باید آقایان توجه کنند، تمام مسلمین توجه بکنند. روز قدس روزی است که باید تمام ملتهای اسلام با هم توجه بکنند و این روز را زنده نگه دارند. اگر یک هیاهویی از تمام ملتهای مسلمین بلند بشود، روز جمعه آخر ماه مبارک، که روز قدس است، همه ملتها قیام بکنند- همان که حالا همان تظاهرات، همان راهپیماییها را بکنند- این مقدمه میشود از برای اینکه ان شاء اللَّه جلوی این مفسدین را ما بگیریم و کلک اینها از بلاد اسلام کنده بشود. ما، هی سست میگیریم، مسلمانها هی سست میگیرند، ملتها بیطرف میمانند، کم قیام میکنند و نهضت میکنند، کم تظاهر میکنند راجع به این امور. اسرائیل وقتی که دید ملتها با هم مخالف هستند و دولت مصر هم، که همراه اوست، برادر است و عراق هم که با اینها برادر است، وقتی این چیزها را دید، هی قدم قدم پیش میرود. و شما مطمئن باشید که اگر سست بگیرید، اینها تا فرات میخواهند بروند. اینها همه اینجا را ملک خودشان میگویند هست. صحیفه امام، ج۱۳، ص: ۷۹
شرح امام خمینی از الصراط المستقیم
شرح امام خمینی (س) از الصراط المستقیم
اهدِنَا الصِّراطَ المُستَقِیمَ . یک راه مستقیمی هست که این راهی است که انسان را به کمال مطلق می رساند و آن سرگردانی که از برای انسان است از بین می رود و بشر این راه مستقیم را اگر خودش بخواهد طی کند نمی تواند، اطلاع بر آن ندارد؛ خداست که اطلاع دارد بر این راه مستقیم؛ یعنی آن راهی که انسان را از این آشفتگیها و از این حیرتها بیرون می آورد و می فرستش طرف یک راهی که منتهی الیهش خداست.
ما از خدا در نمازهایمان می خواهیم که خدا هدایت کند ما را به راه مستقیم، نه راه کج و نه راه از این طرف کج، راست و چپ؛ غَیرِ المَغضُوبِ عَلَیهِم وَ لَا الضَّالِّینَ . این ها راههایشان علی حده است و هر چه جلو بروند دور می شوند از آن مقصد.
صحیفه امام؛ ج ۱۲، ص ۵۰۶
گوینده: مژده لواسانی
باید کسانی که مدعی هستند که ما شیعه امیر المؤمنین هستیم، تبع او هستیم، باید در قول و فعل و نوشتن و گفتن و همه چیز تبعیت از او داشته باشند. اگر این تبعیت نباشد و ما بگوییم که ما شیعه هستیم، یک گزافی گفتهایم، یک لا طائلی گفته ایم.
امیر المؤمنین در زمان حکومتش- که بسیار کوتاه و بسیار با ناگواریها مقابل بود- میبینید که وقتی که آن نامه را به مالک اشتر مینویسد چه مسائل مهمی را، مسائل سیاسی را، مسائل اجتماعی را، همه چیز را در آنجا ذکر میفرماید، با اینکه یک بخشنامهای برای یک نفر بوده است. یک نامهای برای یک نفر بوده است و آن این است که میگوید که- به حسب نقلی که شده است که یک خلخال را از پای یک ذمّی در حکومت او در آوردند،- به حسب این روایت، میفرماید که اگر انسان بمیرد برای این، این مَلوم نیست. شیعه این است که این طور باشد نه مثل ما، شیعه این است که اگر چنانچه در حکومت اسلامی، در کشور اسلامی، ظلم و لو به یک ذمّی وارد بشود، آن هم ظلم به همین کمی که یک خلخال را از پای یک ذمیّه درآورند، بگوید که انسان اگر بمیرد ملوم «1» نیست، ملامت نباید به او بشود، این طور اهمیت دارد. صحیفه امام، ج۱۸، ص: ۱۵۶
سخنرانی در جمع نمایندگان مجلس شورای اسلامی (منشأ بروز اختلاف)
تلاش برای تهذیب نفس و خودسازی
ماه رمضان شما را دعوت کرده خدای تبارک و تعالی به مهمانی خودش. همان طور که می بینید مهمانی خدا صوم است، مثل میهمانی ماها نیست که آنجور تشریفات را داشته باشد، پرهیزدادن است از آن چیزهایی که مربوط به شهوات انسان است. توجه بکنید که ماه مبارک را به آدابش عمل بکنید یعنی آداب روحی اش. فقط دعا نباشد، دعا به معنای واقعی اش باشد. خواندن خدا و تذکر خدا به معنای واقعی، آن تذکری که نفوس را مطمئن می کند.
صحیفه امام، ج ۱۸، ص ۴۸۰
خدایا! ما بندگان ضعیف هستیم، ما بندگانی هستیم که هیچ نداریم، ما هیچیم و هر چه هست تویی. ما اگر چنانچه خلاف میکنیم نادانیم، تو بر ما ببخش. تو ما را به این ماه مبارک رمضان وارد کن به طوری که با رضای تو وارد بشویم در او. خدایا! تو ما را لیاقت بده که در این مهمانی که از ما کردی به طور شایسته وارد بشویم. خدایا! این ایران که از همه اطراف به او هجوم شده است، برای اسلام، این ایران را تو تقویت کن. صحیفه امام، ج۱۸، ص: ۴۸۲
دروس تفسیر سوره حمد جهاد اکبر یا مبارزه با نفس نامه های اخلاقی - عرفانی ؛
تمام عالم زنده است، همه هم اسم اللَّه هستند. همه چیز اسم خداست. شما خودتان از اسماء اللَّه هستید، زبانتان هم از اسماء اللَّه است، دستتان هم از اسماء اللَّه است. به اسم اللَّه، الْحَمْدُ لِلَّهِ، حمد هم که میکنید اسم اللَّه است. زبان شما که حرکت میکند اسم اللَّه هست، از اینجا پا میشوید، میروید به منزلتان، با اسم اللَّه میروید. نمیتوانید تفکیک کنید. خود شما اسم اللَّه هستید، حرکات قلبتان هم اسم اللَّه است، حرکات نبضتان هم اسم اللَّه هست، این بادهایی که وزیده میشود، همه اسماللَّهاند. از این جهت، آیه شریفه محتملًا میخواهد همین معنا را بفرماید. در بسیاری از آیات دیگر هم هست که به اسم اللَّه کذا ...، صحبت از اسم اللَّه است؛ و همه چیز اسم اللَّه است؛ یعنی حق است و اسماء اللَّه همه چیز اوست. تفسیر سوره حمد، ص:۱۰۱
دروس تفسیر سوره حمد جهاد اکبر یا مبارزه با نفس نامه های اخلاقی - عرفانی ؛
محتمل است که در تمام سوره های قرآن این «بِسْمِ اللَّهِ» ها متعلّق باشد به آیاتی که بعد میآید؛ چون گفته شده است که این «بِسْمِ اللَّهِ» به یک معنای مقدّری متعلّق است . لکن بیشتر به نظر انسان میآید که این «بِسْمِ اللَّهِ»* ها متعلّق باشد به خود سوره، مثلًا در سوره حمد بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ* الْحَمْدُ لِلَّهِ: به اسم خدای تبارک و تعالی حمد برای اوست.
[معنای اسم ] اسم علامت است. اینکه بشر برای اشخاص و برای همه چیز یک اسمی گذاشته است، نامگذاری کرده است، برای این است که این علامت، یک شناسایی اسمی باشد، زید را آدم بفهمد کی هست. اسمای خدا هم علامتهای ذات مقدس اوست. و آن قدری که بشر میتواند از ذات مقدّس حق تعالی اطّلاع ناقص پیدا کند از اسمای حق است. خود ذات مقدس حق تعالی یک موجودی است که دست انسان از او کوتاه است. حتی دست خاتم النبیین که اعلم و اشرف بشر است، از آن مرتبه ذات کوتاه است. آن مرتبه ذات را کسی نمیشناسد غیر از خود ذات مقدّس آن چیزی که بشر میتواند به آن دسترسی پیدا کند اسماء اللَّه است، که این اسماء اللَّه هم مراتبی دارد، بعضی از مراتبش را ما هم میتوانیم بفهمیم، و بعضی از مراتبش را اولیای خدا و پیغمبر اکرم صلی الله علیه و آله و کسانی که معلَّم به تعلیم او هستند میتوانند ادراک کنند.تفسیرسوره حمد، ص: ده
الْحَمْدُ لِلَّهِ [یعنی] تمام محامدی که در عالم و هر کمال و هر حمد و هر ستایشی که باشد، به او واقع میشود، برای اوست. آدم خیال میکند غذایی را که میخورد تعریف میکند که چه غذای لذیذی بود! این حمد خداست، خود آدم نمیداند.
[یا میگوید:] چه آدم خوبی است! چه فیلسوف و دانشمندی است! این ثنا برای خداست، خود آدم نمیداند این را. برای چه؟ برای اینکه آن فیلسوف و دانشمند از خودش هیچ ندارد، هر چه هست جلوه اوست. آنچه هم که ادراک کرده، با عقلی ادراک کرده که جلوه اوست، خود ادراک جلوه اوست، خود مدرک جلوه اوست، همه چیز از اوست. آدم خیال میکند مثلًا از این فرش دارد تعریف میکند [یا] از این آدم دارد تعریف میکند؛ هیچ حمدی برای غیر خدا واقع نمیشود. هیچ ستایشی برای غیر خدا واقع نمیشود، برای اینکه شما هر کس را ستایش کنید [به این دلیل] که یک چیزی در او هست، ستایشش میکنید، عدم را هیچ وقت ستایش نمیکنید، یک چیزی در او هست که ستایش [میکنید]، هر چه هست از اوست، هر چه ستایش بکنید ستایش اوست، هر چه حمد و ثنا بگویید مال اوست.
«الحمد»، یعنی همه حمدها، هر چه حمد هست، حقیقتِ حمد مال اوست. ما خیال میکنیم که داریم زید را تعریف میکنیم، عمرو را تعریف میکنیم، ما خیال میکنیم که داریم از این نور شمس، از این نور قمر تعریف میکنیم، از باب اینکه نمیدانیم... تفسیر سوره حمد، ص: ۱۰۴
بمناسبت ماه مبارک رمضان:
آدمی که باورش بیاید که تمام کارهایی که در اینجا انجام میدهد در آن عالم یک صورتی دارد، اگر خوب است صورت خوب، و اگر بد است صورت بد، حساب در کار هست «1»- حالا تفصیل قضیه لزومی ندارد- اما این معنا که هر کاری حساب دارد. اگر چنانچه غیبت بکند آنجا محاسبه هست، جهنم هست، اگر اذیت کند مؤمنین را جهنم است آنجا، و اگر خیرات و مبرّات داشته باشد بهشت است در آنجا، کسی که باورش آمده باشد این را، [عمل هم میکند.] نه اینکه همان کتاب خوانده باشد و عقلش ادراک کرده باشد؛ بین ادراک عقلی و باور نفسانی و قلبی (این قلب را نمیگویم) خیلی فاصله هست.
بسیاری وقتها انسان عقلًا یک چیزی را ادراک میکند لکن چون باورش نیامده تبعیت نمیکند؛ آن وقتی که باورش بیاید تبعیت میکند. «ایمان» عبارت از این باور است. علم به پیغمبر فایده ندارد، ایمان به پیغمبر فایده دارد. ایمان باللَّه، برهان اقامه کردن بر وجود خدای تبارک و تعالی کافی نیست، ایمان باید بیاورد انسان؛ یعنی قلب را باورش بیاورد و خاضعش کند برای او. اگر ایمان آمد همه چیز دنبالش هست....تفسیرسوره حمد ص۲۱
سخنرانی در جمع فرماندهان سپاه و مسئولین ارتش (وحدت اقشار جامعه)
اهمیّت تلقین و تکرار مسائل اخلاقی
بعضی از مسائل است که اهمیتش این قدر زیاد است که باید آن مسائل را تکرار کرد. کتابهایی که برای انسانسازی آمده است مثل قرآن کریم، و کتابهایی که در اخلاق نوشته می شود، و مقصود، ساختن یک انسان است، و ساختن یک جامعه است، به حسب اهمیت، هر موضوعی در آنها تکرار شده است. تکرار در قرآن مجید زیاد است. و بعضیها خیال می کنند که این تکرار چرا؟ و حال آنکه لازم است. یکی از چیزهایی که برای ساختن انسان مفید است تلقین است. انسان خودش هم اگر بخواهد ساخته بشود، باید آن مسائلی که مربوط به ساختن خودش است تلقین کند به خودش، تکرار کند. یک مطلبی که تأثیر در نفس انسان باید بکند، با تلقینات و تکرارها بیشتر در نفس انسان نقش پیدا می کند. نکتۀ تکرار ادعیه و تکرار نماز در هر روز چندین دفعه، و همیشه این است که انسان با گفتن و شنیدن، خود انسان قرائت می کند و می شنود آن آیاتی که سازنده است، مثل سورۀ مبارکۀ حمد که یک درس سازنده است. انسان باید اینها را تکرار کند و تلقین کند، و نفس را حاضر کند برای شنیدن.
صحیفه امام، ج ۱۳، ص ۳۹۷-۳۹۸
محفل قرآنی پس از فاجعه ۷ تیر ۱۳۶۰ در حسینیه جماران
سخنرانی در جمع نمایندگان مجلس شورای اسلامی (منشأ بروز اختلاف)
تلاش برای تهذیب نفس و خودسازی
در این ماه مبارک دعا کنید که خدای تبارک و تعالی شما را موفق کند به اینکه در این خدمتی که متکفل او هستید، مطابق رضای او عمل کنید. از خدا بخواهید که ما را از عنایت خودش محروم نفرماید. و این ضیافت خدا را قدر بدانید. این ضیافت خیلی لطافت و ظرافت دارد، این را باید قدر بدانیم ما. این ادعیه ای که وارد شده است درماه مبارک رمضان و در ماه شعبان اینها راهبر ماست به مقصد، به تعبیر شیخ ما ـ رحمه الله ـ قرآن صاعد است. ادعیه را ایشان تعبیر می کرد به اینکه، قرآن نازل است و این، قرآن صاعد. درهر صورت ظرایفی در این ادعیه مبارکه هست که سابقه ندارد. اینها را توجه به آن بکنید، انسان را این ادعیه می تواند حرکت بدهد. ماه مبارک می تواند که انسان را موفق به بسیاری از امور بکند. ماه مبارک می تواند انسان را طوری بکند که تا ماه مبارک دیگر یا تا آخر دیگر کنترل بشود و تخطی از آنچه رضای خداست نکند. من امیدوارم که همۀ ما موفق بشویم به اینکه این ماه مبارک را با ذکر خدا و توجه به خدای تبارک وتعالی به پایان برسانیم، که خدای تبارک و تعالی در عید رمضان به ما عیدی عنایت کند و آن استقلال تام ما، آزادی تام ما بیمه شده و جمهوری اسلامی بیمه شده.
صحیفه امام، ج ۱۸، ص ۴۸۰-۴۸۱
پیام رادیو ـ تلویزیونی به ملت ایران در آغاز سال نو (مقصد انبیا، بازگشت به معرفة الله )
پیام رادیو ـ تلویزیونی به ملت ایران در آغاز سال نو
خدایا! ما را در این سال نو از این حالی که داریم عوض کن. ما گرفتار هواهای نفسانی هستیم و تو می دانی، و تو می توانی ما را نجات بدهی.
خداوندا! این پیروزیهای چشمگیری که برای ما و ملت ما و برای اسلام حاصل شده است، طوری کن که در قلوب ما تأثیر سوء نگذارد و ما را مغرور نکند. ما را از آن راهی که انبیا ـ علیهم السلام ـ داشتند منحرف نکند. من امیدوارم که این سال نو، به همۀ ملتهای اسلامی و خصوصاً ملت تحت ستم ایران که سالهای طولانی در گرفتاری بودند، مبارک کند.
صحیفه امام، ج ۲۰، ص ۱۶
کلیپ پرتال امام خمینی(س) بمناسبت بیست و هشتمین سالگرد ارتحال مرحوم حجت الاسلام والمسلمین حاج سیداحمد خمینی(ره)
سخنرانی در جمع مسئولان و کارکنان وزارت پست (برداشت های مختلف از انتظار فرج)
انتظار فرج و معنای صحیح آن
باید برویم تمام ظلم و جورها را از عالم برداریم. تکلیف شرعی ماست، منتها ما نمی توانیم. اینی که هست این است که حضرت عالم را پر می کند از عدالت؛ نه شما دست بردارید از تکلیفتان، نه اینکه شما دیگر تکلیف ندارید.
صحیفه امام، ج ۲۱، ص ۱۵
... از آن وقتی که بعثت شروع شده است و امروز سالروز این بعثت بزرگ است و این نعمت عظیم الهی است، توجه کنید که بعثت برای چه بوده، انگیزه بعثت چه بوده است و اگر کسی تخلف کند از انگیزه بعثت چه خواهد شد. انگیزه بعثت تزکیه نفوس بوده است و تزکیه نفوس به این است که خودخواهیها برود از بین، خودبینیها برود از بین، ریاست طلبیها برود از بین، دنیا طلبیها برود از بین، و به جای همه، خدای تبارک و تعالی و هوایِ برای خدا بنشیند. انگیزه بعثت این است که حکومت خدا در دلهای بشر حکومت کند تا اینکه در جامعههای بشر هم حکومت کند. تا تزکیه در ردههای بالا حاصل نشود و تصفیه در ردههای بالا حاصل نشود، این مملکت و همه ممالکی که هستند اصلاح نخواهند شد... صحیفه امام، ج۱۴، ص: ۳۹۳
حکومتهای جائر را براندازیم
این که می بینید. هارون. حضرت موسی بن جعفر (ع) را می گیرد و چندین سال حبس می کند یا. مامون. حضرت رضا (ع) را به مرو می برد و تحت الحفظ نگه می دارد و سرانجام مسموم می کند نه از این جهت است که سید و اولاد پیغمبرند و اینها با پیغمبر (ص) مخالفند؛ هارون و مأمون هر دو شیعی بودند. «۳» بلکه از باب «الملک عقیم» است، و اینها می دانستند که اولاد علی (ع) داعیه خلافت داشته بر تشکیل حکومت اسلامی اصرار دارند و خلافت و حکومت را وظیفه خود می دانند. چنانکه آن روز که به امام (ع) پیشنهاد شد حدود. فدک. «۵» را تعیین فرماید تا آن را به ایشان برگردانند طبق روایت حضرت حدود کشور اسلامی را تعیین فرمود یعنی تا این حدود حق ما است و ما باید بر آن حکومت داشته باشیم و شما غاصبید. حکام جائر می دیدند که اگر امام موسی بن جعفر (ع) آزاد باشد زندگی را بر آنها حرام خواهد کرد و ممکن است زمینه ای فراهم شود که حضرت قیام کند و سلطنت را براندازد از این جهت مهلت ندادند. اگر مهلت داده بودند بدون تردید حضرت قیام می کرد. شما در این شک نداشته باشید که اگر فرصتی برای موسی بن جعفر (ع) پیش می آمد قیام می کرد و اساس دستگاه سلاطین غاصب را واژگون می ساخت.
ولایت فقیه، ص ۱۴۹
نقش امام خمینی و انقلاب اسلامی در ارتقاء زنان در جامعه
بخش کوتاهی از برنامه حضور؛ ماجرای تهدید کارتر و عکس العمل امام به روایت اسدالله بادامچیان
بمناسبت شهادت حضرت زینب(س)؛
حضرت سید الشهدا به ملت آموخته است و اهل بیت بزرگوار او و فرزند عالی مقدار او هم فهماند که بعد از اینکه آن مصیبت واقع شد، باید چه کرد. باید تسلیم شد؟ باید تخفیف در مجاهده قائل شد؟ یا باید همان طوری که زینب- سلام اللَّه علیها- در دنباله آن مصیبت بزرگی که تُصَغَّرُ عِنْدَهُ الْمَصائِبُ، ایستاد و در مقابل کفر و در مقابل زندقه صحبت کرد و هر جا موقع شد، مطلب را بیان کرد و حضرت علی بن الحسین- سلام اللَّه علیه- با آن حال نقاهت، آن طوری که شایسته است تبلیغ کرد. صحیفه امام، ج۱۷، ص: ۵۶