زهد
زهد حقیقی از دیدگاه امام خمینی (س)
بنابر نظر امام خمینی (س) زهد واقعی آن است که سالک را بر قلب سلیم، یعنی اعراض از ماسوی الله رهنمون کند. (۱) زهد در دنیا همان فارغ شدن قلب برای آخرت و انصراف و تنفر قلب از حقیقت دنیا و توجه به مبدأ حق تعالی است. (۲) لکن زهد در دنیا به معنای ترک امور ضروری حیات نیست؛ این نوعی رهبانیت است که در شرایع الهی از آن منع شده است. (۳) بنابراین غنا و بی نیازی از غیر خدا، خالص شدن قلب از غیر خدا در امور مادی و معنوی و ساده زیستی از آثار زهد محسوب می شوند. (۴)
زهد بزرگترین جنود عقل به شمار می رود که انسان به واسطه آن به سوی عالم قدس و طهارت ارتقاء پیدا می کند و از عالم طبیعت و کثرات رهایی یافته و انقطاع کامل به سوی خداوند برای او حاصل می شود. در مقابل اگر شخص رغبت به دنیا و زخارف آن پیدا کند، همین توجه به زینت های دنیا بزرگترین جنود جهل و شیطان است و از دقیق ترین دام های نفس می باشد که به واسطه آن انسان از راه هدایت و برخورداری از ثمره شجره ولایت، محروم و محجوب می شود. (۵)
مراتب زهد از جهت اعراض انسان
امام خمینی (س) برای زهد مراتبی قائل است از جمله: ۱- زهد عامّه که همان رویگردانی از دنیا برای رسیدن به نعمت اخروی است ۲- زهد خاصّه که رویگردانی از لذت های حیوانی و شهوانی برای رسیدن به مقامات عقلانی است ۳- زهد أخص خواص، که رویگردانی از لذات روحانی و ترک مشتهیات عقلانی برای رسیدن به مشاهده جمال حق است. (۶)
(۱) خمینی، روح الله، سر الصلاة، ص۲۷
(۲) خمینی، روح الله، شرح چهل حدیث، ص۳۲۷
(۳) خمینی، روح الله، تقریرات فلسفه امام خمینی، ج۳، ص۳۳۸-۳۳۷
(۴) خمینی، روح الله، شرح چهل حدیث، ص۲۵۷؛ دانشنامه امام خمینی، ج۶،ص۷۵
(۵) خمینی، روح الله، شرح حدیث جنود عقل و جهل، ص۳۰۳
(۶) خمینی، روح الله، شرح حدیث جنود عقل و جهل، ص۲۹۶-۲۹۵
.
انتهای پیام /*