خلافِ آمدِ عادت در تصویر امام خمینی (ره)

عکاسی از شخصیت های بزرگ، همیشه جاذبه ها و دغدغه هایی برای عکاسانی که می توانستند از آن شخصیت ها عکاسی کنند داشته است. از سوی دیگر انتشار این عکس ها در زمان و موقعیت مناسب هم اتفاقی است که مورد توجه تمام عکاسان بوده است.

این دغدغه ها را تمام عکاسانی که از امام خمینی (س) نیز عکاسی کرده اند داشته اند، بسیاری از آنها هنوز عکس هایی دارند که از امام گرفته اند و قصد انتشار آن را ندارند. و هر کدام دلایل خاص خود را دارند. اما عکس هایی که از امام تا به امروز منتشر شده است، همگی ویژگی های مشترکی دارند، در تمامی آنها استواری، و جدیتی دیده می شود که لازمه ی ارائه ی چنین تصویری از یک رهبر است.

این عکس ها در بسیاری از مواقع عکس هایی عمودی هستند و در بعضی مواقع سر و گردن رهبر انقلاب را به سوی پایین نشان میدهند، و آن هم در زمان هایی است که این شخصیت روحانی، در حال انجام فریضه ی نماز است. اما این مسئله همیشه هم صادق نیست، چرا که در عکس مد نظر نویسنده ی این متن، استثنائی اتفاق افتاده است که عکس اگرچه از همان صلابت و بزرگ منشی و خصوع بر خوردار است اما کادر تماما افقی دارد و از لنزی واید برای ثبت آن استفاده شده است.

در این عکس نور افتاده بر روی صورت رهبر انقلاب، نور سفیدی است که چهره ی ایشان را از تمامی کسانی که در این عکس دیده می شوند جدا کرده است، از سوی دیگر تمامی آن افراد به جز روحانی که پشت سر و سمت چپ تصویر حضور دارد سرشان بالا است و نیم نگاهی به دوربین یا رهبر انقلاب اسلامی ایران دارند، از سوی دیگر در و یا پنجره ای که پشت سر رهبر انقلاب ایران است، در محل پایه ی اتکای خود به امام خمینی (س) منتهی می شود. اتفاق دیگری که در این عکس می افتد پرسپکتیوی است که با گوشه ی اتاق و به هم رسیدن دیوار و سقف کمی متمایل به سمت راست تصویر دیده می شود. که محل جایگیری آن بطور ناخودآگاه بیننده ی این عکس را به سوی چهره ی امام سوق می دهد.

از سوی دیگر انتخاب کادر افقی در این عکس، از آنجا اهمیت بیشتری پیدا می کند که نماز عارفانه، همواره نمازی سرشار از مهر و لطافت است و در این عکس اگرچه از کنتراست بالای نور استفاده شده، اثری از خشم در صورت امام دیده نمی شود و حتی حرکت لبها نیز به استفاده ی به جا از نکته ی لحظه ی قطعی در عکاسی ثابت دیده می شود. و اینها منجر به این شده اند که این عکس اگرچه بعضی از قواعد را شکسته است، اما درست و به قائده عکسی را از امام ایران نشان داده است که علیرغم صلابت همیشگی از عطوفت و مهر ویژه ای نیز برخوردار است.