گفتار دوم
پول و نقش اقتصادی آن
آیا پولی که اکنون و در اقتصاد معاصر از آن سخن به میان می آید، همان درهم و دینار مورد بحث در عصر نزول وحی و تشریع قوانین و تدوین فقه است یا خیر؟
2 ـ نقش و تفاوت معاملات در بازار پولی (money market) و بازار مالی (finangiae market) و تفکیک این دو از هم و اینکه نقش پول در کدامیک از این دو بازار ممنوع و سودآوری اش محکوم شده است و اینکه اساساً کدام پول معامله اش ربوی است، آیا همۀ پولها خواه پول اعتباری محض و خواه آنکه خود دارای ارزش ذاتی است اینگونه اند؟ و اینکه حرمت ربا شامل همه اینها می شود یا خیر؟
مسائلنگرشی تازه به بانکداری و مسائل آنصفحه 16
3 ـ اینکه نظر فقها در مسائل بالا و خصوصاً تطورات فکری آنان نقش عنصر زمان و اقتضای شرایط بر اندیشۀ آن بزرگان چیست؟
4 ـ و بالاخره محور چهارمی که می شود در آن وارد شده مشخص کردن چارچوب نظری نظام پولی در اسلام است که با استفاده از کتاب و سنت باید به تبیین آن پرداخت و با این کار به عمق اندیشۀ اسلامی رسید،
5 ـ با توجه به فعالیتهای قابل تقدیری که برای تطبیق مسایل مستحدث با حاق شرع شده میزان موفقیت و ضعف آنها به دقت بررسی شده، و اگر شده راه حلّ بهتری وجود دارد، ارائه شود که از این راه، حق تتبعات در ارائه راه حل برای این معضلات ادا شود. قضاوتی است که بر عهده دیگران است.
برای فهم عمیق نظام بانکداری و رسیدن به نظریۀ مساعد و حلّ مشکلات، چون پول نقش اساسی را در بانکداری ایفا می کند، باید دید که پول چیست؟
مسائلنگرشی تازه به بانکداری و مسائل آنصفحه 17