بدان، ای مسکین، گاه برای کسی که در راه خدا به قدم معرفت گام بر میدارد، در بعضی حالات، روشن میشود که سلسله وجود و منازل و مراحل شهود از تجلیات قدرت حق تعالی و از درجات گسترش سلطنت و مالکیّت او هستند و نیرویی جز نیروی او ظهور ندارد و اراده ای جز اراده او به ظهور نمی رسد، بلکه اساساً وجودی جز وجود او نیست. پس، عالم همان گونه که سایه وجود و نسیم جود اوست، سایه کمال وجود او نیز هست. به همین سبب است که قدرتش همه چیز را در برگرفته و بر همه موجودات غلبه دارد و موجودات از حیث ذات خود شیئیت و وجودی ندارند، چه رسد به این که کمالات وجود (نظیر علم و قدرت) را دارا باشند، ولی از جهت انتساب به خالق قیوّمشان، همگی درجاتِ قدرت و حیثیت های کمال ذات او و ظهور اسماء و صفاتش هستند. و از این جاست که وجه سخن حضرت، علیه السّلام، آشکار میشود: «بالقدرة التی استطلت بها علی کلّ شیء؛ به همان قدرتی که به وسیله آن بر همه چیز برتری یافتی». استطاله عبارت است از گستره قدرت و بسط حاکمیت بر اشیاء. و خدای تعالی به واسطه ظهور و قدرتش همه چیز را فرا گرفته است: «ما من دابة الّا هو آخذ بناصیتها؛ هیچ جنبدهای نیست مگر این که زمامش را او گرفته است».
شرح دعای سحر/صفحه ۱۱۲و ۱۱۳
.
انتهای پیام /*