تولد تا رحلت
سید روح الله مصطفوی ملقب به امام خمینی (س) (۱۲۸۱- ۱۳۶۸ ه.ش.) فقیه، عارف، فیلسوف، مرجع تقلید، رهبر انقلاب اسلامی ایران و بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران بودند. ایشان به اصل ولایت فقیه در جامعه اسلامی و در زمان غیبت امام معصوم(ع) اعتقاد داشتند و بنا بر این اصل مبارزه با ظلم و تلاش برای برپایی نظام جمهوری اسلامی با حاکمیت ولی فقیه را از تکالیف مهم مسلمانان می دانستند. بنابراین نظام شاهنشاهی را نظام استبدادی دانسته و مبارزه علیه رژیم محمد رضا پهلوی شاه ایران را آغاز کردند. از سال ۱۳۴۰ ه. ش. به بعد با تصویب لایحه انجمن های ایالتی و ولایتی این مبارزه جدی شد و در سال ۱۳۴۲ ه. ش. با دستگیری امام خمینی (س) به قیام پانزده خرداد ۱۳۴۲ه.ش. منجر شد. مواضع سرسختانه امام خمینی (س) علیه لایحه کاپیتولاسیون در سال ۱۳۴۳ه. ش. سبب شد که رژیم شاه ایشان را به ترکیه و پس از آن به نجف تبعید کند. تبعید امام خمینی (س) نه تنها حرکت انقلاب اسلامی را متوقف نکرد بلکه امام خمینی (س) در تبعید نیز به روشنگری مردم نسبت به خیانت ها و جنایت های رژیم پرداخت و با اوج گیری اعتراضات در سال های ۱۳۵۶ الی ۱۳۵۷ه. ش. سرانجام در ۲۲ بهمن ۱۳۵۷ انقلاب اسلامی ایران به پیروزی رسید در پی این پیروزی امام خمینی (س) مردم را دعوت به شرکت در انتخابات نظام جمهوری اسلامی ایران کرد و و با رای ۹۸ درصدی مردم این نظام را بنیان گذارد
سید حیدر موسوی جد اعلای سید روح الله ملقب به آینه دار معرفت است. پدرش آقا مصطفی فرزند سید احمد و مادرش هاجر خانم و دو برادر امام خمینی به نام های سید مرتضی پسندیده و آقا نورالدین هندی و سه خواهر امام خمینی به نام های فاطمه خانم، آقازاده خانم، مولوده آغا خانم می باشند.
حاصل ازدواج آیت الله سید مصطفی موسوی با هاجر خانم، سه فرزند دختر و سه فرزند پسر بود. روح الله آخرین فرزند این خانواده بود. سید مصطفی در اسفند ۱۲۸۱ خورشیدی (ذی الحجه ۱۳۲۰ قمری) و در پنج ماهگی روح الله، به شهادت رسید و سرپرستی او را مادر و عمه اش بر عهده گرفتند.
امام خمینی تحصیلات مقدماتی خود را در مکتب محلی و مدرسه ای در خمین گذراند سپس در سال 1299 خورشیدی، برای تکمیل تحصیلات خود راهی اراک شد و وارد مدرسه سپهدار شد. یک سال بعد به دنبال مهاجرت آیت الله حائری به حوزه علمیه قم، خمینی نیز راهی این شهر شد. و او علاوه بر دروس فقه و اصول، درس فلسفه، ریاضیات، هیئت و عرفان را نیز نزد اساتید صاحب نام فراگرفت.