بیشتر به یاد او باشیم

بیشتر به یاد او باشیم

حضرت آیت الله العظمی حاج شیخ یوسف صانعی، اول آبان ماه سالجاری در کلاس درس خارج فقه خود دقایقی را به بیان خصایص و تشریح آثار آیت الله سید مصطفی خمینی اختصاص داد و از کسانی که مبارزات این مرد انقلاب را به فراموشی سپرده اند انتقاد کرد و گفت:

«بنده از طرف خودم و از طرف کل ملت ایران، دانشگاهها و حوزه های علمیه، کلیه متفکران و اندیشمندان و آزادی خواهان و مسلمانان جهان و تمامی انسانهای عالم که به من اجازه می دهند که از این پدر و فرزند بابت اینکه چرا ما در این سالها به یاد این فرزند بزرگوار امام نبودیم، عذرخواهی کنم.»

وی افزود:

«چرا در این سالها علی رغم اینکه همواره نسبت به طرح مواضع امام عنایت داشته ام اما این توفیق از من سلب شده بود که از فرزندش بحثی به میان آورم و چرا از کتاب های تفسیری و فقهی و عرفانی و فلسفی او استفاده نکرده ام و مطالب آنها را مورد بحث قرار نداده ام.»

وی سپس به تشریح علل این غفلت پرداخت و اضافه کرد:

«این عذر ما برای این است که ما در مقابل خورشید نور افروز امام ماه را ندیدیم، و اگر دیدیم خیلی سریع از آن عبور کردیم؛ و اگر تأمل بیشتری داشتیم قطعاً سخن فراوانی از ایشان در مباحث فقهی، فلسفی، مبارزاتی و انقلابی مطرح می شد.

حاج آقا مصطفی چون در کنار و دوران امام بود و با توجه به واقعه انقلاب و مشکلاتی که پیش آمد سخنی از ایشان مطرح نشد، در حالی که بر ما واجب بود که بحث هایی را درباره ایشان مطرح می کردیم.»

آیت الله العظمی صانعی در ادامه با اشاره به انتشار آثاری از حاج آقا مصطفی خمینی از سوی دفتر نشر آثار امام به تشکر و قدردانی از معاونت فرهنگی این دفتر و روزنامه اعتماد ملی که به انتشار آن مبادرت ورزیده بود پرداخت و تأکید کرد:

«از دفتر نشر آثار امام ـ که معاونت فرهنگی این دفتر بحث بسیار مفیدی را درباره حاج آقا مصطفی خمینی داشته است ـ و از روزنامه اعتماد ملی که این مباحث را چاپ کرده  است تشکر می کنم. قطع نظر از اینکه یادآور روز شهادت آیت الله فخرالمحققین و فرزند امام است مطالب خیلی خوبی دارد، دردها و درمان را بیان کرده و راههایی را که ما باید برویم به صورت اجمال بیان کرده است.»

وی تصریح کرد:

«آیا سزاوار نیست ما یاد کسی را گرامی بداریم که مرگش سبب پیروزی تمام زحمات کسانی گردید که از نهضت مشروطه به بعد زحمت کشیده بودند، چرا که تلاش همه آن مبارزان، مقدماتی بود که شهادت حاج آقا مصطفی جزء اخیر علت تامه و جزء کامل علت تامه بود و با گذشتن تنها یک سال از مرگ او نهضت به پیروزی رسید؛ این چه مرگ با برکت و باعزتی است!

ای محرومان جهان! ای همه کسانی که در عالم مظلوم بوده اید و هستید! مرگ فرزند امام را گرامی بدارید. امروز انقلاب هر چه دارد مرهون صد سال مبارزات انقلابیون و شهادت شهدا و فداکاریهای امام و مرگ این فرزند عالم و بزرگوار امام است.»

وی با اشاره به تفاسیری که از آیت الله سید مصطفی خمینی از سوی دفتر نشر آثار امام منتشر شده است فرمودند:

«ای کسانی که دست به تألیف و تصنیف می زنید ای صانعی و امثال صانعی ها باید به این تفسیرها اقتدا کنیم. در تفسیر او در باره آیه 30 سوره بقره «وَ إذْ قالَ رَبُّکَ لِلْمَلائِکَةِ إنِّی جاعِلٌ فِی اَلاَرْضِ خَلیفَةً قَالُوا أتَجْعَلُ فِیهَا مَنْ یُفْسِدُ فِیهَا وَ یَسْفِکُ الدِّمَاءَ وَ نَحْنُ نُسَبِّحُ بِحَمْدِکَ وَ نُقَدِّسُ لَکَ قَالَ إنِّی أعْلَمُ مَا لاَتَعْلَمُونَ» 16 هزار کلمه نوشته شده است و او در 80 صفحه درباره این آیه بحث کرده است.»

معظم له توضیح دادند:

«ایشان می فرماید که در این آیه بحث ارشادی و نصیحتی وجود دارد و آن اینکه باب بدی ها و خوبی ها کسر و انکسار شود، فقها در باب اهم و مهم می گویند در تزاحم اهم و مهم باید رعایت مصلحت مراعات گردد و در قانون گذاری، قانون گذار باید آنچه را که مصلحت است به صورت قانون درآورد. ایشان می گوید خدا در این آیه این نکته را مطرح کرده است. ایشان می نویسد که هنگام خلقت انسان ملائکه به خدا می گویند: که تو می خواهی بنده ای را خلق کنی که خون ریز و مفسد است؛ ولی خداوند می گوید من در میان این آدم اسماعیل، ابراهیم و پیامبر اسلام را می یابم و در نسل این آدم حضرت زهرا و معصومین و علمای بزرگ وجود دارند از کلینی تا خمینی. ایشان نوشته که خداوند می گوید: انسانهایی خواهند آمد که شما فرشتگان انگشت عبرت به دهانتان بگیرید انسانهایی که از همه چیزشان می گذرند. پیر جماران را در میان این انسانها می یابیم که در اوج قدرت و ریاست و مرجعیتش همه چیز را رها می کند و تنها نام خدا را بر زبان جاری می سازد و بنابراین به ترکیه تبعید می شود و حتی با حکم جبر، لباس روحانیت را از تن در می آورد و به نجف می رود و در کنار قبر امیرالمؤمنین قرار می گیرد و زیارت امین الله می خواند و نهضت را هدایت می کند.»

آیت الله العظمی صانعی افزود:

«آیت الله سید مصطفی خمینی در تفسیر خودشان می گوید که این سوره به همه می فهماند که تک فکری نکنید. تک فکری خطر دارد من هم به همه اندیشه مندان پیشنهاد می کنم که اگر می خواهید مطلبی را بگویید و بنویسید، باید با دیگران هم درباره آن صحبت کنید، همانطوری که در فقه ما هم هست. تنها نشستن و فکر کردن منجر به خطاهای بزرگ می شود؛ هر چند که ممکن است آدم قاصر باشد.»

وی همچنین گفت:

«فرزند امام شهید حاج آقا مصطفی در این تفسیر می فرماید: خداوند همه چیز را می دانست و به همه مسائل آگاه بود، ولی می خواهد مشورت کردن را به ما آموزش دهد؛ پس باید در امور فردی و اجتماعی با دیگران مشورت کنیم. ایشان می فرماید که در همین آیه خداوند روش صحبت کردن را یاد می دهد، ببینید فرشته ها چه قدر قشنگ صحبت کردند آنها گفتند «این آدم چون خاکی است فاسد است ما تو را که خدا هستی از همه بدی ها تنزیه می کنیم و تقدیس می نماییم، آن هم با اراده و اختیار خودمان همراه و با شکرگزاری از تو، نه از راه اکراه و اجبار و تملق و چاپلوسی و برای حفظ پست و مقام؛ ولی در عین حال ما حرف داریم، اینطور نیست که چون تو خدا هستی ما حرف نزنیم.» این راه را یاد می دهد که مؤدبانه حرف بزنی و لج نکنی، البته خدا نیز چه قدر قشنگ جواب می دهد و در رد پاسخ به فرشتگان هیچگاه نمی فرماید: «شما نمی دانید و من موعظه تان می کنم بلکه می فرماید: خداوند می داند آنچه شما شما نمی دانید.»

آیت الله العظمی صانعی بار دیگر خطاب به ناآگاهانی که به دشمنی با حضرت امام خمینی می پردازند گفت:

«ای کسانی که با امام دشمن بوده اید و الآن هم دشمنی می کنید و ای ناآگاهانی که می خواهید فرزندان امام و انقلاب را خدای ناخواسته کنار بزنید! بدانید که نمی توانید این کار را انجام دهید.»

وی تأکید کرد:

«ای آقایان! هرگز از صدمه و ضربه به انقلاب نترسید و تا فردی حرف زد با این استدلال که سخن او صدمه ای به انقلاب است با او برخورد نکنید؛ بنابراین مردم را اذیت نکنیم و به آنها نگوییم که تو علیه انقلاب حرف زدی، خوب اگر فردی هم علیه انقلاب حرف زد با حرف جوابش را بدهید. به افراد نگوییم که تو علیه انقلاب نوشته ای، چه چیزی نوشته  است؟ مگر فردی می تواند با نوشته اش به انقلاب صدمه بزند؟ چرا می گوییم که حاکمیت را زیر سؤال بردی؟ مگر می شود حاکمیت جمهوری اسلامی را زیر سؤال برد؟ مگر می شود با این کتابها و تألیفات امام و با این استقلال حوزه علمیه که امیدوارم تا ظهور مهدی موعود ادامه یابد، به انقلاب صدمه ای وارد ساخت؟ مگر کسی می تواند تا زمانی که نفس امام و روح امام زنده است و تا روح امثال حاج آقا مصطفی ها و انفاس قدسیه آنها و بزرگانی از انقلاب ـ همچون هاشمی ها و کروبی ها و افرادی که در بازار و دانشگاه هستند ـ به این انقلاب ضربه بزند؛ این انقلاب با خون و روح شهدا تأمین شده است.»

آیت الله العظمی یوسف صانعی در پایان سخنانش در حالی که درخواست کرد تا درباره خصایص فرزند امام سخن بیشتری در محافل مختلف به میان آید خواستار برنامه ریزیهای بیشتری برای سالگرد شهادت ایشان شد و فرمودند:

«من از حجت الاسلام و المسلمین آقای حاج سید حسن آقای خمینی تقاضا می کنم برنامه ریزیهای بیشتری نسبت به سالگرد شهادت حاج آقا مصطفی انجام دهند و البته از دوستانی که در نجف و قم هستند تقاضا می کنم از ایشان بیشتر صحبت کنند، و از رفقای ایشان چون آیت الله هاشمی و آیت الله اخوی و دیگر دوستانشان در حوزه ها تقاضا می کنم که از خصایص این فرزند بزرگوار امام سخن بگویند و یادآوری کنند که حاج آقا مصطفی در 15 خرداد و در حالی که جانش در خطر بود در همین قم و در همین صحن حضرت معصومه ایستاده و از امام دفاع کرد. پس تقاضا می کنم که بیشتر به یاد ایشان باشیم و من هم در مباحث خودم بیشتر به یاد ایشان خواهم بود.»

منبع: حضور، ش 62، ص 244.