القول فی الفضولی
فروع
نسخه چاپی | ارسال به دوستان
برو به صفحه: برو

نوع ماده: کتاب عربی

پدیدآورنده : خمینی، سید مصطفی، 1309-1356

محل نشر : تهران

ناشر: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س)

زمان (شمسی) : 1385

زبان اثر : عربی

فروع

 

فروع :

‏ ‏

‏لو أجاز علیٰ تقدیر وقوع عقد فضولیّ، فهل یکفی، أم لابدّ من ا‌لـعلم‏‎ ‎‏بأصل وجوده ولو کان علماً إجما‌لـیّاً؟ وجهان:‏

‏من لـزوم ا‌لـتعلیق، وأنّ الإجازة فی حکم ا‌لـرکن فی ا‌لـعقد.‏

‏ومن عدم لـزومـه، وأ‌نّـه علیٰ فرضـه لایضرّ، وأ‌نّها لـیست إلاّ تنفیذاً‏‎ ‎‏لـلماهیّـة ا‌لـموجودة.‏

‏ولو عقد ا‌لـفضولیّ عقدین علیٰ أموا‌لـه، فأجاز أحدهما، فهل یصیر‏‎ ‎‏نافذاً با‌لـنسبـة إ‌لـیٰ أحدهما غیر ا‌لـمعیّن، فلابدّ من ا‌لـمراجعـة إ‌لـی‏‎ ‎‏ا‌لـقرعـة؛ بناءً علیٰ شمول أدلّتها لـما لا واقعیّـة معلومـة لـه، کما هو الأظهر،‏‎ ‎‏أو لایصیر شیئاً؟‏

‏وعلی ا‌لـثانی فهل هی ساقطـة رأساً، أم تکون نافعـة إذا انضمّت إ‌لـیها‏‎ ‎‏إجازة الآخر، فلو أجاز أحدهما، ثمّ أجاز الآخر، یقعان صحیحین نافذین؟‏‎ ‎‏ا‌لـظاهر هو ا‌لـثانی؛ لـعدم احتیاج ا‌لـعقد فی ا‌لـتأثیر إ‌لـی الأزید من ذلک،‏‎ ‎‏وتوقّف ا‌لـعقد فی ا‌لـتأثیر علی ا‌لـفرض الأوّل؛ لـعدم إمکان تعلّق ا‌لـرضا‏‎ ‎‏ا‌لـمهمل با‌لـمعیّن منهما، فإذا انضمّ إ‌لـیـه الآخر فقد أظهر رضاه با‌لـعقدین.‏

وإن شئت قلت :‏ الإجازة الاُولیٰ لاتکون نافعـة، ولکن لـحوق ا‌لـثانیـة‏‎ ‎‏یستلزم رضاه با‌لـجمیع، فیصیر ا‌لـکلّ نافذاً فتأمّل.‏


کتابتحریرات فی الفقه: کتاب البیع (ج. ۲)صفحه 351

‏وممّا ذکرناه یظهر ا‌لـخدشـة فی کلمات ا‌لـقوم؛ من عدم إمکان فرض‏‎ ‎‏ا‌لـتردید والإهمال فی ناحیـة الإجازة؛ لأ‌نّها لاتـتعلّق إلاّ با‌لـموجود‏‎ ‎‏ا‌لـخارجیّ‏‎[1]‎‏، فإنّـه غفلـة نشأت من تخیّل لـزوم کون ا‌لـمفروض عقداً‏‎ ‎‏واحداً فضولیّاً، فلاتخلط.‏

‏ ‏

‏ ‏

کتابتحریرات فی الفقه: کتاب البیع (ج. ۲)صفحه 352

  • )) المکاسب والبیع، المحقّق النائینی2: 217، البیع، المحقّق الکوهکمری: 426.