حلم
حلم از دیدگاه امام خمینی (س)
امام خمینی حلم را صفتی نفسانی می داند که از شعب اعتدال در قوه غضب است. این صفت، کنترل نفس را در ناملایمات و اموری که با نفس سازگاری ندارند، به دست می گیرد و باعث آرامش آن می شود(۱). در برخی روایات(۲)، صفت «سفه» به معنای سبک مغزی و جهالت، در برابر هم قرار گرفته است.
امام خمینی این بیان از روایت را، موافق اعتبار و ریشه لغوی آن می دانند؛ زیرا کسی که بر حفظ قوه غضب، قدرت و بردباری ندارد، دارای سبک مغزی و جهالت است(۳). لذا؛ اگر کسی برای مدتی کظم غیظ کند و با زحمت خود را حلیم نشان دهد، سرانجام این تحلم به حلم منتهی می شود و صفت حلیم ملکه نفسانی او شده و برای او عادی می شود(۴). از این رو اگر قوه غضب، بر پایه عقل و شرع تربیت شود، موجب سعادت انسان و حفظ نظام عالم و بقای شخص و نوع انسان می گردد(۵)؛ زیرا حلم از صفاتی است که سبب می شود انسان دارای سکون و طمانینه گردد و هیجان و غضب خود را کنترل کرده و اگر برخلاف میل نفسانی او چیزی رخ دهد، از حد اعتدال خارج نگردد(۶).
(۱) خمینی، روح الله، شرح حدیث جنود عقل و جهل، ص۳۶۷
(۲) کلینی، یعقوب بن اسحاق، اصول کافی، ج۱، ص۲۱
(۳) خمینی، روح الله، شرح حدیث جنود عقل و جهل، ص۳۶۸
(۴) خمینی، روح الله، شرح حدیث جنود عقل و جهل، ص۳۸۱
(۵) خمینی، روح الله، شرح حدیث جنود عقل و جهل، ص۳۶۸
(۶) خمینی، روح الله، شرح حدیث جنود عقل و جهل، ص۳۶۷
.
انتهای پیام /*