پرتال امام خمینی(س): نشست «ضرورت بازخوانی و تبیین اندیشه های امام خمینی برای نسل نو در ایران و جهان»، با حضور حجت‌الاسلام و المسلمین علی کمساری رئیس موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(س)، آیت‌الله احمد بهشتی نماینده استان فارس در مجلس خبرگان رهبری، تقی آزاد ارمکی جامعه شناس و استاد دانشگاه تهران و جمعی از پژوهشگران اندیشه امام خمینی(س)، در سرای ملل نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران برگزار شد.
تقی آزاد ارمکی، عضو هیأت علمی دانشگاه تهران، در این نشست گفت: در ایران با یک اتفاق مهم رو به رو هستیم و آن «تعارض با میراث معاصر جامعه ایرانی» است. من خیلی محکم نمی‌گویم که غرب این کار را می‌کند؛ من اعتقاد ندارم که غرب ستیز با میراث ایران معاصر را ایجاد کرده است غرب منفعتش را می‌برد ولی این ما هستیم که در موضع نقد قرار گرفته‌ایم و یکی از علت‌های خیلی ساده روان‌شناختی‌اش خستگی از شرایط است. ما از وضعیت موجود خسته شده‌ایم و به همین دلیل تنها راه را در اعتراض و نقد قرار داده‌ایم.
وی افزود: یک دلیل دیگر ساختاری و سیاسی آن بحث «ناکارآمدی» است؛ و مشکلاتی که پیرامون ما جاری هستند و جمهوری اسلامی گرفتار آن است. دلیل دیگر به «بی‌اعتنایی اندیشه در ایران» بر می‌کنند؛ ما همیشه در ایران از این منظر آسیب دیده‌ای. دوره‌های مختلفی که در اوج دولت‌سازی قرار گرفته‌ایم، مست قدرت شده‌ایم. کسانی که درگیر نظام سیاسی، حکومتی و جامعه‌سازی بوده‌اند، مست قدرت شده‌اند و از اندیشه‌ورزی و توجه به اندیشه غفلت کرده‌اند.
آزاد ارمکی یادآور شد: ما به بی‌اعتنایی و اعتراض به میراث معاصر رسیده‌ایم و این تبدیل به یک آفت شده که جان تفکر، نظام اجتماعی، سیاسی و فرهنگی ما را به چالش بنیادی کشیده است. من نمی‌گویم راه‌حلش به این سادگی است که به اندیشه حضرت امام برگردیم؛ یا اینکه کاملا از آنچه کرده‌ایم دفاع کنیم. چون خودش در بر دارنده مجموعه‌ای از چالش‌ها و مشکلات هم بوده است. بلکه راه‌حلش بازاندیشی است؛ یعنی ما باید بازاندیشی داشته باشیم، در باب اندیشه حضرت امام و تجربه 100 ساله‌ای که حضرت امام بیش از همه در آن حضور داشته است.
وی تأکید کرد: تا بازاندیشی در دستور کار ما قرار نگیرد، سه حوزه خستگی، ناکارآمدی و تعطیلی حوزه اندیشه لاجرم ما را به یک نوع فرسودگی بنیادین و انحطاط اندیشه و فرهنگ خواهد برد. پس در این صورت ما نیازمند به یک بازاندیشی تمام عیار در باب کلیت دوره معاصر هستیم. اولین ویژگی این بازاندیشی، احترام به تجربه 100 سال اخیر است؛ به نظر من هیچ کس حق خارج کردن خودش از صحنه را ندارد، ما همه در این میدان بوده‌ایم و باید مسئولیت کارهایی که کرده‌ایم را بپذیریم. به نظر من نمی‌شود از این عبور کرد و پناهنده شد و هیچ پاسخی به هیچ چیزی نداد. باید برگردیم و تجربه متکثر هزار حادثه‌ساز را مورد تأمل قرار بدهیم.
استاد جامعه‌شناسی دانشگاه تهران، گفت: آلمانی‌ها بعد از جنگ جهانی دوم چه کردند که امروز به عنوان یک دولت مقتدر به لحاظ اجتماعی، سیاسی و دموکراسی‌خواهی است؛ ملل دیگر هم همین طور هستند. ما نمی‌توانیم بدون توجه به گذشته به جایی برسیم. نفی تجربه و یا تکرار آنچه که در گذشته بوده است، اصلا مشکل را حل نمی‌کند. در این تجربه چند عنصر مهم وجود دارد که یکی اندیشه خود حضرت امام و موافقان و مخالفان ایشان و مجموعه کتاب‌های نوشته شده است. نکته دوم خود انقلاب اسلامی است؛ خود انقلاب اسلامی نیاز به بازبینی، بازاندیشی، تأمل و گفتوگوی مکرر دارد. سومین عنصر «جمهوری اسلامی» و چهارم توجه کردن به مقتضیات معاصر است.
وی تصریح کرد: در مقتضیات معاصر هست که مسأله زنان، جوانان، روشن‌فکرها، بروکرات‌ها، سیاستمداران و جامعه جهانی مطرح می‌شود. وقتی حضرت امام کار را به دست جوانان می‌دهند، مسأله اصلی نیروی جدیدی است که درگیر امروز است. چون نسل کهنسال با یک خاطره‌خوانی زیست می‌کند که در آن حسرت، لذت، عشق و نفرت هم هست؛ این چیز خوبی است ولی نمی‌تواند لذت‌بخش باشد. نسل میانی معطوف به مجموعه‌ای از آرمان‌ها و حل مجموعه‌ای از مناقشات و منازعات است. اما نسل جوان درگیر مقتضیات، ضرورت‌ها و الآن جامعه است.
آزاد ارمکی افزود: باید هم به لحاظ زبانی، هم به لحاظ محتوایی و هم توجه به ضرورت‌ها، مقتضیات، نیازها و الزامات زیست اجتماعی امروز از جوانان دعوت شود. تا جوانی که می‌خواهیم برای بازخوانی اندیشه امام دعوت کنیم، خودش موضوع نباشد و عاملیت پیدا نکند، اتفاقی نمی‌افتد؛ نسل کهنسال نمی‌تواند از نسل جوان دعوت کند و بگوید آنچه ما می‌گوییم را عمل کنید. پس دعوت‌کنندگان هم باید دغدغه جوانی داشته باشند و زندگی و زیست جوانی را به رسمیت بشناسند. کسی که زیست جوانی را به رسمیت نمی‌شناسد، نمی‌تواند او را به اندیشه دینی دعوت کند.
وی اظهار داشت: حد واسط بین جوانان و امام یک چیزی وجود داشت که امروز از آن غفلت می‌کنیم؛ «روشن‌فکری دینی» بود. روشن‌فکران دینی در ایران جوانان را به حرکت وا می‌دارند. شما نمی‌توانید روش‌فکران و متفکران را حذف کنید و بعد بگویید کسانی که خواسته‌ها و آرزوهای آنها کهنسالی است، از جوانان دعوت کنند که کنش جوانی داشته باشند. در انقلاب اسلامی بازی اصلی را امام و انقلابیون می‌کنند ولی کارگزار مهم و مؤثر، روشن‌فکری دینی است. مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام باید به سراغ نیروی میانی برود و اینها شروع به طرح یک سری مفاهیم و تعالیم جدید کنند؛ اینها هستند که می‌توانند جوانان را به نظام فرهنگی و فلسفه اسلامی، عرفان اسلامی، نظام اسلامی و کل تاریخ اسلامی وصل کنند. اگر این حذف شود، ما همچنان این گسست و جدا افتادگی را خواهیم داشت.
.
انتهای پیام /*