قرآن کریم اصل و اساس و آغاز اسلام است. با نزول قرآن بر نبی خاتم و رسول اکرم، محمد مصطفی، حیات اسلام آغاز شد و مسلمانان با انوار هدایتی قرآن و آیات معجزه های آن، نبوت پیامبر را تصدیق نمودند و با تربیت قرآنی، جان و جامعه خود را الهی کردند. برای فهمیدن کلام الهی و دریافت مرادات و مقاصد حق تبارک و تعالی ، از همان آغاز و با تعلیم پیامبرا کرم (ص) و امیرالمؤمنین(ع) و دیگر ائمه طاهرین(عهم)، علم تفسیر قرآن بوجود آمد و در میان صحابه و تابعین، کسانی به عنوان مفسر شناخته می شدند. سلسله مفسرین قرآن در طول تاریخ اسلام، کارنامه درخشانی از خود بر جای نهادند و کتاب های زیادی به قلم عالمان شیعی و سنی در زمینه تفسیر قرآن و علوم قرآنی، به رشته تحریر در آمد. امام خمینی از جمله عالمان بزرگی است که در زمینه های متعددی از علوم اسلامی آثار ارزشمندی نوشته است. گرچه آثار قرآنی امام فراوان نیست، ولی اهتمام ایشان به قرآن، بسیار فراوان بوده است. ایشان در کتاب های اخلاقی، عرفانی، فقهی، اصولی و نیز اندیشه های اجتماعی سیاسی و مقاطع مبارزاتی، توجه تام و تأ کید فراوانی به قرآن دارد؛ به ویژه که ایشان، اهتمام زیادی به «سوره حمد» داشته اند. ایشان به مناسبت های مختلف و به صورت های گوناگونی به این سوره شریف و فاتحه الکتاب توجه داشته اند؛ به همین دلیل، یکی از آثار شناخته شده حضرت امام، کتاب «تفسیر سوره حمد» است. قبل از گزارش از محتوای این کتاب، تذکر این نکته لازم است که در سال های نخست پس از پیروزی انقلاب اسلامی، کتابی با عنوان «تفسیر سوره حمد» به نام امام چاپ می شد که تنها در بردارنده پنج جلسه درس تفسیری ایشان در سال ۱۳۵۸ش بوده است. اما آنچه برای اولین بار در سال ّ ۱۳۷۵ش به همت مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س) با عنوان «تفسیرسوره حمد» انتشار یافت، دارای چهار بخش می باشد: بخش اول: تفسیر مختصر سوره حمد که امام آن را در کتاب ار زشمند «سر الصلواة» در سال ۱۳۱۸ش نوشته است. بخش دوم: تفسیر سوره حمد که در کتاب شر یف «آداب الصلواة» و در قسمت قرائت آن آمده و همانگونه که کتاب «آداب الصلوة» به گونه ای شرح و توضیح کتاب «سر الصلواة» است، تفسیر سوره حمد در این کتاب نیز، شرح و توضیح تفسیر سوره حمد کتاب «سرالصلوة» می باشد و در سال ۱۳۲۱ش نوشته شده است. بخش سوم: مجموعه پنج جلسه درس تفسیر سوره حمد است که در سال ۱۳۵۸ش در قم بیان شده و همان سال از تلویزیون جمهوری اسلامی ایران نیز خش گردید و متأسفانه با مخالفت بعضی از مقدسین تعطیل شد و تشنگان معارف اسلامی از بهرهگیری محروم ماندند. بخش چهارم: فرازهای پرا کنده ای که امام به مناسبت های مختلفی در معنای «بسم الله» و دیگر فقرات سوره حمد، در آثار مکتوب و یا در بیانات خود داشته اند، گرد آمده است. پاره ای از مطالب این بخش به زبان عر بی بوده که علاوه بر آوردن متن عربی، ترجمه آنها در پاورقی آورده شده است. البته مواردی در بخش چهارم آورده شده که جنبه پند و موعظه دارد و از تفسیر به معنای مرسوم آن، خارج می باشد، ولی درج آنها به جامعیت اثر کمک کرده است.
.
انتهای پیام /*