماعی و حتی فلسفی چنانکه جامعه ها. در یک حال ثابت نمی‎مانند، همچنین مقررات قابل اجرا در جامعه، به یک حال باقی نمی ماند. از طرفی، در اثر پیشرفت خیره کنندۀ علوم تجربی در زمینه های مختلف حیات بشری، موضوعات جدیدی در زندگی آنان و نیز ارتباطات گسترده و پیچیده اجتماعی آنها پدید آمده است که در زمانهای پیشین خبری از این موضوعات و ارتباطات و آثار قوانین لازم برای آنها نبود. در این جا دو سؤال مطرح می‎شود: یکی آن که، مقررات اسلام که برای مردم چهارده قرن پیش وضع شده و پاسخگوی احتیاجات زندگی ساده آن زمان بوده است، چگونه می تواند پاسخگوی زندگی امروز بشر باشد؟ دوّم آن که، با پیشرفت علوم تجربی که حتی پایه های علوم نظری و انسانی سابق را لرزان نموده و هزاران موضوعات جدید در زمینه های مختلف حیات فردی و اجتماعی انسانها فراهم ساخته است و ارتباطات اجتماعی را به مراتب گسترده تر و پیچیده تر کرده چگونه مقررات اسلام می تواند ارائه دهندۀ احکام این موضوعات و ارتباطات باشد؟... از این جاست که بنیانگذار جمهوری اسلامی حضرت سیدنا الاستاد امام خمینی(قده) سخن از فقه پویا به میان آورده و علما و فضلای حوزه های علمیه را به تعمق در آن دعوت کردند.

سنت های اجتماعی در قرآن از منظر امام خمینی(س)

برای شناخت بهتر جامعه و تأثیر گذاری در آن و پیش بینی روند تغییرات اجتماعی، آشنایی با قوانین حاکم بر جامعه و سنت های اجتماعی ضروری است. بسیار مهم است که از منظر امام خمینی; به عنوان یک شخصیتی که بزرگ ترین انقلاب قرن را پی ریزی کرد و به ثمر نشاند و مهم ترین تغییرات اجتماعی را ایجاد کرد، سنت های اجتماعی قرآن مورد مطالعه قرار گیرد. از آنجا که حضرت امام باعث تحقق برخی از سنت های الهی نظیر سنت پیروزی مؤمنین شد و سنتی را که خداوند به روش وحیانی به بشر معرفی کرده بود، حضرت امام آن را محقق ساخت تا به روش تجربی هم به همه جهان معرفی شود. لذا نگاه امام به ابعاد مختلف سنت پیروزی مؤمنین و شرایط تحقق این سنت مهم الهی بسیار پر اهمیت است.

درآمدی بر روابط بین المللی پیامبر اکرم(ص) از منظر امام خمینی

بر همه فعالان دینی، فرهنگی سیاسی و اجتماعی و هنری است که همانند امام خمینی از بستر مکتب پیامبر رحمت(ص) و آموزه های حقیقی دین محمدی(ص) چهره رحمانی و رحمت پیامبر اکرم(ص) و اسلام را در نظام بین المللی عرضه کنند و از همه امکانات اثر بخش و بِه روز، برای این مهم تلاش ورزند. همان طور که امام خمینی تأکید کرده اند پیامبر اسلام(ص) در تمامی عرصه ها از جمله در روابط بین المللی، ادبیات و روش خشن نداشت. زیرا او مظهر رحمانیت و رأفت الهی بود.

امام خمینی و راهبرد اصالت تکلیف

امام امت ـ رضوان الله تعالی علیه ـ به خاطر نگرش جامع، عمیق و نظام واره ای که نسبت به مکتب حیاتبخش اسلام داشتند به خوبی توانستند با به کارگیری تعالیم، احکام و ارزش های اصیل دینی در عرصۀ مدیریت اجتماعی و استفاده ای به جا و به موقع از آن ها نمونۀ موفقی از توان مندی دین در ادارۀ ابعاد گوناگون حیات بشر را به نمایش بگذارند. استخراج و تعیین گزاره هایی که پشتوانه و معیار و ملاک سیاست گذاری ها و موضع گیری های ایشان بوده است و هم چنین تشریح مستندات شرعی آن می تواند تحلیلی از زیر پایه های یک نظام جامع اسلامی را از نگاه یک فقیه توانا و با تجربه و یک اسلام شناس سیاست مدار و نکته سنج به دست دهد. از جمله فرازهایی که به ویژه در اواخر عمر شریف امام به عنوان یک اصل در همه زندگی و در رفتار سیاسی ایشان مورد اشاره قرار گرفته، تاکید بر محوریت و اصالت تکلیف با قطع نظر از حصول یا عدم حصول نتیجه است، بدین معنا که انسان باید در هر حال بر مدار تکلیف شرعی زندگی کند و وقتی که به انجام یا ترک فعلی موظف شد بنابر تکلیف عمل نماید، خواه به نتیجه نایل شود یا نشود.

پرستش خداوند و کرامت انسان

انسان با رویکرد پرستش، به چه نوع توانمندی هایی می رسد که اسباب عزت، کرامت و بزرگواری را در وی رقم می زند. به نظر می رسد تبیین این توانمندی ها به دلیل کاربردی بودن آن، روش مناسبی است که با جست و جو در آثار امام خمینی سعی شده است مطالب یاد شده با نظریات و دیدگاه های ایشان تطبیق داده شود، زیرا به جرأت می توان گفت این مرد در عصر ما بهترین الگوی نظری و عملی عزت مندی و اقتدار است که در راه حفظ و حراست از کرامت مسلمانان، خود و یارانش را به امواج خطرها و بلاها افکند.

سیمای انسان قرآنی در آینه گفتار و رفتار امام خمینی

آنچه این نوشته به دنبال آن است الگوپذیری از تلاوت های مکرر روزانه و زمان مند حضرت امام خمینی (ره) و دریافت هدف و انگیزه ایشان از این تلاوت های مکرر و روزانه است. تلاوت هایی که به ویژه در ماه مبارک رمضان به اوج خود می رسید و همانطور که شاهد بودیم حضرت امام با تعطیلی بسیاری ملاقات ها و فعالیت های اجتماعی بیش از همه به تلاوت قرآن می پرداخت و گاه تا چندین ختم قرآن حاصل آن بود.

تأسیس علم اجتهاد توسط امام باقر(ع)/ تحکیم بنیادهای تفکر شیعی‏

امام باقر با درایت تمام توانست شکافی را که در گذر سال‏ های متمادی بین قرآن و عترت در باورهای دینی بخش عظیمی از مردم پدید آمده بود، از میان بردارد.

برخی از دیدگاه های فقهی امام

امام در اجتهاد، زمان و مکان را مؤثر می‏ دانستند که این برای ما بسیار راهگشاست.

امام خمینی(س) بزرگترین احیاگر تفکر دینی

امام به آرمان های بلند دیرینه و آرزوهای تحقق نیافتۀ مصلحان، احیاگران و دردمندان تاریخ – در قلمرو نظر و عمل – عینیت بخشید؛ از همین روی باید او را خاتم احیاگران و مصلحان تاریخ اسلام بلکه بشریت خواند.

تعریف فقه از نگاه امام خمینی(س)

امام خمینی در تعریف خود از علم فقه، جایگاه آن را نیز روشن می کنند. «علم فقه» از نظر رسیدن به مقام قرب الهی و در رتبه بندی علوم -به اعتبار غایتی که دنبال می کنند - در رتبة متأخر از «علم به معارف» قرار دارد. مقصود از علم به معارف، آگاهی از جهان آفرینش، مبدأ نظام هستی و اسماء و صفات او، توحید، معاد و احوال قیامت، نبوت عامه و خاصه و امامت است که از آن ها به اصول اعتقادی یاد می شود و عرفان، حکمت و کلام عهده دار آن هستند.

مدینه فاضله از دیدگاه امام خمینی(س)

امام خمینی، با درک و شناخت کامل از آدم و عالم، با جامعیت در علوم نظری وعملی، با زهد و وارستگی و شجاعت و قدرت در تصمیم گیری، چهارچوب حکومت اسلامی را مشخص کرد و جامعۀ آرمانی خود را بارها و بارها در طی مصاحبه ها، سخنرانی ها، تقریرات، ترسیم کرد. او با زندگی ساده و بی تکلّف، با این که در قلب ها جای داشت، آن همه عظمت و بزرگی را به رنگ ریا نیالود و جان قدسی خویش را اسیر آفت حقیقت سوز مقدس مآبی نکرد.

ویژگی های معنوی حضرت امام خمینی (س)

امام خمینی(س) نمونه کامل و مصداق بارز این سخن شریف امام صادق(ع) است که: «کونوا دعاة الناس بغیر ألسنتکم...»؛ ایشان در زندگی فردی، اجتماعی، سیاسی و حکومتی خویش چنان زیست که گفته اش بر کرده اش پیشی نگیرد. همچنان که اجداد طاهرینش که رهبران مطلق بشریت می باشند چنین بودند.

بانوی کربلا، اسوۀ زن مسلمان

قیام عاشورا، عشقبازی شیفتگان مقام ربوبیت و عاشقان جمال جمیل است و حماسه کربلا درس شجاعت، شکیبایی، استقامت، اخلاص، ایثار، مناعت، ایمان، یاد خدا، تسلیم، توحید و همه فضایل انسانی است. پدیده انقلاب اسلامی به رهبری امام خمینی (س)، رخدادی منحصر به فرد در تاریخ سرزمین ماست که به فرمودۀ امام راحل، پرتوی از عاشوراست. بانو مرضیه حدیدچی(خواهر دباغ) یکی از زنانی است که با تأسی به بانوی کربلا، بار انقلاب را بردوش کشیده و نماد زن مبارز، انقلابی و مسلمان ایرانی است.

میلاد دو نور

ولادت حضرت محمد(ص) به اتّفاق نظر شیعیان در ۱۷ ربیع الاول در سال عام الفیل است، ولی برخی از مسلمانان، این واقعه را در روز دوازدهم این ماه دانسته‏ اند. اما آنچه که نزد همه مسلمانان مشترک و مورد پذیرش است این است که میلاد پیامبر اکرم تحولی بزرگ در زندگی بشریت به وجود آورد. حضرت امام جعفر صادق (علیه السلام)، ششمین امام شیعیان نیز در روز 17 ربیع الاول سال 83 هجری قمری، در مدینه، چشم به جهان گشود.

نقش وقف در فقرزدایی

یکی از کارکردهای مهم وقف، فقرزدایی از جامعه است. با گسترش فرهنگ وقف می توان میزان فقر و محرومیت را در جامعه کاهش داد؛ زیرا وقف یکی از راه های توزیع مجدد درآمد است و با توزیع مجدد درآمد، سرمایه های جامعه در اختیار همگان قرار می گیرد و با بهره مندی همگان از امکانات رفاهی و اقتصادی، زمینه های تکامل در ابعاد فرهنگی و اجتماعی فراهم می شود.

اعتقاد امام(س) به پیدایش افق های جدید معارف وحیانی با پیشرفت دانش بشری

استاد سطح عالی حوزه با اشاره دیدگاه تفسیری امام راحل، اظهار کرد: امام(س) با علم به پیشرفت روز به روز دانش بشری، معتقد بود افق های جدیدی از معارف وحیانی قرآن برای انسان معاصر روشن و نمایان می شود. ایشان قرآن را در افق اعلایی می دانستند و همواره مخاطبانشان را به تزکیه نفس و تنزیه از آلودگی ها سفارش می کردند تا محیای پذیرش معارف قرآن گردند.

در دار الخلوتِ انسْ محمدی، به رسول گرامی اسلام چه چیزی امر شد؟

صلوات و سلام خداوند بر رسول خدا پیامبر عظیم الشأن که یک تنه قیام فرمود در مقابل بت ‏پرستان و مستکبرین، و پرچم توحید را به نفع مستضعفین به اهتزاز درآورد، و از قِلت عُدّه و عدد نهراسید، و با عِده قلیل بدون سازوبرگ جنگی کافی و با نیروی ایمان و قوتِ تصمیم بر سرکشان و ستمکاران تاخت، و ندای توحید را در کمتر از نیم قرن بر بزرگترین معموره جهان به گوش جهانیان رساند.

مصاحبه با آیت الله موسوی اردبیلی

آن روزی که مدرس می گفت سیاست ما دیانت ما و دیانت ما سیاست ماست، یک دومی نبود بگوید احسنت، راست گفتی. ... یک روز سیاستهای محلی بازی می کند با اسلام مثل بنی امیه و غیره و امروز سیاست یک ابرقدرت مثل امریکا که یک سیاست حاکم است، آن سیاستی که می آید نفت ببرد آن سیاستی که می آید خلیج فارس را تسخیر کند ... در اسرائیل طرفداری از صهیونیستها می کند، ... این سیاست نه پدر دارد نه مادر و نه اصل، این دین را به حال خود نمی گذارد ...دقیقاً روی اسلام مطالعه می کند یک چیزهایی را برمی دارد و یک چیزهایی را می گذارد. این می شود اسلام امریکایی یعنی اسلام در تسخیر امریکا.

صفحه 34 از 39

< قبلی | 31 | 32 | 33 | 34 | 35 | بعدی >

معارف اسلامی

عناوین مطالب معارف اسلامی

پربازدیدترین های این سرویس

آیت الله جوادی آملی

دکتر سیدحسین سیدموسوی

زنا با کودک

به مناسبت سالروز میلاد امام حسین (ع) و روز پاسدار؛

محمدتقی دیاری بیدگلی

پیش خوان

پیشنهاد سردبیر