مقدمه

‏‏مقدمه‏

‏‏عزت و اقتدار اسلام و مسلمین از محورهای عمده و بلکه اصلی ترین بنیان اندیشه ها و‏‎ ‎‏آمال حضرت امام خمینی(س) بود که در سراسر عمر با برکت خویش، بر آن پای اَفشرد‏‎ ‎‏و به مدد این ایستادگی توأم با خلوص بود که توانست از فطرت انسانهای مؤمن و‏‎ ‎‏خاموش، سیل خروشانی براه اندازد که بنیاد کفر و استکبار را بلرزاند و یکی از‏‎ ‎‏مقتدرترین حکومتهای جور را که با همۀ لوازم اِعمال سلطه جابرانه مجهز بود و از‏‎ ‎‏پشتیبانی و حمایت بی دریغ ابرقدرتهای زمان برخوردار بود، در میان بهت و حیرت و‏‎ ‎‏ناباوری تمام دستگاههای امنیتی و تحلیل گران زبده جهانی، از پای درآورد. این صاعقه‏‎ ‎‏مهیب آنچنان با سرعت و قدرت فرود آمد که طی ده سال پس از وقوع انقلاب اسلامی،‏‎ ‎‏حوزۀ شناخت ماهیت و مشخصه آن از اصلی ترین حوزه های کنجکاوی علمی و محمل‏‎ ‎‏سفارش طرحهای پژوهشی بی شماری بود که برای مقابله یا مهار اثرات آن در مجامع و‏‎ ‎‏محافل علمی ـ تحقیقاتی جهان شکل می گرفت.‏

‏‏    امام خمینی به عنوان رهبر و بنیانگذار این رستاخیز عظیم، از ابعاد وجودی سترگ و‏‎ ‎‏منحصر بفردی برخوردار بود که تفصیل آن در این مجال منظور نیست امّا کشف رمز و‏‎ ‎‏قدرت اعجاز کیمیای «وحدت» و تأکید بر حصول، حضور و تداوم آن، از ارکان اندیشه و‏‎ ‎‏محور خط مشی عملی آن بزرگوار بود که در این مجموعه کوشیده ایم تصویری را از آن‏‎ ‎‏بنمایانیم.‏

‏
‏‎

‎‏    برخلاف تصور دوستان جاهل یا دشمنان مکار در مکتب نظری و عملی امام، وحدت‏‎ ‎‏یک تاکتیک یا ابزار مصلحتی برای پیشبرد اهداف و مقاصد سیاسی انقلاب اسلامی‏‎ ‎‏نبود. بلکه جوهرۀ درک وی از «عزت و اقتدار مسلمین» و ماهیت «اجتماعی و سیاسی‏‎ ‎‏بودن مکتب اسلام» و تعبّد معرفت شناسانه ایشان از اصول و کلمات تعالیم قرآنی و دستورالعملهایی چون ‏‏وَاعتَصِمُوا بِحَبلِ الله جَمِیعاً ولَا تَفَرَّقُوا‏‏ به مسأله وحدت آنچنان جایگاهی بخشیده بود که با همه اعتقاد و ایمان وصف ناپذیرش به حقانیت اهل بیت، هرگز حاضر‏‎ ‎‏نشد در محافل و مجامعی که به اسم حمایت از ولایت تشکیل شده و باعث تفرقه میان‏‎ ‎‏مسلمین می شوند شرکت کرده یا دیگران را تشویق به شرکت در آنها کند.‏

‏‏    استمرار و گسترۀ زمانی تأکید بر اکسیر وحدت و نفی نگرش تاکتیکی یا مصلحتی به‏‎ ‎‏آن را نیز می توان از این موضوع استنباط کرد که جمع تفرقه علما و همراه کردن همۀ آنها‏‎ ‎‏در مقاصد اسلامی‏‎[1]‎‏ جوهره مهم پیامی است که در تاریخی ترین سند به جا مانده از‏‎ ‎‏ایشان بدست می آید. این سند که به تاریخ یازدهم جمادی الاول 1363 هجری قمری‏‎ ‎‏یعنی حدود چهل وچهار سال قبل از موضوعیت و موجودیت رهبری سیاسی ایشان‏‎ ‎‏نگاشته شده است، به وضوح نشان دهنده عمق اعتنای ایشان به عظمت و اهمیت مسأله‏‎ ‎‏وحدت است و همین نگرش است که باعث جسارت و روشن بینی لازم در صدور‏‎ ‎‏فتواهای فقهی به هنگام مبارزات سیاسی شده است.‏

‏‏    برای امام وحدت از گسترده ترین عرصۀ آن که وحدت مستضعفان عالم در مقابل‏‎ ‎‏مستکبران است آغاز می شود و در مراتب بعدی آن، وحدت پیروان ادیان الهی در مقابل‏‎ ‎‏مشرکین و ملحدین، وحدت مسلمین، وحدت ملت و وحدت هر یک از اجزاء و اقشار آن‏‎ ‎‏موضوعیت می یابد و با دقت و موشکافی کم نظیر، عوامل و دلایل و روشهای تحقق هر‏‎ ‎‏یک از مراتب آن را بازگو نموده و نسبت به عوامل و دستهای آشکار و پنهان برهم زننده‏‎ ‎‏آن هشدار می دهد.‏

‏‏    تفصیل بیشتر این وجوه را به خوشه چینی از خرمن اندیشه امام در این مجموعه‏‎ ‎‏می سپاریم و به توضیح نکاتی چند بسنده می نماییم.‏

‏
‏‎

‎‏     از آنجا که ترتیب و تفکیک موضوعات این مجموعه توسط خود حضرت امام‏‎ ‎‏صورت نگرفته، به ناچار جمع آوری و تنظیم آنها به صورت فعلی، دارای کاستیهایی‏‎ ‎‏اجتناب ناپذیر است که مسئولیت آن بر عهده تنظیم کنندگان است.‏

‏‏     کوشیده ایم با حداقل تداخل و تکرار، مواضع حضرت امام را ذیل هریک از‏‎ ‎‏عناوین و فصول این مجموعه گردآوریم ولی به لحاظ ماهیت چندبعدی بودن و‏‎ ‎‏تفکیک ناپذیری بخشی از آثار، در موارد معدود از تکرار مطلب در فصول مختلف ناگزیر‏‎ ‎‏شده ایم ولی غالباً مطلب را در عمده ترین جایگاه خود آورده و در بقیه موضوعات به آن‏‎ ‎‏ارجاع داده ایم.‏

‏‏     با عنایت به ملاحظه فوق، طالبان کلیت مواضع امام در خصوص هر یک از‏‎ ‎‏محورهای این مجموعه، نمی توانند به موارد مذکور، ذیل همان موضوع اکتفا نمایند و‏‎ ‎‏حسب مورد باید به فصول و محورهای مشابه در همین مجموعه و دیگر مجموعه های‏‎ ‎‏موضوعی که توسط مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام منتشر شده است مراجعه نمایند.‏

‏‏     به منظور رعایت هماهنگی و نظمی مطلوب در ترتیب قطعات منتخب، به این‏‎ ‎‏صورت عمل شده است که قطعات منتخب ذیل هر یک از فصول و عناوین، بر اساس‏‎ ‎‏ترتیب تاریخ صدور یا نگارش آنها تنظیم شده است. در این خصوص، قطعات منتخب از‏‎ ‎‏وصیت نامه بر اساس تاریخ قرائت آن (15 / 3 / 1368) نه زمان نگارش، تنظیم یافته است.‏

‏‏     هر یک از قطعات منتخب، بر اساس شماره ای که در انتهای آن آمده است، در‏‎ ‎‏پایان کتاب مأخذ نگاری شده است که طالبان مباحث قبل و بعد قطعات منتخب،‏‎ ‎‏می توانند به اصل منابع رجوع نمایند.‏

‏‏    امیدواریم در پرتو انوار هدایت این مجموعه و گرمی خورشید «وحدت»، عزت و‏‎ ‎‏اقتدار مسلمین هرچه بیشتر محقق گشته و روح مطهر امام از نظارۀ آن احساس رضایت‏‎ ‎‏نموده، توفیق هرچه بیشتر راهیان مقصد وحدت را از حضرت حق مسئلت نماید.‏

‏‏ ‏

‏‏    ‏‏گروه اجتماعی                     ‏

‏‏    معاونت پژوهشی                   ‏

‏‏    مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(س)‏

‎

‏‎ ‎

‏‎

‎