روحیه مبارزه و جهاد در راه خدا ریشه در بینش اعتقادی و تربیت خانوادگی و شرایط سیاسی- اجتماعی طول دوران زندگی حضرت امام خمینی(س) داشته است. مبارزات ایشان از نوجوانی آغاز، و سیر تکاملی آن به موازات تکامل ابعاد روحی و علمی ایشان از یکسو و اوضاع و احوال سیاسی و اجتماعی ایران و سایر جوامع اسلامی از سوی دیگر در اشکال مختلف ادامه یافته است.

امام خمینی در اردیبهشت 1323 ه.ش. نخستین  بیانیه سیاسی خود به ملت ایران را با دعوت به قیام برای خدا  که در آن آشکارا علمای اسلام و جامعه اسلامی را به قیام عمومی فرا خوانده بود، صادر کرد.

شخصیت علمی، نگاه زهدگرایانه و تلاشهای امام برای افشاگری خیانت ها و جنایت های شاه موجب شد مرجعیت امام در میان روحانیت و مردم گسترش یابد و امام با استفاده از این فرصت جنایتها و خیانتهای شاه را افشا کند و مردم را به قیام علیه رژیم مستبد فرا خواند.
شاه پس از کشتارها، بازداشت ها و محاکمه ها تصور می کرد نیروی مقاومت عمده را از سر راه برداشته است، بنابراین تحت فشار امریکا، در انجام اصلاحات دیکته شده کاخ سفید اقدام نمود. این اصلاحات می بایست به نفوذ همه جانبه امریکا و حضور مستقیم کارگزاران این کشور در عرصه های مختلف اقتصاد و ارتش و ارکان رژیم شاه بینجامد. از این رو برداشتن موانع حقوقی و قانونی برای حضور نیروهای امریکایی در ایران و تضمین امنیت و مطلق العنان بودن آنان شرط اولیه بود. پس احیای رژیم کاپیتولاسیون (مصونیت سیاسی و کنسولی اتباع امریکایی در ایران) در دستور کار قرار گرفت. تصویب لایحه کاپیتولاسیون به وسیله مجلسین فرمایشی سنا و شورا تیر خلاصی بر استقلال نیم بند ایران بود.

در این ماجرا امام خمینی بر انجام رسالت تاریخی خویش مصمم شد و به قیامی دوباره برخاست. روز چهارم آبان که روز تولد شاه بود و با هزینه های گزافی همه ساله جشن های فرمایشی برگزار می شد، به عنوان روز افشاگری از سوی امام خمینی انتخاب و خبر آن به وسیله نامه و ارسال پیک هایی از سوی آن حضرت به علمای شهرهای مختلف، منتشر گردید. شاه برای تهدید امام خمینی و بازداشتن ایشان از تصمیم به ایراد سخنرانی در این روز، نماینده ای به قم اعزام نمود. حضرت امام نماینده شاه را نپذیرفت. پیغام شاه به آیت الله حاج آقا مصطفی (فرزند ارشد امام) ابلاغ گردید. امام خمینی بی اعتنا به تهدیدها، در روز موعود یکی از ماندگارترین سخنرانی های خویش را در جمع کثیری از روحانیون و مردم قم و دیگر شهرها ایراد کرد و دخالت های غیرقانونی هیأت حاکمه امریکا در کشور اسلامی ایران و خیانت های شاه را افشا کرد.

سخنرانی در جمع مردم، مخالفت با لایحۀ کاپیتولاسیون، اعلام عزای عمومی و مخالفت با تصویب لایحه کاپیتولاسیون، ایران را در آبان سال 43 در آستانه قیامی دوباره قرار داد؛ اما رژیم شاه با بهره گیری از تجربه سرکوبی قیام پانزده خردادِ سال قبل به سرعت دست به کار شد. رژیم شاه می دانست با هیچ ترفندی نمی تواند امام خمینی را به سکوت وادار کنند. او اکنون رهبری محبوب و شناخته شده برای همه مبارزین ملت ایران و مرجع تقلید بسیاری از مردم بود. تجربه گذشته نشان داده بود که بازداشت او در داخل کشور دشواری های رژیم را صدچندان می کند. قصد سوء نسبت به جان وی نیز به منزله ایجاد زمینه شورشی غیرقابل کنترل در سراسر کشور ارزیابی می شد. سرانجام تصمیم به تبعید ایشان به خارج از کشور گرفته شد.

 

. انتهای پیام /*