در جنگ تحمیلی ملت ایران از امتحانی که در آن شرایط سخت به کشورمان تحمیل شد به خوبی بیرون آمدند و الگوی نسل های بعدی شدند.
جنگ تحمیلی در آخرین روز تابستان و یک روز قبل از آغاز سال تحصیلی و روز بازگشایی مدارس و دانشگاه ها آغاز شد. نیروهای عراقی همزمان با حمله تعداد زیادی از هواپیماهای خود به فرودگاههای ایران حمله کردند. این حرکت می توانست شوک سنگینی در جامعه ایجاد کند. اما امام (س) در همان ابتدا واکنشی بسیار سریع نشان دادند و فضای ملتهب جامعه را به حالت عادی بازگرداندند. ایشان در اولین پیام خود به ملت ایران از جوانان کشور خواستند تا به مدارس بروند و کار خود را شروع کنند. (صحیفه امام؛ ج 13، ص 221) ایشان تلاش داشتند تا وضعیت کشور را طبیعی نگه داشته و شروع جنگ موجب تعطیلی کار و فعالیت در کشور نشود.
اینکه امام فرمودند «یک دزدی آمده است یک سنگی انداخته و فرار کرده، رفته است سر جایش. دیگر قدرت اینکه تکرار بکند ان شاء اللَّه ندارد» (صحیفه امام؛ ج 13، ص 223) به معنی یک نوع روحیه بخشی به مردم بود. امام می خواستند بگویند جای نگرانی نیست و نباید تصور کنیم کار انقلاب تمام شده است؛ در واقع پس از حمله عراق به کشور، همه تصور می کردند جنگی آغاز شده که به شدت آسیب آفرین است و امکان دارد عواقبی برای ایران داشته باشد که تا سالیان سال قابل جبران نباشد.
امام واکنش مردم به جنگ را از عکس العملی منفی به عکس العملی ارزشمند و هویت ساز تبدیل کردند و دفاع مقدس با درایت امام (س) و ایستادگی و مقاومت رزمندگان اسلام به نماد عزت ملت ایران مبدل شد.
جنگی که در قرن بیستم به ایران تحمیل شد، یکی از طولانی ترین جنگ های این قرن بوده است. جنگ ایران و عراق یک جنگ 8 ساله بود که حداقل 40 کشور به اشکال مختلف از دشمن ایران حمایت می کردند. نکته ای که باید به آن توجه کرد این است که جنگ در افکار عمومی جهانیان امری مخرب، مذموم و غیر قابل پذیرش است اما دفاع همیشه کاری مقدس و پسندیده است. یکی از کارهای مهمی که امام انجام دادند تبدیل مفهوم جنگ تحمیلی به «دفاع» بود. امری که همه افراد جامعه می توانستند برای آن فداکاری و از خودگذشتگی به خرج دهند. در دفاع مقدس فرهنگ عاشورا تبدیل به تجربه زیستی مردم شد. جنبه های مصیبت محور و به عبارتی دیگر سوز و گداز عاشورا به جنبه های حماسی آن تبدیل گردید. گویی با دفاع مقدس مضامین عمیق معرفتی عاشورا در تاریخ ایران اتفاق افتاد.
از بچه شش ماهه تا پیرمرد هفتاد ساله، اقشار مختلف شهری و روستایی و گرایش های مختلف فکری در این جنگ مشارکت داشتند و امام با استفاده از قدرت معنوی عاشورا، این واقعه عظیم را به صحنه زندگی روزمره مردم آورد. در دل دفاع مقدس مفاهیم عمیقی همچون ازخودگذشتگی ها، نه گفتن ها و عزت طلبی های عاشورا زنده شد و افراد جامعه اعم از رزمندگان و کسانی که در بیرون از صحنه پشتیبانی جنگ را برعهده داشتند، خود را در مسیر ارزش های اسلامی دیدند. بنابراین بسیاری از آموزه های اعتقادی و فرهنگی احیا شد.
امام در دفاع مقدس این فرصت را ایجاد کرد که زیست اخلاقی ای که بیشتر حالت نظری داشت و یک اندیشه بود، در صحنه عمل خود را نشان دهد. در قالب دفاع مقدس فضایی ایجاد شد که همه افراد بتوانند آن اندیشه ها و زندگی اخلاقی ای را که متکی بر آرمان های انقلاب بود، به صورت عینی لمس کنند و در آن به ایفای نقش مختص به خود بپردازند.
امام در عین حال که به عنوان یک عارف، عالم را مظهر خداوند و خدا را بر همه چیز حاضر و ناظر می دیدند، معتقد بودند حضور خداوند در صورتی رخ می دهد که مردم هم به این دعوت لبیک بگویند، بنابراین اکثر سخنرانی های خود را با یک مبحث عرفانی آغاز می کردند و حضور بی قید و شرط خداوند در عالم را با مردم پیوند می زدند؛ این باعث می شد که مردم وارد صحنه شوند و علیرغم اینکه نیروی نظامی منسجمی نداشتیم؛ با اتکای به خداوند و اعتماد جدی به مردم، ماشین نظامی دشمن زمین گیر شود.
امام (س) علاوه بر اینکه جنگ را اصلی می پنداشتند، از پشت صحنه جنگ به توسعه دانش از طریق تقویت دانشگاه ها به منظور پشتیبانی دفاع مقدس غافل نماندند. به همین علت هم می بینیم که دفاع مقدس دو ویژگی بسیار مهم دارد، یکی عقلانیت در تصمیم گیری و دیگری استفاده از دانش. همان طور که می دانید دانشگاه ها نقش کلیدی در تولید ابزارهای لازم برای عملیات های مهم را داشتند و به همین دلیل بود که همواره امام بر دخالت دانشگاهیان در دفاع مقدس تأکید می کردند.
جنگ تحمیلی و دوران دفاع مقدس برای ایران اسلامی دستاوردهای بزرگی از جمله ارائه یک الگوی برجسته مقاومت، اثبات تواناییهای دفاعی، خودکفایی های فراوان در زمینه های مختلف به ویژه در صنایع و جهش های علمی به بار آورد.
جامعه امروز ما علاوه بر حفظ تکثرگرایی و توجه ویژه ای که به آموزه های اصلی انقلاب آزادی، عدالت و توزیع برابر قدرت و ثروت دارد، باید این مسئله را هم مد نظر قرار دهد که جنگ برای ما ذخیره بزرگی است و می تواند به تعمیق آموزه های اصلی انقلاب و بازگشت به آن ارزش ها کمک کند.
" فریاد برائت ما، فریاد امتی است که همه کفر و استکبار به مرگ او در کمین نشسته اند و همه تیرها و کمانها و نیزه ها به طرف قرآن و عترت عظیم نشانه رفته اند و هیهات که امت محمد- صلی اللَّه علیه و آله و سلم- و سیراب شدگان کوثر عاشورا و منتظران وراثت صالحان به مرگ ذلت بار و به اسارت غرب و شرق تن در دهند و هیهات که خمینی، در برابر تجاوز دیوسیرتان و مشرکان و کافران به حریم قرآن کریم و عترت رسول خدا و امت محمد- صلی اللَّه علیه و آله و سلم- و پیروان ابراهیم حنیف ساکت و آرام بماند و یا نظاره گر صحنه های ذلت و حقارت مسلمانان باشد. من خون و جان نا قابل خویش را برای ادای واجب حق و فریضه دفاع از مسلمانان آماده نموده ام و در انتظار فوز عظیم شهادتم." (صحیفه امام؛ ج20، ص318)
.
انتهای پیام /*