پرتال امام خمینی (س): ابن ‌سینا، یکی از بزرگ‌ترین فیلسوفان جهان اسلام، در کتاب «اشارات» خود به دشواری و ارزش فلسفه چنین اشاره کرده است: «من که لقمه حکمت را در الفاظ و عبارات لطیف در دهانت نهادم، در درک آن بکوش و آن را از کسانی که هوش و فطانت کافی ندارند و به حکمت عادت نکرده‌اند یا از گمراهان متفلسف و فرومایگانند، پوشیده‌دار».

این سخن نه‌تنها جایگاه والا و اهمیت فلسفه را نشان می‌دهد، بلکه به ظرفیت گسترده آن برای کسانی اشاره دارد که ذهنی قوی‌تر و قوه استدلال بیشتری دارند. آن‌هایی که توانایی بیشتری در تأملات فلسفی دارند، می‌توانند ابتکار و دیدگاه‌هایی جدید ارائه دهند که پیش از این مطرح نشده باشد.
اما اگر دشواری و پیچیدگی فلسفه را با تفاوت‌های ذهنی انسان‌ها ترکیب کنیم، طبیعی است که اختلافات بسیاری در این حوزه پدیدار شوند. نمونه‌ای از این تضادها می‌توان به نظرات متفاوت محقق طوسی و فخر رازی اشاره کرد که دیدگاه‌های متضاد آن‌ها نه‌تنها شناخته‌شده‌اند، بلکه بسیاری از فیلسوفان اسلامی در آثار خود به این اختلافات پرداخته‌اند. کتاب حاضر به بررسی و تحلیل اختلاف نظرات میان این دو اندیشمند بزرگ در برخی موضوعات فلسفی اختصاص دارد.
این اثر تحت عنوان «بررسی و داوری در مسائل اختلافی میان دو فیلسوف اسلامی، خواجه نصیرالدین طوسی و امام فخر رازی»، به قلم دکتر سید حسن حسنی نوشته شده است. این کتاب به زبان فارسی با هدف ارائه تحلیلی دقیق بر اعتراضات مطرح‌شده از سوی فخر رازی نسبت به ابن ‌سینا و پاسخ‌های خواجه نصیرالدین به آن نگاشته شده است.
کتاب شامل یک پیش‌گفتار، مقدمه‌ای هشت‌بندی و چهار بخش اصلی است. بخش اول در هفده بند، بخش دوم طی دو فصل یازده و پانزده‌بندی، بخش سوم با ده موضوع و بخش چهارم با شانزده مسئله سامان‌دهی شده است. در این چارچوب، نویسنده به بررسی سیزده مسئله منطقی، بیست‌وشش مسئله از فلسفه طبیعی، ده مسئله فلسفه الهی و شانزده مسئله کلامی میان خواجه نصیرالدین طوسی و فخر رازی پرداخته است. همچنین دیدگاه‌های خاص و گاه متناقض هر یک از این دو فیلسوف مورد تحلیل واقع شده است.
نویسنده محترم در این اثر، مسائل اختلافی میان دو فیلسوف اسلامی حاوی مباحثی نظیر «اختلاف خواجه با فخر رازی در فرق میان فکر و حدس»، «اعتراض فخر رازی به دلالت التزام و جواب خواجه به آن»، «تشکیک فخر رازی بر تعریف عکس مستوی جواب خواجه به آن»، «به اعتقاد خواجه دلالت لفظ بر معنی تابع قصد و اراده است»، «اعتراض فخر راز بر تعرفی جسم طبیعی و جواب خواجه به آن»، «تشکیک فخر رازی بر استدلال بوعلی و وجود هیولی و جواب خواجه به آن»، «اختلاف خواجه و فخر رازی در کیفیت تشخص هیولی و صورت»، «استدلال فخر رازی بر اثبات خلا و جواب خواجه به آن»، به بوته تطبیق و بررسی گذاشته است.
این کتاب، که به‌عنوان یکی از آثار جامع در بررسی و تحلیل اختلافات میان دو فیلسوف برجسته اسلامی شناخته می‌شود، توسط پژوهشکده امام خمینی (س) و انقلاب اسلامی در سال ۱۴۰۳ منتشر شده و به علاقه‌مندان حوزه فلسفه اسلامی تقدیم گردیده است.

. انتهای پیام /*